Անդրադարձ

Արցախի անկումէն շաբաթներ անց, ամէն օր նոր բացատրութիւններ եւ տեղեկութիւններ կը տրուին ա՛յն ահաւոր, ճգնաժամային քանի մը օրերուն մասին, երբ ազրպէյճանական յարձակումը շղթայազերծուեցաւ, բուռն դիմադրութենէ ետք զինադադար յայտարարուեցաւ, Պաշտպանութեան բանակը յանձնուեցաւ եւ ծայր առաւ զանգուածին գաղթը: Արցախի նախագահը` Սամուէլ Շահրամանեան, բաւական մանրամասնութեամբ ներկայացուց դէպքերու ընթացքը: Յիշատակելի է անոր մէկ հաստատումը, որ 19 սեպտեմբերի ազրպէյճանական յարձակումին իրեն համար յստակ եղած է,...

ՍԵՒԱՆ Ա. ՄԱՆՃԻԿԵԱՆ Մարալ եապանճօ հարս էր: Նախապէս մանրամասնութեամբ գրած եմ, թէ ի՛նչ կը նշանակէ «եապանճօ» հարս արտայայտութիւնը: Միայն յիշեցումի կարգով ըսեմ, որ եապանճօ հարս կը նշանակէ այլ բնակավայրերէ Քեսապ հարս եկած, ոչ քեսապցի հարս: Մարալ քանի՜ քանի անգամներ տան մէջ այս յուշը պատմած է իր ընտանիքին: Քեսապի դպրոցի հանրակառքին վերաբերող այս նիւթը, խոր ու անջնջելի հետք թողած էր անոր...

ԳՐԻԳՈՐ ԱՐՔ. ՉԻՖԹՃԵԱՆ Բարութեան ի՞նչ ըլլալուն մասին կայ կարծիք այնքա՛ն, որքան որ մարդ կայ այս երկրագունդին վրայ… Այս հաստատումը փաստերու կարիք չունի, որովհետեւ իւրաքանչիւր անձ կը տիրապետէ իր կեանքին ընթացքին պատահած դէպքերու լոյսին տակ բարութիւնը կողմնորոշելու «արուեստին», երբեմն` արեւելքէն մինչեւ արեւմուտք տեղափոխելով զայն: Բարոյագիտութեան վիրաւոր երեսներէն մէկն է այս, երբ տրամադրութիւններու ազդեցութեան տակ կը սահմանուի բարութիւնը: Ի զուր չէ, որ...

ԳԷՈՐԳ ՊԵՏԻԿԵԱՆ - Այսօր, երեկոյեան «Պարոնեան» թատրոն պիտի երթանք... պարզ յիշեցում... Յանկարծ կը յիշեմ: Դարերու պատմութիւն  ունի հայկական թատրոնը: Տակաւին երկու հազարէն աւելի տարիներ առաջ Մեծն Տիգրանը եւ Արտաւազդ թագաւորը հասկցած էին, որ թատրոնի ճամբով կարելի էր նաեւ ժողովուրդ դաստիարակել: Ուստի հաստատօրէն կրնանք ըսել, որ հայկական թատրոնը կը դասուի աշխարհի ամէնէն հին թատրոններու շարքին: Ու անձնապէս կը հաւատամ, որ թերեւս...

ՍԻՒԶԱՆ ԽԱՐՏԱԼԵԱՆ Ես մտայ ներս` գտնելու Սրահին մէջ պարող խելագարները, Անխելք կանայք տերվիշներու պար բռնած Հուլալհոպը կողերուն կը գալարուին Շարֆով ժպիտով Նուագախումբը` թիթեղեայ շուրթերով, Կը շարունակէ փչել Փողը Հնագոյն կոչը Պարել! Պարել! Դէպի Հպարտութիւն, դէպի Պարտութիւն Երջանկութիւն- Կլոր կլոր դառնալով` շունչերնին բռնած Պարող կանայք կը հասնին Նիրվանային Հպարտ են հպարտ են Պարտութիւն են Կէս գիշերին, երբ տուն մտայ Խելագարուած ինկայ...

