Խմբագրական

Միացեալ Նահանգներ-Իրան հիւլէական թղթածրարի հարցով բանակցութիւններու 6-րդ փուլի սեմին, Իսրայէլ հրթիռակոծեց իրանեան տարածքներ եւ թիրախաւորեց զինուորական եւ գիտական մարդուժի բարձրագոյն դէմքեր: Ուաշինկթըն-Թեհրան բանակցութիւններէն եւ ենթադրեալ արդիւնաւորումէն անհանգիստ էր Թել Աւիւ: Մինչ վերիվայրումներու կ՛ենթարկուէին բանակցող կողմերէն հնչած յայտարարութիւնները, մերթ լաւատեսական լիցք հաղորդելով գործընթացին, մերթ իրար մեղադրելով բանակցութիւններու հաւանական ձախողման: Միացեալ Նահանգներու նախագահին յայտարարութիւնը որոշ առումով լոյս կը սփռէ պատահարներուն վրայ: Ուրեմն:...

Հայաստանի Հանրապետութեան վարչապետին անվստահութիւն յայտնելու կամ պաշտօնանկ ընելու գործընթացի մեկնարկային փուլն է: Ընդդիմադիր խմբակցութիւնները համաձայնած են, եւ դիմումը` ներկայացուած: Իրաւական գետնի վրայ անոր կայանալու հնարաւորութիւնը տակաւին թէական է: Սահմանադրութիւնը իրաւակարգ սահմանած է նման գործընթաց սկսելու եւ ընդհանրապէս գործող վարչապետը իր պաշտօնէն հեռացնելու առումով: Ըստ էութեան  վարչապետին անվստահութիւն յայտնելու համար 115-րդ յօդուածը այս դրոյթները կը սահմանէ: Յօդուած 115. 1.- Վարչապետին անվստահութիւն...

Հայաստանի վարչապետին կողմէ Ամենայն հայոց կաթողիկոսի  եւ բարձրաստիճան հոգեւորականներու դէմ հրապարակուած մեղադրանքներու եւ պահանջներու քաղաքական շարժառիթները հիմնականին մէջ երկու ուղղութիւն ունին: Առաջինը Պեռնի մէջ կայացած համագումարին առիթով Արցախի հոգեւոր-մշակութային ժառանգութեան պահպանման առաջադրանքի միջազգայնացման փորձն է եւ ժամանակի առումով համընկնումը Ազրպէյճանի հոգեւոր պետին հայ եկեղեցւոյ դերակատարութեան դէմ հնչեցուցած յայտարարութիւններուն: Երկրորդը, որ  կը թուի աւելի համոզիչ ըլլալ, 2026-ի խորհրդարանական ընտրութիւններուն ընդառաջ եկեղեցւոյ...

Իրանի արտաքին գործոց նախարարին Պէյրութ այցելութեան առիթով, արաբական դիւանագիտական աղբիւր մը երկակի նշանակութեամբ բնութագրած էր իրանցի դիւանագէտին այցը: Ըստ իրեն, անիկա մէկ կողմէ քննելու համար էր, թէ Լիբանանը որքանո՛վ պատրաստ է շրջանային հաւանական որեւէ պայթում վերահսկողութեան տակ առնելու, իսկ միւս կողմէ` հաստատելու իբրեւ շրջանային հիմնական դերակատար Իրանի դիւանագիտական ներկայութիւնը: Իրանեան դիւանագիտական համակարգի ղեկավարին ունեցած հանդիպումներուն եւ կատարած յայտարարութիւններուն մէջ հիմնական...

Դամասկոսի մէջ Միացեալ Նահանգներու դեսպանութեան վերաբացումը ուշագրաւ իրադարձութիւն է եւ կատարուող յայտարարութիւններուն ընդառաջ գործնական քայլ կը նկատուի: 13 տարի փակ մնալէ ետք ամերիկեան դեսպանատունը կը վերաբանայ իր դռները: Այս չի նշանակեր, որ Միացեալ Նահանգները ներկայ չէին Սուրիոյ մէջ այս տարիներուն ընթացքին: Փակ դեսպանատուն, սակայն աշխուժ գործունէութիւն եւ յատկապէս ռազմական ներկայութիւն: Դեսպանատան բացումը կը հետեւի պաշտօնական յայտարարութեան առ այն, որ Ուաշինկթըն...

