Անդրադարձ

ՌԱԳԸՓ ԶԱՐԱՔՕԼՈՒ ՀՅԴ առաջնորդ Վահան Յովհաննիսեանը վախճանուել է դեկտեմբերի 28-ին: Յովհաննիսեանը 58 տարեկան էր: Երկարատեւ ու դժուարին պայքար է մղել մի սարսափելի հիւանդութեան դէմ: Յովհաննիսեանը երկար ժամանակ պաշտօններ էր ունեցել ՀՅԴ Բիւրոյում եւ Հայաստանի Ազգային ժողովում: Իսկ մահուանից ուղիղ մէկ տարի առաջ Հայաստանի նախագահ Սերժ Սարգսեանի կողմից Գերմանիայում նշանակուել էր արտակարգ եւ լիազօր դեսպան ու մինչեւ մահ բնակուել Պերլինում: Մասնագիտութեամբ...

Ն. ՊԷՐՊԷՐԵԱՆ Յունուար 7-ին կը նշենք ծննդեան տարեդարձը հայ ժողովուրդի նուիրեալ հոգեւորականներէն եւ հայ լեզուի մեծավաստակ մշակներէն հայր Արսէն Այտընեանի: Կենսագրական աղբիւրները շատ մանրամասնութիւններ չեն փոխանցեր Վիեննայի Մխիթարեաններու աբբահօր պաշտօնին արժանացած հայր Արսէն Այտընեանի մասին, որ իբրեւ հոգեւորական իր անունին կապած է անձնդիր ծառայութեան, մանկավարժական գործունէութեան եւ խմբագրական աշխատանքի բեղուն վաստակ մը: Իսկ մեծ է թիւը այն լեզուագէտներուն ու քերականագէտներուն,...

ԱՐՄԻՆԷ ԳՈՒՆՏԱԳՃԵԱՆ Օտարամոլութիւնը մեր ժողովրդի մէջ, մանաւանդ իր երկրում` Հայաստանում, ուղղակի զաւեշտական մակարդակի է հասել: Որպէսզի ասածս մերկապարանոց չլինի, իրական օրինակներ բերեմ: Ահաւասիկ, Երեւանի խանութների մի մասը կրում է օտարահունչ անուններ, նրանց ճակատին էլ անունը երբեմն գրուած է միայն լատինատառ` Supermarket, օրինակ, SAS, VAS, Fresh, Yerevan City, այս մէկն էլ գրուած է միայն ռուսերէն` «Մոսկվիչկա»: Կան տարատեսակ անուններով վայրեր. գեղեցկութեան...

Ռ. Հ. Որքան ալ անօրինակ դժբախտութեան դիմաց սրտի խորերէն ցաւագին դառնութիւն մը արտայայտեր են` «Ո՞ւր էիր Աստուած» ըսելով, գիտենք, որ Աստուած հոս է միշտ եւ դարձեալ Աստուծոյ շնորհակալութիւն կը յայտնենք ամէն լաւ բանի համար: Դուք մէկ օրուան ընթացքին քանի՞ անգամ «Փա՛ռք Աստուծոյ» կ՛ըսէք: Ասիկա թէեւ այլեւս մեքենաբար արտասանուած խօսք է, այնուհանդերձ, Աստուծոյ նկատմամբ երախտագիտութեան ու շնորհակալութեան արտայայտութիւն է: Սա ալ...

Իւրաքանչիւր տարեվերջ անցնող տարուայ ամփոփագիրն է, քանզի, որպէս կանոն, ի մի են բերւում անցած տարուայ յաջողութիւններն ու ձախողումները, կատարուած աշխատանքներն ու այդ աշխատանքներից քաղուած արդիւնքները: Իւրաքանչիւր անցնող տարում, ինչպէս միշտ, մի բան մնում է թերի կամ անկատար, որի աւարտն ակնկալւում է գալիք տարում: Այստեղ կարեւորը նպատակասլացութիւնն է: Թէ ինչպիսի՛նն էր տարին Արցախի համար եւ ի՞նչ սպասել գալիք տարուց` կարեւոր է իւրաքանչիւրիս համար, քանզի...

