Զաւարեանական

Հայ երիտասարդական եւ ուսանողական խորհրդաժողովները կը ծառայեն իբրեւ հարթակ, ուր տարբեր համայնքներէ ժամանած երիտասարդները կը միանան ընդհանուր նպատակով` խորացնելու իրենց կապը հայ իրականութեան հետ եւ վերարժեւորելու իրենց դերը համահայկական կեանքին մէջ: Անոնք չեն սահմանափակուիր գաղափարներու փոխանակութեամբ միայն, այլ կը դառնան կենդանի օրինակ՛ հայ ուսանողութեան գիտակից մասնակցութեան եւ համահայկական պատասխանատուութեան: Արդարեւ, նման հաւաքներ կը մարմնաւորեն այն համոզումը, որ հայ ժողովուրդի ապագան...

Այսպիսի նախաձեռնութիւններ իրենց կարեւոր դերակատարութիւնը ունին երիտասարդութեան աշխուժացման գործին մէջ: 12 տարբեր միութիւններէ ներկայացուցիչները իրենց ամբողջ ճիգը ներդրեցին` խորհրդաժողովի ընթացքին քննարկելով հայութեան ներկայ մարտահրաւէրները եւ առաջարկելով իրապաշտ լուծումներ: Այս մէկը ոգեւորիչ է եւ ցոյց կու տայ, որ մեր ապագան յուսադրիչ է, որքան ալ հայութիւնը դիմագրաւէ տագնապներ եւ ստանայ հարուածներ: Երիտասարդութիւնն ու ուսանողութիւնը յառաջամարտիկներն են ու պիտի շարունակեն մնալ եւ պիտի...

Զաւարեան ուսանողական միութիւնը վերանորոգեց լիբանանահայ նահատակ ազատամարտիկ Մհեր Ջուլհաճեանի ուխտը` մասնակցելով ՀՅԴ 12-րդ համահայկական բանակումին «Պիտի վերադառնանք» լոզունգով, եւ քաջ կը  գիտակցի, որ հաստատօրէն դարձեալ պիտի ազատագրենք Արցախը: Բանակումը ոչ միայն հաստատեց դաշնակցական երիտասարդին եւ ուսանողին վերադարձի կամքը  դէպի Արցախ, այլ աշխարհին փաստեց, որ հայութեան մէջ կայ ուժ մը, որ երբեք չի նահանջեր, չի տկարանար, չի դադրիր պայքարելէ եւ չի...

ՍԷՐԼԻ ՆԵՄՇԷՀԻՐԼԵԱՆ 15 յուլիս 2025-ը երկար պիտի մնայ մեր յիշողութեան մէջ: Այդ օրուան կէսօրին Երեւանի մէջ հաւաքուած էին աշխարհի չորս ծագերէն եկած երիտասարդներ` պատրաստ, միասնաբար ապրելու այն փորձառութիւնը, որ կը կոչուի Հայ յեղափոխական դաշնակցութեան երիտասարդական եւ ուսանողական համահայկական 12-րդ բանակում: Բանակումին կարգախօսը` «Պիտի՛ վերադառնանք»-ը, միայն խօսք մը չէր. անիկա դարձած էր կեցուածք, նպատակ եւ հաւատք: Վերադարձը այստեղ քաղաքական հայեցակարգի վերածուած...

ՄԱՐԳՕ ԽՈՐՇԻՏԵԱՆ Արցախի մէջ իր կեանքը ազգին ու հայրենիքին զոհաբերած լիբանանահայ ազատամարտիկ Մհեր Ջուլհաճեան ծնած է 28 նոյեմբեր 1967-ին, Լիբանանի Պէյրութ մայրաքաղաքը: 11 տարեկանին ընտանիքը Սուրիայէն կը վերադառնայ Լիբանան: Ան կը յաճախէ Ազգային Սուրէն Խանամիրեան քոլեճ, մաս կը կազմէ «Նաւասարդեան» պատանեկան միութեան, ապա` ԼԵՄ-ի «Րաֆֆի» մասնաճիւղին: Մհերը կ՛ուսանի Պէյրութի ամերիկեան համալսարանին մէջ` բնագիտութեան մասնագիտութեամբ, եւ ապա ուսումը կը շարունակէ` խորանալով...

