Մշակութային եւ Այլազան

ԱՍՊԵՏ ՄԱՆՃԻԿԵԱՆ Պէյրութի դուռերուն գտնուող իսրայէլեան բանակին եւ պաղեստինեան ու յառաջդիմական ուժերուն միջեւ կռիւները 1982 օգոստոսի առաջին օրերուն կեդրոնացած էին օդակայան-Պուրճ Պարաժնէ-Քոքոտի եռանկիւնին վրայ, ուր հրետանիի բախումներն ու հրթիռարձակումները կը շարունակուէին անընդհատ: Իսրայէլեան ուժեր, օդակայանէն դէպի Քոքոտի շրջան յառաջխաղացք արձանագրելէ եւ նոր գրաւուած շրջաններուն մէջ իրենց դիրքերը ամրապնդելէ ետք, չորեքշաբթի, օգոստոս 4-ի կանուխ առաւօտուն, ժամը 2:00-էն սկսեալ յարձակման անցան երեք...

Պատրաստեց՝ ՆԱՐԷ ԳԱԼԵՔՄԵՐԵԱՆ Լիբանանի եւ Միացեալ Նահանգներու մէջ 6 նոյեմբերին կը սկսի ցուցադրուիլ Ճէյմս Պոնտի նոր շարժանկարը` «Սփեքթըր» (առաջին ցուցադրութիւնը տեղի ունեցաւ  Բրիտանիոյ մէջ, 26 սեպտեմբերին): Համացանցի տարբեր կայքեր ամիսներէ ի վեր հարուստ են «Սփեքթըր»-ի մասին  նիւթերով: Յատկանշական նորութիւնը այն է, որ իտալացի դերասանուհի Մոնիքա Պելուչի 51 տարեկանին դարձած է Պոնտի շարժանկարներու ամէնէն տարեց հերոսուհին: Արդարեւ, սքանչելի է, երբ նկատի...

ԱՍՊԵՏ ՄԱՆՃԻԿԵԱՆ Արեւմտեան Պէյրութը եւ հարաւային արուարձանները պաշարման տակ առած իսրայէլեան ուժերուն եւ պաղեստինեան ու յառաջդիմական ուժերուն միջեւ բախումները, շուրջ երկօրեայ մասնակի զինադուլէ մը ետք, վերսկսան ուրբաթ, 30 յուլիս 1982-ի երեկոյեան ժամը 5:00-էն ետք, երբ Հայ Սըլլոմ, Լէյլաքի եւ Լիբանանեան համալսարանի գիտական բաժանմունքի շրջանները թիրախ դարձան իսրայէլեան թնդանօթներու սաստիկ ռմբակոծումներուն: Կարճ ատեն մը ետք, իսրայէլեան մարտանաւեր եւ օդանաւեր միացան ռմբակոծումներուն,...

Պատրաստեց՝ ՆԱՐԷ ԳԱԼԵՔՄԵՐԵԱՆ 1967 թուականի արաբ-իսրայէլեան պատերազմին արդիւնքով, երկու երեւելի կիներ` Իսրայէլի հռչակաւոր զօրավարին կողակիցը եւ այն կինը, որ ապա  պիտի ըլլար Եասեր Արաֆաթի  զոքանչը,  կերտեցին անհաւատալի թուացող  բարեկամութիւն մը: Անոնց  ուշագրաւ յարաբերութեան պատմութիւնը հրատարակուած է նոր գիրքի մը մէջ` «Անհաւանական բարեկամութիւն մը»: Պի.Պի.Սի.-ի յօդուածագիր  Քեւին Քոնոլլի այցելած է անոնց: Ստորեւ թարգմանաբար կը ներկայացնենք Քոնոլլիի յօդուածը` որոշ կրճատումներով: Պաղեստինեան-իսրայէլեան ներկայ...

Պատրաստեց՝ ՆԱՐԷ ԳԱԼԵՄՔԵՐԵԱՆ 13 մայիս 2002. Արաֆաթ Բեթղեհեմի Ս. Ծննդեան եկեղեցւոյ մուտքին, Արիս սրբազանի եւ հայր Ռազմիկի հետ Եասեր Արաֆաթ երկու անգամ Հայաստան այցելած է 1970-ականներուն եւ 1980-ականներուն: Արաֆաթ քանի մը ժամ Երեւանի մէջ անցուցած է Պէյրութէն Մոսկուա ճամբուն վրայ: Երկրորդ այցելութեան ընթացքին Արաֆաթ իր հայ հիւրընկալողներուն հետ տեսակցութեան ընթացքին յատկանշական խոստովանութիւն մը ըրած է: Հայաստանի ընտրանին այդ օր Արաֆաթը...

