ՎՌԱՄ ԽՈՋԱԳՈՐԵԱՆ
Ռազմինֆոն ամփոփում է Ազրպէյճանի ցամաքային զօրքերի, ռազմաօդային ու ռազմածովային ուժերի, պետական սահմանապահ ծառայութեան, ներքին զօրքերի, պետական պահպանութեան յատուկ ծառայութեան, զօրաշարժի ու զօրակոչի պետական ծառայութեան կորուստները 2014-ի յունուարի 1-ից դեկտեմբերի 31-ն ընկած ժամանակահատուածում:
Ազրպէյճանի Զինեալ ուժերի զինծառայողների զինուորական երդման արարողութիւն
Արձանագրուած մահերը ներկայացնում ենք «մարտական» եւ «ոչ մարտական» բաժանումով: Մարտական կորուստների թւում են հայկական կողմի գործողութիւնների արդիւնքում սպաննուած զինծառայողները:
Ոչ մարտական կորուստների թուին են դասուել դժբախտ պատահարների (ներառեալ` ինքնաշարժի արկածներ), սպանութիւնների եւ ինքնասպանութիւնների, հիւանդութիւնների եւ արտակարգ պատահարների պատճառով գրանցուած միջադէպերի իբրեւ հետեւանք մահացածները:
Աղբիւրներ
Զեկոյցի աղբիւրներն են Ազրպէյճանի պաշտպանութեան նախարարութեան մամուլի ծառայութեան պաշտօնական հաղորդագրութիւնները եւ ազրպէյճանական մամուլի հրապարակումները:
Կարեւոր հանգամանք է այն, որ օգոստոսին շփման գծում լարուածութեան ժամանակ ազրպէյճանական մի շարք լրատուամիջոցներ ու ընկերային ցանցերի օգտատէրեր սկսեցին տեղեկութիւններ հրապարակել բանակային տարբեր ստորաբաժանումների տեղաշարժերի, ինչպէս նաեւ սպաննուածների ու վիրաւորների մասին:
Տեղեկութեանց այդպիսի «արտահոսքերի» բացառման նպատակով Ազրպէյճանի նախագահ Իլհամ Ալիեւը 2014թ. սեպտեմբերի 24-ին ստորագրեց հրամանագիր, որով պետական մի շարք գերատեսչութիւններին յանձնարարւում էր վերացնել «տեղեկատուական դաշտի խոցելի տեղերը»: Արդիւնքում, Ազրպէյճանի պաշտպանութեան նախարարութեան մամուլի ծառայութիւնը զոհերի մասին տեղեկութիւններ սկսեց հաղորդել խիստ հազուադէպ:
Նման իրավիճակում զինծառայողների մահուան պատճառ դարձած միջադէպերի մասին տեղեկութիւնները բաց աղբիւրներում հասանելի էր հիմնականում ընդդիմադիր լրատուամիջոցների կայքերում:
Կարեւոր է նշել նաեւ ռազմական հետազօտութիւնների «Տոքթրինա» կենտրոնի գործունէութեան սահմանափակումը: Կենտրոնը ազրպէյճանական բանակում եւ ուժային այլ կառոյցներում գրանցուած կորուստների վերաբերեալ հրապարակում էր ամսեկան ամփոփագրեր, սակայն 2014-ի սեպտեմբերից ի վեր դրանց հրապարակումը դադարեցուեց, ինչն, ամենայն հաւանականութեամբ, նոյնպէս կապուած է Իլհամ Ալիեւի ստորագրած վերոնշեալ հրամանագրի հետ, որով բանակային անցուդարձի լուսաբանման հարցում մտցուեցին սահմանափակումներ:
2014 Թուականի Կորուստները
Բաց աղբիւրներից ստացուած տեղեկութիւնների համաձայն, ազրպէյճանական զինուժում եւ ուժային միւս կառոյցներում 2014-ին գրանցուել է 89 կորուստ, որից 32-ը մարտական են:
Մնացեալ 57 ոչ մարտական կորուստներն ըստ պատճառների դասակարգւում են հետեւեալ կերպ.
- Ինքնաշարժի արկած` 13
- Ինքնասպանութիւն` 12
- Սպանութիւն` 7
- Հիւանդութիւն` 8
- Զէնքի հետ անզգուշ վարմունք` 7 ***
- Ականի պայթիւն` 4
- Դժբախտ պատահար` 5 (այդ թւում ջրահեղձման 3 եւ ելեկտրահարման 1 դէպք)
- Անյայտ` 1
*** Oգոստոսի 5-ին եւ 6-ին, երբ իրավիճակը շփման գծում բաւական լարուած էր եւ արդէն յայտարարուել էր անցնող օրերին ազրպէյճանական բանակում գրանցուած մարտական 14 սպաննուածի մասին, Ազրպէյճանի պաշտպանութեան նախարարութիւնը յայտնեց առաջնագծի հատուածում եւս 3 զինծառայողի մահուան մասին, ովքեր մահացել են «զէնքի հետ անզգուշ վարուելու» պատճառով: Արձանագրուած մահերը դասակարգելիս այդ 3 զինծառայողին մենք գրանցել ենք պաշտօնական վարկածով նշուած բաժնում, սակայն, ամենայն հաւանականութեամբ, նրանք եւս մարտական կորուստներ են, որոնք Ազրպէյճանի պաշտպանութեան նախարարութիւնը փորձել է թաքցնել:
Վիրաւորները
Դեկտեմբերի 31-ի դրութեամբ ազրպէյճանական բանակում եւ ուժային միւս կառոյցներում յայտնի է դարձել զինծառայողների վիրաւորուելու 113 դէպք, որոնք գրանցուել են հիմնականում հայկական ուժերի հետ ընդհարման, ականի պայթիւնների, զէնքի հետ անզգուշ վարուելու եւ ինքնաշարժի արկածի պատճառով:
2013 Թուականի Տուեալները
Բաց աղբիւրներում հասանելի տեղեկութիւնների համաձայն, 2013-ի յունուարի 1-ից դեկտեմբերի 31-ը գրանցուել է 86 կորուստ, որից 11-ը` մարտական:
Ոչ մարտական կորուստներն ըստ պատճառների դասակարգւում են հետեւեալ կերպ.
- Ինքնասպանութիւն` 10
- Հիւանդութիւն` 16
- Սպանութիւն` 9
- Աւտովթար` 16
- Օդանաւի արկած (զինուորական Մի-17 բեռնատար ուղղաթիռի կործանում)` 3
- Զէնքի հետ անզգուշ վարմունք` 6
- Դժբախտ պատահար` 9
- Անյայտ` 6
Յայտնի է դարձել միեւնոյն ժամանակահատուածում վիրաւորուած 88 զինծառայողի մասին:
Այսպիսով, նախորդ տարուայ համեմատ յայտնի դարձած մահացածների թիւը մնացել է գրեթէ անփոփոխ, սակայն փոխարէնը աւելի քան 3 անգամ աճել են մարտական կորուստները, ինչը պայմանաւորուած է 2014-ին հայ-ազրպէյճանական ուժերի շփման գծում եւ հայ-ազրպէյճանական սահմանին արձանագրուած լարուածութեամբ:
Ռազմինֆօ
