50 Տարի Առաջ

«Աւա՜ղ Փառացս»... «Ազդակ»-ի 7 փետրուարի թիւին մէջ` ալեւոր պահակը, Բ. Թաշեան, կը փորձէ դեգերիլ «Տիրոջը այգի»-ին մէջ. մատնանշել լեզուական, քերականական եւ ուղղագրական վրէպներ, պարզել թիւրն ու թերին` ի պաշտպանութիւն Մայրենիքի: Ուրի՜շ նահապետ մը, Լեւոն Երկանեան, պարբերաբար նոյն մարզանքը կը փորձէ «Յուսաբեր»-ի մէջ: Վարդան Գէորգեան եւ Գաբրիէլ Թագւորեան, վերջին մոհիկաններէն, եղիճ ու տատասկ հաւաքելու նոյն տաժանագին աշխատանքին լծուած էին ատենօք: Մինչեւ այսօր ալ կը պայքարին անյուսահատ: Վստահօրէն կը գիտակցին, բոլորն ալ, թէ զո՜ւր յոգնութիւն է եղածը: Մանր մաղելու կամ բարակ մանելու պէս բան մը, երբ տարրական կանոններու հանդէպ իսկ յարգանք մնացած չէ: Ոչ միայն անգիտութիւնը, այլեւ արհամարհոտ անտարբերութիւնը աւեր կը գործեն:...

 ՀՅԴ «Սարդարապատ» Կոմիտէի Ընկերական Խրախճանքը ՀՅԴ «Սարդարապատ» կոմիտէի ակումբի վարչութեան կազմակերպած ընկերական խրախճանքը, Փետրուարեան ապստամբութեան 49-րդ տարեդարձին առիթով, տեղի ունեցաւ կիրակի, 8 մարտ, երեկոյեան ժամը 8:00-էն սկսեալ, Պուրճ Համուտի Ժողովրդային տան «Ռշտունի» սրահին մէջ: Ծայրէ ծայր լեցուած էր սրահը շրջանի ընկերներով, որոնք բոլորուած էին սեղաններու շուրջ: Սեդրակ Էսմէրեանի «Սայաթ-Նովա» նուագախումբի նուագած հայկական եղանակներով եւ յեղափոխական խմբերգներով շուտով ստեղծուեցաւ ընկերական ջերմ ու խանդավառ մթնոլորտ: Կարօ Սասունիի սրահ մուտքը ընդունուեցաւ յոտնկայս յարգանքով եւ խանդավառ ծափերով: Թամատայութիւնը ձեռնհասօրէն վարեց Սեդրակ Թահմազեան (Տոպրի): Հաճոյքով ունկնդրուեցան` Լեւոն Գաթրճեանի` Սայաթ-Նովայի երգերը, Յարութիւն Գաբրիէլեանի արտասանութիւնը, Յակոբ Պօշնակեանի էսդրատային երգերը: Մէջ ընդ մէջ յեղափոխական խմբերգներով ընկերները կը թնդացնէին...

Կրթական Մտահոգութիւններ Հայ Ուսուցիչին Դերը Հայ ազգային կեանքին մէջ կարելի չէ երեւակայել գործ մը` այնքան փափուկ ու գուրգուրանքի կարօտ, որքան` կրթական հարցը: Դպրոցը միակ ջիղն է ազգային կենսունակութեան եւ ցեղային հասկացողութեան: Հայ իրականութեան մէջ նոր սերունդը մտաւորապէս եւ բարոյապէս բարձրացնելու միակ ազդակը դպրոցն է, ուր ան, աւելի քան երբեք, հիմնական առողջ դաստիարակութեամբ առաջնորդուելու պէտք ունի: Կրթական գործին մէջ կարեւորութեան առաջին դիրքին վրայ կը գտնուի ուսուցչական խնդիրը: Ուսուցիչը` մտքի տոկուն մշակը, լռիկ աշխատանքով պէտք է տարուի պատրաստելու ցեղին մէջ` գաղափարական մարդը, արթնցնելու ազգային գիտակցութիւնը եւ ազնուացնելու հայ հոգին ու միտքը: Ուսուցիչը հայելին է աշակերտին, մանուկներու ապագան առաւելապէս կախում ունի նախնական կրթութիւն...