ԱՍՊԵՏ ՄԱՆՃԻԿԵԱՆ - Տագնապի Լուծման Համար Հանգրուանային Ծրագիրներ Իսրայէլեան բանակին կողմէ արեւմտեան Պէյրութի պաշարման եւ հետեւողական ռմբակոծումներու պայմաններուն տակ, քաղաքական գետնի վրայ, բանակցութիւններ տեղի կ՛ունենային եւ կը քննարկուէին առաջին հերթին իսրայէլեան ուժերը Պէյրութէն 8 քիլոմեթր հեռացնելու, պաղեստինեան ուժերը Պէյրութէն առժամաբար հիւսիս եւ Պեքաա փոխադրելու, իսկ հակադիր ուժերուն միջեւ միջազգային ուժեր հաստատելու ծրագիրներ: Այնուհետեւ կը նախատեսուէր Արաբական լիկայի նախարարական ժողով մը...

Պատրաստեց՝ ՆԱՐԷ ԳԱԼԵՄՔԷՐԵԱՆ   Թիպեթի հոգեւոր առաջնորդը սեռային խտրականութեան վէճ հրահրեց` ըսելով, որ տգեղ կին մը չի կրնար Տալայ Լամայի աշխատանքը ընել: Ստորեւ` «Պի.Պի.Սի.»-ի կայքին վրայ հրապարակուած այս հարցին անդրադարձող Քոլին Ֆրիմանի յօդուածէն հատուածներ: Արեւմուտքի մէջ իր միլիոնաւոր համակիրներուն համար ինք ապրող, շնչող մարմնացումն է մարդկայնութեան եւ կարեկցանքի: Բայց եթէ  Տալայ Լաման փոխարինելը արդէն խիստ դժուարին էր, այժմ ինք հաստատեց ...

Պատրաստեց՝ ՆԱՐԷ ԳԱԼԵՄՔԷՐԵԱՆ Անն Քուլթըր ամերիկացի մեկնաբան է, որ վիրաւորած է  ամէն ոք` նախագահ Պարաք Օպամայէն մինչեւ իր վերջին թիրախը` հրեայ ժողովուրդը: Այս մասին Պի.Պի.Սի.-ի կայքը հրապարակած է Ռաթիքա Սանխանիի յօդուածը, որ թարգմանաբար կը ներկայացնենք ստորեւ: Նշենք, որ յօդուածին ցարդ արձագանգած են շուրջ 2000 անձեր, իրարու հակադրուող մեկնաբանութիւններով: Եթէ դուք բնաւ չէք լսած Անն Քուլթըրի մասին,  կրնայ ըլլալ` փառք տաք...

ԱՍՊԵՏ ՄԱՆՃԻԿԵԱՆ   Իսրայէլեան բանակին Լիբանան ներխուժումէն եւ արեւմտեան Պէյրութի պաշարումէն ետք, 1982 յուլիսի կէսերուն ստեղծուած քաղաքական եւ զինուորական սառած իրավիճակը կը մնար անփոփոխ, իսկ Պէյրութի տագնապի լուծման` պաղեստինեան ուժերու հեռացման եւ միջազգային խաղաղարար ուժի մը Պէյրութ առաքման առաջադրանքներուն գծով, Պէյրութի,  ՈՒաշինկթընի, Իսրայէլի եւ արաբական ու եւրոպական երկիրներու միջեւ տարուող ուղղակի եւ անուղղակի բանակցութիւննեը կը շարունակուէին: Իսրայէլեան օդանաւեր հինգշաբթի, 22...

Պատրաստեց՝ ՆԱՐԷ ԳԱԼԵՄՔԷՐԵԱՆ 193 անդամներէ բաղկացած ՄԱԿ-ի Ընդհանուր ժողովը 25 սեպտեմբեր 2015-ին որդեգրեց կայուն զարգացման օրակարգը եւ համաշխարհային նոր նպատակներ: Ընդհանուր քարտուղար Պան Քի Մուն այս քայլը նկատեց իբրեւ համաշխարհային, համալրող եւ վերափոխող տեսլական մը` աւելի լաւ աշխարհի մը համար: Ստորեւ կը ներկայացնենք 17 նպատակները. Նպատակ 1. Վերջ Աղքատութեան Իր Բոլոր Ձեւերով Ծայրայեղ աղքատութեան աստիճանը աւելի քան 50 առ հարիւրով...