ՍԱՆԱՀԻՆ ՆԱԼՊԱՆՏԵԱՆ Երբ փորձառութիւն մը շատ մեծ ազդեցութիւն կը ձգէ մեր վրայ, կը դժուարանանք զայն բացատրել կարճ ձեւով կամ յօդուածով մը, կը դժուարանանք նոյնիսկ արտայայտուելու, որովհետեւ չենք կրնար որոշել ո՛ր կէտին վրայ կեդրոնանալ: Իրապէս այս էր իմ տպաւորութիւնս ՀՅԴ-ի 12-րդ համահայկական բանակումէն: Այնքան խոր ու ամբողջական էր փորձառութիւնը, որ մեզ տպաւորեց բազմաթիւ տարբեր միջոցներով` ըլլայ ազգային արժէքներու ամրապնդումով, ըլլայ յեղափոխական...

Անցնող օրերուն Հայ եկեղեցւոյ դէմ եղած արշաւը ցնցեց հայութիւնը: Մամուլի եւ լրատուամիջոցներու մէջ եկեղեցւոյ եւ եկեղեցականներուն դէմ անպատշաճ արտայայտութիւնները քննադատուեցան շատերու կողմէ: Իշխանութեան, յատկապէս վարչապետին կողմէ անընդունելի այդ արտայայտութիւնները հատեցին յարգանքի սահմանները: Դպրոցի եւ ակումբի կողքին, եկեղեցին հայ մարդու գոյութեան հիմնական սիւներէն մէկն է: Երբ պետական գործիչ մը դէմ կ՛արտայայտուի այս սիւներուն, յատկապէս` եկեղեցւոյ, այդ արդէն անձնական կարծիք չէ, այլ`...

ՅՈՎԻԿ ՃԵՀԻԶԵԱՆ Հայաստանէն դուրս ապրող հայերու համար «հայապահպանում»-ը բառ մըն է, որ մանկութենէն ի վեր շատ անգամ լսուած է: Բայց ի՞նչ կը նշանակէ այդ բառը այսօր: Եւ ինչպէ՞ս մենք` իբրեւ սփիւռքահայեր, կրնանք զայն յառաջ մղել: Դիւրին է հայապահպանումը պատկերացնել իբրեւ մեծ առաքելութիւն` իրականացուող առաջնորդներու, եկեղեցիներու եւ դպրոցներու կողմէ: Բայց իրականութիւնը այն է, որ հայապահպանումը շատ յաճախ կ՛իրականանայ լուռ, փոքր եւ...

ՊՕՂՈՍ ՏՕՆԻԿԵԱՆ Հայերս միշտ կը հպարտանանք այն ազգային դերակատարութեամբ, որ մեր եկեղեցին ունեցած է մեր պատմութեան ընթացքին: Առաւել եւս` այն դարերուն, երբ հայ ժողովուրդը նոր էր ընդունած քրիստոնէութիւնը իբրեւ պետական կրօն: Այդ շրջանին սահակպարթեւներ եւ արքաներ ներգրաւուած էին պետութիւն-եկեղեցի յարաբերութիւններու ձեւաւորման եւ կանոնակարգման մէջ: Սակայն երբ կորսնցուցինք մեր պետականութիւնը, եկեղեցին մնաց թէ՛ հոգեւոր եւ թէ՛ որոշ չափով նաեւ աշխարհիկ իշխանութիւն:...

ՍԱՐԳԻՍ ԵԱԳՈՒՊԵԱՆ Խենթացի՛ր: Այո՛, ճիշդ կարդացիր: Թո՛ղ ուրիշները աչք աչքի նայելով` ապրին իրենց յարմար կաղապարին մէջ: Դուն խենթացի՛ր: Տարբերուէ՛ մնացեալէն: Մի՛ ապրիր ուրիշներուն համաձայն: Եթէ ամէն մարդ նոյն ձեւով կ՛ապրի, նոյն ձեւով կը մտածէ ու նոյն ճամբէն կը քալէ, ո՞վ պիտի փոխէ այս աշխարհը: Քու խենթութիւնդ է, որ կրնայ յեղաշրջում բերել: Թերեւս քիչերը կը հասկնան քեզ, բայց յիշէ՛, թէ ճշմարիտ...