Արցախեան հակամարտութեան ուղղութեամբ Զուիցերիոյ մէջ առնուած նախաձեռնութիւնները կը յուշեն հակամարտութեան էջը չփակելու մասին: Պեռնի մէջ Եկեղեցիներու համաշխարհային խորհուրդի եւ Զուիցերիոյ աւետարանական եկեղեցւոյ համատեղ նախաձեռնութեամբ կազմակերպուած համագումարը խորքին մէջ պատասխան էր Պաքուի կողմէ կիրարկուող արցախեան հոգեւոր-մշակութային ժառանգութեան տէր կանգնելու  եւ այս առումով պատմութիւնը նենգափոխելու փորձերուն: Համաեւրոպական հնչեղութիւն ստացած այս համագումարը եւ այդ առիթով եկեղեցական, իրաւական թէ քաղաքական դէմքերու կատարած յայտարարութիւնները Ազրպէյճանին...

Հայաստանի Հանրապետութեան անկախութեան մասին այսօր տարատեսակ մեկնաբանութիւններ կը ներկայացուին: Գաղափարական դաշտէն  քաղաքական հարթակ իջեցուած է անկախութեան գաղափարը, եւ ազգային ուժեր դասակարգումներու կ՛ենթարկուին պետական գործիչներու կողմէ` անկախականներ, հակաանկախականներ, գերիշխանութեան հաւատացողներ եւ այլ պետութեան հովանիի տակ երկիրը պատկերացնողներ: Բոլորը նպատակ ունին վարկաւորումը կամ վարկաւորման այս կեղծ ճիգերուն ընթացքին այլ ուժերու վարկաբեկումը: Այս թիրախներուն առաջնայինը Դաշնակցութիւնն է. աւելի յստակ, այս պարագային, անկախ հանրապետութիւն...

Հարաւային Լիբանանով կ՛աւարտին երկրի քաղաքապետական եւ թաղապետական ընտրութիւնները: Յետաձգումի նախատեսութիւնները այսպիսով չեն իրականանար, եւ կառավարութեան հաստատակամութիւնը առարկայացած կ՛ըլլայ որոշուած ժամկէտները չխախտելու: Հարաւային Լիբանանի ընտրութիւններու կայացումը կը զուգադիպի հարաւի ազատագրութեան տօնին: Հարաւ, որ տակաւին ամբողջականօրէն չէ ազատագրուած, որովհետեւ իսրայէլեան ուժերը ըստ էութեան կը շարունակեն խախտել հրադադարի համաձայնութիւնը` չյարգելով ուժերու հեռացման ժամկէտը եւ իրականացնելով ռազմական գործողութիւններ: Ընտրութիւններու նախօրէին, իսրայէլեան ուժերը կը սաստկացնէին...

Ռուսիոյ դաշնութեան արտաքին գործոց նախարարի Երեւան այցելութեան առիթով տրուած միացեալ մամլոյ ասուլիսի ընթացքին Հայաստանի Հանրապետութեան արտաքին գործոց նախարարի յայտարարութիւնը, թէ Մոսկուան բարձրագոյն մակարդակով ընդգծած է Լեռնային Ղարաբաղի պատկանելիութիւնը Ազրպէյճանին, ունի յստակ ենթաուղերձ: Նախ արձանագրենք, որ Հայաստանի Հանրապետութեան արտաքին գործոց նախարարին յայտարարութիւնը կը համապատասխանէ  իրականութեան: Սակայն յենուիլ այս իրականութեան վրայ` արդարացնելու համար Փրակայի մէջ Երեւանի կողմէ Արցախը Ազրպէյճանի տարածք նկատելու յայտարարութիւնը,...

Սէուտական Արաբիայէն եւ այնտեղ կայացած հանդիպումներուն առիթով այս օրերուն բազմաթիւ ուղղութիւններով կը հնչեն խաղաղասիրական, աւելի ճիշդը զանազան հակամարտութիւններու վերջ դնելու ուղղութեամբ յայտարարութիւններ: Կազայի պատերազմի դադրեցում, Սուրիոյ դէմ կիրարկուող պատժամիջոցներու վերացում, Աբրահամեան համաձայնագիրի վերագործարկում եւ նոր կողմերու ներառում, Լիբանանին աջակցութիւններու նոր թափ եւ անշուշտ` Ուաշինկթըն-Թեհրան բանակցութիւններու արդիւնաւորման մասին ակնարկներ: Երեւութապէս կը թուի, որ արագօրէն հարցերու լուծման, զինադուլներու հաստատման եւ խաղաղութեան պայմանագիրներու...

