Անդրադարձ

ԿԱՐՕ ՀԷՔԻՄԵԱՆ Հարաւային Ամերիկա տուած կուսակցական աշխատանքային այցելութեան ծիրին մէջ 1-3 նոյեմբերին Ուրուկուէյի մայրաքաղաք Մոնթէվիտէօ այցելեց ՀՅԴ Բիւրոյի անդամ եւ Հայ դատի Միջազգային խորհուրդի նախագահ Յակոբ Տէր Խաչատուրեանը, որ առաջին առթիւ այցելեց «Կոմիտաս» ռատիոժամի լսարան, ուր ուղղակի սփռումով շահեկան հարցազրոյց մը տուաւ` կեդրոնանալով Հայ դատի գրասենեակներու եւ ընդհանրապէս բազմաթիւ երկիրներու մէջ գործող յանձնախումբերու կողմէ ծաւալող հսկայական աշխատանքներուն վրայ: Նկատի ունենալով,...

ՍԵՒԱՆ ՏԷՅԻՐՄԵՆՃԵԱՆ Այս երկրին մէջ ապրիլը երկուութիւններու առջեւ կը դնէ քեզ: Այդ զգացումն է, որ կ՛ապրիս ամենաչնչին պատահարի իսկ առջեւ. կ՛ունենաս երկրի ղեկավար մը, որ մէկ կողմէ քու ազգային պատկանելիութիւնդ իր ամօթը կը համարէ, միւս կողմէ, սակայն, ունեցած, անցեալէն ժառանգուած քանի մը շէնք ու շինութիւնդ գործածելի ու եկամտաբեր դարձնելու որոշումներ կ՛ընդունի (հոգ չէ թէ ապիկար վարիչներդ ոչինչ կրնան ընել ատոնցմով):...

Շ. Շահնուր` Վերհրատարակուած Եւ Վերայայտնուած «Շահան Շահնուր, Երկեր», Ա. Եւ  Բ. Հատորներ. «Յաղագս Շահան Շահնուրի», Գրիգոր Շահինեան Հրատ. «Ազգ», Երեւան, 2016   ՅԱՐՈՒԹԻՒՆ ՔԻՒՐՔՃԵԱՆ «Շահան Շահնուր» - եռահատոր այս հրատարակութիւնը, առաջին զոյգ գիրքերով ենթախորագրուած` «Երկեր», եւ փակուող` «Յաղագս Շահան Շահնուրի» երրորդ գիրքով, ուշագրաւ երեւոյթ է մեր գրական-հրատարակչական կեանքին մէջ, արժանի յատուկ անդրադարձի: Պիտի արժէր, առ ի ծանօթացում լայն հանրութեան, ընել...

Երեք տարի վերջ զօր. Միշէլ Աունի նախագահ ընտրուիլը երկրի ներքին քաղաքական կեանքը կայունութեան առաջնորդելու իմաստով մեծ ոստում մը համարուեցաւ, յատկապէս` տարածաշրջանի շարք մը երկիրներու սուր լարուածութեան լոյսին տակ: Զօր. Աուն նախագահ ընտրուեցաւ ժողովուրդի իսլամ թէ քրիստոնեայ բոլոր բաղադրիչներուն զօրակցութեան, միաժամանակ քաղաքական զանազան ուժերու համախորհուրդ որոշումին  շնորհիւ: Այլ խօսքով, նախագահական այս ընտրութեան յաջողութիւնը առաւելաբար տեղի ունեցաւ լիբանանցի ժողովուրդին միասնականութեան շնորհիւ` յաղթահարելու...

Ջանիկեանի համար դէպի Խոտորջուր ճանապարհորդութիւնը հաւասարազօր է դրախտ վերադարձին: Ռաֆայէլը փնտռում է դրախտում անցկացրած իր մանկութիւնը, սակայն գտած աւերակները որեւէ կապ չունեն իր մօտ եղած Խոտորջուրի լուսանկարների հետ, որոնք 1910 թ. լուսանկարել է վանահայր Յակոբ Թաշչեանը: Ռաֆայէլ (Րաֆֆի) Ջանիկեանը ծնուել է 1906 թ., Խոտորջուրում: Խոտորջուրը գտնւում է հիւսիսարեւելեան Անատոլիայի լեռների միջեւ ընկած հովտում, որը Սեւ ծովի ափերից բաժանուած է Քաջքարի...