ՍԱՆԱՀԻՆ ՆԱԼՊԱՆՏԵԱՆ Կեանքին մէջ կան բարիքներ, որոնց արժէքը չենք գնահատեր, մինչեւ որ զանոնք կորսնցնենք: Հայահոծ շրջանի մէջ ապրող հայը յաճախ կը մոռնայ, թէ ինք բախտաւոր է` բաղդատաբար սփիւռքի տարբեր գաղութներու մէջ ապրող հայերուն: Հայ ըլլալը, հայութեամբ պարծենալը, մայրենի լեզուով խօսիլը եւ լսողէն հայերէն պատասխան ստանալը` անգին ապրումներ են: Բայց աւելի քան լեզուի փոխանակում` հայը կը հասկնայ հայը` իբրեւ անձ մը...

ՄԱՐԻԷԼԼԱ ՃԵՀԻԶԵԱՆ Հայ ըլլալը պատիւ մըն է, սակայն հայ մնալը` շարունակական աշխատանք: Հայութիւնը ժառանգութիւն մըն է, որ մեզի կը տրուի ծնունդով, արեամբ ու արմատներով: Յանուն այդ ժառանգութեան` հարկ է վառ պահել հայապահպանման աշխատանքը: Բայց ի՞նչ կը նշանակէ այսօր «հայ մնալ»: Արդեօք բաւարա՞ր է միայն հայերէն խօսիլ, թէ՞ հայ ըլլալու ոգին պէտք է արտայայտուի` մեր արժէքներով, մշակոյթով, հայրենասիրութեամբ ու կեանքի հանդէպ...

Մայիս ամիս, կամ` յոյսի ամիս, երբ հայ ժողովուրդի` իր անկախ պետականութիւնը վերականգնելու դարաւոր երազանքը իրականացաւ 28 մայիս 1918-ին: Սարդարապատի, Ղարաքիլիսէի եւ Բաշ Ապարանի մէջ ցուցաբերուած  ոչ յանձնուողական մտայնութիւնը մեզի տուաւ իրաւունքը վերականգնելու հայկական անկախ պետականութիւնը` հռչակելով Հայաստանի Ա. Հանրապետութեան ծնունդը: Այս պետականութիւնը վերականգնեցաւ ծանր ժամանակաշրջանի մը ընթացքին, միջազգային բարդագոյն իրադրութեան պայմաններուն տակ, երբ տակաւին չէր աւարտած Համաշխարհային Ա. պատերազմը, որուն...

ՎԱՀԱՆ ՍԱՂՏՃԵԱՆ Կան սէրեր, որոնք կ՛անցնին հեռաւորութենէն, կը ծաղրեն աշխարհագրութիւնը, կը ծիծաղին ժամանակի երեսին: Կան սէրեր` այնպէս բռնկած, որ կ՛այրին սերունդներու միջոցով, կ՛անցնին սուրբ բոցերու պէս դողդոջիկ ձեռքէն դողդոջիկ ձեռք: Այսպիսի սէր մըն է ասիկա: Ես ծնած եմ աքսորի արիւնէն, ոչ թէ` պատմութեան գիրքերուն մէջ գրուած տեսակէն, այլ` այն տեսակէն, որ կ՛ապրի ոսկորներուդ ծուխին մէջ: Ծնած եմ հեռու Սուրիոյ ափերուն,...

ԿԻՐՕ ՍԷՐԱՅՏԱՐԵԱՆ Մայիս 28-ը Հայոց պատմութեան մէջ ամէնէն կարեւոր օրերէն մէկն է: 28 մայիս 1918-ին հռչակուեցաւ Հայաստանի Ա. Հանրապետութեան անկախութիւնը, այս օրը հայ ժողովուրդը յաջողեցաւ վերակերտել իր անկախ պետականութիւնը` երկարատեւ կռիւներէ եւ տառապանքներէ ետք: Հայաստանի առաջին անկախ հանրապետութիւնը` կազմուած երկար դարեր ետք, կարեւոր հիմք հանդիսացաւ երկրին հետագայ վերանկախացման համար` իբրեւ ազգային ինքնութեան եւ պայքարի խորհրդանիշ: Ամէն տարի մայիս 28-ը կը...

