Անդրադարձ

ԹԱԹՈՒԼ ՅԱԿՈԲԵԱՆ Գիւմրեցի տղամարդիկ սկսեցին հեկեկալ, կանայք ողբալ, երբ մեքենայից իջեցրին եւ քաղաքի Սուրբ Նշան եկեղեցում դրեցին երկու տարեկան աղջնակին` սպիտակ դագաղի մէջ: Դա աւելի շատ նման էր օրօրոցի եւ իր չափերով ու գոյնով տարբերւում էր միւս հինգ դագաղներից, որոնք պատից պատ` դէմքով դէպի խորանը, դրուած էին սեւ քարով, 19-րդ դարում կառուցուած եկեղեցու ներսում: Օրօրոցի մէջ Յասմիկ Աւետիսեանի փոքրիկ, անշունչ...

Գիւմրիի մէջ տեղի ունեցած ահաւոր սպանդէն վերապրած վեցամսեայ մանուկը 16 յունուարին ենթարկուած է վիրահատութեան, եւ վիճակը լաւ է: Հայաստանի առողջապահութեան նախարար Արմէն Մուրադեանի մասնակցութեամբ 16 յունուարի կանուխ առաւօտեան Երեւանի «Սուրբ Աստուածամայր» բժշկական կեդրոնին մէջ կայացած է խորհրդակցական հանդիպում` Հայաստանի եւ արտերկրէն հրաւիրուած առաջատար մասնագէտներուն մասնակցութեամբ, որոնց համացանցային կապով միացած են նաեւ տարբեր երկիրներէ մասնագէտներ: «Կեանքին սպառնացող բարդութիւնները, ինչպէս նաեւ երեխայի...

Գիւմրիի մէջ 16 յունուարին իրավիճակը հանդարտ էր, բայց քաղաքին մէջ կային մեծաթիւ ոստիկաններ: Դաժանաբար սպաննուած Աւետիսեաններուն ընտանիքի հարազատները, որոնք գերեզման գացած էին, լրագրողներուն հետ ունեցած զրոյցին ընթացքին յայտնած են, որ իրենք եւս կը միանան բողոքի ցոյց կատարած ցուցարարներուն պահանջին: Մօրաքրոջ որդին` Սամուէլ Յովհաննիսեան ըսած է. «Մեր բոլոր հարազատներուն անունով կը յայտարարեմ, որ երէկուայ դէպքերից (ցոյցեր) մենք տեղեկութիւն չունէինք, ոչ մէկ...

«ԱԶԱՏՈՒԹԻՒՆ», «ԵՐԿԻՐ ՄԵԴԻԱ» «Չեմ գիտեր` ինչո՛ւ, չեմ գիտեր` ինչպէ՛ս, չեմ գիտեր` որո՛ւ թերացումով այդ ոճրագործը չի յանձնուիր Հայաստանի իրաւապահ մարմիններուն. ժողովուրդին պահանջը միայն այդ էր` յանցագործը յանձնել Հայաստանի իրաւապահ մարմիններուն: Եթէ մարդիկ տեղեկանան, որ հայ իրաւապահներուն ձեռքն է այդ ոճրագործը, կը հանգստանան: Այս էր պահանջը»: «Ազատութեան» հետ ունեցած զրոյցին ընթացքին Գիւմրիի մէջ ժողովուրդին կիրքերուն եւ ընդվզումին մասին խօսած է Շիրակի...

ԱՐՄԻՆԷ ՎԱՐԴԱՆԵԱՆ Ալեքսանտր Սքաքով «Գիւմրիի ողբերգութիւնը պատահականութիւն չէր, այն ձեռնտու էր որոշ շրջանակների», 168.am-ի հետ զրոյցում այս մասին ասաց Ռուսաստանի գիտութիւնների ակադեմիայի արեւելագիտութեան հիմնարկի Կենտրոնական Ասիայի, Կովկասի եւ Ուրալ-Պովոլժիէի ուսումնասիրութեան կենտրոնի աշխատանքային խմբի համակարգող Ալեքսանտր Սքաքովը` անդրադառնալով Հայաստանում բարձրացած հակառուսական տրամադրութիւններին եւ Ռուսաստանի կողմից դրանց մեղմման անհրաժեշտութեանը: Նա նշեց, որ յանցագործութեան իրականացման գլխաւոր հարցերը մնում են մութ, եւ դրանցից մէկն...