Ինտիրա Կանտի Կինը, Որ Կ՛իշխէ Հինգ հարիւր միլիոն հնդիկներու ճակատագիրը եւ... կին մը: «... Ոչինչ ըրէ գաղտնօրէն, ծածո՛ւկ, գաղտնի գործել երբեք մի՛ փափաքիր. նման փորձ մը կը նշանակէ, որ վախկոտ ես, իսկ վախը գէշ բան է, մանաւանդ ՔԵԶԻ չի վայլել: Քա՛ջ եղիր եւ ամէն բան լաւ պիտի ընթանայ», կը գրէր, բանտէն ղրկուած նամակի մը մէջ, Ինտրա Կանտիի հայրը` Նեհրու: Ինտրա Կանտիի «քաղաքական գործունէութիւնը» կը սկսի շատ կանուխ, երեք տարեկանին... Արդարեւ, ան շատ յաճախ առանձին կը մնար իրենց հսկայ ապարանքին մէջ: Իր շուրջ հաւաքած տան ծառաները, երբեմն ալ` իր պուպրիկները, աշխուժ եւ խանդավառ, հայրենասիրական ճառեր կը խօսէր: Ինտիրա Կանտի կը մեծնայ...

Երկիր Հայրենի  Հայաստանի Տնտեսական Քարտէսը Հայաստանի Կոմկուսի ԿԿ-ի առաջին քարտուղար Ա. Քոչինեան «Իզվեստիա»-ի մէջ ստորագրած էր յօդուած մը` «Փոքր քաղաքներու ճարտարարուեստը» խորագրով: Ըսելէ ետք, որ վերջին տասնամեակի ընթացքին Հայաստանի մէջ երեւան են եկած նոր քաղաքներ եւ աւաններ, մէջ կը բերէր Խորհրդային Միութեան Կոմկուսի ԿԿ-ի 13-րդ համագումարի որոշումը, ըստ որուն, «Աշխատանքային աղբիւրներու օգտագործումը բարելաւելու եւ արդիւնաբերութիւնը աւելի համահաւասար չափով տեղաբաշխելու նպատակով, նոր ձեռնարկութիւններ պէտք է հիմնել միջակ եւ ոչ մեծ քաղաքներուն մէջ` նկատի առնելով այրերը եւ կիները աշխատանքի մէջ օգտագործման անհրաժեշտութիւնը»: Այս որոշումը իր մատնանշած բոլոր կէտերով ցոյց կու տար այն սխալները, որոնք տեղի ունեցան Հայաստանի մէջ ճարտարարուեստի զարգացման ձեռնարկուած ատեն:...

Վարուժան Խտըշեանի Մամլոյ Ասուլիսը Պուրճ Համուտի Համազգայինի «Լեւոն Շանթ թատերախումբ»-ի վարչութեան կազմակերպութեամբ, դերուսոյց եւ բեմադրիչ Վարուժան Խտըշեան մարտ 7-ին ունեցաւ մամլոյ ասուլիս մը, որուն ընթացքին հայատառ թերթերու թղթակիցներուն տուաւ տեղեկութիւններ` Էօժէն Լապիշի «Յարդէ գլխարկը» թատերախաղին մասին, որ շաբաթ, 14 մարտէն սկսեալ պիտի ներկայացուի «Յակոբ Տէր Մելքոնեան» թատերասրահին մէջ: Վարուժան Խտըշեան բացատրեց թատերախաղ մը բեմադրելու աշխատանքի փուլերը, որոնք ամփոփ գիծերու մէջ կը ներկայացնենք ընթերցողին: Նախ` թատրերգութիւնը կը կարդացուի ընդհանուրին ներկայութեան, կը բացատրուին նիւթն ու հոգեվիճակները` իրենց ընդհանուր գիծերուն մէջ, ապա մանրամասնօրէն կ՛ուսումնասիրուին տիպարներու խառնուածքները: Դերուսոյցի բացատրութիւններէն ետք խումբի անդամները կ՛արտայայտեն իրենր կարծիքները, կու տան իրենց մեկնաբանութիւնը (խաղալով) իւրաքանչիւր տիպարի մասին: Միեւնոյն...

