ՍԱՐԳԻՍ ԵԱԳՈՒՊԵԱՆ
Խենթացի՛ր: Այո՛, ճիշդ կարդացիր: Թո՛ղ ուրիշները աչք աչքի նայելով` ապրին իրենց յարմար կաղապարին մէջ: Դուն խենթացի՛ր:
Տարբերուէ՛ մնացեալէն: Մի՛ ապրիր ուրիշներուն համաձայն: Եթէ ամէն մարդ նոյն ձեւով կ՛ապրի, նոյն ձեւով կը մտածէ ու նոյն ճամբէն կը քալէ, ո՞վ պիտի փոխէ այս աշխարհը: Քու խենթութիւնդ է, որ կրնայ յեղաշրջում բերել: Թերեւս քիչերը կը հասկնան քեզ, բայց յիշէ՛, թէ ճշմարիտ խենթերն են, որ պատմութիւն կը կերտեն:
Մի՛ վախնար: Վախը երբեք ո՛չ մէկը առջեւ տարած է: Անկայուն մարդն է, որ կը նստի անկարողութեան նստարանին: Ոտքի՛ ել դուն: Շարժէ՛: Թռչէ՛, եթէ պէտք է: Բայց երբեք վախէդ տեղդ մի՛ կանգնիր:
Քեզի ներկայացուած որեւէ գործ կուրօրէն մի՛ ընդունիր: Շարժէ միայն այն ժամանակ, երբ հասկցած ես: Քննական միտքդ, սկզբունքներդ, իտէալներդ, համոզումներդ եւ հաւատքդ թող ըլլան առաջնորդներդ, եւ ո՛չ` ուրիշներու խօսքը: Կառչա՛ծ մնա սկզբունքներուդ, եւ ո՛չ` մարդոց: Հնազա՛նդ եղիր քու համոզումներուդ, եւ ո՛չ` մէկուն կամքին: Մարդոց հնազանդիլը հաւատքի դաւաճանութիւն է: Մտածելէ առաջ, գործողութիւնը միայն կոյր հնազանդութիւն կը ցուցաբերէ, եւ դուն ծնած չես մարդոց կամքով ապրելու, այլ` քու գաղափարներովդ:
Եղի՛ր քաջ: Եղի՛ր մարտունակ: Նոր առաջարկներ տո՛ւր: Հին զէնքերով նոր պատերազմներ չես կրնար յաղթել: Նոր գաղափարներն են, որ յեղափոխութիւն կը կերտեն:
Եղի՛ր արթուն: Եղի՛ր վճռական: Քու խօսքդ իմացի՛ր, քու կեցուածքդ ունեցի՛ր, եւ երբ պահը գայ, բռունցքդ սեղմէ՛:
Թո՛ղ «մեծերը» հաշիւդ ընեն: Թող հարցնեն` «արդեօք ինքը ի՞նչ կը մտածէ», եւ ոչ` «ըսինք, ըրա՞ւ»:
Եղի՛ր Սիմոն Զաւարեանի մտրակը` արթնցնողը քնացող ազգին:
Բարձր պահէ՛ Ստեփան Զօրեանի բռունցքը` ուժը ճշմարտութեան եւ արդարութեան համար:
Քրիստափորի պէս եղի՛ր երազող, մտածող, ծրագրող եւ գործող:
Խենթութիւններ փնտռէ, ու խենթութիւնդ իմաստ պիտի ստանայ: Ոչ թէ որովհետեւ բոլորը պիտի հասկնան քեզ, այլ որովհետեւ դուն պիտի փոխես բոլորը:
Պարոյր Սեւակ սխալ չէր: Հնարը այս կամ այն մարդը չէ, որ պիտի գտնէ: Խենթն է, որ պիտի գտնէ:
Դուն խենթացի՛ր, բայց` իմաստով: Խենթացի՛ր` պատասխանատուութեամբ:
Խենթացի՛ր, որպէսզի արթնցնես լռած ժողովուրդդ:
Խենթացի՛ր, որովհետեւ միայն խենթն է, որ կրնայ խաւարին մէջ արշալոյս կերտել:
Քանզի պատմութեան մէջ չկայ ոչ մէկ յիշատակելի մեծութիւն, որ նախ խենթ չէ եղած:
Զաւարեանական