ՅԱՐՈՒԹ ՍԱՍՈՒՆԵԱՆ Թրքական Աշխատաւորական կուսակցութեան ղեկավար Տողու Փերինչեքը անցեալ շաբաթ չյաջողեցաւ Յունաստանի մէջ կրկնել տասը տարի առաջ Զուիցերիոյ մէջ իր կազմակերպած ժխտողական խաղը: Փերինչեքը ծրագրած էր իր սրբապիղծ «Թալէաթ փաշա կոմիտէ»-ի անդամներուն հետ միասին մեկնիլ Աթէնք` վիճարկելու Հայոց ցեղասպանութեան ժխտումը արգիլող վերջերս ընդունուած յունական օրէնքը: Ան կ՛երազէր «հերոս» դառնալ` Մարդու իրաւունքներու եւրոպական դատարանին մէջ Յունաստանի դէմ հայց ներկայացնելով` օրէնքը խախտելու...

ՀԱՅԿԱԶ ԹՐԹՌԵԱՆ Ո՞վ ըսաւ, որ թատրերգութիւնները միայն թատերասրահներու բեմերուն վրայ կը բեմադրուին: Ճիշդ է, դերասանները` երբեմն տաղանդաւոր, յաճախ` անտաղանդ, բեմերու վրայ կը խաղան իրենց դերերը: Այսօր, սակայն, իրենք զիրենք աշխարհի տէրերը կարծող նենգ ու անսկզբունք քաղաքագէտները ամբողջ աշխարհը վերածած են թատերաբեմի եւ կը խաղան իրենց յօրինած ու բեմադրած թատրերգութիւնը, ուր հարիւր հազարաւորներ, ըլլան անոնք կին, մանուկ, ծեր կամ երիտասարդ, կը...

Կալիփոլիի 100-ամեակի նշումին վերաբերող պաշտօնական Անգարայի յայտարարութիւնը բոլորովին յանկարծակի չէ: Թուրքիոյ բարձրաստիճան պաշտօնատարներ տարբեր առիթներով  այս յոբելեանին ակնարկութիւններ կատարած էին եւ նշումի որոշ նախաբան փոխանցած: Հիմա այլեւս պարզ է, որ Կալիփոլին` իբրեւ հակակշիռ գործողութիւն, պետական յատուկ տարողունակութեամբ կը կիրարկուի Ցեղասպանութեան 100-ամեակին դէմ: Անշուշտ, նախ եւ առաջ, 100-ամեակի երեւանեան նշումները շուքի մէջ ձգելու  նպատակ կը հետապնդէ Կալիփոլին, եւ միեւնոյն օրուան ընտրութիւնը...

ՆԱՐԵԿ ԱՐՔ. ԱԼԵԷՄԵԶԵԱՆ Դպրեվանքի 85-ամեակին առիթով «Ազդակ» հերթաբար լոյս պիտի ընծայէ Մեծի Տանն Կիլիկիոյ կաթողիկոսութեան դպրեվանքի ներկայ տեսչութեան եւ ուսուցիչներուն, ինչպէս նաեւ նախկին տեսուչներուն գրութիւնները: Հայոց ցեղասպանութեան իբրեւ հետեւանք աքսորեալ հայորդիներու Միջին Արեւելք հաստատուիլն ու Մեծի Տանն Կիլիկիոյ կաթողիկոսութեան Անթիլիասի մէջ վերընձիւղուիլը սերտօրէն առնչուած են: Անյոյս եւ անտերունչ հայ վերապրողներ նոր կեանքի եւ ապագայի խանձարուրը գտան իրենց ճակատագրակից Կիլիկեան կաթողիկոսութեան...

ԿԱՐՕ ՂԱԶԱՐԵԱՆ Հարազա՛տ սիրելի, «Friend» բառին հայերէնը «ընկեր» է: Անիկա իմաստով հարուստ բառ է: Այսօր կ’ողջունեմ «ընկեր»-ս անոր եւ իմ մայրենի լեզուով, որովհետեւ, ճիշդ է, որ ան հեղինակ էր, որ կը գրէր տիրաբար երկու լեզուներով` անգլերէն եւ հայերէն, սակայն ան կ’ըմբոշխնէր մեր խօսակցութիւնը հայերէնով: Սիրելի՛ ընկեր Վարդգէս, Սիրելի՛ սգակիրներ, Սիրելի՛ եղբայրս, Զաւէն, «Այս ինչ փորձանք եկաւ մեր գլխուն». այսպէս սկսաւ...