Վարդանանց Տօնը Ապու Տապիի Մէջ Սրբոց Վարդանանց դիւցազնամարտը տօնակատարելու համար Ապու Տապիի զանազան շրջաններու մէջ բնակող հայերը ուրբաթ, 6 փետրուարի կէսօրին հրաւիրուած էին տէր եւ տիկ. Հրաչ Արզումանեաններու բնակարանը: Աբգար Պատալեան ամփոփ գիծերու մէջ ներկայացուց Վարդանանց դիւցազնամարտը եւ ընդգծեց օրուան տօնին իմաստը: Ապա տեղի ունեցաւ հաւաքական ճաշկերոյթ: Թամատա ընտրուեցաւ Ալպեր Պալապանեան: Շուտով ստեղծուեցաւ խանդավառ մթնոլորտ: Աւետիս Նալպանտեանի նուագին ընկերակցեցան ներկաները, եւ խմբերգուեցան ազգային, յեղափոխական եւ ժողովրդական երգեր: Վարդանանց տօնը, ազգային ապրումի գեղեցիկ օր մը եղաւ Ապու Տապիի հայութեան համար: Ներկաները բաժնուեցան իրարմէ` առաւել եւս ամրապնդելով իրենց հաւատքը հանդէպ ազգային սրբազան աւանդութիւններուն: Լիբ. Օգն. Խաչի Հայաշէնի Մասնաճիւղի Միջինքի Հաւաքոյթը Լիբ. օգն....

Լիբանանահայ Կեանք  Վեհափառ Հայրապետը Ս. Նշանի Մէջ Մեծ պահոց միջինքի առիթով, չորեքշաբթի, 4 մարտ, առաւօտեան, արեւագալի հանդիսաւոր ժամերգութիւն տեղի ունեցաւ Ս. նշան մայր եկեղեցւոյ մէջ` հանդիսապետութեամբ Խորէն Ա. կաթողիկոսի: Վեհափառ հայրապետը իր ժամանումին արժանացաւ շքեղ ընդունելութեան: Դիմաւորուեցաւ առաջնորդ սրբազան հօր, քահանայից դասի, թաղական խորհուրդի, տիկնանց միութեան, աղքատասիրացի, դպրաց դասի, ազգ. «Ս. Խանամիրեան» քոլեճի տնօրէնութեան, ուսուցչական կազմին եւ աշակերտութեան կողմէ: Խուռներամ բազմութիւն մը հաւատացեալներու ծայրէ ծայր լեցուցած էր եկեղեցին: Ժամերգութեան ներկայ եղան «Ն. Փալանճեան» ճեմարանի եւ «Ս. Խանամիրեան» քոլեճի բարձրագոյն կարգերու աշակերտները: Արեւագալի ժամերգութիւնը երգեցին դպրեվանքի սաները: Քարոզեց վեհափառ հայրապետը: Աւելի պատգամ ուղղեց հաւատացեալներուն, որպէսզի չգաղթեն: Յայտնեց որ դէպի Ամերիկա կատարած...

