Մշակութային եւ Այլազան

Պատրաստեց՝ ՆԱՐԷ ԳԱԼԵՄՔԷՐԵԱՆ Մասնագէտներու եւ հոգեբաններու կողմէ մանաւանդ վերջին տասնամեակին  յաճախ կը կրկնուի ընդհանրապէս դրական մնալու, անոր անհրաժեշտութեան եւ օգուտներու մասին: Ըսելը դիւրին է, բայց գործադրելը որքա՜ն դժուար է: «ՈւենԱյՈւորք» պլոկը կը ներկայացնէ պարզ միջոցներ, ձեւեր` դրական վերաբերմունք պահպանելու համար: Ն. Աշխատանքի մէջ դրական վերաբերմունք պահպանելու պարզ եղանակներ Երբ մարդիկ կը մտածեն դրական վերաբերմունք ունենալու մասին, անոնք հաւանաբար կը կարծեն, թէ ատիկա...

Պատրաստեց՝ ՆԱՐԷ ԳԱԼԵՄՔԷՐԵԱՆ Վերջին պատերազմներու մէջ յաճախակի օգտագործուած անօդաչու սարքերու սերունդ մը սկսած է ինքնուրոյն գործել` աւելի վտանգաւոր դառնալով: «Ուիք» կայքը այս մասին վերջերս հրապարակած է յօդուած մը, ուր նոյնպէս կը նշուի ապագայ պատերազմի մասին: Ն. Անօդաչու Սարքերով Պատերազմի Ապագան Անօդաչու սարքերը կը փոխեն պատերազմի դաշտը եւ կը սկսին  ինքնուրոյն «մտածել»: Անօդաչու սարքեր օգտագործուած են տասնամեակներ շարունակ: Հեռուէն կառավարուող Պի-24-երը Համաշխարհային Բ....

Պատրաստեց՝ ՆԱՐԷ ԳԱԼԵՄՔԷՐԵԱՆ  Այնպէս կը թուի, որ հեռակայ, առցանց աշխատանքը, գոնէ մասամբ, այլեւս մնայուն բնոյթ պիտի ստանայ, բայց աշխարհի ամէնէն մեծ ընկերութիւններու սեփականատէրեր, տնօրէններ եւ պատասխանատուներ հետզհետէ աւելի ու աւելի կը խօսին պաշտօնեաները գրասենեակներ  վերադարձնելու անհրաժեշտութեան մասին: Ամէն պարագայի, պէտք է ընդունիլ, որ համաճարակէն ետք մարդոց մօտեցումները, ակնկալութիւնները, պատրաստակամութիւնը, համբերութիւնը  եւ այլն, այլեւս նոյնը չեն, աշխատանքը առցանց ըլլայ, կամ գրասենեկային:...

Պատրաստեց՝ ՆԱՐԷ ԳԱԼԵՄՔԷՐԵԱՆ Երբ այս օրերուն Հայաստանի Հանրապետութենէն հայերու գաղթի մասին մտահոգիչ թիւեր կը հրապարակուին, հետաքրքրական է անդրադառնալ աշխարհի զանազան վայրերու մէջ (անցեալին կամ ներկայիս) հայերու յայտնաբերումին մասին եւ մանաւանդ շեշտել, որ առանց կազմակերպուած ազգային հաւաքական կեանքի` շատ դժուար կ՛ըլլայ գոյատեւելը: «Վայս Արապիա» կայքը հրապարակած է Տանա էլ Շէյխի յօդուածը 1940-ական թուականներուն Կազա գաղթած հայ լուսանկարիչի մը մասին, որուն թոռը...

Պատրաստեց՝ ՆԱՐԷ ԳԱԼԵՄՔԷՐԵԱՆ Կասկած չկայ, որ աշխարհի յառաջատար եւ ամէնէն տարածուած լրատուամիջոցները կը գտնուին Միացեալ Նահանգներու եւ անոր դաշնակից Իսրայէլի (կամ մեծահարուստ հրեաներու) հակակշիռին տակ: Այդ պատճառով յատկապէս պաղեստին եւ իսրայէլեան հակամարտութեան լրատուութիւնն ու մեկնաբանութիւնը միշտ ի նպաստ Իսրայէլի կ՛ըլլայ. «Պաղեստինցիները ահաբեկիչ են, հրեաները` անմեղ զոհեր: Կը թուի, թէ ներկայ ժամանակներու արհեստագիտական միջոցները երբեմն ճեղք մը կը յառաջացնեն այդ պատնէշին...