ՄԱՐԻ ՅՈՎՀԱՆՆԻՍԵԱՆ Քաղաքագիտութեան մագիստրոս Անպատիժ յանցագործութիւնները ոչ միայն կրկնուելու, այլեւ շատ յաճախ կրկնօրինակուելու յատկութիւն ունեն 2023 թուականի սեպտեմբերի 19-ին Ազրպէյճանի կողմից Արցախի Հանրապետութեան դէմ սկսուած ռազմական յարձակումը եւ դրան յաջորդած իրադարձութիւնները տարաբնոյթ մեկնաբանութիւնների եւ գնահատականների արժանացան ինչպէս տեղական, այնպէս էլ միջազգային քաղաքական, գիտական, հանրային եւ լրատուական տիրոյթում` առաջացնելով իրադարձութիւնների ճշգրիտ բնութագրման կատարեալ քաոս: Արցախի Հանրապետութիւնը շուրջ ինն ամիս ապօրինի շրջափակման...

ՅԱՐՈՒԹ ՉԷՔԻՃԵԱՆ Այժմու աշխարհակործան անիմաստ ու գործնապէս անհեռանկար պատերազմներուն եւ «յեղափոխութիւններուն» նպատակներէն է երկիրներու եւ ժողովուրդներու ազգային ինքնութեան եւ պատկանելիութեան բնաջնջումը` բոլորովին խորթ միջավայրերէ առաւելապէս դէպի Եւրոպա տասնեակ հազարներով գաղթականներու հոսքին միջոցով, որ բոլորովին պիտի կերպարանափոխէ եւրոպական երկիրներուն ազգային դիմագիծը, մշակոյթը եւ ինքնութիւնը: Այս է Արեւմուտքը կառավարողներուն նպատակը: Պարզամտութիւն պիտի ըլլար գաղթականներու այս հոսքը ինքնաբուխ եւ անհատական նախաձեռնութիւն նկատելը... 25...

ՀՐԱՅՐ ՊԱԼԵԱՆ Ազրպէյճան Հրայր Պալեան Ազրպէյճանի ժառանգական բռնապետ-նախագահ Իլհամ Ալիեւը եւ նրա աւագ օգնականները քրէական պատասխանատուութիւն են կրում Լեռնային Ղարաբաղի հայերի նկատմամբ միջազգային իրաւունքի խախտման համար, ներառեալ` ռազմական յանցագործութիւնները, մարդկութեան դէմ յանցագործութիւնները, ցեղային զտումները եւ ցեղասպանութիւնը: Աւելի՛ն. Ազրպէյճանը խախտել է ՄԱԿ-ի կանոնադրութեան 2-րդ յօդուածը, որն արգելում է ուժի սպառնալիքը կամ կիրառումը վէճերը լուծելիս, յատկապէս երբ բանակցութիւնները շարունակւում էին Արեւմուտքի եւ...

Հայ կեանքի այս տխուր օրերուն, բոլորին ակնարկները դարձեալ ուղղուած են ՀՄԸՄ-ին. ի՞նչ կ՛ընէ այս միութիւնը, ինչպէ՞ս կ՛ընէ, որ ամէնուրեք կը յաջողի նոր սերունդ համախմբել, պատանիներ ու երիտասարդներ խանդավառել եւ այդ խանդավառութեամբ իր շրջապատին կենսունակութիւն պարգեւել: Պարզ է, որ հայ կեանքը լաւ օրերու մէջ չէ: Քիչ մը ամէն տեղ կը տիրէ հիասթափութիւն, անորոշութիւն եւ տեղ-տեղ նաեւ յուսահատութիւն` ի տես Արցախի կացութեան,...

Ա. Ա. Իլհամ Ալիեւի իշխանութեան հասնելէն ետք Ազրպէյճան շատ արագ յայտնուեցաւ կաշառակերութեան եւ փտածութեան կասկածներու հիմամբ հետաքննութիւններ կատարող լրագրողներու եւ միջազգային մարմիններու ուշադրութեան կեդրոնը, որովհետեւ Իլհամ եւ Մեհրիպան Ալիեւներու երեք զաւակներուն անուններուն կապուած Անգլիոյ եւ այլ երկիրներու մէջ ունեցուածքներուն թիւը տարուէ տարի կը բարձրանար, մինչ օֆշորային ընկերութիւններու մէջ շահաբաժինները կը կուտակուէին Արզուի, Լէյլայի եւ Հայտարի մօտիկ անձնաւորութիւններու դրամատնային հաշիւներուն մէջ:...

