Խմբագրական

Հայաստանի Հանրապետութեան եւ Ազրպէյճանի միջեւ կնքուելիք խաղաղութեան պայմանագիրի նախագիծը անվերջ կ՛ենթարկուի վերախմբագրումներու: Պաշտօնական լրահոսէն պարզ դարձաւ, որ Երեւանը Պաքուին յղած է պայմանագիրի նախագծային բովանդակութեան 10-րդ տարբերակը: Պաքուի արձագանգը ուշ չէր: Իրենց հերթին անոնք յայտարարեցին, որ խաղաղութեան համաձայնագիրի նախագիծէն Երեւանը դուրս բերած է որոշ կէտեր եւ թէ Պաքուն իր պատասխանը կը խմբագրէ յառաջիկային: Ըստ պաշտօնական Երեւանի, խաղաղութեան պայմանագիրի վերջին նախագիծին մէջ...

Արցախի Հանրապետութեան անկախութեան հռչակագիրի 33-ամեակը մեր ժամանակակից շրջանի ամէնէն մռայլ պայմաններուն մէջ կը նշուի: Արցախի Հանրապետութիւնը բռնագրաւուած է Ազրպէյճանի կողմէ եւ Արցախը ամբողջովին հայաթափուած: Քաղաքական մօտեցումը ներկայ պայմաններուն մէջ կ՛որոնէ այն կէտերը, որոնց վրայ յենուելով հայկական կողմը կրնայ առաւելներ ձեռք բերելու համար հաւանականութիւններ նկատել եւ աշխատիլ այդ ուղղութեամբ: Անհրաժեշտ է նկատել ուրեմն, որ Ազրպէյճանը ամէն գնով կը ձգտի լուծարել տալ...

Ռուսիոյ դաշնութեան նախագահին այցելութիւնը Պաքու իր քաղաքական շարունակականութիւնը ունի: Այս պարագային հայկական հայեցակէտը կը կեդրոնանայ Մոսկուա - Պաքու առեւտրատնտեսական համագործակցութենէն բացի հայ-ազրպէյճանական հանգոյցներուն ուղղութեամբ Մոսկուայի որդեգրած մօտեցումներուն վրայ: Բնականաբար նշուած ուղղութիւններուն առումով փոխառնչութիւն կայ: Խորապատկերը մեկուսացուող Ռուսիոյ համար Ազրպէյճանի ներկայացուցած դերով կը գծագրուի. այդ պատճառով ալ Մոսկուան Պաքուի պահանջներուն հետ հաշուի նստելու հիմնաւորումներ ունի: Հիւսիս-հարաւի նոր նախագիծեր կը յայտնուին առնչուած...

Անգարայի մէջ տեղի ունեցած Թուրքիոյ եւ Ազրպէյճանի արտաքին գործոց նախարարներու հանդիպումին մասին պաշտօնական լրահոսը որեւէ հիմնական նորութիւն չի փոխանցեր: Տեղեկատուութեան առանցքը նոյն յանկերգին կը վերաբերի` կողմերը մօտ են համաձայնութեան, համաձայնագիրի նախագիծին զգալի մասը համաձայնեցուած է, սակայն Հայաստանի Հանրապետութեան Սահմանադրութեան եւ շարք մը այլ իրաւական փաստաթուղթերու մէջ Ազրպէյճանի եւ Թուրքիոյ նկատմամբ տարածքային պահանջները տակաւին կը պահպանուին: Թէեւ առաջին անգամը չէ, այդուհանդերձ...

Կիրակի օրուան Հըզպալլա - Իսրայէլ ռազմական գործողութիւններէն ետք երկկողմանիօրէն կատարուած յայտարարութիւնները որոշ հետեւութիւններու կ՛առաջնորդեն: Անշուշտ, բացարձակ եզրակացութեան յանգիլը եւ հետագայ իրադարձութիւններուն ուղղութեամբ կանխատեսումներ կատարելը բարդ է եւ անիրատեսական, պարզ այն պատճառով, որ տեղեկատուական պատերազմը կ՛ընթանայ ռազմականին զուգահեռ, եւ իւրաքանչիւր կողմ իւրովի կը մեկնաբանէ իր ձեռնարկած գործողութեան արդիւնքը: Նախ արձանագրենք այն, որ Հըզպալլա Իսրայէլի կողմէ իր զինուորական պատասխանատուին ահաբեկման եւ հարաւային...