Պատրաստեց՝ ՆԱՐԷ  ԳԱԼԵՄՔԷՐԵԱՆ Ուրախալի երեւոյթ է, որ  հակառակ Հայաստանի դիմագրաւած դժուարութիւններուն, զանազան ասպարէզներու մէջ հայեր միջազգային մակարդակով յաջողութիւններ կ՛արձանագրեն: Նորարարութիւններու հետ քայլ պահելը, անոնցմէ քայլ մը առջեւ անցնիլն ալ կենսական է մեր ընդհանուր պայքարին մէջ: Բացի հայկականէն` նոյնպէս կը ներկայացնենք արհեստագիտական միջազգային նորութիւններ` քաղելով  Հայթեք, Ֆիւչըր, Ա.Էֆ.Փէ.,Պի.Պի.Սի. եւ Ուինտոզլէյթեստ կայքերէն:  Ն. Հայ Արհեստագիտական Մշակած  3Տի Ակնոցը Աւելի  Յառաջադէմ  Է Աշխարհի...

Պատրաստեց` ՆԱՐԷ ԳԱԼԵՄՔԷՐԵԱՆ «Սքուփ» Ճօ Պայտըն, ճանաչում եւ Հայոց ցեղասպանութիւն Պինոյ Քամփմարքի յօդուածին մուտքը. Անուններ վերագրելը դաժան գործողութիւններուն, որոնք մարդիկ իրարու կը պատճառեն, երբեք առանց խնդիրներու չ՛ըլլար: Կան ահաբեկչութեան  աստիճանաւորումներ, վայրագութեան եւ դաժանութեան չափեր: Ատոնց մէջ կը  թագաւորեն իմաստակները, ծայրայեղները: Վէճերը կը փրփրին եւ կատղի կը դառնան այն բանին շուրջը, թէ արդեօ՞ք «կոտորած» մը  լաւագոյնս կարելի է անուանել որպէս մարդկութեան...

Պատրաստեց՝ ՆԱՐԷ ԳԱԼԵՄՔԷՐԵԱՆ 15 ապրիլին իր մահկանացուն կնքեց ամերիկահայ պատմաբան, ակադեմական, բարեսիրական գործիչ Վարդան Գրիգորեանը: Ան ծնած է Իրան, ուր ստացած է իր տարրական կրթութիւնը, ապա միջնակարգ կրթութիւնը շարունակած է Պէյրութի Նշան Փալանճեան Ճեմարանին մէջ: Անկէ ետք մեկնած է Միացեալ Նահանգներ, ուր շարունակած է իր բարձրագոյն կրթութիւնը եւ մինչեւ մահը ունեցած է հարուստ ասպարէզ ու բեղուն գործունէութիւն: Իր մահուան առիթով...

 «Պատմական» Կիրօ Գարավարդանեան Եւ Սերժ Մանուկեան - Ի՞նչ է ձեր ծրագիրը: Ուրեմն մեր ծրագիրը կը կոչուի «Պատմական» եւ, ինչպէս որ անունը կը յուշէ, պատմութեան մասին նախագիծ մըն է, աւելի ճիշդ` հայոց պատմութեան մասին եօթը գծանկարային ժապաւէններու (animation film) շարք մը: Այս եօթը ժապաւէններուն ընդմէջէն հայոց պատմութեան մասին պիտի խօսինք ո՛չ թէ հիմնուելով ժամանակագրական տրամաբանութեան մը կամ դէպքերու շարունակականութեան վրայ, այլ...

Պատրաստեց՝ ՆԱՐԷ ԳԱԼԵՄՔԷՐԵԱՆ Մարդկութիւնը կ՛անցնի  նոր եւ աննախընթաց փորձառութենէ արագօրէն տարածուող «Քորոնա»-ի համաճարակի լոյսին տակ: Մենք տակաւին չենք գիտեր, թէ ո՛վ է «հիւանդ զերօ»-ն` առաջին մարդը, որ վարակուած է եւ ժահրը փոխանցած ուրիշներուն: Աշխարհը անակնկալի բերած այս ժահրի սաստկութիւնը կը կայանայ ոչ միայն արդիւնաւէտ պատուաստ գտնելու գիտնականներու ուշացման մէջ, այլ նաեւ այն փաստին մէջ, որ ատոր հակազդելու համար ձեռնարկուած միջոցները...