Խմբագրական Զուր Աշխատանք Հինգ տարի առաջ, 1965-ին, ապրիլեան Եղեռնի յիսնամեակին առթիւ, երբ սփիւռքի բոլոր կողմերը հայութիւնը օրինակելի միասնականութեամբ ոգեկոչեց թրքական ցեղասպանութեան զոհ իր նահատակներուն յիշատակը, թուրք իշխանութիւնները անակնկալի եկան այդ ոգեկոչման տարողութեան եւ միջազգային գետնի վրայ գտած անդրադարձներուն առջեւ: Թուրք ղեկավարներ այդ առթիւ բուռն քննադատութիւններու ենթարկուեցան Պոլսոյ եւ Անգարայի մամուլին կողմէ, որ` չեն կրցած համապատասխան քարոզչութեամբ չէզոքացնել Հայ դատին ի նպաստ բացուած պայքարը: Այդ թուականէն ասդին, այն երկիրներուն մէջ, ուր հայկական գաղութներ հաստատուած են, թրքական գրասենեակներ յատուկ քարոզիչներով, աշխատանքի լծուած են հիւրընկալ երկիրներու հանրային կարծիքը լուսաբանելու նպատակով: Այս տարի, 1970-ին, երբ յիսնամեակն է մեր նորագոյն պատմութեան մեծագոյն աքթին, Սեւրի դաշնագրին,...

Թատերական 14.000 Հանդիսատես Աննախընթաց երեւոյթ` լիբանանահայ թատերական կեանքէն ներս: Համազգայինի «Գասպար Իփէկեան» թատերախումբը 25-րդ անգամ ըլլալով կը ներկայացնէ Րաֆֆիի «Ոսկի աքաղաղը»: 25 անգամ... 14.000 հանդիսատես... Մրցանիշ մըն է: Յաղթանակ մը` «Գասպար Իփէկեան» թատերախումբի եւ Ժորժ Սարգիսեանի համար: Յաղթանակ մը` նաեւ մեր թատերասէր հասարակութեան համար, որ գիտցաւ գնահատել ժողովրդային յաջող ներկայացում մը: Ոչ ոք կրնար ակնկալել, որ «Ոսկի աքաղաղը» պիտի ներկայացուի 25 անգամ: Ոչ ոք, նոյնիսկ` բեմադրիչ Ժորժ Սարգիսեան, որ մամուլով յայտարարեց, թէ «միայն չորս անգամ» պիտի ներկայացուի թատերախաղը: 14.000-ի մրցանիշ թիւին առջեւ կ՛արժէ պահ մը կենալ ու մտածել յաջողութեան գլխաւոր ազդակներուն մասին: Յաջողութեան գլխաւոր պատճառներէն մին Ժորժ Սարգիսեանի անմոռանալի Պետրոս...

Ուղեղներու Գաղթ Քսաներորդ դարու սկիզբէն ի վեր Եւրոպայէն եւ Ասիոյ յառաջացեալ երկիրներէն մասնագէտներու շարունակական գաղթ մը տեղի կ՛ունենայ դէպի Ամերիկա. գաղթը մեծ համեմատութիւններու հասած է մանաւանդ Համաշխարհային Բ. պատերազմէն ետք, մասնաւորաբար` Գերմանիոյ պարագային, եւ ուղեղներու փախուստ (պրէյն տրէյն) բացատրութիւնը արդէն սովորական դարձած է: Հարցը այժմէական բնոյթ ունի, որովհետեւ եւրոպական կարգ մը երկիրներ այսօր կը զգան իրենց ունեցած մեծ կորուստը այս առնչութեամբ եւ կը մտածեն հակամիջոցներու մասին: Կ՛արժէ ուրեմն ծանօթանալ հարցին` մէկտեղելով «Ուղեղներու գաղթ»-ի մասնագէտներուն կարծիքները: *** Մինչեւ Համաշխարհային Բ. պատերազմ, մասնագէտներու գաղթը դէպի Ամերիկա, ընդհանրապէս անձնական նախաձեռնութեամբ տեղի կ՛ունենար. ճարտարագէտը կամ գիտնականը կը մեկնէր դէպի Նոր Աշխարհ` նիւթական մտահոգութիւններէ մղուած...

