Յօդուածներ

ՎԱՐԴԱՆ Ծ. ՎՐԴ. ԹԱՇՃԵԱՆ Հովիւ Վանքուվըրի Ս. Գրիգոր Լուսաւորիչ եկեղեցւոյ եւ Քանատայի Մութ ու ցուրտ գիշեր մըն էր Քեպեքի Լաւալ շրջանը, ուր ձիւնը գրեթէ խեղդած էր ամէն թաղ ու ճանապարհ, իսկ տանս շրջապատը` անկենդան ու անապատ, երբ դրան կոչնակը հնչեց: Զարմացած` շտապեցի դէպի դուռս, նախապաշարուած մտածելով, որ միայն արջերը կարող են այս խենթ ու ցուրտ օդին շարժիլ: Բացի դուռը եւ`...

ՍԻՐՈՒՆ ՍԻՍԵՌԵԱՆ - ՀԱՃԷԹԵԱՆ Սիրելի՛ տղաս, Ամէն ինչի նկատմամբ քու արդար ու բարի վերաբերմունքդ գաղտնիք չէր ինծի համար: Դուն այդպէս կը գործէիր միշտ եւ այդպէս հոգեկան բաւարարութիւն կը գտնէիր կեանքիդ ընթացքին: Բայց չէի գիտեր, որ դուն քու անունիդ նկատմամբ ալ այդ կեցուածքը պիտի ունենայիր: Պիտի փայլատակէիր, պիտի լուսաւորէիր չորսբոլորդ ու կայծակի մը արագութեամբ պիտի անհետանայիր: Դուն իսկական կայծակ մը եղար`...

ԴՈԿՏ. ՄԱՐԻ ՌՈԶ ԱԲՈՒՍԷՖԵԱՆ «Ես խնդրում եմ սովետական կառավարութեանը` կրկնապատկել, եռապատկել պահակախումբը Ստալինի շիրիմին, որ Ստալինը վեր չկենայ եւ նրա հետ՛ ստալինիզմը»                                 ԵՒԳԵՆԻ ԵՒՏՈՒՇԵՆԿՕ  Այս տողերը Խորհրդային Միութեան ռուս նշանաւոր բանաստեղծ, ժամանակի երիտասարդութեան կուռք Եւգենի Եւտուշենկոն գրել էր 1961թ, երբ Խրուշչովի հրամանով Ստալինի դին դամբարանից հանում, գիշերով թաքուն թաղում են Քրեմլինի պարսպի տակ: Երկրում հաստատւում է հակաստալինիզմի  օրէնք, որով...

ԹԱԼԹՈՍ «Դէ՜հ, սեւ օրեր, բողոք դարձէ՛ք, Արիւն, քրտինք երկունք մտէ՛ք, Տանջանք, զրկանք լեզու առէք, Դաշնակցութեան ճամբայ բացէ՛ք» Աւելի քան 90 ԶՈՄ-ական եւ ԼԵՄ-ականներ` հաւատքով լեցուն, խանդավառութեամբ հմայուած ու ոգիով զօրացած, մեկնեցան Հայաստան` մասնակցելու ՀՅԴ Բիւրոյի Երիտասարդական գրասենեակին կողմէ կազմակերպուած Համահայկական 12-րդ բանակումին: Կուսակցութեան կենսունակ միաւորներ իբրեւ` անոնք չգացին զբօսաշրջութեան, այլ` պայքարի, ինքնութեան պահպանման եւ յուռճացումն հայրենասիրութեան: Այս բանակումը, որ սկիզբ...

19-31 յուլիս Երեւանի մէջ տեղի պիտի ունենայ Համազգային հայ կրթական եւ մշակութային միութեան ուսանողական 30-րդ հաւաքը (ֆորում), որ արդէն երեք տասնամեակէ ի վեր աշխարհի տարբեր երկիրներու մէջ ուսանող հայ համալսարանականներուն համար կը հանդիսանայ համախմբման իւրայատուկ առիթ` կամրջում ստեղծելով անոնց միջեւ, ազգային արմատներուն ու մշակութային ժառանգութեան հաղորդակից դարձնելով: Այս հաւաքը նաեւ առիթ կ՛ըլլայ միտքերու փոխանակումներու, քննարկումներու, աշխարհի տարբեր երկիրներու մէջ ապրող...

