50 Տարի Առաջ

Փետրուար 18-ի 49-րդ Տարեդարձի Տօնակատարութիւններ  ՀՅԴ «Տիգրան Ծամհուր» Կոմիտէի Կազմակերպած Շքեղ Տօնակատարութիւնը ՀՅԴ «Տիգրան Ծամհուր» կոմիտէի կազմակերպած տօնակատարութիւնը, փետրուար 18-ի ժողովրդական ապստամբութեան 49-րդ տարեդարձին առիթով,  շքեղ հանդիսութեամբ տեղի ունեցաւ չորեքշաբթի, 18 փետրուար, երեկոյեան ժամը 9:00-ին, Մար Մըխայելի ակումբի սրահին մէջ: Կոմիտէին կողմէ բացման խօսքը կատարեց եւ հանդէսը վարեց Պարգեւ Շիրինեան: Արփինէ Փեհլիւանեանի շնորհալի աշակերտուհի Արտա Ռումեան` ապրումով մեներգեց «Կռունկ»-ը: Վահէ Փուչիկեան աշուղական երգերու յատուկ քաղցրութեամբ մեներգեց «Լեռներ հայրենի»-ն եւ «Այնպէս անփոյթ, այնպէս հանգիստ» ժողովրդական երգերը: Միսակ Ապաճեան խոր ապրումով արտասանեց Մ. Իշխանի «Շքերթ»-ը եւ Լուսենցի «Մասիսը պերճ»-ը: Խլեց բուռն ծափեր: Տաղանդաւոր արուեստագիտուհի Արփինէ Փեհլիւանեան մեներգեց «Երգիր, անգին երկիր»-ը: Տեղի տալով...

Փարիզի Հայ Գաղութը Ներկայիս Ֆրանսայի մէջ կը հաշուեն 150 հազար հայեր: Յիսուն հազարը` միայն Փարիզի եւ Սենի նահանգին մէջ: Եկեղեցիներ.- Փարիզի մէջ կան` Շան զ՛Էլիզէի Յովհաննէս Մկրտիչ գեղեցիկ եկեղեցին, կառուցուած` բարեսէր Մանթաշեանի կողմէ, Առնուվիլ` Վարագայ Խաչ եւ Արֆորվիլ` Պօղոս-Պետրոս եկեղեցիները: Հայ կաթողիկէ եկեղեցի` Ս. Խաչ, Թուէն փողոց: Նմանապէս Առնուվիլի մէջ` եկեղեցի եւ Անարատ յղութեան քոյրերու դպրոց: Աւետարանականներն ալ ունին իրենց ժողովասրահը` թէ՛ Փարիզի եւ թէ՛ Իսի լը Մուլինօ: Միութիւններ.- «Նոր սերնդական» երիտասարդաց միութիւն, տոգորուած ազգային մշակոյթի հրատապ հարցերով Հայ գրողներու միութիւն, Հայ նկարիչներու միութիւն` «Թորոս Ռոսլին» անունով, «Ժաֆ» (Ժէօնես արմենիէն տը Ֆրանս) ձախակողմեան միութիւն, «Եանց» ակումբ, Հայ ուսանողական միութիւն, «Էթիւտ...

Խմբագրական  Լոյս Եւ Ստուեր Երիտասարդական խլրտումներու մասին շատ խօսուեցաւ վերջին մէկ-երկու տարիներուն եւ երեւոյթները ցոյց կու տան, որ այս հարցը դեռ երկար ատեն պիտի մնայ օրակարգի վրայ: Քաղաքական դատ, լեզու, մշակոյթ, ժառանգութիւն հասկացողութիւնները եւ ասոնցմէ բխած կեցուցիչ մտածումները ամէնօրեայ հաց են, հանապազօրեայ հաց` նոր սերունդի տղոց համար, որոնք մեր անցեալն ու ներկան կը փորձեն նժարի զարնել եւ իրենց ապագայ գործունէութեան ճամբան ճշդող լոյսի մը հետամուտ` կը խլրտին, յայտարարութիւններ կ՛ընեն, տեսակէտներ կը պարզեն, կը զառանցեն յաճախ` բոլոր պարագաներուն ձգելով դրական երեւոյթի մը տպաւորութիւնը: Դրական` անո՛ր համար մանաւանդ, որ իր ժողովուրդով շահագրգիռ անձը, ուշ կամ կանուխ, կը գտնէ իր ճշմարիտ ուղին, անտեղեակութեան...