Անկախութեան հռչակագիրի  ընդունման 34-րդ տարեդարձին առիթով Հայաստանի Հանրապետութեան վարչապետին ուղերձը ականուած բաժին ունի: Ան խօսելէ ետք Հռչակագիր-Սահմանադրութիւն յղումնային կապին մասին, կը յայտնէ, որ չի նշանակեր, որ  Անկախութեան հռչակագիրին ամբողջ բովանդակութիւնը ներառուած է  Հայաստանի Սահմանադրութեան մէջ, եւ այս երկու փաստաթուղթերու բովանդակութիւնը նոյնական են: Նուրբ ձեւով այստեղ ըսել կ՛ուզուի, որ երկու փաստաթուղթերու բովանդակութիւնը ոչ միայն նոյնը չեն, այլ լուռ ձեւով կը փոխանցուի,...

Տոհա-Գահիրէ գիծին վրայ ընթացող բանակցութիւններու առանցքը հուն փոխած է: Համասի այն յայտարարութիւնը, թէ համաձայնութեան ներառած կէտերու արմատական փոփոխութիւն եղած է եւ թէ կատարուածը յեղաշրջում է, ամբողջ գործընթացը դարձեալ զերօ կէտ վերադարձնելու մասին կը յուշէ: Պարզացուած ձեւով հետեւեալ բանաձեւն է: 2 յուլիսին Միացեալ Նահանգներու կողմէ ներկայացուած էր նախագիծ, ուր հիմնական փոխզիջումնային կէտերը մշակուած էին «զինադուլ` բոլոր ռազմագերիներու եւ պատանդներու փոխանակումի դիմաց»...

ՔՈՓ29-ին ընդառաջ ՀՅԴ Լիբանանի Հայ դատի յանձնախումբը շուրջ 40 մասնակից երկրի դեսպանութիւններուն ուղարկեց նամակներ, թէ ինչո՛ւ Ազրպէյճանը ոչ միայն բարոյական, այլ նաեւ իրաւական առումով  նման համաժողով հիւրընկալելու կարգավիճակ պէտք չէ ստանայ: Յուշագիրի բնոյթ ունեցող այդ գրաւոր փաստաթուղթը կը փաստէ, որ Պաքուն իր վարած քաղաքականութեամբ չի կրնար մարդու իրաւունքներու եւ երկրագունդի կենսոլորտի հետ կապուած խնդիրներ քննարկող քաղաք նկատուիլ: Այդ արգելքները այնքան...

Տոհայի բանակցութիւնները չեն աւարտած անշուշտ եւ որեւէ պաշտօնական յայտարարութիւն չկայ այդ մասին: Իրատեսական ալ պիտի չըլլար շատ արագ արդիւնք ակնկալելը, մանաւանդ այսքան բարդ ու երկարատեւ պատերազմական ընթացող իրավիճակը նկատի ունենալով: Քանի մը հանգամանք սակայն որոշակիօրէն կրնան լոյս սփռել արձանագրուող գործընթացներուն մասին: Առաջինը այն, որ օդանաւային կարգ մը օտար ընկերութիւններ ծանուցեցին, որ վերստին պատրաստ են իրականացնելու դէպի Պէյրութ իրենց թռիչքները: Պարզ...

Իրանի նախագահին առաջարկը`  թիրախաւորելու Իրանի դրացի երկիրներուն մէջ իսրայէլեան գաղտնի ռազմակայանները, մանրադիտակի տակ պէտք է դիտարկէ հայ քաղաքական ոսպնեակը: Առաջարկը այլ բաժին ալ ունի. բացի Ազրպէյճանի մէջ գոյութիւն ունեցող իսրայէլեան յենակէտերէն, թիրախաւորել նաեւ Իրաքեան Քիւրտիստանի մէջ Իսրայէլի առնչուած ռազմակայանները, եւ մինչ այդ տուեալ երկիրները տեղեակ պահել եւ աւարտին հասցնել ամբողջ խնդիրը: Իրանի նախագահը նաեւ առաջարկած է Հըզպալլան աւելի ժամանակակից զէնքերով...