Պատրաստեց՝ ՆԱՐԷ ԳԱԼԵՄՔԷՐԵԱՆ Grateful Dead ռոք խումբի անդամները եւ անոնց համակիրները, որոնք յայտնի են որպէս Deadheads, նշանակալի դեր խաղացած են համացանցի զարգացման եւ տարածման գործին մէջ, մասնաւորապէս` առցանց համայնքներու խթանման եւ թուային մշակոյթի ստեղծման գործին մէջ: Թէեւ անոնք չեն «կառուցած» համացանցը բառացի իմաստով, սակայն առաջին առցանց հարթակներուն անոնց ներգրաւուածութիւնը եւ հետեւորդներու հետ փոխադարձ ազդեցութեան նկատմամբ անոնց իւրայատուկ մօտեցումը զգալիօրէն ազդած են...

ԱՍՊԵՏ ՄԱՆՃԻԿԵԱՆ Քուէյթի մէջ 2025-ին լոյս տեսաւ Կիրակոս Գույումճեանի «Յուշագրական պատառիկներ» գիրքը, բաղկացած` 156 էջերէ: Քուէյթի եւ շրջակայից թեմի կաթողիկոսական փոխանորդ Պետրոս եպիսկոպոս Մանուէլեան կ՛ըսէ, որ Կիրակոս Գույումճեան քուէյթահայ գաղութին մէջ հանրածանօթ է իբրեւ գործարար, հրապարակագիր եւ բարերար: Անոր գրիչին կը պատկանին Քուէյթի արաբատառ մամուլին մէջ լոյս տեսած տասնեակ յօդուածներ, նուիրուած հայութեան եւ Հայ դատին: Նախաբանին մէջ հեղինակը կ՛ըսէ, որ...

ԳԷՈՐԳ ՊԵՏԻԿԵԱՆ Շաբաթ օր էր: Ըստ սովորութեան, օրուան հեւքէն հեռու, սենեակս քաշուած, սանկ անկիւն մը նստած, չեմ գիտեր` որքան ատենէ ի վեր, երբ կը թղթատէի համակարգիչիս կայքէջերուն վրայ «փռուած» եւ տարածուած հայ մամուլին տեղաւորած էջերը, յանկարծ աչքերս կեդրոնացան Պոսթընի «Հայրենիք» շաբաթաթերթի խմբագրականին վրայ: Ու լռութեամբ, քանի մը անգամ կարդացի անոր սիւնակները: Ու իբրեւ եզրակացութիւն-ամփոփում` թէեւ «Հայրենիք»-ը մէկ կողմէ ցտեսութիւն կ՛ըսէր...

ԳԱՌՆԻԿ ԱՒ. Ք. Գ. Յանուն Սփիւռքահայութեան Թէօլէօլեան Յարութիւն Քիւրքճեանի «Փորձ Տարա-Գրութեան Մասին» գիրքին հրատարակման առիթով գրած է յօդուած մը, որ մեկնած է «Երկրորդ Հաւասարում Բազմաթիւ Անյայտներով» գրափորձի մէկ միտքէն, որ «հրամայական» մը կը ներկայացնէ: Ի՞նչ է հրամայականը: «Օրակարգ» մը: Անիկա «պէտք է ըլլայ ակունքը մեր նոր գաղափարախօսութեան, այդ նոր տեսութեան, առանց որուն` սփիւռքի մէջ հնչող քաղաքականացման հրաւէրը ապայժմեայ, ժամանակավրէպ բան...

ՅԱՐՈՒԹ ՍԱՍՈՒՆԵԱՆ Բոլոր երկիրներուն մէջ յանցագործութիւններու մէջ մեղադրուող անձերուն դէմ դատ կը բանան: Դատապարտուելու պարագային, անոնք կ՛ենթարկուին պատիժի: Սակայն, այնքան ատեն որ դատավճիռ չէ տրուած, ոչ ոք իրաւունք ունի այդ ամբաստանեալները կոչել «յանցագործներ, ահաբեկիչներ կամ օրինախախտներ»: Երկիրներու մեծամասնութեան մէջ կան օրէնքներ զրպարտութեան դէմ, որ կեղծ տեղեկատուութեան հրապարակային տարածումն է, եւ որ` վնաս կը հասցնէ անհատին պատիւին, արժանապատուութեան կամ գործարարի համբաւին:...

