Յօդուածներ

Կաղանդի ուրախութիւնը, տօնական ու խանդավառ մթնոլորտը ընկերային ծանր պայմաններու մէջ ապրող մանուկներուն փոխանցելու, նուէրներ ստանալու եւ տարեկիցներու հետ հաճելի ժամեր անցընելու  առիթը անոնց եւս շնորհելու միտումով 27 դեկտեմբերին Հայ աւետարանական Թրատի վարժարանին մէջ տեղի ունեցաւ հաւաք-խրախճանք մը` նախաձեռնութեամբ Մարալ Գաբրիէլեանի: 8-րդ տարին ըլլալով անհատական նախաձեռնութեամբ իրականութիւն դարձող այս հաւաքոյթին մասնակից 65 երեխաները առիթ ունեցան միասին ճաշելու, խաղալու, զուարճանալու եւ միասնաբար...

ԳԱՐԻԿ ՅԱՐՈՒԹԻՒՆԵԱՆ Գերմանական BICC (Պոնն ինթըրնեշընըլ սենթըր աֆ քոնվըրզէյշըն) կենտրոնը դեկտեմբերի 9-ին հրապարակել է իր ամէնամեայ «Համաշխարհային ռազմականացուածութեան ցանկ» (Global Militarization Index 2014, GMI-2014) հետազօտութիւնը, որի դասակարգման մէջ Հայաստանը զբաղեցրել է 3-րդ հորիզոնականը: GMI դասակարգմամբ, աշխարհի երկրները պայմանականօրէն բաժանուել են ռազմականացուածութեան 5 աստիճանի: Հայաստանից այս ցուցանիշով առաջ են անցել միայն Իսրայէլն ու Սինկափուրը: Հարեւաններից Ազրպէյճանը 10-րդ տեղում է, Թուրքիան` 24-րդ,...

Պատրաստեց՝ ՄԱՐԻՆԱ ՀԱՄԱՄՃԵԱՆ Ցեղասպանութեան Տարելիցին Ընդառաջ Պիտի Հնչեն Նահատակ Բանաստեղծներու Խօսքերով Գրուած Երգեր Հայաստանի արուեստի վաստակաւոր գործիչ, երաժշտագէտ Դանիէլ Երաժիշտը 2014 թուականը կը նկատէ բարդ տարի` իր թռիչքներով եւ անկումներով: «Ես աւելի շատ զբաղած էի արուեստով, հասայ քանի մը երգ ստեղծելու Սիամանթոյի, Դանիէլ Վարուժանի, Ռուբէն Սեւակի խօսքերով` Հայոց ցեղասպանութեան 100-րդ տարելիցին ընդառաջ: Արդէն այդ երգերուն մէկ մասը ձայնագրուած է: Նպատակ...

ԱՍՊԵՏ ՄԱՆՃԻԿԵԱՆ Լիբանանի քաղաքացիական պատերազմին առաջին հանգրուանը աւարտեցաւ 1976-ի աշնան, սուրիական զօրքերու Լիբանան մուտքէն ետք: Պաղեստինեան եւ յառաջդիմական ուժերը ծանր հարուած ստացան եւ քաշուեցան շատ մը շրջաններէ: Ռիատի եւ Գահիրէի արաբական գերաստիճաններուն որոշումով Լիբանանի ապահովութիւնը ստանձնեցին արաբական զսպիչ ուժերը, որոնք սկզբնական շրջանին միայն սուրիական զօրքերէ բաղկացած էին: Այնուհետեւ Լիբանան ժամանեցին նաեւ սուտանցի, սուէտցի եւ լիպիացի հինգ հազար զինուորներ, զսպիչ ուժերուն...

Ֆրանսան եւ ընդհանրապէս աշխարհը ցնցած իսլամական ծայրայեղական ձեռագիր կրող ահաբեկչութիւնը  այս օրերուն իր վրայ կեդրոնացուցած է երկրագունդի ուշադրութիւնը: Վերլուծումներ, բանավէճեր, շարժումներ, կը շարունակեն ողողել ամէն տարածք, որ այս կամ այն ձեւով մտահոգ է  ահաբեկչական  միտումի մագլցողականութիւն արձանագրող ընթացքէն: Կը պարզուի հետզհետէ, որ երկրագունդը իր կարեւորագոյն աշխարհագրական միջավայրերով անվտանգութեան գօտիներէ դուրս եկած է եւ կրնայ դիմագրաւել նման արարքներու շարունակականութիւնը: Փաստացի ուղերձը...