Ատեն Է Սթափելու Չենք կրնար ակնկալել, որ ամէն մարդ «լաւ հայերէն» գիտնայ. անխոցելի ըլլայ լեզուականօրէն թէ քերականականօրէն, ու մանաւանդ ուղղագրական վրիպանք չունենայ: Իրաւունք չունինք ասոր համար խաչը հանելու մէկն ու միւսը: Մասնաւորաբար լեզուական որակը կամ գեղեցկութիւնը լոկ գիտութեան հարց չէ, ոչ ալ` կանոններու եւ վարժարանային տարերքի: Մտքի կազմութեան, հոգեկան ազդակներու, արուեստի զգայարանքի ու մշակոյթի կը կարօտի: Ամէ՜ն օր կրնաք հանդիպիլ գրոց-բրոցներու, որոնք ուղղագրական եւ քերականական արկածներու զոհ են դարձած. յ-ն շփոթած են հ-ին հետ եւ զիս-ը ու զոր-ը` ինծի-ին եւ որ-ին... Հիւանդութեան պէս բան մըն է, շատերու համար, ուղղագրական սխալագրութիւնը: «Զեղչ»-ը շփոթել «զիղջ»-ին հետ, «յիսսուն» գրել «յիսուն»-ի տեղ կամ «չ»-ին...

Խմբագրական Անջնջելի Իրողութիւնը (Փետրուար 18-ի Առիթով)   Ինչ որ պատմութիւնը արձանագրած է, կամայականութիւնները չեն կրնար ջնջել: Տարիները կ՛անցնին, մարդիկ կ՛երթան, կիրքերը կը հանդարտին, ու պատմական ճշմարտութիւնները կը վերահաստատուին իրենց իսկական արժէքով: Վերջին տարիներուն վերահաստատումի բազմաթիւ երեւոյթներ մթնոլորտ ստեղծեցին հայ կեանքին մէջ: Հայ ժողովուրդին նորագոյն պատմութեան բախտորոշ դէպքերէն ոմանք, որոնց շուրջ արհեստական վէճ ստեղծուած էր ու ծաւալած` տասնամեակներ ամբողջ, պայծառացան ու իրենց ամբողջական լոյսով ողողեցին մեր իրականութիւնը: Նոյնը պիտի պատահի անխտիր բոլորին համար ու անոնց շարքին` ժողովրդային այն ապստամբութեան պարագային, որ մօտ կէս դար առաջ, 1921-ի փետրուար 18-ին ինքնաբուխ պոռթկումով մը տուաւ վկայութիւնը այն կեցուածքին, որ հայութիւնը ունէր եւ ունի համայնավար...

Հեռաձայնը Աշխարհի Մէջ Պաշտօնական վիճակագրութեան մը համաձայն, որ պատրաստած է ամերիկեան հեռաձայնի եւ հեռագրի ընկերութիւնը, ամերիկացիք ամէնէն շատ հեռաձայն գործածող անձերն են աշխարհի մէջ: Այսպէս` 1968-ի ընթացքին (վիճակագրութիւնը պատրաստուած է այդ թուականի տուեալներուն հիման վրայ), ամերիկացիները միջին հաշուով տարեկան 701 հեռաձայնային խօսակցութիւն ունեցած են: Քանատացիները nկը գրաւեն երկրորդ տեղը` 629,9, իսկ իսլանտացիները երրորդը` 632: Հեռաձայնի թիւի տեսակէտով եւս Ամերիկա առաջին դիրքի վրայ կու գայ, քանի որ ունի 109.256.000 հեռաձայնի գործիք: Երկրորդ եւ երրորդ տեղերը կը գրաւեն Ճափոն եւ Անգլիա, առաջինը` 20.525.000, իսկ երկրորդը 12.901.000 հեռաձայններով: Ամէնէն քիչ հեռաձայն ունեցող վայրերէն է Փիթքէյրն կղզին, Հարաւային Խաղաղականի մէջ, ուր հազիւ 15 գործիք...