Լեռնալիբանանի մէջ կայացած քաղաքապետական եւ թաղապետական ընտրութիւններուն ձեռք բերուած արդիւնքներէն ետք, Պեքայի ընտրութիւններուն ընդառաջ Այնճարի հայութիւնը հերթական անգամ իր բացարձակ վստահութիւնը վերահաստատեց Դաշնակցութեան կողմէ առաջադրուած թեկնածուներուն նկատմամբ, որոնք ընտրուած նկատուեցան առ ի չգոյէ մրցակից ցանկերու կամ թեկնածուներու: Եւ ասիկա` առայժմ քաղաքապետական մակարդակով: Հանգուցաւոր դրուածքի մէջ է Պէյրութը: Պէյրութի առաջնային ընտրազանգուածը սիւննի համայնքն է, որ համայնքային-քաղաքական մէկ կեդրոնի նախկին դրութիւնը չունի:...

Մոսկուայէն, Քիեւէն, Անգարայէն եւ Ուաշինկթընէն կը հնչեն լաւատեսական յայտարարութիւններ Ուքրանիա-Ռուսիա պատերազմական գործողութիւնները դադրեցնելու, զինադուլ կնքելու եւ բանակցութիւններ սկսելու մասին: Անգարան միջնորդի դեր վերցուցած է, ըստ պաշտօնական լրահոսին ընդառաջելով Ռուսիոյ նախագահի առաջարկին, բանակցութիւններու հարթակ տրամադրելու առումով: Պէտք չէ աճապարել սակայն եզրակացնելու համար, որ համաձայնութիւն կայացած է եւ թէ ժամանակաւոր հրադադարը կրնայ երկարատեւ դառնալ: Հանգոյցներ կան տակաւին, որոնցմէ առաջինը համաձայնութիւններու յաջորդականութեան շուրջ...

Եռատօնը խորհրդանշող օրուան նշումը նորագոյն հանգամանքներով բոլորովին նոր խորհրդածութիւններ կը պարտադրէ: Շուշին բռնագրաւուած է եւ Արցախի պաշտպանութեան բանակը` լուծարուած: Յաղթանակներէն այսօր միայն հայրենական պատերազմի աւարտն է, որ կը տօնակատարուի, այն ալ համաշխարհային տարբեր կեդրոններու մէջ. ոչ միայն հայաստանեան: Այս բոլորը սակայն պատճառ չեն, որ տօները մթագնին եւ վերածուին պարտութեան զգացումի խորացման առիթի: Որքան ալ գիտակցինք, որ Ազրպէյճանը յաղթողի դիրքերէ պիտի...

Մայիս 6-ի վերաիմաստաւորման ճիգերը առաջադրուած արդիւնքներուն չեն յանգիր: Լիբանանեան պետութիւնը այս խորհրդանշական թուականը իր պատուանդանին վրայ վերատեղադրելու որեւէ նախաձեռնութիւն չ՛առներ: Նախաձեռնութեան բացակայութիւնը իրերայաջորդ կառավարութիւններու կը վերաբերի եւ որեւէ կերպ վարչակարգի մը կամ  մասնակի խումբի մը թիրախաւորման հետ կապ չունի: Մամլոյ նահատակներու նուիրուած օրուան համատեղումը երկրի նահատակաց նշումին հետ պարզ է, որ օրը կը պարպէ իր բուն էութենէն: Ճիշդ է, որ...

Մայիսմէկեան խորհուրդի այժմէականացման փորձերը ամէն տարի հետզհետէ կը դժուարանան: Պատճառը այն է, որ այս տօնին գաղափարական էութիւնը կը մթագնի աշխարհի մէջ տարածուող ապագաղափարականացման ալիքներուն տակ: Այդուհանդերձ հայ հրապարակագրութիւնը պէտք չէ հրաժարի հերթական մայիս մէկին ետին կանգնած խորհուրդը արժեւորելէն եւ փորձ կատարէ այժմէականացման ընդգծումներ կատարելու: Այո՛. ամբողջ աշխարհը կ՛ապագաղափարականանայ: Աւելի ճիշդ, դասական գաղափարականութիւնը կը վերափոխուի, կը վերազգեստաւորուի նոր տարազներով, որոնք միայն...