ՄԱՇՏՈՑ ՎՐԴ. ԶԱՀԹԷՐԵԱՆ Փոխտեսուչ Զմմառեան Միաբանութեան Ս. Միքայէլ Ընծայարանի եւ «Երանելի Իգնատիոս Մալոյեան» դպրեվանքի Աշխարհի գերտէրութիւնները իրենց տնտեսութիւնը բարելաւելու անյագ նկրտումով պատերազմներ կը հրահրեն փոքր երկիրներու միջեւ: Այնուհետեւ, տիրանալէ ետք անոնց բնական հարստութեանը, սնանկութեան եզրին յայտնուած երկիրները իրենց գերիշխանութեան ներքոյ կը պահեն` ստրկացնելով զանոնք: Այս ընդհանուր համայնապատկերին մէջ ի հարկ է միակ տուժողը կ՛ըլլայ սնանկացող անհատը` քաղաքացին, որ իր անձուկ...

Յ. ՊԱԼԵԱՆ Կարինէ Աւագեան մամուլի խորհրդաժողովէն դուրս հանեց զիս` զրուցելու: Լրագրողները երբեմն անմիջականէ կամ ձեւականէ անդին գացող եւ հիմնականի վերաբերող հարցումներ կ’ուղղեն: Կամ` լսողը այդպէս կ’ընդունի հարցումը: Մեր զրոյցը արդէն հանրութեան սեփականութիւնը դարձած է: Հակառակ անոր որ ըսուածները լսուած են գէթ հետաքրքրուողներուն կողմէ, կ’ուզեմ կարգ մը գաղափարներ ընդլայնել: Երբ կը հարցուի, թէ «ի՞նչ կարեւորութիւն կու տանք նմանօրինակ համաժողովներու եւ ի՞նչ...

Ս. ՄԱՀՍԷՐԷՃԵԱՆ Ճափոնէն մինչեւ ասիական ու եւրոպական երկիրներ, Ափրիկէէն մինչեւ Քանատա ու Հարաւային Ամերիկա, աշխարհի աչքերը այսօր սեւեռած պիտի ըլլան Միացեալ Նահանգներու վրայ` իմանալու, թէ ամերիկացի քուէարկողները որո՞ւ պիտի տան Սպիտակ Տուն մտնելու տոմսը, այն ենթամտածումով, որ Միացեալ Նահանգներու նախագահը կրնայ վճռորոշ դեր ունենալ աշխարհի առեւտուրին, տնտեսութեան, բայց մանաւանդ տագնապահար գօտիներու յառաջիկայ վերիվայրումներուն վրայ: Բոլորէն աւելի, սակայն, ամերիկացիք իրե՛նք գիտեն,...

ՎԱՉԷ ԲՐՈՒՏԵԱՆ Սփիւռքը տարողունակ է. նաեւ` յարափոփոխ, երբեմն կենսունակ` ըստ վայրի, երբեմն ալ` անյոյս ու խորտակուող: Բայց միշտ ուժական (dynamic) ու երբե՛ք «սթաթիք»: Ներկայ սփիւռքը նախ բռնագաղթի, ապա արտագաղթի հետեւանք է: Դասական, յետեղեռնեան սփիւռքը իր հայրենիքէն զրկուած հայ մարդը դրաւ պարտադրանքներու տակ: Առաջնահերթութեան կարգով, այս սփիւռքին մէջ «հայ մնալ»-ն էր հիմնականը, որ պարտադրանքի հանգամանքէն անդին անցնելով` յանգեցաւ ներքին պաշտպանական համակարգի...

Պատրաստեց՝ ՄԱՐԻԱ ԱՐԱՊԱԹԼԵԱՆ Ֆրանսացի նշանաւոր հայագէտ, բանասէր եւ պատմաբան Ժան-Փիեռ Մահէ Գրիգոր Նարեկացիի «Մատեան ողբերգութեան» աշխատութիւնը 6 տարուան ընթացքին ֆրանսերէնի թարգմանած է: Անոր համոզումով, հայերէնին եւ ֆրանսերէնին միջեւ կան նմանութիւններ, որոնք կ՛օգնեն աւելի դիւրութեամբ կատարելու թարգմանութիւնները: «Առաջին անգամ Հայաստան այցելած եմ տակաւին 40 տարի առաջ, որմէ ետք սկսայ Նարեկացի ուսումնասիրել: Այն ատեն արդէն իսկ ֆրանսերէն թարգմանութիւն մը կար, անոր որոշ...

