Մշակութային եւ Այլազան

Պատրաստեց՝ ՆԱՐԷ ԳԱԼԵՄՔԷՐԵԱՆ Մանաւանդ արեւմտեան աշխարհին մէջ շատ տարածուած երեւոյթ դարձած է ծնողք-զաւակ յարաբերութիւններու խզումը, որ անշուշտ ի վերջոյ կը տանջէ երկու կողմերն ալ: «Պի.Պի.Սի.» հրապարակած է այս բնաբանով Միրիամ Ֆրանքելի յօդուածը: Ն. Ծնողներու եւ անոնց երեխաներու միջեւ օտարացումը զարմանալիօրէն տարածուած է: Այս կ՛ըսէ հետազօտութիւնը` նման դժուար որոշում կայացնելու վերաբերեալ: Սառան առաջին անգամ կապը խզեց մօր հետ իր 21-ամեակէն միայն քանի...

Պատրաստեց՝ ՆԱՐԷ ԳԱԼԵՄՔԷՐԵԱՆ Բնականաբար այլեւս ընդմիջում, դադար չկայ, բոլոր ոլորտներուն մէջ արհեստագիտութիւնները ամէն ժամ նորութիւններ պիտի բերեն: Գլխապտոյտ պատճառող այս հոլովոյթին մէջ մարդկային անմիջական, ջերմ յարաբերութիւնները ո՞ւր պիտի հասնին: Ն. Բանաւորը` Ընդդէմ Գրաւոր Հաղորդակցութեան Ի՞նչ է տարբերութիւնը Թէեւ բանաւոր եւ գրաւոր հաղորդակցութիւնները իմաստ փոխանցող խորհրդանիշներու համաձայնեցուած կանոններով կարգաւորուող համակարգեր են,  սակայն անոնց միջեւ կան տարբերութիւններ: Պահ մը պատկերացուցէք, որ դուք համալսարանի...

Պատրաստեց՝ ՆԱՐԷ ԳԱԼԵՄՔԷՐԵԱՆ Մեզի անշուշտ ծանօթ է թուրք գրող եւ հասարակական գործիչ Էլիֆ Շաֆաքի անունը: Ան գեղարուեստական գրականութեամբ, հարցազրոյցներով եւ յօդուածներով արտայայտուած է Հայոց ցեղասպանութեան բնաբանին, խիզախ կեցուածքով: Բրիտանական «Ինտիփենտընթ» թերթը վերջերս անոր հետ ունեցած է հարցազրոյց մը, որմէ կը ներկայացնենք հատուածներ: Ն.   Էլիֆ Շաֆաք Կը Խօսի Իր Վերջին Գիրքին Եւ Թուրքիոյ Մէջ  Լարուած Քաղաքականութեան Մասին «Որպէս վիպասանի` Թուրքիոյ մէջ...

Պատրաստեց՝ ՆԱՐԷ ԳԱԼԵՄՔԷՐԵԱՆ «Պիզնես Ինսայտր» կայքը հրապարակած է Մարիա Նոյենի յօդուածը` ներկայացնելով ցաւը բրիտանական գիւղի մը նուազ քան 300 բնակիչներուն, որոնք Բ. Համաշխարհային պատերազմին կառավարութեան որոշումով տարհանուած են եւ չեն վերադարձած: Անշուշտ ցաւալի երեւոյթ մըն է, սակայն անհասկնալի է, թէ ինչո՞ւ աւելի քան 80 տարուան վաղեմութիւն ունեցող այդ ողբերգութիւնը լուսարձակի տակ կ՛առնուի, իսկ աւելի ծանր կշռող ժամանակակից տառապանքը կ՛անտեսուի:   Ն....

Պատրաստեց՝ ՆԱՐԷ ԳԱԼԵՄՔԷՐԵԱՆ Հաստատուած իրողութիւն է, որ մահապատիժը չէ յաջողած ոճրագործութիւններու արգելք ըլլալ: Սակայն կարգ մը երկիրներու մէջ տակաւին կախաղան կը բարձրացուին, ելեկտրական աթոռներու վրայ կը նստեցնեն եւ նոր արհեստագիտութեան ընձեռած միջոցներով կը խլեն ոճրագործներուն կեանքերը: Իսկ եթէ դատարանը սխալ վճիռ արձակած է եւ մեղաւոր ճանչնալով անմեղը` զայն մահուան դատապարտած... Ահաւասիկ հարց մը, որ ըստ երեւոյթին, մարդիկ չեն կարողացած լուծել: «Պի.Պի.Սի.»...