Գրող, թարգմանիչ Կարինէ Աշուղեանի «Լինել Վահան Յովհաննիսեան» խորագիրը կրող յօդուածը, որ Վահան Յովհաննիսեանի «Մանդիլիոն» հոյակերտ աշխատութեան ու Վահան Յովհաննիսեանի մասին է, «Հրապարակ» օրաթերթին մէջ տպագրուած է 16 հոկտեմբեր 2014-ին: Իսկ հոկտեմբերի 17-ին այդ առնչութեամբ Վահան Յովհաննիսեան Դիմատետրի իր էջին վրայ գրած է. «Շատ շնորհակալ եմ Կարինէ Աշուղեանին` գրքիս հոյակապ թարգմանութեան եւ այս յօդուածի համար»: Ստորեւ արդէն որպէս վերյուշ կը ներկայացնենք...

ՀՅԴ «Սարդարապատ» կոմիտէն քառասուն օրեր առաջ դաշնակցական ընկեր մը եւս հողին յանձնեց` ցաւելով այն իրողութեան համար, որ 2014 թուականին իր կորսնցուցած հաւատաւոր ընկերներուն եօթներորդն էր ան: Ժան Գալուստեան պատանի հասակէն անդամակցած է Հայ յեղափոխական դաշնակցութեան, որուն շարքերուն միացած է 18 տարեկանը բոլորելէն ետք` անցնելով կուսակցական կեանքի բոլոր հանգրուաններէ եւ իբրեւ դաշնակցական հրաժեշտ տալով այս կեանքին: Ընկեր Ժան հաւատացած էր ՀՅԴ-ի...

ՍՈՆԱ ՖՍՏԸԳՃԵԱՆ Արեւոտ, փայլուն կիրակի  առաւօտ մըն էր, երբ դուն, մայրի՛կ ճան, աչքերդ փակեցիր` ձեռքերդ ձեռքերուս մէջ: Յանկարծ անդրադարձայ, որ ալ չէին դողար նիհար ու յոգնած ձեռքերդ: Նուրբ ու բարակ անգոյն մատներ կը մատնէին, թէ որքա՜ն յոգնած ու տառապած էին անոնք: Պարոյր Սեւակի «Մօր ձեռքերն» էին անոնք, որոնք յարատեւ աշխատանքի լծուած էին ի սպաս զաւակներուդ ու թոռնիկներուդ, մօտիկ կամ հեռաւոր...

Պատրաստեց` ԳԷՈՐԳ ՊԵՏԻԿԵԱՆ Այս տարին չինական 4712-րդ տարին է, որուն լուսնային օրացոյցին համաձայն, նոր տարին, որ կը սկսի 19 փետրուար 2015-ին, կ՛անուանուի «ոչխարի տարի»: Համաձայն չինական աւանդութեան, երբ Պուտտան երկինք պիտի բարձրանար, ուզած էր իրեն հետ իր աստուծոյն տանիլ 12 անասուններ: Անմիջապէս իր խնդրանքին ընդառաջած էր մուկը կամ առնէտը եւ ապա անոր յաջորդած էին` ցուլը, վագրը, ճագարը կամ նապաստակը, վիշապը, օձը,...

ԴՈԿՏ. ՆՈՐԱ ԱՐԻՍԵԱՆ 2014 տարուան վերջաւորութեան Դամասկոսի «Շարք» հրատարակչատունը լոյս ընծայեց դոկտ. փրոֆ. Արշակ Փոլատեանի «Օսմանեան կայսրութեան մէջ Հայոց ցեղասպանութեան ականատեսներ (փաստաթուղթերու հաւաքածոյ)» վերնագիրով արաբերէնով գիրքը, զոր հեղինակը ձօնած էր «վայրագօրէն զոհուած անմեղ նահատակներու հոգւոյն»: «Շարք» հրատարակչատան տէր դոկտ. Նապիլ Թոմէ իր յառաջաբանին մէջ գիրքը կը նկատէ պատմական փաստաթուղթ, որ կը մարմնաւորէ հայ ժողովուրդին յաւիտենական ազատութիւնը, ինչպէս նաեւ կ’անդրադառնայ գիրքի...