Հեռուէն հիմա պատկերիդ հետ կը զրուցեմ Հայրենի՛ տուն, թոյլ տուր կանչեմ թաղեցիքս... Ես կը տեսնեմ բակերուդ մէջ Մանուկներուդ վազքը ազատ ու ճիչը սուր, Տարեցներուն զրոյցները մեր բարբառով... Ժամիդ խաչն է ու գմբէթիդ զանգը ահա, Ու կը լսեմ կիրակնօրեայ աղօթը մեր... Դեռ կը տեսնեմ Աղբիւր տանող ճամբուդ դափնիները անուշաբոյր. Կը գլգլայ աղբիւրդ դեռ, գուռդ ահա, ու մեծ ժայռը... Քիչ մը անդին...

Կիրակի, յունուար 11-ին ցուցարար պիտի ըլլամ: (Յօդուածը գրուած է 10 յունուարին, Խմբ.) «Շարլի Էպտօ»-ի խմբագրութիւնը ջարդած են, որպէսզի մեռցնեն ազատ խօսքը: Ոչ ոք պիտի նկատէ իմ ներկայութիւնս ցուցարարներուն շարքին: Ցոյցին պիտի մասնակցիմ զօրակցութիւն յայտնելու համար «Շարլի Էպտօ» երգիծական շաբաթաթերթին, որպէսզի անիկա շարունակէ հրատարակուիլ: Յարգանք նաեւ երգիծաթերթի աշխատակիցներուն, զորս ուզեցին լռեցնել: Ցարդ իմ ընթերցումներուս մաս չէր կազմեր այս երգիծաթերթը: Աւելի միւս...

ՎԱՀԱԳՆ ԳԱՐԱԳԱՇԵԱՆ Սեպտեմբերի արեւաբոյր առաւօտ է Արցախի մէջ: Ասկերանի զօրամասին մէջ զինուորական եռուզեռ է: 1994-ի մայիսին կնքուած հրադադարէն ետք, օգոստոսի սկիզբը ազրպէյճանական կողմէն դաւադիր յարձակումներու պատճառով երկու հակադիր կողմերու սահմանային զօրամասերը ահազանգային վիճակի մէջ են: Փոխգնդապետ Քամալեան եւ փոխգնդապետ Յակոբեան ինծի կը յանձնեն փամփշտարգել զրահանդերձը` ապահովութեան համար: Զինուորական փոխադրակառքով կ՛ուղղուինք Աղտամի ճակատ: Լեռնային Ղարաբաղի պաշտպանութեան նախարարութեան յատուկ թոյլտուութեամբ, կը մեկնինք ...

16 յունուարի ծնունդ է հայ գրականութեան անմահներէն Մատթէոս Զարիֆեան, որ իր գողտրիկ եւ քնքուշ քնարերգութեամբ կը յուզէ ու կը գեղեցկացնէ ներաշխարհը բոլոր ժամանակներու ընթերցողին: Թախծոտ, այլեւ խորունկ սիրոյ դիւրահաղորդ երգիչն է արեւմտահայ քնարերգութեան արժանաւոր այս ներկայացուցիչը, որ սիրտէ բխող եւ սիրտերուն գաղտնիքը վերծանող խորաթափանց անմիջականութեամբ աշխարհին առջեւ բացաւ տանջահար իր հոգին, ինչպէս որ կը վկայէ, օրինակ, «Ան չէ՜» խորագրուած իր...

ԴՈԿՏ. ՆՈՐԱ ԱՐԻՍԵԱՆ 2014 տարուան ընթացքին Երեւանի մէջ «Նորավանք գիտակրթական հիմնադրամ»-ը եւ Հայաստանի Գիտութիւններու ազգային ակադեմիայի արեւելագիտութեան հիմնարկը լոյս ընծայեցին արեւելագէտ, պատմական գիտութիւնների թեկնածու Արաքս Փաշայեանի «Իսլամն Ազրպէյճանում. անցեալը եւ եերկան» գիրքը, որի պատասխանատու խմբագիրն էր Վահրամ Տէր Մաթեւոսեանը: 196 էջերէ բաղկացած գրքի առաջին մասը կը կրէր «Իսլամը պատմութեան զիկզակներում (XIX-XX ԴԴ.)» վերնագիրը, որ կը բաժնուի երկու ենթագլուխներու. «Իսլամն արեւելեան...