Խմբագրական Հիմնական Խնդիրը Իսրայէլեան սպառնալիքները հետզհետէ կը ծանրանան: Սիոնական պետութիւնը կ՛աշխատի ստեղծել քաղաքական եւ իրաւական պայմաններ, որոնց օժանդակութեամբ պիտի փորձէ արդարացնել նախայարձակում մը Լիբանանի դէմ: Ուրիշ բացատրութիւն եւ մեկնութիւն կարելի չէ տալ այն քայլերուն, որոնք Թել Աւիւի կողմէ կ՛առնուին` հիմնական նպատակ ունենալով գործադրութիւնը ծրագիրներու, որոնք նոր չեն, Պելֆորի յայտարարութեան օրերէն կու գան, եւ որոնց իրագործման համար ժամանակը եկած կը նկատեն Սիոնի ռազմավարները: Գաղտնիք չէ այլեւս, որ Իսրայէլ ախորժակներ կը սնուցանէ հարաւային Լիբանանի նկատմամբ, յատկապէս` այդ շրջանի ջուրերուն, որոնց մասին յաճախ խօսած են եբրայական պետութեան ղեկավարները` առանց ծածկելու իրենց դիտաւորութիւնները: Նպատակը յստակ ըլլալով եւ ճշդորոշ, Իսրայէլ ցարդ պատրուակ կը փնտռէր նուազագոյն...

Նետեր Ու Նոթեր  Պոյքոթ Ընող Հայու Մը Հետ - Աշխարհի մէջ բազմաթիւ պոյքոթներ տեղի ունեցած են: Ո՞րն է սակայն այն պոյքոթը, որ եղած է կատարեալ ու երկարատեւ, որ տակաւին կը շարունակուի յաջողապէս եւ հաւանաբար ալ վերջանալիք չունի: - Ատանկ պոյքոթի մը գոյութիւն ունենալը ո՛չ  տեսած, ո՛չ լսած, ո՛չ ալ կարդացած եմ: Կ՛երեւի թէ մտացածին բան մըն է: - Ո՛չ, ո՛չ, բարեկամս, բացարձակ իրականութիւն է, ճաճանչաւոր ճշմարտութիւն մը: Եւ դուն ինքդ ալ հաւատարմօրէն, հետեւողականօրէն ու յամառութեամբ մասնակից ես այդ պոյքոթին: - Ե՞ս: Լուր չունիմ ըրած պոյքոթէս: Կ՛երեւի կ՛երեւակայես: - Ո՛չ, ո՛չ, բարեկամս, սա պահուս ամբողջովին իրապաշտ եմ: - Ըսէ՛ ուրեմն, թէ...

Խմբագրական Վարկայի «Կտակ»-ը Խորհրդային հռչակաւոր տնտեսագէտ Էօժէն Վարկայի «կտակ»-ը գէշ «կատակ» մը եղաւ Քրեմլինի վարիչներուն համար: Ան, որուն մասին խորհրդային համայնագիտարանի վերջին հրատարակութիւնը, 1965-ին,  դրուատական տողեր ունէր` ընդգծելով հունգար գիտնականին մատուցած մեծ ծառայութիւնները խորհրդային տնտեսագիտութեան, բառերը չի ծամծմեր, երբ կը խօսի Խորհրդային Միութեան այժմու ղեկավարութեան մասին: Վարկայի այս գործը, որ յետմահու հրապարակուած է եւ գաղտնաբար կը շրջի Խորհրդային Միութեան մէջ, ինչպէս` վարչակարգին պաշտօնական վարդապետութեան անյարիր որեւէ երկասիրութիւն, հեղինակութիւնն է մէկու մը, որուն հանդէպ Լենին ժամանակին մեծ համարում ունէր` իբրեւ խորհրդային ընկերութեան հիմնական ուղին ճշդող տնտեսագէտի: Ֆրանսական գործակալութիւնը լայնօրէն կ՛անդրադառնայ այս «կտակ»-ին, որմէ հատուածներ հրատարակուած են աւստրիական «Վիենըր Թակեպուշ» հանդէսին մէջ,...