ՎԱՀՐԱՄ ԷՄՄԻԵԱՆ Փարիզի մէջ «Շարլի Էպտօ» շաբաթաթերթին դէմ ահաբեկչական յարձակումով ընթացք առած դէպքերը կարելի է նկատել երկրորդ «11 սեպտեմբեր» մը: 2001-ին այդ օր Նիւ Եորքի մէջ կատարուած յարձակումին հետեւանքը եղաւ ահաբեկչութեան դէմ պայքարի ձեռնարկում, Աֆղանիստանի եւ Իրաքի պատերազմ: Փարիզեան իրադարձութեանց լոյսին տակ յառաջիկային կը նախատեսուին միջազգային վեհաժողովներ, որոնց լոյսին տակ պիտի ճշդուի ծայրայեղականութեան եւ ահաբեկչական պայքարի նոր ռազմավարութիւն մը: Հաւանաբար...

«ԹՈՒՐՔԱԿԱՆ ՓՈՐԹԱԼ» Թուրքական իշխանամէտ «Սապահ» թերթի յօդուածագիր Էնկին Արտըչն իր յօդուածում անդրադարձել է Սարըղամիշի ճակատամարտին, որի ժամանակ օսմանեան բանակի տասնեակ հազարաւոր զինուորներ էին զոհուել Էնվեր փաշայի սխալների եւ սառնամանիքի պատճառով: Թուրք յօդուածագիրն իր «Զինուորներին կոտորողը, հայերին կոտորողը» գլխագրով անդրադարձում նշում է, որ Սարըղամիշի մեծաթիւ զոհերի մեղաւորը ոչ թէ հակառակորդն էր, այլ` Օսմանեան կայսրութեան ղեկավարներից, Հայոց ցեղասպանութեան կազմակերպիչներից Էնվեր փաշան: Արտըչը...

«ՆՈՐ ՄԱՐՄԱՐԱ» «Թարաֆ» թերթի մէջ յայտնի պատմաբան Թաներ Ագչամ դարձեալ հրատարակած էր շատ հետաքրքրական յօդուած մը, ուր ան կը յիշեցնէր, թէ Սարըղամիշի նշանաւոր պատերազմի ընթացքին հայ զինուորներ ալ կռուած էին օսմանցի զինուորներու կողքին եւ անոնք եւս տառապած էին Սարըղամիշի աղէտէն: Այս օրերուն, երբ հանդիսաւոր կերպով կը նշուի Սարըղամիշի մէջ սառած եւ «նահատակուած» 90 հազար օսմանեան զինուորներ, անոնց կողքին պէտք է...

«Արմէնփրես»-ի փոխանցմամբ, թուրքագէտ Յակոբ Չաքրեանը չի բացառում, որ մինչեւ Մեծ եղեռնի 100-րդ տարելիցը Միացեալ Նահանգները կը ճանաչի Հայոց ցեղասպանութիւնը: Չաքրեանը շեշտում է, որ դա կը լինի լիակատար ճանաչում, քանի որ Միացեալ Նահանգներ միակ լիարժէք գերտէրութիւնն է ամբողջ աշխարհում. հետեւաբար այդ երկրի ճանաչումը կ՛ենթադրի նաեւ պատասխանատուութիւն հետեւանքների վերացման հարցում: «Միացեալ Նահանգների ճանաչմանը կը հետեւի արդէն Անգլիայի, Իսրայէլի ճանաչումը: Ճանաչելու դէպքում Միացեալ...

«Ակօս»-ի աշխատակիցներէն Էմրէ Ճան Տաղլըօղլու հրապարակած էր զգայացունց լուր մը` Թուրքիոյ Պատմութեան կաճառի շրջանակներէն, ուր կը բացայայտուէր կաճառի բարձրաստիճան վարչայիններէն մէկուն կողմէ պետական արխիւներ մտնելով 1915 թուականին Հայոց ցեղասպանութեան վերաբերեալ զանազան փաստաթուղթերու անհետացման մասին: Այս հրապարակումէն ետք կաճառի նախկին նախագահները` Մէթին Հիւլակուն եւ Ալի Պիրինճին յայտնած էին, որ նման դէպք մը միայն ամենավերին տնօրինութեամբ կրնայ կատարուիլ, եւ իրենք այդպիսի հրաման...