Պատրաստեց՝ ՆԱՐԷ ԳԱԼԵՄՔԷՐԵԱՆ Միջազգային գիտական խումբի հետազօտողները նոր տուեալներ ստացած են մութ կենսուժի բնոյթի մասին` առեղծուածային ուժի, որ պատասխանատու է տիեզերքի արագացուած ընդարձակման: Պարզուած է, որ մութ կենսուժը կը յաջողի փոխուիլ ժամանակի ընթացքին, բան մը, որ կը հակասէ կայուն նկատուող տեսութիւններուն: Այս եզրակացութիւնները կատարուած են օգնութեամբ DESI (Dark Energy Spectroscopic Instrument) յատուկ հեռադիտակին, որ տեղադրուած է Կիտ Փիք աստղադիտարանին մէջ (Արիզոնա,...

Պատրաստեց՝ ՆԱՐԷ ԳԱԼԵՄՔԷՐԵԱՆ Աշխարհի բազմաթիւ առեղծուածներէն մէկն ալ Նոյեան տապանն է, որ ըստ Աստուածաշունչին, մեր սիրելի լերան` Արարատի վրայ հանգչած է: Անշուշտ թուրքերը շատ ալ գոհ չեն այս իրողութենէն, սակայն փաստը այն է, որ չեն յաջողած աշխարհի հետաքրքրութիւնը շեղել Հայաստանի խորհրդանիշ լեռէն: Բրիտանական եւ ռուսական կայքեր այս մասին յօդուածներ հրապարակած են:  Ն.   Սուրբ Գիրքէն յայտնի է, որ Նոյը կոշտ գոֆեր...

Պատրաստեց՝ ՆԱՐԷ ԳԱԼԵՄՔԷՐԵԱՆ «Կարտիըն» թերթը քաղաքականութեան, առեւտուրի, գրականութեան, հոգեբանութեան, աշխատանքի եւ այլնի խումբ մը մասնագէտներու հարցուցած է, թէ ի՞նչ եղած է «Քորոնա»-ի ամէնէն զարմանալի կամ ցնցող հետեւանքը իրենց ոլորտին մէջ: ---------------------- Յոռետեսական անհատականութեան արժէքը կը չափուէր տասնեակ հազարաւոր կեանքերով Սթիվըն Ռայխեր, հոգեբանութեան դասախօս Մեծ աղէտները յաճախ մարդու վիճակին մասին մտորումներ կը յառաջացնեն: 1755 թուականի Լիզպոնի երկրաշարժը ստիպեց մարդոց` վերանայելու իրենց յարաբերութիւնները...

Պատրաստեց՝ ՆԱՐԷ ԳԱԼԵՄՔԷՐԵԱՆ Բազմաթիւ բանաստեղծութիւններու, երգերու, նկարչական պաստառներու եւ գեղարուեստական այլ ստեղծագործութիւններու ներշնչման աղբիւր հանդիսացած մեր սիրելի Վանայ լիճին ապագան վտանգուած է: Եւրոպական եւ թրքական կայքեր ահազանգ կը հնչեցնեն: Ն. Աշխարհի Ամէնէն Մեծ Աղի Լիճը Թուրքիոյ Մէջ Կը Փոքրանայ Երաշտի, Ծայրայեղ Գոլորշիացման Պատճառով Աշխարհի ամէնէն մեծ աղի լիճի` Վանայ լիճի ջուրի մակարդակը կտրուկ կը նուազի անձրեւի սակաւութեան եւ գոլորշիացման աճին պատճառով:...

Պատրաստեց՝ ՆԱՐԷ ԳԱԼԵՄՔԷՐԵԱՆ Ճիշդ ըսած չէ՞ Խ. Աբովեան. «Լեզուն եթէ չըլլար, մարդ ի՞նչ բանի պիտի նմանէր»: Այժմ լեզուներ սկսած են անհետանալ, ուրեմն մարդ ի՞նչ բանի պիտի նմանի: Լեզուաբաններ եւ մասնագէտներ այժմ կ՛ուսումնասիրեն վտանգուած լեզուները արհեստական բանականութեան միջոցով փրկելու կարելիութիւնը: Կը ներկայացնենք ոմանց կարծիքները: Ն. Ճեքսըն Հայցի մէջ կէսօրէ ետք մը ժամանակ անցընելը կը նշանակէ ամբողջ աշխարհի շրջագայութիւնը ընել: Նիւ Եորքի ամէնէն...