Նոթեր Ու Նետեր Հայանա՜լ` Փրկութիւնը Մարդոց Տոքթ. Տերմոնտ Մորիս կը հաստատէ, որ մարդ արարածը կապիկ-գայլ մըն է: Նայած` մարդոց տեսակին: Կան կապիկներ, ունին գոյութիւն գայլեր, նաեւ` կապկագայլեր կամ գայլակապիկներ: Կան տակաւին արջամարդիկ, աղուէս մարդիկ, նոյնիսկ` իշամարդիկ: Մարդկութիւնը կը ներկայացնէ կոյս անտառ մը կամ կրկէս մը` գազաններով լի եւ կամ կատարեալ կենդանաբանական պարտէզ մը: Մենք կը ճանչնանք ժողովուրդ մը` կազմուած գայլերէ: Ազգ մը` բաղկացած հաւերէ: Ազգ մը` հաւաքածոյ աղուէսներու: Կարգ մը գիտուններ ալ կը հաւատան, որ 2000 թուականին (երանի՜ այդ ժամանակաշրջանը հասնողներուն) մարդ արարածը պիտի նմանի մրջիւնի: Մարդամրջիւն: Սակայն մրջիւն մը` ընդունակ արտացոլելու գիտութիւնը իր սեփական վարմունքին մէջ: Մրջիւն մը` դաստիարակելի:...

Թրիփոլի Տօնակատարութիւն` Փետրուար 18-ի 49-րդ Տարեդարձին Առիթով Թրիփոլիի «Նաւասարդ» ակումբի վարչութեան կազմակերպած տօնակատարութիւնը, փետրուար 18-ի ժողովրդական ապստամբութեան 49-րդ տարեդարձին առիթով, տեղի ունեցաւ շաբաթ, 21 փետրուարի երեկոյեան: «Նաւասարդ» ակումբի սրահը կը յորդէր բազմութեամբ: Հոն էին Թրիփոլիի երէց սերունդը, երիտասարդութիւնը եւ պատանիները, որոնք ազգային գիտակցութեամբ տոգորուած եւ անխտրական ոգիով եկած էին ոգեկոչելու մեր ազգային պատմութենէն Վարդանանց ապստամբութիւնը յիշեցնող Փետրուարեան ժողովրդական ապստամբութեան տարեդարձը, անոր անուանի եւ անանուն նահատակներուն յիշատակը եւ խանդավառուելու ապստամբութեան ակամայ ղեկավար` ՀՅ Դաշնակցութեան հայ ժողովուրդին համար մղած ազատագրական պայքարներով: Պատուոյ սեղանին շուրջ տեղ գրաւած էին` Թրիփոլիի երէց սերունդի ներկայացուցիչ եւ յարգուած ազգային տոքթ. Կ. Համբարեան, Թաղական խորհուրդի ատենապետ Ժոզեֆ Առաքելեան,...

«Պնակ Մը Կերակուր»-ի Առիթով   Տեսչարանէն դուրսի դուռ տանող միջոցի լրումին` դէպի աջ, կ՛երկարի վարժարանին փոքր ճաշարանը, ուր միւսներու կողքին կը                 ճաշեն նաեւ «Պնակ մը կերակուր»-էն օգտուող երեսունէ աւելի աշակերտներ: Շաբթուան չորս կէսօրներուն, ամէն տուն երթալուս, գոհունակութեամբ կը լսեմ «Պնակ մը կերակուր»-էն եկող դգալին ուրախ ձայնը եւ ակամայ կը խորհիմ այն մայրերու մասին, որոնք գոնէ այդ օրեր ճաշ պատրաստելու կրկնակի մտմտուքէն ազատ կը զգան ինքզինքնին ու հանգիստ սրտով կը նային տան գործերուն: Մասնաւոր ու մաքուր ամաններու մէջ խնամքով պատրաստուած «Պնակ մը կերակուր»-ները ժամացոյցի ճշդութեամբ կը հասնին կէսօրէն քիչ առաջ` հրամցուելու համար բիւրաւոր կարօտեալ փոքրիկներուն, որոնց կէսօրները, ապահովաբար, առանց այդ...