Պատրաստեց՝ ՆԱՐԷ ԳԱԼԵՄՔԷՐԵԱՆ Մուրացկանութիւնը Անգլիոյ եւ Միացեալ Նահանգներու մէջ ունի երկար, բարդ պատմութիւն, իսկ արհեստավարժ մուրացկանները յաճախ կ՛ընկալուէին որպէս մարդիկ, որոնք արժանի չէին օգնութեան: Մուրացկանները մարդկային հասարակութեան մէջ գոյութիւն ունին պատմութեան առաջին օրէն: Փողոցային մուրացկանութիւնը տեղի  ունեցած է աշխարհի բոլոր երկիրներուն մէջ, թէեւ ատոր չափերը եւ  ձեւերը տարբեր են: Բազմաթիւ երկիրներու մէջ այժմ պետական օրէնքով արգիլուած է մուրացկանութիւնը, սակայն ճարպիկները...

«Ղարպիյէ» Գուրգէն Փափազեան Ի՞նչ է քու ծրագիրդ: Ծրագիրս արեւմտեան Պէյրութի անցեալի եւ ներկայի հայութեան մասին առցանց հրապարակուելիք կարճ հարցազրոյցներու շարք մըն է: Ծրագիրին նպատակն է արեւմտեան Պէյրութի նախկին եւ ներկայ կարգ մը բնակիչներու յուշերուն ընդմէջէն յայտնաբերել շրջանի հայութեան կեանքը բնորոշող յատկանշական հիմնական երեւոյթներ (ժամանակագրական զանազան հանգրուաններով): Կ՛ըսուի, որ անցեալ դարու կէսին արեւմտեան Պէյրութի մէջ ապրած է 40 հազարէ աւելի հայ...

Վազրիկ Շողակ Յովհաննէսեան - Ի՞նչ է ծրագիրդ: Քիչ մը պատմէ այդ մասին: Ծրագիրս կը կեդրոնանայ նկարչական վէպ մը (շարանկար) ստեղծելու վրայ: Շարանկարը ուրեմն պատկերներու եւ գրութեան միաձուլում մըն է, ուր անոնցմէ իւրաքանչիւրը ունի իր գործառոյթը: Պատմութիւնը տեղի կ՛ունենայ Պուրճ Համուտի մէջ եւ կը ներկայացնէ հոն բնակող հայ ծագում ունեցող Վազրիկ Լուցկիին կեանքին մէկ ակնթարթը, որ կը մեկնաբանուի զուգահեռ աշխարհներու դիտանկիւնէն:...

Սփիւռքահայ Գրողներ Յարութ Կիւլիւզեան - Ի՞նչ է ծրագիրդ: Ծրագիրս սփիւռքահայ վեց գրողներու` Անդրանիկ Ծառուկեանի, Աբրահամ Ալիքեանի, Պօղոս Սնապեանի, Պէպօ Սիմոնեանի, Սարգիս Կիրակոսեանի եւ Յակոբ Մանուկեանի մասին վաւերագրական տեսերիզներ պատրաստել է: Իւրաքանչիւր գրողի պարագային, սկզբունքով, խօսք պիտի առնեն անոր ընտանիքի անդամներէն մէկը, գրչընկեր մը կամ գրականագէտ մը ու մտաւորական մը: Միջանկեալ պէտք է ըսեմ, որ կարգ մը գրողներու պարագային, ինչպէս` Ալիքեանի...

Պատրաստեց՝ ՆԱՐԷ ԳԱԼԵՄՔԷՐԵԱՆ   Եմէնի մէջ ցոյց` 2011  թուականին Մարդիկ կը բողոքեն բազմաթիւ պատճառներով, բայց մենք չենք գիտեր, թէ որքա՛ն արդիւնաւէտ են բողոքի ցոյցերը: Ինչո՞ւ մարդիկ փողոցներու մէջ կը մասնակցին բողոքի երթերու, հաւաքներու, եւ արդեօ՞ք ատիկա  իսկական, ակնկալուած  փոփոխութիւնը կը բերէ: 21-րդ դարուն բազմացած եւ երբեմն աւելի անկարգ դարձած են բողոքի շարժումները, որոնց մասին մասնագէտներ, յատկապէս հոգեբաններ զանազան ուսումնասիրութիւններ պատրաստած...