Թուրքիա Եւ Միացեալ Նահանգներ Երկու լարի վրայ խաղալու քաղաքականութիւնը սկսած է մտահոգել թուրքերը: Յիսուն տարի առաջ Մուսթաֆա Քեմալ Ռուսիոյ հետ բարեկամական յարաբերութիւններ մշակելու ճամբան էր բռնած` պայքարելու համար դաշնակիցներուն դէմ, որոնք գրաւած էին օսմանեան կայսրութեան մայրաքաղաքը, Կիլիկիան եւ այլ շրջաններ: Յոյները Զմիւռնիա ցամաք ելած` կը յառաջանային դէպի Անգարա: Լենին դարձաւ գլխաւոր զինակիցը Քեմալի, որուն ընձեռեց նիւթական ու ռազմական ամէն աջակցութիւն` ապահովելով անոր վերջնական յաղթանակը: Երկուքն ալ կը կռուէին «իմպերիալիզմ»-ի դէմ: Իրենց համար ամէնէն ահարկու «իմպերիալիստ»-ն էր Հայաստանի Հանրապետութիւնը, զոր 1920-ի դեկտեմբերի սկիզբը բաժնեցին իրարու միջեւ: Թիկունքը ապահոված` Մուսթաֆա Քեմալ յաջորդ տարին Ֆրանսան դուրս քշեց Կիլիկիայէն ու իր ամբողջ ուժը կեդրոնացուց...

Աշակերտը Ինչո՞ւ Կը Խարդախէ Աշխարհի չորս ծագերուն, ուսանողական խլրտումներուն առընթեր եւ անոնցմէ մղուած` մասնագէտներ կը փորձեն հասկնալ նոր սերունդին դժգոհութիւնները` դարմաններ կարենալ գտնելու համար. առաջին հերթին խնդրոյ առարկայ կը դառնան դպրոցներէ ներս տիրող մթնոլորտը եւ դասաւանդութեան ձեւերը. տարուած աշխատանքներէն կը բխի յստակ եզրակացութիւն մը` դպրոցներէ ներս գործածուող մեթոտները հինցած են այլեւս եւ` ժամանակավրէպ, հիմնական փոփոխութիւններու կարիքը օրէ օր աւելի հրամայական կը դառնայ: Այս ուղղութեամբ եղած ընդարձակ հարցախոյզերու արդիւնքներէն է, որ կու տանք ստորեւ` ներկայացնելով դպրոցէն ներս ախտի բնոյթ ստացած երեւոյթ մը` խարդախել կամ «ընդօրինակել» աշակերտական բառով, տրուած արդիւնքները հիմնուած են երկրորդական վարժարաններու աշակերտներուն պատասխաններուն վրայ: Աշակերտներու մեծ մասը կը խարդախէ՞...

Համազգային Պուրճ Համուտ Հաւաքական Զրոյցին (Տիալոկ) Թեքնիքը Զեկուցող Գարեգին Եպս. Սարգիսեան   Չորրորդը` Պուրճ Համուտի հերթական զրոյցին. «Հաւաքական զրոյցին թեքնիքը»: Այլ խօսքով` ՏԻԱԼՈԿ-ին թեքնիքը: - Ի՞նչ է տիալոկը: Թարգմանութիւնը այս բառին պիտի չկրնայ բուն իմաստը տալ: Հետեւաբար ըսենք` երկու անձերու միջեւ կատարուած զրոյց, միտքերու փոխանակում: Միտքի հաղորդագրութեան պահ: Բայց կայ տիալոկին հոգեբանութիւնը: Ինչպէ՞ս պէտք է կատարուի երկու անձերու միջեւ եղած այս գաղափարներու կամ կարծիքի փոխանակութիւնը: Մէկուն գաղափարը պէտք է յաղթական հռչակուի, իսկ միւսինը` պարտեա՞լ: Բնա՛ւ երբեք. այդ չէ ՏԻԱԼՈԿ-ին առաջադրած բարոյական եզրակացութիւնը: Գարեգին սրբազան այնքան գեղեցիկ սահմանումներ գտաւ տիալոկ-ին բնոյթը բացատրելու համար, որ ներկաները պահ մը հաւատացին, եւ թերեւս այդ...