«Գիւղացիներու Վախճանը» Քսաներորդ դարու բերած կարեւոր «նորութիւններէն » մէկն է գիւղացիի կեանքին մէջ հիմնական յեղաշրջումը. գիւղական աշխատանքները, արտադրութեան միջոցներն ու ձեւերը արդիականացած են այսօր, եւ կարելի չէ այլեւս խօսիլ «իսկական գիւղական կեանքի եւ գիւղացիի մասին». գոնէ այսպէս կը յայտարարէ ֆրանսացի ընկերաբան Հանրի Մանտրա` իր «Գիւղացիներու վախճանը» գիրքով, ու տեղ գտած կարեւոր գաղափարները կը ներկայացնենք ստորեւ, շատ ամփոփ գիծերու մէջ: Գիւղացին դարերու ընթացքին յատկանշուած է կեանքի եւ աշխատանքի որոշ ձեւով մը, եւ այդ յատկանիշները անոր մօտ տակաւին կարելի էր գտնել մինչեւ այս դարու սկիզբը: Քսաներորդ դարուն, սակայն, մեքենային մուտքը դաշտէն ներս յեղաշրջած է այս արժէքները. գիւղացին հողի մշակութիւնը վերածած է տնտեսական...

Համազգային Հայաշէն  Երիտասարդութեան Դերը Լիբանանեան Կեանքէն Ներս  Զեկուցաբեր` Մեթր Զոհրապ Այվազեան Համազգայինի Հայաշէնի վարչութեան կազմակերպած երրորդ զրոյցը տեղի ունեցաւ հինգշաբթի, 19 փետրուար, երեկոյեան ժամը 8:30-ին, ակումբի սրահին մէջ: Վարչութեան ատենապետ Հրայր Տէր Թորոսեան ուրախութիւն յայտնեց, որ զրոյցներու հանդէպ երիտասարդ-երիտասարդուհիներ հետզհետէ աւելի հետաքրքրութիւն ցոյց կու տան, ապա ներկայացուց զեկուցաբեր մեթր Զոհրապ Այվազեանը. իրաւաբան` շրջանաւարտ Արաբական համալսարանէն: Մեթր Զոհրապ Այվազեան առաջին առիթով ըսաւ, որ մեր հանրային կեանքին մէջ օրէնքի ըմբռնումը յաճախ կը պակսի. մեր հասարակութիւնը տեղական օրէնքներու մասին գաղափար չունի, հետաքրքրութիւն ալ ցոյց չի տար, ուրկէ առաջ կու գան դժուարութիւններ: Մեր ժողովուրդը` հակառակ իր ձեռներէց ոգիին, իր արժանի ճանաչումը գտած չէ բնիկ...

Ուիլիըմ Սարոյեանի Մէկ Թատերախաղը` Օփերայի Վերածուած «Նեշընըլ Էտիւքեշընըլ Թելեվիժըն» պատկերասփիւռի ընկերութիւնը Նիւ Եորքէն հաղորդած է, որ Ճեք Պեսըն օփերայի վերածած է գրագէտ Ուիլիըմ Սարոյեանի «Մայ հարթ՛զ ին տը հայլենտս) (Սիրտս հանդերուն մէջ է՛ հանրածանօթ թատերախաղը, որ պիտի ներկայացուի մարտին: Նոր թատերախաղին գլխաւոր դերերով կը մասնակցին` Մեթրոփոլիթըն օփերայի մանկական երգչախումբի անդամ 13 տարեկան Ճերըլտ Հերինկթըն, Մեթրոփոլիթըն օփերայէն հռչակաւոր երգչուհի Լիլի Չուգասեան, քանատացի թենոր Ալըն Քրոֆութ, պասօ Սփիրօ Մելաս եւ պարիթոն Քեն Սմիթ: Երկու արարով սենեկային այս օփերան ղեկավարած եւ արտադրած է Փիթըր Հերմոն Ատլեր: Օփերան վերարտադրած է Սարոյեանի ստեղծած մթնոլորտը, որ առնուած է 1914-ին, Ֆրեզնոյի (Քալիֆորնիա) կեանքէն: Սարոյեան իր խաղը նուիրած...