Անդրադարձ

«Աւրորա» մրցանակը աշխարհի չորս երկիրներու մէջ գումարներ պիտի յատկացնէ` գաղթական երեխաներու եւ որբերու աջակցութեան վերաբերող քանի մը ծրագիրներու:  Մրցանակի առաջին` 1 միլիոն տոլարի նուիրատուութիւնը պիտի ուղարկուի Ռուանտայի, Եթովպիոյ, Քոնկոյի եւ Պրազիլի մէջ իրականացուող նախագիծերուն` պայքարելու մանկական աղքատութեան դէմ եւ նպաստելու գաղթական երեխաներուն ու որբերուն ցուցաբերուող աջակցութեան: «Աւրորա» մարդասիրական նախաձեռնութեան հեղինակ IDeA (Հայաստանի զարգացման նախաձեռնութիւններ) բարեգործական հիմնադրամէն, «Աւրորա» մրցանակի դափնեկիր,  Պուրունտիի...

  Սուրիական պատերազմի խճանկարը կը թուի, որ աւելի բարդ մեկնաբանելի համապատկեր կը պարզէ: Հալէպի շրջանի նախ կառավարական ուժերու կողմէ շրջափակումը, ապա զինեալ խմբաւորումներու կողմէ այդ շրջափակումին ճեղքումն ու շրջանին հակառակ ուղղութեամբ իրողական շրջափակումը եւ աւելի ուշ դարձեալ կառավարական ուժերուն կողմէ Հալէպի ապաշրջափակումը ենթադրել կու տան, որ ուժերու հիմնական որեւէ տեղաշարժ չէ արձանագրուած տակաւին. շրջափակում-ապաշրջափակում այս պարանաձգութիւնը, որ իւրովի գոյավիճակի (սթաթիւս...

Յ. ՊԱԼԵԱՆ Նաւահանգիստ Քաղաք Մը Եւ Անկէ Ետք Առաւօտ: Խարսխած ենք քաղաքի մը առջեւ, որուն համար ըսին, թէ անոր առաջին բնակիչները եկած են Կալէսի երկրէն, հարիւր յիսուն հոգի: Այս աշխարհը երեւակայութեան թռիչք տուող Փաթականիան է: Ոմանք թերեւս կարդացած են «Նաւապետ Կրանտի զաւակները» վէպը: Ցրտած է, քամին կը թափանցէ հագուստներուն տակ: Բնական է: Կը մօտենանք հարաւային բեւեռ: Քաղաքը` Մատրին, նաւահանգիստ մը,...

ԿԷՕԶՏԷ ՔԱԶԱԶ Հայկական մշակութային ժառանգութեան ամենաէական նմուշներից մէկը եղող «1001 եկեղեցիների քաղաք» Անին այլեւս ԵՈՒՆԵՍՔՕ-ի համաշխարհային ժառանգութեան ցանկում է: Մասնագէտների կարծիքով, ցանկում ընդգրկուելը կարող է դիւրացնել Անիում ընթացող աշխատանքների համար նիւթական աղբիւրների հայթայթումը: Իսկ դա նշանակում է` հնարաւորութիւն ունենալ մի փոքր աւելի մեծ քայլ անել` մեր թուարկութիւնից առաջ եւս գոյութիւն ունեցած Անիում եղած կեանքը յայտնագործելու ուղղութեամբ: 2016 թ. յուլիսի 10-17 Պոլսում...

ԱԲՕ ՊՈՂԻԿԵԱՆ Հայաստանի նախագահ Սերժ Սարգսեան իր վերջին հրապարակային ելոյթին մէջ, Արցախի հարցով կատարեց հետեւեալ հաստատումը. «Կրկնում եմ` Լեռնային Ղարաբաղի խնդրի կարգաւորման ճանապարհին միակողմանի զիջումներ չեն լինելու: Բացառւո՛ւմ է: Լեռնային Ղարաբաղը երբեք չի լինելու Ազրպէյճանի կազմում: Բացառւո՛ւմ է: Մէկ անգամ եւս կրկնում եմ` բացառւո՛ւմ է: Ես իմ ողջ գիտակցական կեանքը իրականում նուիրել եմ այս խնդրին: Եւ իմ ժողովրդի համար ընդունելի...

ՅԱՐՈՒԹ ՍԱՍՈՒՆԵԱՆ «Քալիֆորնիա Քուրիըր» թերթի հրատարակիչ եւ խմբագիր Այս յօդուածով փորձ կը կատարուի բացատրելու պատճառները Ռուսիոյ եւ Թուրքիոյ միջեւ յարաբերութիւններու յանկարծակի վերականգնման, որ նաեւ ջերմօրէն ընդունուեցաւ Ազրպէյճանի եւ որոշ չափով Իրանի կողմէ` մինչ Երեւանի մէջ մեծ առճակատում տեղի կ՛ունենար զինուած ընդդիմադիր խումբի եւ ոստիկանութեան միջեւ: Մոսկուան եւ Անգարան մէկ կողմ ձգելով իրենց հակամարտութիւնը` նախորդ տարի սուրիական սահմանին մօտ Թուրքիոյ կողմէ...