ԱՍՊԵՏ ՄԱՆՃԻԿԵԱՆ Ներսէս Լամբրոնացի (Հեղինակ` Սմբատ Եպս. Սաատէթեան) Պոլսոյ հայոց պատրիարքութեան «Արմաշ» մատենաշարի նախաձեռնութեամբ եւ փրոֆ. տոքթ. Յակոբ սրկ. Թէրզեանի մեկենասութեամբ 2014-ին Պոլսոյ մէջ լոյս տեսաւ Մեծ եղեռնի նահատակ հոգեւորականներէն, Կարնոյ առաջնորդ Սմբատ եպիսկոպոս Սաատէթեանի հեղինակած «Ներսէս Լամբրոնացի» աշխատութիւնը: Գիրքը կը բաղկանայ 400 էջերէ եւ կը բացուի Վաղարշակ սրկ. Սերովբեանի «Երկու խօսք»-ով, ուր կ՛ըսուի, որ Արմաշու դպրեվանքի անդրանիկ սերունդէն Սմբատ...

ՐԱՖՖԻ ՍԱՐԳԻՍԵԱՆ «Եկեղեցիք արդարոց եւ փառաբանիչք բարեբանեցէք որ ետ զիմաստս լուսոյ» - Սրբ. Ն. Շնորհալի Արեւագալի Ժամերգութիւն --- «Ով դու` Միհր, ով արտի աստուած, Դու, որ արարման օրէնքը կը կերտես եւ արդարութեան ուժն կը խթանես...» - Հիմն Միհրին Կը լսէ՞ք, սօսափիւնը սօսեաց, արդարադատ, կամքի՛ զարթօնք: Միհրի կոչն է` վաղեմի լուսարար: Հրաւէրն է, որ բագինին զոհենք մեր զգեստները աշխարհիկ: Մանգաղը որքա՞ն...

ՆԱԶԱՐԷԹ ՊԷՐՊԷՐԵԱՆ Քրիստոնեայ աշխարհի այլազան ժողովուրդներու շարքին բացառութիւն կազմելու գնով հայ ժողովուրդը Աստուածորդիի Սուրբ Ծնունդը կը տօնէ յունուար 6-ին, մինչ քրիստոնեայ մարդկութիւնը ընդհանրապէս դեկտեմբեր 25-ին կ’աւետէ աստուածայայտնութիւնը Յիսուս Քրիստոսի: Պատճառը նախ այն է, որ աստուածաբանականօրէն ճիշդը յունուար 6-ն է եւ ամբողջ քրիստոնեայ աշխարհը սկզբնապէս յունուար 6-ին կը տօնէր Սուրբ Ծնունդը: Ապա հայ ժողովուրդին ազգային ինքնահաստատման գրաւականը եղած է Քրիստոնէութեան հայացումը...

Տարեսկիզբը հայութեան համար կը յատկանշուի քաղաքական բաւական ուշագրաւ եւ կարեւոր իրադարձութեամբ մը: Ձայնը կը հնչէ Հայոց ցեղասպանութիւնը ճանչցած առաջին պետութենէն: Պաշտօնական Մոնթեվիտէոն նման յայտարարութեամբ մը հանդէս կու գայ` հայութեան ամէնէն հրատապ խնդիրին շուրջ շատ կարեւոր նախանշում կատարելով: 4 յունուար 2015 ստորագրութիւնը կրող Մոնթեվիտէոյի յայտարարութիւնը բառացիօրէն կ՛ըսէ. «Արտաքին գործոց նախարարը այսօր հանդիպում մը ունեցաւ Հայ դատի յանձնախումբի միջազգային եւ ուրուկուէյեան ներկայացուցիչներու...

ԼԱԼԱ ՄԻՍԿԱՐԵԱՆ-ՄԻՆԱՍԵԱՆ Այսօր ծառի մը տապալիլը տեսայ: Անոր հաստ իրանը եւ երկնուղէշ հասակը կը փաստէին, թէ ան այս պատէզին մէջ առաջին արմատ նետողներէն էր ու մարդուն առաջին շուք տուողներէն: Այսօր մարդիկ տապալեցին զայն: Միայն քանի մը ճիւղեր ունէր գոսացած, մնացեալը դալար` կ՛երգէին հովին հետ, դաւին անտեղեակ ու համոզուած, թէ դեռ ունակ են երկինքէն նոր բարձունքներ նուաճելու: Մարդիկ «գործի» էին. գէջն...