Պատրաստեց՝ ՄԱՐԻԱ ԱՐԱՊԱԹԼԵԱՆ Աշխարհի վրայ մօտ 385 միլիոն մանուկներ ստիպուած են ապրելու ծայրայեղ աղքատութեան պայմաններու մէջ: Ինչպէս կը տեղեկացնէ «Արմէնփրես», այդ մասին նշուած է ՄԱԿ-ի Մանկական հիմնադրամի (ԵՈՒՆԻՍԵՖ) եւ Համաշխարհային դրամատան կողմէ պատրաստուած զեկուցումին մէջ: 89 երկիրներու վերաբերող տուեալներ վերլուծելով` անոնք յանգած են այն եզրակացութեան, որ մանուկները չափահասներէն երկու անգամ աւելի յաճախ կը յայտնուին աղքատութեան ճիրաններուն մէջ: 2013 թուականի տուեալներով...

Պատրաստեց՝ ՄԱՐԻԱ ԱՐԱՊԱԹԼԵԱՆ ՄԱԿ-ի Մանկական հիմնադրամի (ԵՈՒՆԻՍԵՖ) հայաստանեան գրասենեակը եւ Հայաստանի Ազգային վիճակագրական ծառայութիւնը 26 սեպտեմբերին հրապարակած են Հայաստանի մէջ առաջին ամբողջական ազգային վերլուծութիւնը` մանկական բազմաչափ աղքատութեան վերաբերեալ: Իր տեսակին մէջ այս ուսումնասիրութիւնը առաջինն է մեր շրջանին մէջ եւ հիմնուած է ազգային բազմակի համընկնող խոցելիութեան վերլուծութեան մեթոտաբանութեան վրայ, որ մշակուած է ԵՈՒՆԻՍԵՖ-ի Ինոչենթի հետաքննութիւններու գրասենեակին կողմէ (Ֆլորանս): Զեկուցումը մանկական աղքատութեան...

Պատրաստեց՝ ՄԱՐԻԱ ԱՐԱՊԱԹԼԵԱՆ Եւրոպական Միութեան մարդու իրաւունքներու բարձրագոյն` Անտրէյ Սախարովի անուան մրցանակին արժանացած են ՏԱՀԵՇ-էն փախուստ տուած եզիտիներ Նատիա Մուրատ եւ Լամիէ Աճի Պաշար: Այս մասին կը գրէ «Պի.Պի.Սի.»-ին: Տարեկան դրութեամբ մրցանակաբաշխութեան յաղթողներուն անունները յայտարարուած են 31 հոկտեմբերին Սանթ Փեթերսպուրկի մէջ Եւրոպական խորհրդարանի նիստին ընթացքին: Մրցանակին պաշտօնական տուչութեան արարողութիւնը պիտի կայանայ 14 դեկտեմբերին: «Յանուն ազատ միտքի» մրցանակի յաւակնորդներու ցանկին մէջ...

Պատրաստեց՝ ՄԱՐԻԱ ԱՐԱՊԱԹԼԵԱՆ Առողջապահութեան համաշխարհային կազմակերպութիւնը հրապարակած է արդիւնքները այն ուսումնասիրութեան, որուն համաձայն, մոլորակի տասը բնակիչներէն ինն կ՛ապրի խիստ ապականած օդով շրջաններու մէջ: Առողջապահութեան համաշխարհային կազմակերպութիւնը կը նախազգուշացնէ այդ մարզին մէջ տիրող «արտակարգ դրութենէն», կը հաղորդէ «Արմէնփրես» լրատու գործակալութիւնը: «Օդի ապականութիւնը կը շարունակուի սպառնալի չափերով` ազդելով տնտեսութեան վիճակին եւ մարդկային կեանքի որակին վրայ: Ատիկա արտակարգ դրութիւն մըն է առողջապահութեան համար»,...

Վճռական ժամը կը մօտենայ, եւ քանի մը օրէն` յառաջիկայ երեքշաբթի, նոյեմբեր 8-ին, Միացեալ Նահանգները պիտի ընտրեն իրենց 45-րդ նախագահը: Արդեօք որքանո՞վ մնացած է հետաքրքրութիւն, պայքար եւ ամէնէն կարեւորը` մակարդակ: Յստակ է, որ Միացեալ Նահանգներու նախագահական ընտրութիւններու պատմութեան մէջ ամէնէն արտառոց կացութիւնը ստեղծուած է, երբ երկու թեկնածուները, փոխանակ յառաջիկայ չորս տարիներու յատուկ փլաթֆորմ, գործընթաց եւ թղթածրար պատրաստելու եւ ներկայացնելու, ընդհանրապէս ցեխարձակումներ...