«Կռունկ» Գօգօ Աւեսեան Եւ Սերժ Մանուկեան - Ի՞նչ է ձեր ծրագիրը: Երբ ծրագրին մասին լսեցինք, Սերժին հետ բաւական մտածեցինք, թէ ի՛նչ ծրագիրով կրնանք մասնակցիլ: Բաւական տարբեր գաղափարներ ունէինք, բայց որոշեցինք կեդրոնանալ Երամի հեղինակած գրութիւններուն վրայ եւ որոշեցինք անոնցմէ երկուքը ընտրել եւ զանոնք վերածել երկհարթ (2D) animation-ի: Նախքան դիմելը` մենք մեզի համար պզտիկ օրինակ մը պատրաստեցինք, որպէսզի հասկնանք, թէ գործը ի՛նչ...

«Նշմար» ՍԱՐԻՆ ՊԱՃԱՔԵԱՆ Ի՞նչ է ծրագիրդ: Ծրագիրս լուսանկարչութեան հետ կապուած է: Տասը տարիէ աւելի հետաքրքրուած եմ լուսանկարչութեամբ եւ յաճախ կատարած եմ փորձեր` ինծի հանդիպած մեծ ու փոքր պատկերները անշարժացնելու: Երբ «Նորարար մշակոյթի ծրագիր»-ին յայտը տեսայ, մտածեցի, որ լաւ առիթ մը կրնայ  ըլլալ տարիներու նախասիրած զբաղումիս քիչ մը լուրջ բնոյթ մը տալու: Միշտ սիրած եմ ամէնէն սովորական երեւոյթներուն մէջ գեղեցիկը նշմարել...

«Պտոյտ Մը Լիբանանահայ Թերթերու Հին Ծանուցումներուն Մէջ» Արմէն Պագգալեան Հաճիս, քիչ մը պատմէ ծրագիրիդ մասին: Ծրագիրը կը կոչուի «Պտոյտ մը լիբանանահայ թերթերու հին ծանուցումներուն մէջ»: Ամէն անգամ, երբ առիթը ունեցած եմ հին թերթեր սերտելու` հետազօտութեան մը համար նիւթ մը կամ յօդուած մը գտնելու նպատակով, միշտ աչքիս զարկած եւ ուշադրութիւնս գրաւած են այդ օրուան ծանուցումները: Այդ սեւ-ճերմակ (իրականութեան մէջ` դեղինցած) ծանուցումներուն...

«Կարմիր Մոմ» Կարէն Տարագճեան Եւ Սուրէն Խտըշեան  Ի՞նչ է ձեր ծրագիրը: Մեր ծրագիրը թատերական ներկայացում մըն է, բայց, սովորական սրահի մը մէջ տեղի ունենալու փոխարէն, անիկա պիտի ներկայացուի համացանցի վրայ: Համաճարակին պատճառով համաշխարհային բազմաթիւ թատերախումբեր դիմեցին համացանցին. մենք ալ ներշնչուեցանք այս ալիքէն եւ որոշեցինք մեր համեստ պայմաններով փորձ մը կատարել: Ներկայացումը նաեւ հանդիսատեսին հնարաւորութիւն պիտի տայ ընտրելու իր ուզած վերջաբանը`...

Փետրուար 2020-ին «Գալուստ Կիւլպէնկեան» հիմնարկութեան հայկական բաժանմունքը մեկնարկեց «Նորարար մշակոյթի ծրագիր»-ը, որ ուղղուած է լիբանանահայ ա՛յն երիտասարդներուն, որոնք կը փափաքին արեւմտահայերէնով ստեղծագործել եւ նորարար ծրագիրներ իրագործել: «Նորարար մշակոյթի ծրագիր»-ը, «Գալուստ Կիւլպէնկեան» հիմնարկութեան Լիբանանին վերաբերող ռազմավարութեան հինգ հիմնասիւներէն մէկը ըլլալով, իբրեւ հիմնական նպատակ ունի արեւմտահայերէնով յղացուած նորաշունչ նախաձեռնութիւններու կիրարկութիւնը խթանել: Ծրագիրին առաջին տարուան ընթացքին հիմնարկութիւնը 17 դիմումներ ստացաւ Լիբանան ապրող 18-35...