Վատիկանի Գրիգորեան համալսարանին մէջ, տեղւոյն ազրպէյճանական դեսպանութեան կազմակերպած «գիտաժողով»-ը փոթորկեց հայկական աշխարհը: Պէտք է արձանագրել, որ ընտրուած թէ՛ նիւթով եւ թէ՛ վայրով Պաքուի համապատասխան իշխանութիւնները նպատակաուղղուած թիրախաւորումներ կատարած էին: Այս թիրախները կարելի է  ըսել խփուած էին Պաքուի կողմէ, մանաւանդ որ անոնք լրիւ կը տեղաւորուէին Ազրպէյճանի կողմէ կիրարկուող մշակութային ցեղասպանութեան ընդհանուր ծրագիրին մէջ: Արցախի մշակութային ցեղասպանութիւնը երեք հիմնական ուղղութիւն կ՛ընդգրկէ: Առաջինը...

Հայոց ցեղասպանութեան 110-ամեակը կարեւոր ետդարձ կատարած է 100-ամեակէն: 100-ամեակին ձեւաւորուած էր քանի մը տարուան վրայ աշխատած պետական յանձնաժողով մը, որուն կապուած էին տարածաշրջանային եւ տեղական յանձնախումբեր: Բրգաձեւ կառուցակարգով Հայաստան-սփիւռք ներկայացուածութեամբ կը ճշդուէին հիմնական ուղենիշներ եւ կը համակարգուէին ոգեկոչական ձեռնարկները,  քաղաքական ուղերձները: Մանաւանդ կ՛որդեգրուէր Համահայկական հռչակագիրը, որուն տակ կը ստորագրէին` Հայաստանի, Արցախի հանրապետութիւններու ղեկավարները, հայոց եկեղեցին, հայկական յարանուանութիւնները, հայ քաղաքական կուսակցութիւններն...

Հայաստանի վարչապետի դիրքորոշումը Սահմանադրութեան փոփոխութեան, աւելի ճիշդը Անկախութեան հռչակագիր-Սահմանադրութիւն իրաւական կապի ջնջումին մասին, պաշտօնապէս յայտարարուած է: Յստակ էր, որ Սահմանադրութիւնը փոփոխութեան պիտի ենթարկուի: Այստեղ հիմնաւորումը այն է, որ իշխանութիւնները կը ձեռնարկեն Սահմանադրութեան փոփոխութեան ոչ թէ Ազրպէյճանի պահանջին ընդառաջելով, այլ անոնք վաղուց իրենց ղեկավարին ճամբով յայտնած էին նոր Սահմանադրութիւն ունենալու իրենց համոզումին մասին: Սահմանադրութիւն-ժողովուրդ խզումի մասին վարչապետին տուած բացատրութիւնները համոզիչ չեն:...

Լիբանանահայ համայնքը յարանուանական եւ կուսակցական մակարդակներու վրայ կատարուող համակարգումներով կը նախապատրաստուի նշել Հայոց ցեղասպանութեան 110-ամեակը: Պայմանները ոչ միայն համահայկական, հայաստանեան եւ սփիւռքեան առումներով քաջալերական չեն թուիր, այլ նաեւ համայնքային-տեղական: Խախտուող հրադադար, թշնամիի ոտնձգութեան փորձերու շարունակում, քաղաքական անորոշութիւն եւ տնտեսական տագնապի յամեցում: Ճգնաժամային այս պայմաններուն մէջ հերթական հետեւողականութեամբ շարունակուեցան միջկուսակցական հանդիպումներն ու յարանուանական պետերու միջեւ խորհրդակցութիւնները: Համեմատական խաղաղութեան եւ կայունութեան հաստատման...

Լիբանանի քաղաքացիական պատերազմի 50-ամեակի նշումը բազմահազար նահատակներու յիշատակի ոգեկոչումին առընթեր, պատերազմի որեւէ կարելիութիւն բացառելու պատգամը կը շեշտէ: Պատերազմը ամբողջ հոլովոյթ մը ապրած է ժամանակաւոր դադարներով: Ներքաղաքացիական, միջդաւանանքային, այլ երկիրներու ուժերու ներկայութեան դէմ: Վերջին արարը իր սաստկութեամբ, տարողութեամբ եւ ռազմարհեստագիտութեան ամենանորարար միջոցներու կիրարկումով նոր դարձակէտ գրանցեց Լիբանանի բազմահանգրուանային եւ բազմաբնոյթ պատերազմներու շարքին մէջ: Ներքաղաքացիական բախումներով սկսած պատերազմի բուն շարժառիթը ներլիբանանեան անհամաձայնութիւններն...