ՎՌԱՄ ԽՈՋԱԳՈՐԵԱՆ Ռազմինֆոն ամփոփում է Ազրպէյճանի ցամաքային զօրքերի, ռազմաօդային ու ռազմածովային ուժերի, պետական սահմանապահ ծառայութեան, ներքին զօրքերի, պետական պահպանութեան յատուկ ծառայութեան, զօրաշարժի ու զօրակոչի պետական ծառայութեան կորուստները 2014-ի յունուարի 1-ից դեկտեմբերի 31-ն ընկած ժամանակահատուածում: Ազրպէյճանի Զինեալ ուժերի զինծառայողների զինուորական երդման արարողութիւն Ազրպէյճանի Զինեալ ուժերի զինծառայողների զինուորական երդման արարողութիւն Արձանագրուած մահերը ներկայացնում ենք «մարտական» եւ «ոչ մարտական» բաժանումով: Մարտական կորուստների թւում...

Կիրակի, 4 յունուարին, Կլենտէյլի Ս. Աստուածածին եկեղեցւոյ մէջ, յաւարտ Ս. պատարագի, տեղի ունեցաւ հոգեհանգստեան պաշտօն` Հայաստանի Ազգային ժողովի անդամ, Գերմանիոյ մէջ Հայաստանի դեսպան եւ ՀՅԴ Բիւրոյի անդամ Վահան Յովհաննիսեանի հոգւոյն համար: Արեւմտեան թեմի առաջնորդ Մուշեղ արք. Մարտիրոսեան նախագահեց հոգեհանգստեան արարողութեան, որուն ներկայ էին Հայ յեղափոխական դաշնակցութեան Արեւմտեան Միացեալ Նահանգներու Կեդրոնական կոմիտէի եւ մարմիններու ներկայացուցիչներ, Ազգային վարչութեան ատենապետ Վահէ Յովակիմեան ու...

Ն. ՊԷՐՊԷՐԵԱՆ 12 յունուարին կը նշենք հայ ժողովուրդի ազգային-ազատագրական պայքարին անզուգական հայդուկապետին` Նիկոլ Դումանի ծննդեան տարեդարձը: 1867-ի այդ օրը Արցախի Խաչէն գաւառի (Լեռնային Ղարաբաղի Ասկերանի շրջանի) Ղշլաղ գիւղը հայ ժողովուրդին պարգեւեց ծնունդը Նիկողայոս Տէր Յովհաննիսեանի, որ կոչուած էր հայոց նորագոյն շրջանի պատմութեան վրայ իր անջնջելի դրոշմը դնելու` իբրեւ առասպելատիպ Նիկոլ Դուման: Վերջին հարիւրամեակին ամբողջ սերունդներ ոգեշնչուեցան Նիկոլ Դումանի օրինակով եւ...

ՇԱՀԱՆԴՈՒԽՏ 1915-1921, Արեւմտեան Հայաստանի եւ Կիլիկիոյ ջարդերէն ետք հայութեան մէկ մասը ապաստան գտաւ Լիբանանի մէջ: 1923-էն սկսեալ կը կազմաւորուէր լիբանանահայ գաղութը` մայրաքաղաք Պէյրութէն, Քարանթինա-Մար Մըխայէլէն մինչեւ Պուրճ Համուտի ծովեզերեայ շրջանը: Ամբողջ Մար Մըխայէլ եւ իր շրջակայքը հիւղաւաններով ծածկուած էին: Պուրճ Համուտի հիւղաւանը կոչուեցաւ «Թիրօ թաղ»: Այս շրջանին մէջ կար ընդարձակ հողամաս մը, ուր աղաւնիներ կ՛որսային: Ֆրանսական մանտայի օրերը ըլլալով` ֆրանսերէնը...

«Գանձասար»-ի փակուող տարին եղաւ դժուարութիւններու դիմագրաւման ու աշխատանքներու վերակազմակերպման ջանքերով յատկանշուող տարի մը: Ամանորի սեմին թերթիս տարեկան աշխատանքներու անկեղծ քննարկումով` մեր ընթերցողներուն հետ կը բաժնենք մեր մտահոգութիւններն ու մարտահրաւէրները: «Գանձասար»-ի խմբագրակազմը ունեցաւ ե՛ւ կորուստներ, ե՛ւ աշխատանքային դժուարութիւններ, ե՛ւ բացթողումներ, ե՛ւ ձեռքբերումներ: Սրտի խոր կսկիծով հրաժեշտ տուինք պայթումի մը իբրեւ հետեւանք նահատակուած թերթիս ցրուիչ Վրէժ Ճապաղջուրեանին. երկրիս տագնապին ստեղծած տնտեսական թէ...