Յուշամատեան Ժիպէյլի Ամերիկեան Որբանոցի 1920-1925 Ժիպէյլի նախկին սաներու հրատարակութեամբ, Համազգայինի տպարանը վերջերս լոյս ընծայեց գեղեցիկ ու խնամուած այս հատորը, որուն ընթերցումը առանձին շահեկանութիւն մը կը ներկայացնէ: Սխալ պիտի ըլլար, խորագիրէն դատելով, կարծել, որ գիրքը սահմանուած է ընթերցողներու մասնաւոր հատուածի մը. այս պարագային` Ժիպէյլի որբանոցին մէջ հասակ նետած նախկին սաներուն: Իրականութեան մէջ Յուշամատեանը ընդհանուր ու հարազատ մէկ պատկերացումն է թրքական ոճրածին ջարդերէն ճողոպրած բազմահազար մանուկներու եւ պատանիներու պատկանող այն լայնատարած որբաշխարհին, որուն կարեւորագոյն եւ կենսունակ օճախներէն մէկն է հանդիսացած Ժիպէյլը: Ծանօթ է, որ Համաշխարհային Ա. պատերազմը աղիտալի եւ անդարմանելի կորուստներ պատճառեց հայութեան, որ տեղահան եղաւ իր դարաւոր հայրենիքէն եւ ենթարկուեցաւ թրքական...

Ղեւոնդեանց Քահանայից Տօնը Անթիլիասի Մէջ Սրբոց Ղեւոնդեանց քահանայից յիշատակը այս տարի նշուեցաւ յատուկ հանդիսաւորութեամբ եւ եկեղեցական հոգեպարար արարողութիւններով, երեքշաբթի, 3 փետրուար, կաթողիկոսարանիս Ս. Գրիգոր Լուսաւորիչ մայր տաճարին մէջ: Առաւօտ կանուխ մայր տաճարի երկու դասերուն մէջ խմբուած էին Լիբանանի թեմի տասնեւութ քահանայ հայրերը: Շարականները դաշն ու եկեղեցիկ կերպով երգուեցան դպրեվանուց ժառանգաւորներու կողմէ: Արարողութեանց կը նախագահէր Խորէն Ա. կաթողիկոս: Ս. պատարագը քահանայական զգեստաւորումով մատոյց կաթողիկոսարանի դրան եպիսկոպոս Գարեգին եպս. Սարգիսեան: Պատարագիչ սրբազան հայրը իր քարոզին բնաբան ընտրած էր Յովհան Մանդակունիի սա՛ խօսքը. «Քահանայն իբրեւ ակն ի մարմնի է ի մէջ ժողովրդոց»: Վերլուծեց Ղեւոնդեանց գաղափարական այն աշխարհը, որ իրենց մարտիրոսութեան հիմնական զսպանակը հանդիսացաւ:...