Պատրաստեց՝ ՆԱՐԷ ԳԱԼԵՄՔԷՐԵԱՆ Արհեստական բանականութեան ապագան միշտ մասնագէտներու ուշադրութեան կեդրոնին կը մնայ: Տէյլի Մէյլ կայքը այս մասին կը գրէ: Ն. Մարդկութիւնը կը թեւակոխէ նոր արհեստագիտութեան յեղափոխութեան ժամանակաշրջան, որ կ՛ազդէ կեանքի բոլոր ոլորտներուն վրայ` առողջապահութենէն մինչեւ կրթութիւն: Արհեստական բանականութեան(ԱԲ) նորութիւնները կարեւոր դեր կը խաղան այս յեղափոխութեան մէջ, կը կարծեն հասարակական կարծիքի առաջնորդներ` Պիլ Կէյց, Իլոն Մասք եւ Նասիմ Թալեպ: Ի՞նչ նախատեսութիւններ անոնք...

Պատրաստեց՝ ՆԱՐԷ ԳԱԼԵՄՔԷՐԵԱՆ Հասարակական ցանցերու սխալ օգտագործումը կը շահագործուի զանազան ուժերու կողմէ, որոնց համար մարդկային ոչ մէկ արժէք գոյութիւն ունի: Շատեր անգիտակցաբար կը տարուին եւ կ՛այլափոխուին: Ներկայ արհեստագիտութեան զուգահեռ, վերջերս սկսած է շարժական ձայնասփիւռներն ու ձայնագրիչները նորոգելու հոլովոյթ մը: «Պի.Պի.Սի.» այս նիւթերուն մասին հրապարակած է յօդուածներ: Վինտա Զեսու շահաբեր գործ սկսած է` զայրոյթ հրահրող բովանդակութեան շնորհիւ: Ան կ՛ըսէ. «Ես մեծ ատելութիւն...

Պատրաստեց՝ ՆԱՐԷ ԳԱԼԵՄՔԷՐԵԱՆ  «Ֆորպս» պատրաստած է ցուցակ մը 100 կիներու, որոնք 2024 թուականին աշխարհի ամէնէն հզօր կիները եղած են` քաղաքական, ելեւմտական, տնտեսական արհեստագիտական եւ այլ ոլորտներու մէջ: Նաեւ նշուած են քանի մը անուններ, որոնք 2025-ին պիտի փայլին: Կը ներկայացնենք յօդուածէն հատուածներ: Ն. Ուրսուլա ֆոն տեր Լէյենէն մինչեւ Թէյլըր Սուիֆթ` շուրջ 100 կիներ նոր ձեւերով հզօր են քաղաքականութեան եւ առեւտրական ասպարէզներուն մէջ:...

Պատրաստեց՝ ՆԱՐԷ ԳԱԼԵՄՔԷՐԵԱՆ Մարդիկ որքան պեղումներ կ՛իրականացնեն, այնքան նոր եւ հետաքրքրական բացայայտումներ կ՛ըլլան: «Անթիքիթի» եւ «Լայվ Սայընս» թերթերու կայքերը անցեալ շաբաթ գրեցին Իրաքի մէջ հնագէտներու վերջին աշխատանքին մասին: Ն. Իրաքի մէջ աշխարհի առաջին կառավարութիւններէն մէկուն խորհրդաւոր փլուզման 5000-ամեայ վկայութիւն յայտնաբերուած է Իրաքի հիւսիս-արեւելքի մէջ գտնուող Շահի Քորա հնագիտական վայրին մէջ պեղումները յայտնաբերած են բնակավայր մը, որ հնագէտներու կարծիքով, գոյութիւն ունեցած է...

Պատրաստեց՝ ՆԱՐԷ ԳԱԼԵՄՔԷՐԵԱՆ Երկար ատենէ ծանուցուած, այնքան գովերգուած  ՔՈՓ 29-ի ժողովը Պաքուի մէջ տեղի ունեցաւ եւ...ակնկալուած արդիւնքը չտուաւ: Ոչ միայն գոհ չմնացին մասնակիցներէն շատեր, այլեւ` Ազրպէյճանի  իշխանութիւնը, որ  բազմաթիւ մասնակիցներու քննադատութեան թիրախ դարձաւ երկրին մէջ մարդկային իրաւունքներու կոպիտ խախտումներուն, մանաւանդ հայեր պատանդ պահելուն համար: Այլ առումով եւս ժողովը արդիւնաւէտ չէր: Այս մասին Պի.Պի.Սի.-ն հրապարակած է յօդուած մը: Ն.   Ինչո՞ւ Ազրպէյճանի...