ԱՍՊԵՏ ՄԱՆՃԻԿԵԱՆ Պէյրութի երկու գօտիներն ու անոնց արուարձանները, ինչպէս նաեւ` մայրաքաղաքին հարաւ-արեւելեան բարձունքներն ու մինչեւ Տըպպայա տարածուող շրջանները կիրակի, 11 յուլիս 1982-ին ապրեցան լիբանանեան տագնապի ամէնէն ծանրակշիռ` կոյր ռմբակոծումներու մթնոլորտը բնորոշող օր մը: Արդարեւ, առաւօտեան ժամը 3:30-ին, հարաւային արուարձաններուն եւ անոնց յարակից բարձունքներուն միջեւ ծայր առած ռմբակոծումները աստիճանաբար սաստկացան ու կէսօրուան մօտ հասան այնպիսի սաստկութեան եւ տարողութեան, որ աննախընթաց էր...

Պատրաստեց` ՆԱՐԷ ԳԱԼԵՄՔԷՐԵԱՆ Տխրահռչակութենէ մինչեւ խելագարութիւն, ահաւասիկ կը տողանցեն 11 ղեկավարներ, որոնք «խոստովանած» են իրենց բռնատէր ըլլալը: Յատուկ անհատականութիւն մը պէտք է ունենալ ժողովրդավարական ընտրութեան թեկնածու առաջադրուելու, կամ նոյնիսկ երկիր մը «ստանձնելու» համար: Եւ մինչ ամբողջ պետութեան մը «պոս»-ը ըլլալը կ՛ենթադրէ ես-ի, անձնականութեան ուղեւորութիւն մը, ատիկա նաեւ  խոշորացոյցի տակ կ՛առնէ ներքին մղումները, յաճախանքները եւ բնազդային խանգարումները: Ատիկա նաեւ այս դէմքերը...

ԱՍՊԵՏ ՄԱՆՃԻԿԵԱՆ - Հարաւային Արուարձաններու Սաստիկ Ռմբակոծում   Լիբանանէն ներս իսրայէլեան ներխուժումէն ամիս մը ետք, Իսրայէլ 4 յուլիս 1982-ին գործադրութեան դրաւ արեւմտեան Պէյրութի շուրջ հաստատուած պաշարման օղակը սեղմելու սպառնալիքը: Արդարեւ, դէպի արեւմտեան Պէյրութ տանող անցքերէն երկուքը` Կալըրի Սըմաանի եւ Թանգարանի գիծերը փակուեցան, իսկ նաւահանգիստին անցքէն երթեւեկը մնաց գրեթէ անկարելի: Օդակայանի եւ Ուզահիի շրջաններուն մէջ բախումներ եւ փոխադարձ հրթիռարձակումներ ծայր առին,...

ԱՍՊԵՏ ՄԱՆՃԻԿԵԱՆ - Ալէյ - Պհամտուն-Համմանա Գօտին` Զինուորական Գործողութեանց Առանցք Իսրայէլեան ուժեր Մքալլէսի վերելքին վրայ Իսրայէլեան բանակին Լիբանան ներխուժումէն եւ Պէյրութի դուռերուն հասնելէն ետք, Պէյրութի հարաւային արուարձաններն ու մինչեւ օդակայանի գօտին տարածուող պաղեստինեան գաղթակայանները թատերաբեմ կը մնային իսրայէլեան սաստիկ ռմբակոծումներու եւ բախումներու: Երեքշաբթի, 22 յունիս 1982-ին Ալէյ-Պհամտուն-Մտէյրէժ գօտիին վրայ, լեռնային ճակատները բռնկեցան իսրայէլեան ու սուրիական ուժերը իրարու հակադրող ծանրակշիռ բախումներով,...

Պատրաստեց՝ ՆԱՐԷ ԳԱԼԵՄՔԵՐԵԱՆ Ամէնէն հին ժամանակներէն մինչեւ այսօր մարդոց համար միշտ կենսական եղած է ընկերոջ մը, կամ ընկերներու ներկայութիւնը: Փիլիսոփաներ, տեսաբաններ եւ ընկերաբաններ վաւերական- առարկայական տեսակէտներ արտայայտած են: Արուեստի մարզին մէջ բազմաթիւ ենթակայական կարծիքներ դրսեւորուած են բանաստեղծութեան, վէպի, երգի, գեղանկարի, պալէի, թատրոնի, շարժապատկերի տեսքով: Եթէ մօտիկ անցեալին բարեկամական կապեր հաստատելն ու պահելը շատ մեծ ջանքեր չէր պահանջեր, այսօր սակայն երեւոյթը...