Լիբանանահայ Կեանք  Սրբոց Վարդանանց Տօնակատարութիւնը Հինգշաբթի, 5 փետրուարին, համազգային յարգանքով ոգեկոչուեցաւ Սրբոց Վարդանանց համազգային տօնը: Լիբանանահայութիւնը անխտիր արձակուրդի մէջ էր: Ազգային բոլոր հաստատութիւնները, հայ վաճառատուներն ու գործատեղիները փակ էին: Արձակուրդ ստացեր էին նաեւ պետական եւ օտար հաստատութիւններու եւ ընկերութիւններու հայ պաշտօնեաներն ու բանակի հայ զինուորները: Հաւատացեալներու խուռներամ ներկայութեամբ, Հայաստանեայց առաքելական բոլոր եկեղեցիներու մէջ հանդիսաւոր ս. պատարագ մատուցուեցաւ եւ հոգեհանգստեան պաշտօն կատարուեցաւ Աւարայրի դիւցազնամարտին մէջ վասն հայրենեաց եւ հաւատքի նահատակուած 1036 հերոսներու յիշատակին: Վարդապետներ ու քահանայ հայրեր խօսեցան ազգայնաշունչ քարոզներ: Անթիլիասի Ս. Գրիգոր Լուսաւորիչ մայր տաճարին մէջ սրբազան արարողութիւններուն նախագահեց Խորէն Ա. կաթողիկոս: Յաւարտ ս. պատարագի, վեհափառ հայրապետի անուան տօնին առիթով,...

«Հայաշէն» Համազգային Զրոյց` Միութենականները Եւ Ոչ Միութենականները Համազգայինի Հայաշէնի մասնաճիւղին կազմակերպած զրոյցներուն երկրորդը տեղի ունեցաւ երեքշաբթի, 27 յունուարի երեկոյեան, միութեան սրահին մէջ: Նիւթ` «Միութենականները եւ ոչ միութենականները»: Միութեան ատենապետ Հրայր Տէր Թորոսեան ներկայացուց օրուան զեկուցաբեր` Ազգ.  «Եփրեմեան» միջնակարգ վարժարանի տնօրէն Երուանդ Տեմիրճեանը: Զեկուցաբերը նիւթը առաւ իր ընդհանուր ձեւին մէջ եւ յստակ բնորոշումներ ըրաւ: Միութիւնները դպրոցներ են, միութենականները` դպրոցականներ: Տարբերութիւնը ուսուցման ձեւը, ժամանակն ու նիւթերեն են: Խորքը կը մնայ նոյնը: Արդիւնքով` թերեւս միութեան մը տուածը աւելի մնայուն է իր ամբողջութեան մէջ: Չէզոքները իրենց տարբերակները ունին Չէզոքներու դասակարգ մը կայ, որ դասակարգ է, կամ` միութեան վերածուելու տրամադիր ուժ: Առանց անդամավճարի, առանց ընտրելու...

Համազգային Պուրճ Համուտ  Արտասահմանեան Մամուլը (1915-1970) (Զրոյց Արտաշէս Տէր Խաչատուրեանի Հետ) Արտասահմանի Հայ մամուլի մասին խօսելու համար ուրիշ մէկը կարելի չէր նկատի ունենալ, եթէ ոչ` գաղութիս երիտասարդ մտաւորականներէն Արտաշէս Տէր Խաչատուրեանը: «Զրոյց մտաւորականութեան հետ» կիրակնօրեայ զրոյցներու շարքին երրորդը տեղի ունեցաւ կիրակի, 1 փետրուարին, Ազգ. Լեւոն եւ Սոֆիա Յակոբեան քոլեճի «Արուեստի սրահ»-ին մէջ: Դասախօսը պատմականը ըրաւ, քանի մը խօսքով, հայ մամուլի ծագման, սկսած 1795 թուականին Հնդկաստանի Մատրաս քաղաքին մէջ լոյս տեսած «Ազդարար» թերթէն, Յարութիւն քհնյ. Շմաւոնեանի անձնական ջանքերով: «Արեւմտահայերը աւելի կանուխ թերթ հրատարակած են, քան` արեւելահայերը», նշեց Ա. Տէր Խաչատուրեան եւ ըսաւ, որ առաջին արեւելահայ թերթը տպուած է Կովկաս, 1840 թուականին:...