Վերոյիշեալ խորագիրին տակ, ասկէ ետք, խմբագրական կազմին հայեցողութեամբ «Ազդակ»-ի էջերուն մէջ լոյս պիտի տեսնեն համացանցային էջերուն եւ ընկերային ցանցերուն վրայ կատարուած գրառումներ, անդրադարձներ, «Ազդակ»-ի կայքին կամ Դիմատետրի էջերուն վրայ արտայայտուած կարծիքներ, մտորումներ, քննարկումներ, որոնք կը կրեն համահայկական բնոյթ եւ, յօդուածի տարողութիւն չունենալով հանդերձ, պատգամ, գաղափար եւ մթնոլորտ կը փոխանցեն: Ստորեւ կը հրատարակենք Հալէպէն նշմար մը, ինչպէս նաեւ «Ազդակ»-ի խմբագրականին առիթով...

ԿԱՐՕ ՏԷՐՈՒՆԵԱՆ Հայր Լէոնար Մելքի Վերջերս աշխատանք կը տարուի «Երանելի» տիտղոսին արժանացնելու Լիբանանի Պաապտեթ շրջանէն երկու քափուչինեան  երկու քահանաներու` հայր Լէոնար Հապիպ Մելքի (1881-1915) եւ հայր Թոմաս Ժըրիես Սալեհ (1879-1917): Այս երկու մարոնի վարդապետները ընդունած էին Լատին եկեղեցւոյ ծէսը: «Երանելի» տիտղոսին կը հասնին անոնք, որոնք կը զոհուին քրիստոնէութեան համար , կարեւոր չէ հրաշք գործել: Հարցումը այն է, որ այս երկու...

ԽԱՉԻԿ ՃԱՆՈՅԵԱՆ Մեր ժողովուրդի պատմագրութեան ամէնէն կարեւոր աշխատանքներէն է վաւերագրութիւնը, յատկապէս սփիւռքի հայութեան պատմութեան վաւերագրութիւնը մեծ բաց մը եղած է մեր ժողովուրդի պատմութեան մէջ: Բազմաթիւ երկիրներու մէջ ապրող մեր ժողովուրդի զաւակներուն բերած նպաստը` տուեալ երկիրներու մշակոյթներուն եւ քաղաքակրթութեանց, անծանօթ է ոչ միայն տուեալ երկիրներու ժողովուրդներուն, այլ նոյնքան եւ աւելի` մեր հայ ժողովուրդի զաւակներուն: Ամենայն խոնարհութեամբ, բայց եւ մեծագոյն հպարտութեամբ կրնանք...

ԹԱԹՈՒԼ ՅԱԿՈԲԵԱՆ Եւրասիական տնտեսական միութեանը (ԵՏՄ) անդամակցութիւնից հետ Հայաստանի համար աւելի է կարեւորւում համագործակցութեան բարձր մակարդակը անմիջական երկու հարեւաններ Իրանի եւ Վրաստանի հետ: Միւս երկու հարեւանների` Ազրպէյճանի եւ Թուրքիայի հետ յարաբերութիւնների կարգաւորում մօտ ապագայում քիչ հաւանական է: Ինչպիսի՞ն էր Երեւան-Թիֆիլիսի եւ Երեւան-Թեհրան գործընկերութիւնը 2014-ին եւ ի՞նչ ակնկալիքներ կան: 2015-ը հայ-վրացական յարաբերութիւնների համար կարող է դառնալ փորձութեան տարի, քանի որ 2014-ին...

Աւա՜ղ... Հակառակ իր կամքին, ուժին եւ պայքարելու բերկրանքին, ընկեր Վահան չկրցաւ կասեցնել իր անձին «մայրամուտ»-ը: 2013-ի ամրան ընկեր Վահան Յովհաննիսեան լոյս ընծայած էր երկար յօդուածաշարք մը` «Մայրամուտ, որը հարկաւոր է կասեցնել», որ կարելի է հաւաքել եւ վերածել գրքոյկի մը: Դաշնակցական ղեկավարի ակնոցով դիտուած` Վահան Յովհաննիսեան ամենայն մանրամասնութեամբ եւ սրտբացօրէն կը ներկայացնէր Հայաստանի ընկերաքաղաքական հարցերը: Եւ վերնագիրը ո՛չ թէ միայն ահազանգային...