Պատրաստեց՝ ՆԱՐԷ ԳԱԼԵՄՔԷՐԵԱՆ Աշխարհի բնակչութեան թիւը պիտի աւելնա՞յ, թէ՞ նուազի: Ենթադրութիւնները տարաբնոյթ են, եւ ամէն գլուխէ ձայն մը կ՛ելլէ: Նաեւ պարզ է, որ կան ընդհանրական մտահոգութիւններ, որոնց մասին կը գրեն մասնագէտներ: Բրիտանական «Կարտիըն» թերթի կայքը այս հարցին անդրադարձող յօդուած մը հրապարակած է վերջերս: Ն. Աւելի Նուազ Թիւով Երեխաներ Լա՞ւ Են, Թէ՞ Վատ. Մասնագէտները Տարակարծիք Են Բրիտանիոյ ծնելիութեան մակարդակը կը գտնուի բոլոր...

Պատրաստեց՝ ՆԱՐԷ ԳԱԼԵՄՔԷՐԵԱՆ Միացեալ Նահանգներու նախագահական վերջին ընտրութեան ամէնէն յատկանշական երեւոյթը ծախսուած, աւելի ճիշդը մսխուած աստղաբաշխական գումարներն են (անշուշտ խօսքը յայտարարուած ծախսերուն մասին է...): Թէ որքանո՞վ արդարացուած են այդ վատնուած գումարները` միշտ վիճելի, ոմանց համար անընդունելի պիտի մնայ: Opensecrets-ը ծախսուած գումարներուն մասին վերլուծում մը հրապարակած է:  Ն. Մեծ Գումար, Մեծ Գրաւներ Բաներ, զորս ամէն ոք պէտք է գիտնայ Միացեալ Նահանգներու 2024-ի...

Պատրաստեց՝ ՆԱՐԷ ԳԱԼԵՄՔԷՐԵԱՆ Արեւային ուժանիւթը արդէն տարածում գտած է եւ իր բարեբեր ազդեցութիւնը կ՛ունենայ ճիշդ գործածուելու պարագային: Սակայն երբեմն փտածութիւնը կը խոչընդոտէ այդ մէկը: «Կարտիըն» անդրադարձած է այս երեւոյթին: Ն. Արեւային վահանակները դիւրացուցած են երեկոյեան ժամերուն Փիյուլակա գիւղի բնակիչներուն հաւաքուիլը Անոնց վառելանիւթի պաշարները շատոնց թալանուած են ուրիշներու կողմէ, մինչ ազգային ցանցերը չեն կարողացած միացնել անոնք: Այժմ արեւային վահանակները բնակիչներուն կրնան տալ...

Պատրաստեց՝ ՆԱՐԷ ԳԱԼԵՄՔԷՐԵԱՆ Անկասկած անփոխարինելի են ծնողները, սակայն յառաջացած արհեստագիտութիւններու ճիշդ գործածութիւնը ծնողներուն կողմէ, շատ օգտակար կրնայ ըլլալ երեխաներուն համար: «Միտիում» կայքի յօդուածը այս մասին կը խօսի: Ն. Պատկերացուցէք աշխարհ մը, որ շատ նման է մերինին, բայց աւելի մեծ կախուածութեամբ` թուային լուծումներէն: Աշխարհ մը, ուր երեխան, եկէք, զայն կոչենք Զօ, դպրոցէն տուն կը շտապէ ոչ թէ ծնողներու ջերմ գրկախառնութեան, այլ զարգացած...

Պատրաստեց՝ ՆԱՐԷ ԳԱԼԵՄՔԷՐԵԱՆ Պահ մը երեւակայեցէք, որ ձեր բնակած քաղաքին մէջ ոչ մէկ արձան կամ քանդակ ըլլայ: Դատարկութիւն մը պիտի չզգա՞ք: Քաղաքակիրթ մարդիկ, ազգեր բազմաթիւ արձաններ կը կառուցեն, մինչ բարբարոսներ կը քանդեն: Ազրպէյճան ոչնչացումի այդպիսի մոլուցք ունի, իսկ միջազգային հանրութիւնը հանդիսատես ըլլալով` մեղսակից է: Արձանի արժէքի եւ ազդեցութեան մասին յօդուածներ հրապարակած են  ՍՈԼՎԱՆԿ եւ ՊԱՆԿԷԱ կայքերը: Կը ներկայացնենք հատուածներ: Ն. Արձանի...