Category: Առողջապահական - Բժշկագիտական
Պսակաձեւ Ժահրախտի Համաճարկը Մէկ Տարեկան
ԲԺԻՇԿ ԿԱՐՊԻՍ ՀԱՐՊՈՅԵԱՆ Կարելի է ըսել, որ անցնող ամիսներուն, յոռետեսութեան կողքին լաւատեսութեան նշոյլ մը երեւան եկաւ մեր երկնակամարին վրայ: Տարի մը առաջ թագաժահրի հիւանդութեան դէն պատուաստ գոյութիւն չունէր: Սակայն այսօր, ... Շարն.
Պսակաձեւ Ժահրախտի Համաճարակը Մէկ Տարեկան
ԲԺԻՇԿ ԿԱՐՊԻՍ ՀԱՐՊՈՅԵԱՆ Տարի մը առաջ, 26 յունուար 2020-ին, գրած էի թագաժահրի եւ կամ պսակաձեւ ժահրի` Չինաստանի մէջ յայտնաբերումին եւ անոր վտանգաւոր զարգացումներուն մասին: Այդ գրութեամբ անդրադարձած էի պսակաձեւ ժահրի ... Շարն.
Պատուաստումի Մասին Տեղեկութիւններ
Պատրաստեց՝ ՆԱՐԷ ԳԱԼԵՄՔԷՐԵԱՆ «Ինսթակրամ»-ի, «Ֆէյսպուք»-ի եւ «Թուիթըր»-ի վրայ գտնուող «Armenian Public Health» էջին նպատակն է իրազեկել Հայաստանի ժողովուրդը եւ սփիւռքի հայկական համայնքները` հանրային առողջապահութեան մասին: Էջին հեղինակներն են` Ամերիկայէն, Հայաստանէն ... Շարն.
Ծնողք-Զաւակ Առողջ Փոխյարաբերութիւնը Կը Նպաստէ Աշակերտին Կրթական-Ուսումնական Բնական Զարգացման
ԲԺԻՇԿ ԿԱՐՊԻՍ ՀԱՐՊՈՅԵԱՆ Յաճախ կրկնած ենք` ըսելով, որ տունը աճող մանուկին առաջին դպրոցն է, իսկ այդ դպրոցին մատակարարը ծնողն է: Ծնողք-զաւակ առողջ փոխյարաբերութիւնը, շատ մը այլ ազդակներու կողքին, մեծ դերակատարութիւն ... Շարն.
Ինչպէ՞ս Զօրացնել Մեր Մարմինին Դիմադրողականութիւնը
ՇԱՂԻԿ ԳԱԲՐԻԷԼԵԱՆ Սննդագէտ Օրերս աշխարհը կը տառապի պսակաձեւ ժահրի համաճարակէն: Այս համաճարակին դէմ դնելու համար խիստ կարեւոր է զօրացնել մեր մարմինին դիմադրողականութիւնը։ Կան բազմաթիւ ազդակներ, այլ խօսքով՝ հիւանդութիւններ, որոնք կը ... Շարն.
Ճանչնանք «Քորոնա» Ժահրախտը Կամ Թագաժահրախտը` Նոր Տուեալներով
ԲԺԻՇԿ ԿԱՐՊԻՍ ՀԱՐՊՈՅԵԱՆ «Ճանչնանք «Քորոնա» ժահրախտը կամ թագաժահրախտը» վերնագիրով 26 յունուար 2020-ին իմ ստորագրութեամբ յօդուած մը լոյս տեսաւ Մոնրէալի «Հորիզոն» շաբաթաթերթին մէջ: Այդ օրէն անցած են երկու ամիս: Այս երկու ... Շարն.
Կապոյտ Հազ-Խեղդահազ Whooping Cough-Pertusis
ԲԺԻՇԿ ԿԱՐՊԻՍ ՀԱՐՊՈՅԵԱՆ Կապոյտ հազ-խեղդահազը (wooping cough-pertussis) սուր վարակիչ (infec-tious) հիւանդութիւն մըն է եւ կը յատկանշուի շնչառական ուղիներու` խռչափողի, շնչափողի եւ ցնցուղներու (bronchi) լորձնաթաղանթներուն բորբոքումով եւ ջրուռեցքով (edema), ինչպէս նաեւ` ... Շարն.
Սկսաւ Նուպար Աֆէեանի Ընկերութեան Քորոնա Ժահրին Յատուկ Պատուաստին Փորձարկումը
«Մոտերնա թերափիութիքս» ընկերութիւնը, որ հաստատուած է Մասաչուսեց նահանգին մէջ, շատ կարճ ժամանակի մէջ (42 օր) ստեղծած է պատուաստ մը` օգտագործելով ծինային արդիական միջոցներ, յուսալով զսպել «COVID 19» տեսակի քորոնա ժահրին ... Շարն.
Կեղծմաշկ-Diphtheria
ԲԺԻՇԿ ԿԱՐՊԻՍ ՀԱՐՊՈՅԵԱՆ Կեղծմաշկը վարակիչ, լուրջ եւ մտահոգիչ հիւանդութիւն մըն է: Անոր յարուցիչը Գորինեպաքթիրիւմ տիֆթերի մանրէն է (Corynebacterium diphtheriae): Ան նաեւ կը կոչուի Քլեպս-Լոֆլեր պասիլըս (Klebs-Loffler bacillus), որովհետեւ ան գտնուած ... Շարն.
«Քորոնա» Ժահրն Ու Մենք
ՏՈՔԹ. ԷԼԻ ԹԱՇՃԵԱՆ Վերջին շրջանին ամբողջ աշխարհին ուշադրութիւնը գրաւած է «Քորոնա» ժահրը, որ արդէն իսկ սարսափի մատնած է համայն մարդկութիւնը, որովհետեւ օրէ օր մահուան պարագաներու թիւը կը բարձրանայ, եւ վարակուած ... Շարն.
