Խմբագրական

9 նոյեմբերի հրադադարի յայտարարութեան 3-րդ եւ 9-րդ կէտերու վերընթերցումը զուգահեռային գիծեր կը ներառէ եւ կ՛առնչուի այսօր ընթացող Երեւան-Անգարա երկխօսութեան գործընթացին: 9 նոյեմբերի յայտարարութեան 3-րդ կէտը կ՛արձանագրէ. «Լեռնային Ղարաբաղում շփման գծի երկայնքով եւ Լաչինի միջանցքի երկայնքով տեղակայւում է Ռուսաստանի Դաշնութեան խաղաղապահ զօրախումբ, այդ թւում` հրաձգային զէնքով զինուած 1960 զինծառայող, 90 զրահամեքենայ, 380 միաւոր աւտոմոպիլային եւ յատուկ տեխնիքա»: Իսկ 9-րդը` «Տարածաշրջանում բոլոր...

Հայ-թուրք երկխօսութեան  մեկնարկային հանգամանքներուն մասին պաշտօնական Երեւանի  ներկայացուցիչին Ազգային ժողովին ներկայացուցած բացատրողականը հետեւեալն էր. «Եթէ կը յիշէք, դեռեւս նախորդ տարի Ռուսաստանի Դաշնութեան արտաքին գործերի նախարարութեան պաշտօնական ներկայացուցիչը յայտարարեց, որ կայ գործընթաց, եւ հայկական կողմը խօսել է ռուսական կողմի հետ Թուրքիայի հետ հնարաւոր գործընթաց սկսելու վերաբերեալ, որը հետագայում հաստատեց Հայաստանի արտաքին գործերի  նախարարութիւնը, որից յետոյ Թուրքիան յայտարարեց յատուկ ներկայացուցչի նշանակման մասին,...

Երեւան-Անգարա եւ Երեւան-Պաքու յարաբերութիւններու գործընթացները կ'ընթանան զուգահեռ: Հայաստանի արտաքին գործոց նախարարութիւնը նախ նախարարի տեղակալով, ապա պաշտօնական յայտարարութեամբ հաստատեց, որ Մոսկուայի մէջ սկսած երկխօսութիւնը պիտի ընթանայ առանց նախապայմաններու: Հանդիպումէն ետք պաշտօնական լրահոսը ընդգծեց, որ կողմերը համաձայնած են առանց նախապայմաններու շարունակել երկխօսութիւնը: Նախաբանակցային այս փուլի նախաշեմին գոյացաւ համաձայնութիւն Հայաստան-Թուրքիա թռիչքներ իրականացնելու:Թէ՛ թրքական եւ թէ՛ հայկական օդանաւային ընկերութիւնները փոխադարձաբար դիմած են եւ արտօնութիւն...

Երէկ, Լիբանանի տարածքին արձանագրուած ցասումի օրը բնականաբար պիտի չյաջողէր նոր հունաւորում ապահովել լիբանանեան տնտեսական, ֆինանսական, քաղաքական գործընթացներուն: Չորեքշաբթի գիշեր պատահած դէպքերը, հինգշաբթիի համատարած գործադուլն ու անհնազանդութեան շարժումի ծիրին մէջ տեղադրուող ճամբաներու փակումը ժողովուրդի ցասումը արտայայտող սահմանափակ գործողութիւններ են, որոնք չունին յստակ թիրախաւորում: Չունին նաեւ պատկերացում` իրավիճակի փոփոխութեան համար առաջադրելի ընթացակարգերու` քաղաքական, իրաւական կամ ընդհանուր բարեկարգումի ծրագիրի առումներով: Այս անյստակութիւնն ու...

Ղազախստանի իրադարձութիւններու քաղաքական տարատեսակ ընթերցումներն ու մեկնաբանութիւնները` յաճախ հակասական, երբեմն  իրար լրացնող, այնուամենայնիւ պատահարներուն բուն շարժառիթները չեն կրնար տեղադրել յստակ շրջագիծի մէջ: Թուրանական գարունի տեսութիւնը կը շրջագայի միջազգային վերլուծաբանութեան մէջ. յետխորհրդային հանրապետութիւններու մէջ գործող եւ չհեռացող ղեկավարներու փոփոխութեան գործընթացին մէջ իրադարձութիւնները մեկնաբանելու երեւոյթները ուշագրաւ են: Ռուսական ազդեցութեան պայքարի ղազախստանեան գործողութիւնը եւս տեսանելի է: Անշուշտ` իշխող հարստապետական կարգերուն դէմ ժողովրդային ընդվզումի...