ԱՍՊԵՏ ՄԱՆՃԻԿԵԱՆ Իսրայէլեան ուժեր Հատիթէն դէպի Ժսըր Պաշա ճամբուն վրայ Իսրայէլեան ուժերու Լիբանան ներթափանցումէն եւ դէպի Պէյրութ տարածումէն քանի մը օր ետք, պատերազմական գործողութիւնները զգալի կերպով սահմանափակուեցան եւ տեղի տուին քաղաքական ճիգերու առջեւ: Արդարեւ, մինչ իսրայէլեան ուժերը նոր յառաջխաղացք կ՛արձանագրէին, լիբանանեան պետութեան կողմէ յայտարարուեցաւ կազմութիւնը հայրենիքի փրկութեան խորհուրդի մը, որ նախագահի կողքին, կոչուած էր լուծում մը գտնելու հրատապ հարցերուն եւ...

ԱՍՊԵՏ ՄԱՆՃԻԿԵԱՆ Տահր Պայտարի սուրիական դիրքերը Հարաւային Լիբանանի եւ Պէյրութի հարաւային արուարձաններու ռմբակոծումներէն ետք, իսրայէլեան ուժերու Լիբանան ներթափանցումով, 6 յունիս 1982-ին ծայր առած Հարաւի պատերազմը յաջորդող օրերուն վտանգաւոր նոր անկիւնադարձներ արձանագրեց ու առաջին անգամ ըլլալով դուրս եկաւ Լիբանանի աշխարհագրական սահմաններէն, գործնական նախանշաններ ի յայտ բերելով Սուրիա-Իսրայէլ ճակատումի մը: Հարաւի գրաւումէն ետք, իսրայէլեան ուժերուն յաջորդ նպատակակէտը կը հանդիսանար Պէյրութը: Իսրայէլեան յարձակումներն...

ԱՍՊԵՏ ՄԱՆՃԻԿԵԱՆ Տամուր ռմբակոծման պահուն, 7 յունիս 1982-ին Իսրայէլեան բանակը 6 յունիս 1982-ին ընդհանուր յարձակողականի մը անցաւ հարաւային Լիբանանի վրայ, պաղեստինեան հրետանին 40 քիլոմեթր դէպի հիւսիս ետ մղելու պատրուակով` հարաւը գրաւելու եւ զայն իր հակակշիռին տակ պահելու առաջադրանքով: Արդարեւ, կիրակի, 6 յունիսի յետմիջօրէին իսրայէլեան բանակը ընդհանուր յարձակողական մը շղթայազերծեց հարաւային Լիբանանի վրայ: Հարիւր հրասայլերով ու հարիւր զրահապատ կառքերով, իսրայէլացի 20...

ԱՍՊԵՏ ՄԱՆՃԻԿԵԱՆ Մարզական աւանի եւ Պիր Հասանի ռմբակոծումը 4 յունիս 1982-ին Հարաւային Լիբանանի վիճակը, քանի մը ամսուան համեմատական հանդարտութենէ ետք, 1982-ի ապրիլին դարձաւ կրկնակիօրէն մտահոգիչ: Միւս կողմէ, իսրայէլեան յարձակումի մը  հաւանականութենէն բխող մտավախութիւնները փարատելէ առաջ, Պէյրութի հարաւային արուարձաններուն մէջ բախումներ ծայր առին Ամալի եւ պաղեստինեան ու յառաջդիմական ուժերուն միջեւ, որոնք արձագանգ գտան եւ տարածուեցան հարաւի մէջ, պատճառելով մարդկային եւ նիւթական...

ԱՍՊԵՏ ՄԱՆՃԻԿԵԱՆ Պաղեստինցի գաղթականներ հարաւային Լիբանանի մէջ Լիբանանի մէջ կայուն զինադուլի մը հաստատման առաջադրանքով կազմուած արաբական քառանդամ յանձնախումբը 1981 յունիսի սկիզբը եւ ապա` յուլիսի սկիզբը Պէյթէտտինի մէջ գումարած ժողովներու ընթացքին քննարկեց շարք մը հարցեր, որոնք կեդրոնացած էին գլխաւոր քանի մը կէտերու վրայ. ա) Իսրայէլի հետ գործակցող կողմերու հարցն ու անոր նկատմամբ կեցուածքի մը ճշդումը. բ) Լիբանանեան ազգային համերաշխութեան զօրացման մեկնակէտերն...