Խմբագրական  Վարդագոյն Արեամբ... Լայնալիճ աղեղէ մը արձակուած նպատակասլաց նետի մը հեքիաթով կը սկսի հայոց պատմութիւնը, քաջայաղթ Հայկի յեղափոխական շաղախով, որով կազմուեցաւ հայ մարդուն խառնուածքը ու դարձաւ անոր բարոյական ժառանգութեանց անցամաքելի աղբիւրը: Հայկէն ետք հայրենասէր Արամին կերպարը կը բխի պատմութեան էջերէն ու կը հաստատէ ցեղ մը ուրիշ ցեղէ մը զանազանող առաջինին կտակած ազատախոհ ժառանգութիւնը: Հայկին ու Արամին ոգիով թրծուած հայկական խառնուածքին մեծագոյն արտայայտութիւնը եղաւ սակայն Վարդանի մղած ճակատամարտը, Վարդանի անձնաւորութիւնը` ինքը, որ մահուամբ մահը կոխելու հրաշքը իրագործեց եւ բարոյական նոր ըմբռնումի մը հարստութեամբ օժտեց ազգը: Արկածախնդիր մը չէր Վարդան, եւ իր զինակիցները պատահական մարդեր չէին: Հայաստանի մեծանուն տոհմերէն սերած ազնուազարմ կտրիճներէ...

Ակնարկ  Բաժակը Յորդեցաւ Կիրակիինը գլեց անցաւ բոլոր նախընթացները: Խուժան մը, մարդկային ամէնէն տարրական զգացումներէն զուրկ, հեղեղի պէս խորտակեց Մարզաւանի երկաթեայ ցանկապատը եւ վայրագօրէն նետուեցաւ ՀՄԸՄ-ական մարզիկներուն վրայ, որոնց միակ յանցանքը եղած էր պարտութեան մատնել մրցակից խումբը: Մարզական խաղերու ընթացքին դէպքեր միշտ ալ կը պատահին: Գրեթէ բոլոր երկիրներու մէջ: Յաճախ մարզիկներ իրարու կը բռնուին: Հանդիսականներու մէջ կռիւ կը ծագի: Բայց` միայն այդքան: Երբե՛ք չէ լսուած կամ տեսնուած, որ ամբոխ մը, ստահակներու հորդայ մը, մէկ մարդու պէս, ոստիկան - զինուորներու անտարբերութենէն քաջալերուած, քարերով, բիրերով եւ ածելիներով յարձակի մարզիկներու վրայ, խոշտանգէ ու, տակաւին, ժամ մը ամբողջ, գազազած, հոս հոն վազէ զոհեր փնտռելու համար:...

Ակնարկ  Տուրքերու Խօլ Արշաւը  Ըսողը ելեւմտագէտ մըն է ու իր խօսքը կշիռ ունի: Երեսփոխանական ժողովի ելեւմտական յանձնախումբին նախագահը` Ժոզեֆ Չատեր, առանց բառերը ծամծմելու, կը յայտարարէ. «Լիբանանցիք կքած են տուրքերու ծանրութեան տակ ու ի վիճակի չեն տոկալու նոր տուրքերու»: Արդարեւ, մէկ տուրքէն միւսը` տնտեսական քայքայում կը սպառնայ այս ժողովուրդին: Ճի՛շդ է որ կենսական բազմաթիւ ծրագիրներու իրագործման համար պետութիւնը դրամի պէտք ունի: Բայց անարդարութիւնը կը սկսի այն ատեն, երբ այդ դրամը ճարելու համար պատասխանատուները կը դիմեն ամէնէն դիւրին միջոցին` անուղղակի տուրքերու, որոնք կը քամեն ժողովուրդը` միաժամանակ ստեղծելով ապրուստի տարապայման սղութիւն մը: Վերջին քանի մը ամիսներու ընթացքին` կ՛ենթարկուինք տուրքերու խօլ արշաւի մը, որուն...