Համազգային Հայեցակարգի Անհրաժեշտութիւնը Հայ Մամուլի Մէջ ԱՀԱՐՈՆ ՇԽԸՐՏԸՄԵԱՆ Հայ երիտասարդաց ընկերակցութեան մամուլի եւ տեղեկատուութեան պատասխանատու Մամուլը ոչ միայն մարդկանց լուսաւորելու միջոց է, այլ նաեւ` առաջնորդող, գաղափարներ մատուցող, աշխարհահայեացք եւ հասարակական կարծիք ձեւաւորող: Հայաստանեան ու սփիւռքեան մամուլը մտահոգութիւններով, առաջնահերթութիւններով գտնւում են տարբեր հարթութիւնների վրայ: Իւրաքանչիւրն ունի իր սեփական աշխատանքային դաշտը, միջավայրը, դժուարութիւններն ու դրանց լուծման եղանակները: Որքանո՞վ է հայ մամուլը գտնւում...

  ԱՆՆԱ ԳԻՎԱՐԳԻԶԵԱՆ Մոսկուայի «Ժամ» ամսագրի գլխաւոր խմբագիր Ազգային եւ մշակութային արժէքների տարածման գործում հայ պարբերական մամուլի դերն օտար միջավայրում դժուար է գերագնահատել: Համայնքը, որպէս այդպիսին, կայանում է նախ եւ առաջ որպէս հոգեւոր կառոյց, ուստի տպագիր խօսքի ու պարբերականի միջոցով հաղորդակցուելը, տուեալ համայնքի համախմբելը, նրան այլ համայնքների հայութեան հետ մամուլի միջոցով կապելը միշտ էլ եղել եւ մնում է կենսական անհրաժեշտութիւն,...

ԱԲՕ ՊՈՂԻԿԵԱՆ Նախագահական թեկնածուներէն ո՛չ մէկուն իր զօրակցութիւնը շնորհած Հայ դատի յանձնախումբը, այնուհանդերձ, ոգի ի բռին կ՛աշխատի հայ քուէարկողներուն թիւը աւելցնել եւ զանոնք մղել յառաջիկայ երեքշաբթի օր անպայմա՛ն քուէարկելու: Առաջին հերթին, Հայ դատի յանձնախումբը նախանձախնդիր է իր զօրակցութիւնը վայելող թեկնածուներուն համար առաւելագոյն քուէն ապահովելու: Նահանգային նշանակութեան ընտրութիւններուն չափազանց կարեւոր է քուէարկել Արտի Քասախեանի եւ Էնթընի Փորթանթինոյի օգտին: Հայ դատի յանձնախումբը...

ՎԱՀՐԱՄ ԷՄՄԻԵԱՆ Թուրքիան օրըստօրէ կը մխրճուի բռնատիրութեան ու խաւարի անդունդին մէջ: Թուրքիոյ ներքին գործոց նախարարութիւնը յայտարարեց, որ 4 նոյեմբերի կանուխ առաւօտեան ձերբակալած է քրտամէտ Ժողովուրդներու ժողովրդավարական կուսակցութեան անդամ 11 անդամները, ներառեալ կուսակցութեան համանախագահներ Սելահեթթին Տեմիրթաշն ու Ֆիկեն Եիւքսեքտաղը: Տիարպեքիրի դատախազի գրասենեակը յայտարարութիւն մը հրապարակելով նշեց, որ ձերբակալութիւններու եւ խուզարկութիւններու հրամանագիրները հիմնուած են «հաստատ փաստերու վրայ հիմնուած ուժեղ կասկածներու վրայ»` աւելցնելով,...

ԿԱՐՕ Վ. ՄԱՆՃԻԿԵԱՆ Մեծ եղեռնի տեղահանութենէն ետք, երբ քեսապցիք վերադարձած են գիւղ, անոնց թիւը նուազած է 8500-էն մինչեւ 2300, եւ ընդհանրապէս  ապրած են հացահատիկներու վարուցանէն: Կ՛ըսուի, թէ լեռներու ծերպերուն վրայ, երբ գտած են փոքրիկ` 50սմx50սմ ծաւալով փոքրիկ գոգ մը, իրենց բաճկոնին գրպանի («ջըպըգուն» կոչուած) ափ մը ցորենը ցանած, հնձած, ապա ալիւրի ու հացի վերածած` կրցած են քարշ տալ իրենց տառապալի...