Ամերիկայի Միացեալ Նահանգներու Արեւմտեան թեմի Ազգային առաջնորդարանի «Հիմնահարցեր եւ հանգրուաններ արեւմտեան հայաշխարհի կազմաւորումին մէջ» մատենաշարին հրատարակութեամբ, լոյս տեսաւ երկլեզու (հայերէն եւ անգլերէն) հատոր մը` «Ներսէս Դ. Շնորհալի սուրբ եւ դիւանագէտ եւ ժողովուրդին ու եկեղեցիին գոյատեւումը արեւմտեան հայաշխարհին մէջ» խորագիրով: Հեղինակն է փրոֆ. Սեդա Պարսումեան - Տատոյեան` հանրածանօթ մտաւորական, հեղինակ, դաստիարակ եւ արուեստագէտ: Հատորը պատմագիտական վերլուծում մըն է Շնորհալիի ընդհանուր աւանդին...

Յուլիս 1-3, Աթէնքի մէջ տեղի ունեցած է «Global Icon Award (Music)-2025»-ը, որուն «Global Symbol» մրցանակը շնորհուած է «Տաղարան» հնագոյն երաժշտութեան համոյթի քանոնահարուհի Մարիաննա Գէորգեանին: Այս մրցանակաբաշխութիւնը կը կազմակերպուի ԵՈՒՆԵՍՔՕ-ի, ԵՈՒՆԻՍԵՖ-ի եւ Միացեալ ազգերու կազմակերպութեան կողմէ: «Global Icon Awards»-ի նախագահ Փրիթ Փատմանապան Նամպիար նշած է. «Մեզի համար մեծ պատիւ է սոյն մրցանակը շնորհել տաղանդաւոր քանոնահարուհի Մարիաննա Գէորգեանին: Սա Writers Capital Foundation-ի...

Պատրաստեց՝ ՄԱՐԱԼ ՄԽՍԵԱՆ Միացեալ Նահանգներ Արցախահայութեան Վերադարձի Իրաւունքի Իրացման Մասին Զուիցերիական Նախաձեռնութեան Նուիրուած Ներկայացուցչական Քննարկում Քոնկրեսին Մէջ 8 յուլիսին Միացեալ Նահանգներու ծերակոյտին մէջ տեղի ունեցաւ  քոնկրեսական ճեպազրոյց` նուիրուած բռնի տեղահանուած արցախահայութեան հաւաքական եւ պաշտպանուած վերադարձը կազմակերպելու զուիցերիական խաղաղութեան նախաձեռնութեան, մասնակցութեամբ` աւելի քան Քոնկրեսի 200 աշխատակիցներու, մարդու իրաւունքներու պաշտպաններու, նախկին դիւանագէտներու եւ փորձագէտներու: Բանախօսներն էին` Զուիցերիոյ խորհրդարանի պատգամաւորներ Էրիխ Ֆոնտոպել եւ Լուքաս...

ՏԻԳՐԱՆ ՃԻՆՊԱՇԵԱՆ Ձերբակալուած եօթը երիտասարդներէն հինգը դուրս եկան բանտէն, 72 ժամուան պայմանական կալանաւորման աւարտին: Չորսը դաշնակցականներ են, վերջինը` պատահաբար տեղւոյն վրայ գտնուող աշխատաւոր մը, որ չի հասկնար, թէ ինչո՛ւ երեք օր զինք պահած են Քննչական կոմիտէի արգելարանին մէջ: Բանտարկուած կը մնան երկու երիտասարդներ: Մէկը, 18 տարեկան տղայ մը, ունեցած է նռնակի (ձեռնառումբի) նմանողութեամբ խաղալիք մը: Հապճէպով զայն ներկայացուցին դատաւորին, որ...

Պատրաստեց՝ ՄԱՐԻՆԱ ՀԱՄԱՄՃԵԱՆ ՀՅԴ Հայաստանի Երիտասարդական Միութիւնը Կազմակերպեց Բողոքի Ցոյց Մը` Ի Պաշտպանութիւն Ձերբակալուած Դաշնակցական Ընկերներուն 11 յուլիսին` ի պաշտպանութիւն օր մը առաջ իրենց ձերբակալուած ընկերներուն,  ՀՅԴ երիտասարդական միութեան անդամները բողոքի ցոյց մը կատարեցին Քննչական կոմիտէի շէնքին դիմաց: Երիտասարդները իրենց հետ բերած էին նշուած խաղին վերաբերող իրեր, ինչպէս նաեւ` շապիկներ, որոնց վրայ գրուած է ՀՅԴ-ի պատմական կարգախօսը` «Մահ կամ ազատութիւն»: Անոնք...