Ամերիկեան, արաբական եւ իսրայէլեան մամուլի երէկուան հրապարակումները տարածաշրջանին մէջ գոյութիւն ունեցող լարուած մթնոլորտի լիցքաթափման նախադրեալներ կը պարփակէին: Այսպէս. ամերիկեան նիւթերը կը վերաբերէին Իրանի որոշումի վերատեսութեան ենթարկման: Ըստ այդ կանխատեսումներուն, Թեհրանը ականջալուր կ՛ըլլայ ամերիկեան յիշեցումին, որ Հանիէի սպանութեան գործողութիւնը չէ խլած իրանցի զոհեր, ինչ որ պատասխան հարուածին  սահմանափակ բնոյթ պէտք է ապահովէ: Այլ լրատուամիջոցներ ամերիկեան աղբիւրներ կը վկայակոչէին ընդգծելու համար, որ...

Միացեալ Նահանգներու արտաքին գործոց նախարարին յայտարարութիւնը, թէ Համասի նորընտիր նախագահ Եահիա Սինուարը ունակ է զինադուլի հասնելու, ուշագրաւ ուղերձներ կը պարփակէ: Յայտարարութեան ընդհանուր պարունակը կարեւոր է: Անիկա քանի մը կարեւոր բաղադրիչ ունի: Ըստ Պլինքընի, Համասի քաղաքական թեւի նոր առաջնորդը ունակ է ապահովելու հրադադարի համաձայնութիւնը` դադրեցնելով պատերազմը Կազայի մէջ եւ ազատելով պատանդները: Սինուարը, ըստ Պլինքընի, եղած է եւ կը շարունակէ մնալ հիմնական...

Պէյրութի նաւահանգիստի պայթումի 4-րդ տարելիցը տխուր յիշատակներ արթնցուց ոչ միայն մարդկային իմաստով, այլ նաեւ քաղաքացիական ու պետական: Պայթումի պատճառահետեւանքային երեսներու առարկայական քննութեան բացակայութիւնը, պատասխանատուներու նկատմամբ առ այսօր շարունակուող ամենաթողութիւնը եւ մանաւանդ կանխարգելիչ միջոցառումներու որդեգրման նպատակով որեւէ քայլ չառնելու երեւոյթը մեղմ ըսելաձեւով հեռանկարը մթագնած կը պահեն: Այս գործողութիւնները անհրաժեշտ էին նոր մեկնարկ ապահովելու համար: Ծով ունեցող երկրի գլխաւոր նաւահանգիստին աւերուած մնալը...

Պէյրութի Հարաւային արուարձաններուն վրայ գործադրած յարձակումէն անմիջապէս ետք Իսրայէլ այս անգամ հարուածեց Թեհրանը: Երկու գործողութիւններն ալ թիրախային էին. առաջինը Հըզպալլայի ռազմական խորհուրդի անդամներէն մէկն էր, իսկ երկրորդի պարագային` Համասի գլխաւոր ղեկավարը: Առաջինի պարագային հաղորդուեցաւ, որ տեղեակ պահուած են Ուաշինկթընի համապատասխան բաժանմունքները, մինչ երկրորդի պարագային ոչ միայն  որեւէ բան չըսուեցաւ, այլեւ Միացեալ Նահանգները իրենց արտաքին գործոց նախարարին ճամբով փութացին յայտարարելու, որ...

Կոլանի ուղղութեամբ իրականացած հրթիռակոծումը ստեղծեց անվտանգային լարուած եւ սուր իրավիճակ: Իսրայէլը շտապեց մեղադրելու Հըզպալլան` հիմնաւորելով իր մեղադրանքը հրթիռներու իրանեան արտադրատեսակ ըլլալով: Հըզպալլայի հերքումը նոյն արագութեամբ էր: Ուշագրաւը այն էր, որ հարուածուած բնակչութիւնը` Կոլանի տիւրզիները չընդունեցին իսրայէլեան մօտեցումները եւ նոյնիսկ իրենց բողոքը արտայայտեցին` մերժելով իսրայէլացի պաշտօնատարներուն մասնակցութիւնը զոհերու յուղարկաւորութեան: Այս բոլորը տեղի կ՛ունենային Իսրայէլի վարչապետին Ուաշինկթըն գտնուած ըլլալու միջոցին, Միացեալ Նահանգներու...