Գրական Առօրեայ Ճիշդ տասը տարի առաջ, յունուար 4-ին, ինքնաշարժի անհեթեթ արկածի զոհ գնաց Ալպեր Քամիւ` ընդամէնը 47 տարի միայն ապրելով «Կեանքի անհեթեթութիւնը»: Ֆրանսական մամուլը անդրադարձաւ այդ կսկծալի իրողութեան` սովորականէն վեր յարգանք մը շռայլերով անսովորին, որ է՛ր իսկապէս ֆրանսական գրականութեան ու ֆրանսերէն լեզուի սահմաններէն դուրս յորդած ու ձեւով մը ամբողջ աշխարհին պատկանող մտքի երիտասարդ այս քուրմը: Կանխահաս տաղանդ ու մարմնացեալ կորով ու քաջութեան առաւելագոյն տարերքով մը օժտեալ այս դէմքը քսան տարեկանէն սկսած մինչեւ իր եղերական մահը դուլ ու դադար չճանչցաւ, նախզգաց, խորզգաց, բախեցաւ իրականութեան, տեղաւորեց իր մտքին մէջ մարդկային կացութեան բոլոր երեսները, տարբաղադրեց ու իր փիլիսոփայական փորձերուն ու գրականութեան հաղորդեց այնպիսի...

Հրատապ Հարց Մը  Թերաճ Երկիրներու Տագնապը Թերաճ երկիրներու դժուարութիւններուն հարցը մարդկութեան առջեւ դրուած հրատապ հարցերէն մէկն է, բնակչութեան բազմացումին կամ օդի ապականութեան հարցերուն նման: Այս երկիրներուն, թիւով` մօտ ութսուն, մեծ գումարներ կը տրամադրուին ամէն տարի Համաշխարհային դրամատան միջոցաւ: Այս դրամատան ընդհ. տնօրէնին` Ճորճ Վուտսի հետ եղած հարցազրոյց մըն է, որ կը ներկայացնենք վարի տողերուն մէջ` հասկնալու համար հարցին բնոյթը եւ լուծումի կարելիութիւնները: ՀԱՐՑՈՒՄ.- Ի՞նչ է Համաշխարհային դրամատունը եւ ի՞նչ ձեւով կ՛օգնէ աղքատ երկիրներուն: ՊԱՏԱՍԽԱՆ.- Համաշխարհային դրամատունը միջազգային ձեռնարկ մըն է, որուն կը մասնակցին ՄԱԿ-ի անդամ բոլոր երկիրները, նաեւ` Չինաստանը: Այս հիմնարկութեան գլխաւոր գործն է օգնել թերաճ երկիրներուն` վարկերու կամ յատկացումներու...

Արարատ Արգիլուած Շրջան «Ճէոկրաֆիքալ Մեկըզին» գիտական լուրջ հանդէսը շատ հետաքրքրական յօդուած մը հրատարակած է 1969 դեկտեմբերի իր թիւին մէջ` Թուրքիոյ արգիլեալ շրջան (Եասագ պէօլկէ) Արարատի մասին: Հեղինակը, որ կ՛ապրի Պոլսոյ մէջ, լաւատեղեակ է Թուրքիոյ աշխարհագրութեան եւ անձնապէս տեսած եւ ուսումնասիրած է նկարագրած վայրերը` յետամնաց, ամայի, լքուած: Յօդուածին անմիջապէս կը յաջորդեն սահմանէն քիչ անդին ծաղկող Հայաստանի մասին գրուած խանդավառ էջեր: Հակադրութիւնը ցայտուն է եւ յատկանշական: Ստորեւ կը ներկայացնենք Չարլս Է. Ատելսընի աշխատութիւնը` ամփոփելով: Թուրքիոյ արեւելեան նահանգները այցելողները այնքա՛ն հազուադէպ են, որ մեր ճամբորդութիւնը պատրաստելու համար ստիպուեցանք դիմել տասնիններորդ դարու ճամբորդներու նօթերուն եւ նկարագրութիւններուն: Տիգրանակերտի երկաթուղին Քուրթալանի կայարանը կը վերջանայ: Ատկէ ետք...