ԱՐԱԶ ԳՈՃԱՅԵԱՆ «Ոսկին զատկաճճի դարձնող անէծք մը» խորագիրով ցուցահանդէսը Վարդան Աւագեանի արուեստի վերջին գործն է, որ կը ցուցադրուի Պէյրութի նաւահանգիստին կից գտնուող «Մարֆա» ցուցասրահին մէջ, մինչեւ 26 սեպտեմբեր 2025: Ձեռագիր քարտէսներով եւ հմայիլներով զարդարուած ցուցասրահին պատերը կը պատմեն հայերու հարստահարութեանց պատմութեան քանի՛երորդ յարադէպին մասին, որ ոչ զարմանալիօրէն Ցեղասպանութենէն 110 տարի ետք տակաւին կը շարունակուի: Ֆընտըճագցիներու սերունդի շառաւիղ Աւագեան կը պատմէ,...

Ս. ՄԱՀՍԷՐԷՃԵԱՆ Լիզպոնի սխրալի գործողութեան տարեդարձէն աւելի քան երկու շաբաթ առաջ, 10 յուլիսը Հայաստանին ու հայութեան բերաւ սխրալի... նահանջի նոր ազդանշան մը, երբ Հայաստանի «ծանր հրետանին» Ապու Տապիի մէջ հանդիպում ունեցաւ Ազրպէյճանի ծանր հրետանիին հետ: Քանի մը շաբաթ առաջ Թուրքիոյ մէջ Էրտողանի հիւրընկալութիւնը վայելած եւ անոր նորագոյն յանձնարարականները գրպանելով Հայաստան վերադարձած ուսապարկապետը Ապու Տապի գացեր էր` յստակ ցուցակ մը ունենալով...

ՇԱՀԱՆ ԳԱՆՏԱՀԱՐԵԱՆ Ներկայ օրերուն Գարեգին Նժդեհի կենսագործունէութեան ամէնէն առանցքային բաժինները ներկայացնելը այնքան այժմէական նշանակութիւն ունի, որ ճիշդ կէտերու վրայ լուսարձակները բանալը կրնայ իբրեւ ուղենիշ ծառայել հայ քաղաքական մտքին եւ ընդհանրապէս մեր պետականութեան ու ժողովուրդին, մանաւանդ` ճգնաժամային այս պայմաններուն մէջ ելքեր տեսնելու եւ մեր աշխատանքները վերստին գաղափարականացնելու եւ վերակազմակերպելու համար: Այսօր բոլորին համար, անխտիր,  համոզում է, որ Լեռնահայաստանի գոյամարտի կազմակերպումով միաժամանակ...

ՐԱՖՖԻ ԱՐՏԱԼՃԵԱՆ 2024 թուականի հոկտեմբերին «Ազդակ»-ի մէջ լոյս տեսած «Կանխելով նոր Ալեքսանդրապոլ մը» խորագրեալ յօդուածիս մէջ անդրադարձած էի հայկական պետականութեան փխրուն բնոյթին՝ շեշտելով, որ առանց քաղաքական համաձայնութեան եւ ռազմավարական մտածողութեան` երկիրը կրնայ կրկնել իր անցեալի ողբերգական էջերը։ Այսօր՝ 2020-ի կործանարար 44-օրեայ պատերազմէն հինգ տարի եւ 2023-ին Արցախի մէջ տեղի ունեցած ցեղային զտումէն մօտ երկու տարի անց, Հայաստանի մէջ ճգնաժամը կը...

Ս. ՄԱՀՍԷՐԷՃԵԱՆ Նախաբան Եթէ բանիմաց մարդիկ ուշի ուշով հետեւին աշխարհի եւ երկիրներու ճակատագիրին հետ խաղացողներու ըրածին ու չըրածին, շուտով կը հասնին այն եզրակացութեան, որ քիչ մը ամէն տեղ տեղադրուած են բորբոսած եւ մգլոտած ուղեղներով պաշտօնատարներ: Օրինակները թուելը հաստափոր հատորներու նիւթ կրնայ դառնալ: Կանգ առնենք քանի մը աղաղակող օրինակի վրայ: Տանըլտ Թրամփի Սպիտակ տուն վերադարձէն ետք, անոր շուրջ կը թաւալին «հանճարե՜ղ»...