Արամ Հայկազի (1900-1986, ծնեալ Արամ Չեքեմեան), մայրն ու քոյրերը 1915-ին օսմանցի թուրքերու կողմէ հայերու դէմ հալածանքին զոհերէն դարձան, բռնի կերպով իրենց տունէն քալեցին սուրիական անապատին մէջ: Սովահար եւ ընչազուրկ` անոնք հասան գիւղ մը, ուր այլ հայերու հանդիպեցան, որոնք իսլամութիւնը ընդունելէ ետք կ՛աշխատէին թուրքերու տուներուն մէջ: Ընդառաջելով իր մօր խնդրանքներուն` փոքրիկն Հայկազ եւս հաւատափոխ դարձաւ: Յաջորդող չորս տարիներուն ան ապրեցաւ քրտական...

ՇԱՀԱՆԴՈՒԽՏ  Լիբանանահայ գաղութին մէջ Մարաշի հայրենակցական միութիւնը իր ուրոյն դերը ունի իբրեւ բարեսիրական միութիւն: Աւելի քան 80 տարիներէ ի վեր ան կը շարունակէ իր կրթանպաստ, աղքատախնամ եւ այլ հայրենասիրական գործունէութիւնը: Լիբանանի մէջ կրնանք ըսել, որ ան եղաւ առաջին հայրենակցական միութիւններէն մէկը, որ գիտցաւ ջերմութիւն ստեղծել Կիլիկիոյ Մարաշ քաղաքէն գաղթական եկած ժողովուրդին մէջ, մասնաւորաբար իր հայրենակիցները միացնելու աշխատանքով: Եթէ յետադարձ ակնարկ...

ՆԱԶԱՐԷԹ ՊԷՐՊԷՐԵԱՆ Հասան Ճեմալ Վերջին շաբաթներուն հայ մամուլի եւ համացանցի լուսարձակները իր վրայ կեդրոնացուցած է Հասան Ճեմալ անունով թուրք մտաւորական մը, որ դեկտեմբերի աւարտին  Երեւան այցելած էր եւ հրապարակային երկու ելոյթներ ունեցած էր, որոնք առիթ ծառայեցին բողոքի ու բանավէճի բուռն ալիքի մը շղթայազերծման: Հասան Ճեմալի Երեւան այցելութեան շարժառիթը հիւրաբար անոր մասնակցութիւնն էր հայեւթուրք երկխօսութիւնը քաջալերող ու Եւրոպական Միութեան կողմէ հովանաւորուած...

Հայաստանի սահմանադրական բարեփոխումների մասնագիտական յանձնաժողովի` 2014թ. հոկտեմբերին հրապարակուած հայեցակարգում վերլուծուել եւ ներկայացուել են Հայաստանում պետական իշխանութեան համակարգային հիմնական արատները, կատարուել է համապարփակ ախտաճանաչում, հիմնաւորուել է սահմանադրական փոփոխութիւնների անհրաժեշտութիւնը: Հայեցակարգով առաջադրուող լուծումներն, ընդհանուր առմամբ, կարող են նպաստել ժամանակակից ընկերային, իրաւական եւ ժողովրդավարական պետութեան կառուցմանը` ապահովելով մարդու (քաղաքացու) հիմնական իրաւունքների իրացումը: Ձեւակերպուել է կարեւորագոյն խնդիր` յաղթահարել քաղաքական մենիշխանութիւնը, բարեփոխումներով երաշխաւորել իշխանութեան ընտրովիութեան,...

ԿԱՐԻՆԷ ՏԷՐ ԳԷՈՐԳԵԱՆ «Անվճար». այս ցուցանակով շարուած էին հիմնականում հայերէն գրքեր` սեղանի վրայ, որ տեղադրուած էր Հայաստանեայց Առաքելական եկեղեցու բակում (Պըրպենք), անցեալ կիրակի, յաւարտ Ս. պատարագի: Կէսօր էր: Այնտեղ էինք գտնւում` մասնակցելու այդ համալիրի սրահում կազմակերպուած ամանորեայ խրախճանքին: Ու պատահաբար անցնելով այդ կողմից` տեսնում ենք գրքերով սեղանը: Հայերէն գիրք տեսնելուց աւելի` կանչողը «Անվճար» գրութիւնն էր: Զարմանալի՛, միեւնոյն ժամանակ գրաւիչ խայծ...