Լիզպոնի հերոսական արարքին մէջ ամփոփուած գերագոյն զոհաբերութեան խորհուրդը հետագային եւս առարկայացումներ արձանագրեց Արցախի պատերազմին ընթացքին, երբ դիրքեր չլքելու կամ հայրենական տարածքներ չյանձնելու համար երիտասարդ անձնազոհներ իրենց կեանքին վերջ տուին, իրենք զիրենք պայթեցուցին` չէզոքացնելու համար հայկական դիրքերուն մօտեցած թշնամիին ծրագիրը: Այս խորհուրդը, ամէնէն թանկը` կեանքը չխնայելու, Փորթուգալի մայրաքաղաքէն մինչեւ արցախեան դիրքեր, բոլորին մօտ կ՛ամրացնէր այն համոզումը, որ կա՛ն, գոյութիւն ունի՛ն այնպիսի...

Շաբաթ մը առաջ Թուրքիոյ նախագահը յայտարարեց, որ շուտով հիւսիսային Իրաքի մէջ գործողութիւններու շրջանը պիտի փակեն եւ պիտի ամբողջացնեն  Սուրիոյ մէջ սահմանի երկայնքին ապահովական գօտիին մէջ առկախ կէտերը: Աւելցնելով, որ իր պետութիւնը վճռական է ոչնչացնելու որեւէ ենթակառոյց, որ Իրաքի եւ Սուրիոյ հետ սահմանի երկայնքին Թուրքիոյ սպառնալիք կը ներկայացնէ: Այս յայտարարութեամբ պարզ կը դառնայ, որ Անգարա մտադիր է նախ Իրաքի մէջ զինուորական...

Իսրայէլ-Համաս պատերազմին կանգառ ապահովելու բանակցութիւններու արագացման խորապատկերին վրայ կարելի է ըսել, որ բեկում արձանագրուեցաւ, երբ Կազայի աշխարհագրութենէն հեռու Կարմիր ծովը վերստին բռնկեցաւ: Պէտք է արձանագրել այստեղ, որ Եմէնի հուսիները  անօդաչու սարքերով թափանցեցին իսրայէլեան օդային տարածք. այդ սարքաւորումներէն ոմանք  չէզոքացուեցան իսրայէլեան հակաօդային համակարգին կողմէ, սակայն փաստօրէն ուրիշներ յաջողեցան շրջանցել այդ արգելքը եւ հարուածեցին Թել Աւիւը: Ասիկա բեկումնային իրավիճակ ստեղծեց եւ խախտեց...

ՀՅԴ Պատանիի օրուան նշումը հայկական իրականութեան ներկայ պայմաններուն մէջ ամէնէն աւելի մտածումները կը կեդրոնացնէ պատանիներուն ստացած դաստիարակութեան բովանդակային հարցերուն վրայ: Գաղտնիք չէ, որ Դաշնակցութեան պատանեկան միութիւններու դաստիարակութեան առանցքային բաժինը ազատագրական պայքարի պատմութիւնն է: Հոն է, որ պատանին կ՛ընկալէ ազգի գաղափարը, անոր ազատ ու անկախ ապրելու սկզբունքը, այդ իրաւունքին համար նախորդներու ստանձնած զոհողութիւններու տարողութիւնը, հայրենիքի ազատագրութեան համար անմնացորդ նուիրուելու եւ ամէնէն...

Ուաշինկթընի մէջ Հայաստանի, Ազրպէյճանի եւ Միացեալ Նահանգներու արտաքին գործոց նախարարներու եռակողմ հանդիպումէն ետք ամերիկացի նախարարին կատարած յայտարարութիւնը անորոշ բաժիններ ունի: Առաջինը այն, որ ըստ իրեն, կողմերը անհաւանական յառաջընթաց արձանագրած են: Պարզ չէ, թէ ի՞նչ անհաւանական յառաջընթացի մասին է խօսքը: Յստակ չեն համաձայնեցուած կէտերը: Խաղաղութեան պայմանագիրի օրին բացայայտուած կէտերը կը վերաբերէին տարածքային ամբողջականութիւններու փոխճանաչումի, տարածքային պահանջներէ ներկայիս եւ հետագային հրաժարումի, ուժի...