Ջուրի Կարեւորութիւնը Մարդու Առողջութեանը Համար
ԲԺԻՇԿ ԿԱՐՊԻՍ ՀԱՐՊՈՅԵԱՆ Հիւանդագին ջուրի կորուստը կը յառաջացնէ մարմնական ջրանուազում (dehydration), որ հակակշռուելու է հիւանդին առատ ջուր խմցնելով կամ ներերակային (intravenous) հեղուկ ներարկելով: Ջրանուազումի տարողութիւնը կախեալ է ջուրի կորուստի քանակէն: ... Շարն.
Ջուրի Կարեւորութիւնը Մարդու Առողջութեանը Համար
ԲԺԻՇԿ ԿԱՐՊԻՍ ՀԱՐՊՈՅԵԱՆ Երեւակայեցէք աշխարհը` առանց ջուրի: Կարելի պիտի ըլլա՞ր արդեօք կենդանական եւ բուսական կեանքի գոյութիւնը` առանց ջուրի: Աշխարհը ստեղծուած է` հիմնուելով ջուրի կարեւորութեան վրայ: Դարեր շարունակ շատ մը երկիրներ ... Շարն.
Հարսանիթ-Կարմրախտ Measles-Rubeola
ԲԺԻՇԿ ԿԱՐՊԻՍ ՀԱՐՊՈՅԵԱՆ Հարսանիթը հանրածանօթ հիւանդութիւն մըն է: Ան գոյութիւն ունեցած է հին ժամանակներուն: 9-րդ դարուն պարսիկ բժիշկ մը մանրամասնօրէն նկարարագրած է հարսանիթը: Հակառակ որ այս հիւանդութիւնը վերջին քսան տարիներուն ... Շարն.
Առողջութիւն Եւ Առողջապահական Գիտելիքներ
ԲԺԻՇԿ ԿԱՐՊԻՍ ՀԱՐՊՈՅԵԱՆ Կ՛ուզեմ նաեւ անդրադառնալ առողջ սեռային կեանքի, միջավայրի եւ կենսոլորտի մաքրութեան, ծխելու եւ ալքոլի գործածութեան վնասներուն մասին: Սեռը կը ծառայէ սերնդագործումի, բազմացումի եւ մարդկութեան, ժողովուրդներու եւ ազգերու պահպանման ... Շարն.
Առողջութիւն Եւ Առողջապահական Գիտելիքներ
ԲԺԻՇԿ ԿԱՐՊԻՍ ՀԱՐՊՈՅԵԱՆ Յարգելի՛ ընթերցողներ, այսօր ձեզի հետ եմ, որովհետեւ առողջ եմ: Բայց ի՞նչ է առողջութիւնը: Առողջ ըլլալ` կը նշանակէ ունենալ մարմնի, մտքի եւ հոգիի ներդաշնակ գործունէութիւն եւ կարողութիւններու լրիւ ... Շարն.
Լեզուակապ-Tongue Tie
ԲԺԻՇԿ ԿԱՐՊԻՍ ՀԱՐՊՈՅԵԱՆ Մեզմէ իւրաքանչիւրը իր լեզուին տակը ի ծնէ ունի պզտիկ, աննշան, բարակ խլնաթաղանթային մաշկ մը (band), որ կը կոչուի սանձ-սանձիկ (frenulum): Այս կապը ոչ մէկ պաշտօն ունի եւ ... Շարն.
Շնչափողածակում Tracheostomy
ՏՈՔԹ. ԿԱՐՊԻՍ ՀԱՐՊՈՅԵԱՆ Ամիս մը առաջ հեռաձայնով հետս խօսեցաւ ազնուափայլ ընկերուհի մը` շուարած, մտահոգ եւ տխուր տրամադրութեամբ. «Կը ներէք, տո՛քթ. Հարպոյեան, կը խանգարեմ ձեզ, սակայն միայն դուք կրնաք օգտակար դառնալ ... Շարն.
Ականջ-Քիմք-Մատնային (ԱՔՄ) Համախտանիշ Auto-Palato-Digital (OPD) Syndrome
ԲԺԻՇԿ ԿԱՐՊԻՍ ՀԱՐՊՈՅԵԱՆ Համախտանիշ (syndrome)` կը նշանակէ մէկէ աւելի ախտանշաններու համակցութիւն-զուգակցութիւն. այլ խօսքով, մէկէ աւելի ախտանշաններ կը յայտնուին որպէս մէկ ամբողջութիւն կամ հիւանդագին վիճակ: Բժշկութեան մէջ գոյութիւն ունին հազարաւոր համախտանիշեր: ... Շարն.
Խոռոչատապ Sinusitis
ԲԺԻՇԿ ԿԱՐՊԻՍ ՀԱՐՊՈՅԵԱՆ Խոռոչատապը քիթի խոռոչներու (sinuses ) բորբոքումն է: Այս խոռոչները կը գտնուին գլխուն որոշ վայրերուն մէջ, յատկապէս` քիթին շրջապատը, եւ անոնք հաւաքաբար կը կոչուին քիթի խոռոչներ: Մեզմէ իւրաքանչիւրը ... Շարն.
Աղմուկը Եւ Անոր Վնասները
ԲԺԻՇԿ ԿԱՐՊԻՍ ՀԱՐՊՈՅԵԱՆ Աղմուկը տարբեր ձայներու խառնուրդ մըն է, որ ունի բարձր ուժգնութիւն եւ զանազան ու անկանոն ելեւէջներ: Այն ձայները, որոնք չեն գնահատուիր մարդոց կողմէ եւ ենթակայական անհանգստութիւն կը պատճառեն, ... Շարն.