ՍԷՐԼԻ ՆԵՄՇԷՀԻՐԼԵԱՆ Մայիս 28-ը պարզապէս պատմական օր մը չէ, այլ սուրբ պարտաւորութիւն մը` դրուած իւրաքանչիւր գիտակից հայու ուսերուն: Գիտակից հայն է, որ գիտէ զայն լոկ պատմութենէն վերածել կերտուող պատմութեան` յաւերժական եւ մնայուն անկախութեան: Անկախութիւնը պարզապէս տրուած չէ, այլ ձեռք բերուած է: Ձեռք բերուած է` արիւնով` սուրբ վիշտով եւ երկաթեայ կամքով: Այդ դրօշակը` սուրբ եռագոյնը, որ բարձրացուեցաւ մայիս 1918-ին, ոչ միայն...

ՄԱՐԻԵԼԼԱ ճԷՀԻԶԵԱՆ Կան օրեր, թուականներ եւ դէպքեր, զորս ոչ միայն կը յիշենք, այլեւ կը զգանք: 28 մայիս 1918-ը եղաւ այդպիսի օր մը հայ ժողովուրդին համար: Օր մը, երբ կործանումի եզրին հասած ժողովուրդ մը բարձրացուց իր գլուխը եւ յայտարարեց. «Մենք պիտի չանհետանանք»: Այդ օրը հռչակուեցաւ Հայաստանի Ա. Հանրապետութիւնը` Հայոց պատմութեան ամէնէն պատմարժէք եւ խորհրդանշական տօներէն մէկը, իսկ հայ ժողովուրդը անցաւ պետութիւն...

ՅՈՎԻԿ ՃԷՀԻԶԵԱՆ Իւրաքանչիւր տարի յատուկ հպարտութեամբ կը տօնենք մայիս 28-ը: Այդ օրը դարերէ ետք հայերը հռչակեցին իրենց անկախութիւնը` ոչ թէ օտար իշխանութեան տակ, այլ` իբրեւ անկախ պետութիւն: Այդ մէկը արդէն շատ մեծ յիշատակելի յաղթանակ է, սակայն երբ կը բարձրացնենք դրօշները եւ կը յիշենք անկախութիւնը, յաճախ կը մոռնանք, որ մայիս 28-ն յաջորդեց աղէտի մը, իսկ անկախութենէն 2 տարի ետք եղաւ անկում:...

110 տարի ետք երիտասարդութիւնն ու ուսանողութիւնը կրկին «արդարութիւն» կը գոչեն:  110 տարի ետք հայը վերահաստատուած է սփիւռքի մէջ, սակայն այդ ցաւը տակաւին կ՛այրէ զինք, անշուշտ պիտի այրէ, երբ Հայոց ցեղասպանութիւնը հարցական նիւթի կը վերածուի, երբ թշնամին կը ներուի, երբ պատմութիւն մը կ՛անտեսուի: Անցեալն ու ներկան կը միանան, եւ մենք կրկին կ՛ապրինք  նոր ցեղասպանութիւն մը` Արցախի ժողովուրդը սովամահութեան ենթարկելը եւ յետոյ...

ՍԱՐԳԻՍ ԵԱԳՈՒՊԵԱՆ Հայ ժողովուրդը, դարեր շարունակ դիմակայելով զանազան բռնաճնշումներ, 20-րդ եւ 21-րդ դարերուն դարձաւ ցեղասպանական քաղաքականութեան թիրախ: 1915-ին Օսմանեան կայսրութիւնը գործադրեց ծրագրուած ցեղասպանութիւն մը` հայ ազգը բնաջնջելու եւ զայն իր պատմական հայրենիքէն վերացնելու նպատակով: Հետեւանքը եղաւ` 1,5 միլիոն զոհ, Արեւմտեան Հայաստանի հայաթափում եւ հայկական մշակոյթի հսկայական կորուստ: Դար մը անց, 2020-2023-ի իրադարձութիւնները յստակօրէն ցոյց տուին, որ նոյն ցեղասպանական քաղաքականութիւնը, այս...