Դժուար պայմաններու մէջ բոլորեցինք տարին: Կը թուի, որ այդ պայմանները շուտով բարելաւելի չեն, եւ հաւաքական տքնաջան թիավարումին պէտք է պատրաստուինք իբրեւ «Ազդակ»-ի ընտանիք նաեւ: Կանոնաւոր կշռոյթով թիավարումը կապուած էր կարգ մը հանգամանքներու: Առաջին հերթին, մեր աշխատակազմի աննկուն կամքին տեղի չտալու, «Ազդակ»ի հրատարակութեան անխափանութիւնը սակարկելի չդարձնելու, շատ կարճատեւ հեռակայ աշխատանքէն ետք խմբագրատուն ներկայանալու  եւ մանաւանդ արժեզրկուող աշխատավարձերով  ի գին մեծ զոհողութիւններու...

Ապագայ լրագրողներու մեր ծրագիրը համավարակի սահմանափակումներուն պատճառով առկախուեցաւ. սկսած շարքը իր լրումին չհասաւ: Այս չի նշանակեր անշուշտ, որ աշխատանքը պիտի մնայ առկախ: Եթէ սահմանափակումներու պայմանները չվերանան, ամենայն հաւանականութեամբ «Ազդակ» առցանց պիտի շարունակէ այս աշխատանքը: Այստեղ այլ հնարաւորութիւն եւս կը ստեղծուի: Երիտասարդ յօդուածագիրներ պատրաստելու մեր նախաձեռնութիւնը Լիբանանէն դուրս եկաւ. մենք ունեցանք առաջին յաջող փորձը, եւ այս ծրագիրի պատասխանատուն գործուղուեցաւ Իրաքի Պասրա...

Առցանց լսարանի երեւոյթը չէր վրիպած Հայաստանի Հանրապետութեան գիտութիւններու ազգային ակադեմիայի նախագահութեան, պատմութեան եւ արեւելագիտութեան հիմնարկներու տնօրէնութիւններուն կողմէ, որոնց հետ արդէն ճանապարհ անցած էր «Ազդակ»-ը տարբեր գիտաժողովներու մասնակցութեամբ: Յատուկ շնորհակալագիրներ յանձնուեցան «Ազդակ»-ին` գիտական այդ հիմնարկներուն հետ նպատակաուղղուած համագործակցութիւն իրականացնելու համար: Այս պատուոյ գիրերէն առաջ Հայաստանի Ազգային գրադարանի եւ «Ազդակ»-ի տնօրէնութիւնները ստորագրեցին համագործակցութեան յուշագիր: Համագործակցութեան առանցքը կը վերաբերի «Ազդակ»-ի ամբողջ հաւաքածոյի մատենագիտութեան...

«Ազդակ» շարունակեց գործել ծանր պայմաններու մէջ: Համավարակի հետ կապուած սահմանափակումները թէեւ որոշ ժամանակի համար մեղմացան, այսուհանդերձ ժամանակաւոր մեղմացման զուգահեռ երկրի տնտեսական եւ ֆինանսական ճգնաժամը գրանցեց նոր ճգնաժամի տարողութիւններ: Ասիկա անշուշտ պատճառ դարձաւ աշխատակարգի վերանայման, որոշ սեղմումներու, բայց մանաւանդ նոր ծրագիրներու մեկնարկման յետաձգման: Այս բոլորին նկատառումով «Ազդակ» փորձեց իրականացնել այն ծրագիրները, որոնք պիտի չազդուէին երկրին մէջ տիրող իրավիճակէն եւ անոր ստեղծած...

Ազրպէյճանի վարչապետին յայտարարութիւնը, թէ Արցախի հայերը վաղ թէ ուշ պէտք է որոշեն իրենց հետագայ ճակատագիրը, նոր բաղադրիչներ կը պարփակէ իր մէջ: Մինչեւ հիմա տեղի ազգաբնակչութեան ճակատագիրը որոշելու իրաւունքի մասին պաշտօնական Պաքուի ոեւէ ներկայացուցիչ նման հրապարակում չէր կատարած: Ան նաեւ այս առիթով յիշեցուցած է, որ 44-օրեայ պատերազմով Ազրպէյճանը իր վերահսկողութեան տակ առած է 7 շրջաններն ու Շուշին եւ Հատրութը` յարակից տարածքներով:...