Յ. ՊԱԼԵԱՆ Ներքին ճակատի վրայ միացման յաղթանակ տանելու կամք եւ յաջողութիւն եթէ չունենանք, ինչպէ՞ս կրնանք... 100-ամեակը ծանուցողական տարազ դարձած է զանազան բնոյթի նախաձեռնարկներու արտայայտութիւններու համար: Կը ծրագրուին` երգահանդէս, թատրոն, զբօսաշրջութիւն` դէպի Հայաստաններ` Հանրապետութիւն, Արցախ եւ բռնագրաւեալ, հայկական ասեղնագործներու, նահատակ գրողներու գիրքեր, օտարներու վկայութիւններ, նկարչական ցուցահանդէսներ, վաւերագրական եւ այլ բնոյթի ժապաւէններ, ցոյցեր, հանրաժողովներ, մասնագիտական խորհրդաժողովներ: Այս բոլորը կարելի էր ընել տարի...

ՎԱՉԷ ԲՐՈՒՏԵԱՆ Քիչ մը դժուար է աշխարհիս բաները մէկ-երկու սիւնակի սահմաններուն մէջ վերլուծել (քի՞չ մը...): Համաշխարհային թատերաբեմին վրայ անցած տարուան ընթացքին արձանագրուած գլխաւոր իրադարձութիւնները գլխապտոյտ կը պատճառեն: Քաղաքական բեմի վրայ պաղեստինցիներուն դէմ անարդարութիւնը կը շարունակուի բացէ ի բաց: Պաղ պատերազմի երկրորդ հանգրուանը սկսած է (ըստ շատերու` առաջինը չէ աւարտած իսկ): Արեւմուտքի մէջ քաղաքական ուժի կեդրոնները անցած են անդրազգային ընկերութիւններու եւ...

ԽԱՉԻԿ ԽԱՉԵՐԵԱՆ «Եթէ մէկ տարուան համար կը ծրագրես, բրինձ ցանէ. եթէ տասը տարուան` ծառ ցանէ. եթէ հարիւր տարուան` երեխաները դաստիարակէ»: Քանֆուշըս   Ժամանակակից հայկական սփիւռքի ուժասպառ հաւաքական կեանքին մէջ խորքային բարեկարգումներու ձեռնարկումը յոյժ դժուարին առաքելութիւն մըն է, պարզապէս որովհետեւ անոնց թոյլատու առարկայական ու ենթակայական գործօնները այսօր դարձած են իսկապէս ժլատ` գաղութահայութիւնը մատնելով ժամանակի արհամարհանքին արժանացած, հնամաշ համակարգերու ագոյցին: Աննախանձելի իրականութիւն...

ԹԱՄԱՐ ՅՈՎՀԱՆՆԻՍԵԱՆ Ինչպէս օրերս նշել էր «Ազդակ» թերթը (27.12.2014), հովանաւորութեամբ Լիբանանի Հայոց թեմի առաջնորդ Շահէ եպս. Փանոսեանի եւ կազմակերպութեամբ Համազգայինի Գեղարուեստի դպրոցներու խնամակալութեան,  Համազգայինի «Բարսեղ Կանաչեան» երաժշտական քոլեճի սենեկային համոյթն ու Ազգային առաջնորդարանի «Աւետաբեր» երգչախումբը ներկայացուցին իւրայատուկ համերգ մը` Ամանորի եւ Սուրբ Ծննդեան առիթով, որ տեղի ունեցաւ 26 դեկտեմբերին, Նորաշէնի Սրբոց Վարդանանց եկեղեցւոյ մէջ: Երեւոյթն ինքնին գնահատանքի արժանի է եւ...

Ն. ՊԷՐՊԷՐԵԱՆ 149 տարի առաջ, դեկտեմբեր 30-ին, այդ ատեն բրիտանական տիրապետութեան տակ գտնուող Մոմպէյի (նախկին Պոմպէյ, Հնդկաստան) մէջ, լոյս աշխարհ եկաւ համաշխարհային գրականութեան տաղանդաւոր դէմքերէն Ճոզեֆ Ռուտիըրտ Քիփլինկ: Հայոց յուշատետրին մէջ իր արժանի տեղը ունի տարուան նախավերջին օրը ծնած անգլիացի յայտնի գրողը, բանաստեղծը եւ արձակագիրը: Այդպէ՛ս է ոչ միայն 1907-ին Նոպէլեան մրցանակին արժանացած առաջին անգլիացի հեղինակը ըլլալու իր արժանաւորութեան, այլեւ...