ԱՆՈՒՇ ԹՐՈՒԱՆՑ Մխիթարեան միաբանութեան հրատարակչատունը լոյս ընծայած է հայ եկեղեցական գործիչ, աստուածաբան, բանաստեղծ, երաժշտագէտ, երգահան, պատմիչ, 1166-ին Ամենայն Հայոց կաթողիկոս Սուրբ Ներսէս Շնորհալիի «Հաւատով խոստովանիմ» աղօթքի յիսուն լեզուներով թարգմանուած հատորը: Համաշխարհային հոգեւոր գրականութեան գոհարներէն է այս աղօթքը, որ երեսունէ աւելի լեզուներու արդէն թարգմանուած եւ հրատարակուած էր շատ անգամներ: Սուրբ Ներսէս Դ. Կլայեցի Շնորհալի հայրապետի վախճանման 850-րդ տարելիցի առիթով Մխիթարեան միաբանութիւնը...

«Իւրաքանչիւր գաղութ պէտք է ոտքի կանգնի ինքնիր մէջ, ինքնիրեն համար նախ, սակայն` միշտ նկատի ունենալով հայութեան ամբողջութիւնը եւ այդ ամբողջութեան ոգեկան կեդրոնը» ՏՈՔԹ. ԲԱԲԳԷՆ ՓԱՓԱԶԵԱՆ Մեծի Տանն Կիլիկիոյ կաթողիկոս Արամ Ա. վեհափառ 2023 թուականի սեմին տարեշրջանը հռչակեց «Սփիւռքի տարի»` իր հայրապետական պատգամին մէջ շեշտադրումը դնելով ինքնաքննութենէ վերակազմակերպում հասկացողութեան վրայ: 2023 թուականի մօտալուտ աւարտին հայ ժողովուրդը կը գտնուի համընդհանուր տաժանքի սեմին,...

ՅԱՐՈՒԹ ՍԱՍՈՒՆԵԱՆ «Քալիֆորնիա Քուրիըր» թերթի հրատարակիչ Նիւ Եորքի քաղաքապետ Էրիք Էտըմզ կարծես թէ յատուկ համակրանք ունի Ազրպէյճանի եւ Թուրքիոյ նկատմամբ: Շուտով կ՛իմանանք` արդեօք այդ առանձնայատուկ յարաբերութիւնները դուրս եկա՞ծ են օրինականութեան սահմաններէն, թէ՞ ոչ: Տարի մը առաջ յօդուած մը գրեցի քաղաքապետ Էտըմզի մասին, որ յայտարարած էր. «Թոշակի անցնելէ ետք ես կը պատրաստուիմ ապրիլ Պաքուի մէջ»: 2021-ին, «Նիւ Եորք տէյլի նիուզ» յօդուած...

Համադրեց` Բժիշկ ԿԱՐՊԻՍ ՀԱՐՊՈՅԵԱՆ Բժիշկ Խաչիկ Պօղոսեան Բժիշկ Խաչիկ Պօղոսեան ծնած է 1875-ին,  Կեսարիոյ Կերմիր գիւղը: Նախնական ուսումը ստացած է ծննդավայրին մէջ: 1895-96 ուսանած է Պոլսոյ Օսմանեան կայսերական բժշկական համալսարանին մէջ, սակայն ուսումը կիսատ ձգած է: 1896-1901 ուսանած է Զուիցերիոյ Լոզան քաղաքի համալսարանի բժշկական հիմնարկին մէջ: 1899-1900 ուսանած է Լոզանի Սըրիի հոգեբուժական հիւանդանոցէն ներս եւ մասնագիտացած է հոգեկան հիւանդութիւններու ծիրէն...

ՍԱՐԳԻՍ ՀԱՐՄԱՆՏԱՐԵԱՆ Տէ՛ր ողորմեա, Տէ՛ր ողորմեա, Տէ՛ր ողորմեա, Տէ՛ր ողորմեա: Ամենասուրբ Երրորդութիւն տուր աշխարհիս խաղաղութիւն: Այս նախադասութեամբ ու խնդրանքով մենք` հաւատացեալներս հաղորդակցութեան մէջ կը մտնենք Հայր Աստուծոյ, Որդի Աստուծոյ եւ Հոգին Սուրբ Աստուծոյ հետ: ... Եւ հիւանդաց բժշկութիւն, ննջեցելոց արքայութիւն: Հոս Աստուծմէ բժշկութիւն կը խնդրենք մեր մօտիկ, ծանօթ թէ անծանօթ հիւանդներուն համար եւ մեր ննջեցեալներու հոգիներուն` Աստուծոյ արքայութեան մէջ հանգչելու:...