ՄԱԿ-ի ընդհանուր քարտուղարին քառօրեայ այցելութիւնը աւարտած է արդէն: Նման ծանր պայմաններու մէջ միջազգային ընտանիքի բարձրագոյն պատասխանատուին տուած այցելութիւնը բնականաբար հանրային ուշադրութիւն կը կեդրոնացնէ միջազգային օժանդակութիւններու նոր հոսքի հաւանականութեան վրայ: Մանաւանդ որ ՄԱԿ-ը` իբրեւ միջազգային կառոյց եւ հաստատութիւն, առաւելաբար խաղաղապահութեամբ եւ տարբեր բնոյթի օժանդակութիւններով կը յատկանշէ իր ընդհանուր գործունէութեան հիմնական առանցքները: Լիբանանի հետ յարաբերակցաբար ՄԱԿ-ը ունի աշխատանքային գերակայ ուղղութիւններ: Առաջինը Լիբանան...

Թուրքիոյ արտաքին գործոց նախարարը, անդրադառնալով հայ-թրքական յարաբերութիւններու կարգաւորման գործընթացին, կատարած է յայտարարութիւն, ուր կ՛ամփոփուին հետեւեալ կէտերը. Ա.- Բոլոր քայլերը Անգարան կը համակարգէ Պաքուին հետ: Բ.- Սահմանի բացման որոշումը Թուրքիան կը կատարէ Ազրպէյճանի հետ համաձայնելէ ետք միայն: Գ.- Թուրքիան Հայաստանին կը կատարէ առաջարկ`  Ազրպէյճանի հետ  համընդգրկուն խաղաղութեան պայմանագիր կնքելու: Թուրքիան միջնորդի դեր կը կատարէ այդ պայմանագիրի կնքման: Դ.- Սահմաններուն բացումը կ՛առնչուի...

Միացեալ Նահանգներն ու Ռուսիոյ դաշնութիւնը ողջունեցին Անգարա-Երեւան երկխօսութեան գործընթացի մեկնարկի մասին յայտարարութիւնները: Գործընթացը ազդարարեց Անգարան, պաշտօնապէս յայտարարելով նաեւ իր որոշած պատուիրակին տուեալները: Այս բոլորը տեղի կ՛ունենան Ազրպէյճանի եւ Հայաստանի Հանրապետութեան ղեկավարներու հանդիպման զուգահեռ: Երեւան-Պաքու ուղղութեան վրայ սկսած ուղղակի բանակցութիւններուն առընթեր Երեւան-Անգարա ուղղութեան վրայ մեկնարկելիք երկխօսութեան մասին պաշտօնական հրապարակումները նշանակութիւն ունին անշուշտ: Թուրքիոյ արտաքին գործոց նախարարը աւելի առաջ ալ կ՛անցնի եւ...

«Ազատութիւն» կայանին տուած հարցազրոյցին մէջ Ժիրայր Լիպարիտեան հետեւեալ խօսքերը ըսաւ. մէջբերումը` բառացի: «Ես հանդիպել եմ ԱՄՆ պետքարտուղարութեան վերջերս, տարիներ չէին խօսել հետս, վերջերս ուզեցին խորհրդակցիլ, եւ Անվտանգութեան խորհրդին ասեցի` դուք սխալ էք անում, երբ ձեր դեսպանը Երեւանում յայտարարում է, որ սթաթուսը չէ լուծուած: Ասեցի` դուք ուզում էք հարցի մէջ մտնել, բայց չէք հասկանում` ի՞նչ կը նշանակէ. մենք խոցելի իշխանութիւններ ունենք,...

Պրիւքսելի եռակողմ հանդիպումը եւս փաթեթային բովանդակութիւն քննարկեց: Արցախ-Ազրպէյճան, Հայաստան-Ազրպէյճան հակամարտութիւններ եւ անշուշտ` տարածաշրջանային համագործակցութիւններ ներառած է: Յստակ, ժամկէտային սահմանումներով գործողութիւններու պայմանաւորուածութեան մասին տակաւին գէթ հրապարակային պաշտօնական յայտարարութիւն չկայ: Կայ ընդհանուր միտում չհակադրուելու Մոսկուայի միջնորդութեամբ կայացած ընդհանուր համաձայնութիւններուն: Անոր նախաբանը կատարած էր նախագահ Փութինը Սոչիով կանխելով Պրիւքսելը եւ այդ առիթով յայտարարելով, որ Շարլ Միշելը կը սպասէ ձեզ շուտով: Երանգային ուղերձը այն...

Ծանր պայմաններու մէջ Հայ յեղափոխական դաշնակցութիւնը կը նշէ իր հիմնադրութեան 131-ամեակը: Ծանր են հայրենիքի պայմանները: Եւ բնականաբար հայրենիք հասկացողութեան մէջ կը ներառուին թէ՛ Հայաստանի եւ թէ՛ Արցախի հանրապետութիւնները: Դաշնակցութիւնը առանձին օրակարգեր չունի. անոնք բոլորը ըստ էութեան հայրենիքի եւ հայութեան առջեւ դրուած խնդիրներն են: Ռազմագերիներու վերադարձի հրամայականէն մինչեւ նահատակուածներու ընտանիքներու հոգատարութիւն, աճիւններու հայրենադարձման անյետաձգելիութենէն մինչեւ բռնագրաւուած տարածքներու վերաազատագրում` Դաշնակցութեան մեծ օրակարգերն...

Տեղեկատուութեան նախարարի հրաժարականը հիմնական հանգուցալուծում չէ անշուշտ: Քաղաքական եւ հասարակական դաշտին մէջ չկան անտեղի նախատեսութիւններ` իրավիճակի բարելաւման ուղղութեամբ: Այս հարցին նման ելք ապահովելը անկակնկալ չէր: Աւելի՛ն. նախատեսուած էր արդէն: Ժամանակի հարց էր, թէ ե՞րբ ընդառաջում կը  տրուի պաշտօնական Ռիատի պահանջին, որ իր պետութեան դիրքորոշումին հիմնական փոփոխութիւն չի խոստանար այս հրաժարականով: Ընդամէնը տնտեսական սառեցուած յարաբերութիւններու, քաղաքացիներու Լիբանան մեկնումի արգելքի կամ դեսպանական...

Սոչիի յայտարարութիւնը երեւութապէս կը թուի, որ որեւէ հիմնական նորութիւն չի բովանդակեր:  Նոյեմբեր 9-ի եւ յունուար 11-ի յայտարարութիւններու կէտերու իրականացման անհրաժեշտութիւնը ընդգծող կէտեր են: Առանցքային գիծը մինչ այժմ ստորագրուած երեք յայտարարութիւններուն տարածաշրջանի ապաշրջափակումն է: Նոյեմբեր 9-ի յայտարարութեան ամէնէն կարեւոր կէտը 9-րդ կէտն է. փաստօրէն յունուար 11-ի յայտարարութիւնը կեդրոնացած է միայն 9-րդ կէտին վրայ. մօտաւորապէս նոյնը` նաեւ 26 նոյեմբերի յայտարարութիւնը. Սոչին եւս...

Նոյեմբեր 9-ի նախօրեակին ծրագրուած ձեւով շրջանառութեան մէջ դրուեցաւ լրատուութիւն` Մոսկուա-Երեւան-Պաքու եռակողմ հանդիպման մասին: Ապա պաշտօնապէս խօսուեցաւ հանդիպման հեռակայ առցանց ձեւաչափին մասին: Փաստօրէն ո՛չ ֆիզիքական ներկայութեամբ, ո՛չ ալ առցանց հեռակայ հանդիպումը կայացաւ: Տեղի ունեցան Սիւնիքի դէպքերը, աւելի ճիշդ` ազրպէյճանական յարձակումը Սիւնիքի վրայ: Իրադրութիւնները կը յուշէին ռազմաքաղաքական բեմագրութեան մը մասին: Այնուհետեւ յայտարարուեցաւ Պրիւքսելի մէջ 15 դեկտեմբերին Երեւան-Պաքու երկկողմանի հանդիպման մասին` եւրոպական կողմին...

(Ուիլսընի իրաւարար վճիռի 101-ամեակին առիթով)  Ուիլսընի իրաւարար վճիռի 101-ամեակն է: Իրաւարար վճիռի ստորագրման հերթական նշումը ծանր պայմաններու մէջ է, որ կ՛արձանագրուի: Հայաստանի տարածքային ամբողջականութիւնը միջազգայնօրէն ամրագրող այս փաստաթուղթին հետ կապուած ուղերձները քննարկելու պահուն կը գիտակցինք, որ ո՛չ միայն մեր տարածքներու վերատիրացման փուլային ընթացքէն շեղած ենք, այլ մեր վերահսկողութեան տակ եղող տարածքները զիջելու ընթացքին մէջ ենք: Եւ դժբախտաբար խօսքը չի վերաբերիր միայն...