Խ. ՏԷՐ ՂՈՒԿԱՍԵԱՆ Նիկոլ Փաշինեանը Փրակայի մէջ Արցախը ճանչցաւ Ազրպէյճանի 86.600 քառ. քմ տարածքին մէջ: Արձանագրուած իրողութիւն է պատմութեան համար: Այնպէս` ինչպէս այս իշխանութիւններու բառամթերքէն պատմական հայկական հողատարածութեան հայերէն անուանակոչման բացառումը եւ անոր պաշտօնական փոխանակումը «Լեռնային Ղարաբաղ»-ով: Ընդհուպ` մինչեւ հրապարակային ներողամտութեան հայցումը «Արցախ»-ի սխալմամբ գործածման պարագային... Փաշինեան չի՛ ժխտեր այդ մէկը: Ընդհակառակը, առիթ չի՛ փախցներ հաստատելու,որ, այո՛, այդպէս է: Կարծես...

Արցախէն տեղահանուած եւ Բիւրեղաւանի մէջ հաստատուած Յակոբեաններուն ընտանիքը միակ որդիին` Ռաֆայէլին մասին շուրջ մէկ ամիսէ որեւէ տեղեկութիւն չունէր: 22 հոկտեմբերին ան հեռաձայնած է ընտանիքին` ըսելով, որ ողջ է եւ կը գտնուի Ստեփանակերտ: Ռաֆայէլի մայրը Mediahub.am-ին պատմած է, որ անոր հետ խօսած է սեպտեմբեր 18-ին, յաջորդ օրը սկսած է պատերազմը, ու այդպէս կապը կտրուած է: «Երբ երկար թիւով զանգ ստացանք,  մտածեցինք,...

Ս. ՄԱՀՍԷՐԷՃԵԱՆ - Աւելի քան մէկ ու կէս ամիս առաջ կորսնցուցինք Արցախի վերջին տարածքները, - Արցախի բոլոր բնակիչները բռնի գաղթի ենթարկուեցան եւ ապաստանեցան Հայաստան, - Արցախի քաղաքական եւ զինուորական պատասխանատուները գերի տարուեցան Պաքու (նախկինները չմոռցողներ շատ են), - Հայաստան հասնող արցախցիները դիմագրաւեցին եւ կ՛ապրին այլազան ողբերգութիւններ` «հպարտ քաղաքացիներ»-ու եւ ժողովրդավարութեան պաշտպան Երեւանի իշխանաւորներուն պատճառով, - Արցախի ու Հայաստանի անկախութեան հռչակման...

ՅԱՐՈՒԹ ՉԷՔԻՃԵԱՆ Միացեալ Նահանգներուն «Մարդկային իրաւունքներու պաշտպանի կեղծ դիմակը պատռեցաւ, իսկ Իսրայէլի հրէշային, արիւնարբու վարքագիծը աշխարհի աչքերուն առջեւ կը շարունակուի Կազայի մէջ` իրենց «յաջող» փորձը Արցախի վրայ կատարելէ ետք: Այսօր, 30-րդ օրը ըլլալով, Կազայի մէջ ցեղասպանութիւնը կը շարունակուի: 1. Կազայի մէջ ձախին երեւցողին նման բազմայարկ շէնքերը իրենց բնակիչներով միասին իսրայէլեան օդային ռմբակոծումով գետնին կը հաւասարեցուին:2. Բնակիչ մը իր կարգ մը...

ԼԻԼԻԹ ԳԱԼՍՏԵԱՆ Հասարակական, քաղաքական գործիչ, հրապարակախօս «Եթէ կայ մէկը, ում կարող ես ամէն ինչ պատմել ու ոչինչ չթաքցնել, ուրեմն երջանիկ ես»,  ասում էր Սօս Սարգսեանը: Ես հաստատ երջանիկ եմ` գրեթէ քսաներկու տարի իմ կեանքում ունեցել եմ Սօս Սարգսեանի ներկայութիւնը, ոչինչ չեմ թաքցրել նրանից` խոստովանութեան, ինքնամաքրումի, ինքնաճանաչման, մոմ վառելու ու շնչելու պէս` անքննելի... Նա այսպիսին էր շատերի համար... Մեր վերջին հանդիպումը...