Անցեալ շաբթուան կէսերուն, Մոսկուայի մէջ կատարուած նախագահներ Փութին-Սարգսեան տեսակցութենէն ետք, կը սպասուէին այդ կարեւոր նկատուող խօսակցութիւններուն գործընթացն ու արդիւնքները, որոնք ցայսօր այդչափ ալ յստակ չեն թուիր ըլլալ: Անշուշտ յետ տեսակցութեան կատարուած անցուդարձերը ենթադրել կու տան, թէ ի՞նչ է կացութիւնը Կովկասեան տարածաշրջանին մէջ: Մոսկուայի մէջ կատարուած տեսակցութեան աւատին նախագահ Սարգսեան երկար ու մելան հոսեցնող, փաղաքշական խօսքերով վեր առաւ Ռուսիոյ եւ յատկապէս նախագահ...

Երեքշաբթի, 9 օգոստոսին Սենթ Փեթերսպուրկի մէջ տեղի ունեցած նախագահներ Փութին-Էրտողան հանդիպումէն ետք, կողմերը մամլոյ ասուլիսով հանդէս եկան: Անոնց  ներկայացուցած մտքերը բաւականին մշուշոտ էին եզրակացնելու, թէ այս հանդիպման լոյսին տակ Սուրիոյ վերաբերեալ թրքական մօտեցումին մէջ կտրուկ փոփոխութիւններ կարելի՞ է ակնկալել կամ ոչ: Լաւագոյն պարագային, Սուրիոյ նկատմամբ Թուրքիոյ քաղաքականութեան մէջ հաւանաբար երեւան գան կարգ մը ձեւական փոփոխութիւններ, սակայն խորքային փոփոխութիւններու հրաշքներ ակնկալելը...

ԱՆԺԷԼ ՆԵՐՍԷՍԻ ՔԻՒՐՔՃԵԱՆ Բանասիրական Գիտութիւնների Թեկնածու, Դոցենտ Դարձեալ, քանզի ու ձայնաւորին նաեւ արեւմտահայերէնի այբուբենի համակարգում տառի կարգավիճակ շնորհելու հարցը մենք քննարկել ենք ինչպէս «Գրաբարի եւ արդի գրական հայերէնի ձայնաւորների համեմատական քննութիւն» յօդուածում (տե՛ս «Զարթօնք» օրաթերթ, 28 նոյեմբեր 2001), այլեւ` «Գրաբարի ու արդի գրական հայերէնի հնչիւնական համակարգի եւ երկճիւղ հայերէնների մերձեցման համառօտ քննութիւն» զեկուցման մէջ կարդացուած 2015 թուականի նոյեմբերին «Արեւմտահայերէնի եւ...

LE VILLAGE SUISSE, Avetis Aharonian հրատ. Turquoise, Alterites շարք, Ժընեւ. հայերէնէ ֆրանսերէն թարգմ.` Սեւան Յարութիւնեան ՅԱՐՈՒԹԻՒՆ ՔԻՒՐՔՃԵԱՆ Գրական-գրապատմական ծանօթութիւններու եւ շրջաբերող տեղեկանքի մեր պահեստներուն մէջ, հարկ է ընդունիլ, յաճախ բաց մը կը կազմէ Աւետիս Ահարոնեանի «Շուէյցարական գիւղը» գործը: Խորապէս սիրելի եւ արժէքաւոր` իբրեւ գործիչ եւ իբրեւ գրագէտ-մտաւորական, հայ վիշտի եւ պայքարի երգիչը աւելի ծանօթ է մեզի, աւելի սերտուած` իր հոծ...

Յ. ՊԱԼԵԱՆ Հեռաւոր Աշխարհներ Եւ Հայեր Մինչեւ այն ատեն որ երկիր մը եւ անոր բնակիչները չենք տեսներ, «պաղ» տեղեկութիւնը թիւ եւ լրատուական պատում կ՛ըլլայ: Անոնց ետին չենք տեսներ մարդիկը եւ իւրայատուկ նկարագիր ունեցող ու այդ նկարագիրը հետզհետէ կորսնցնող հաւաքականութիւնները: Հայաստան, Միջին Արեւելք կամ Եւրոպա բնակող հայուն համար Հարաւային Ամերիկան տարաշխարհիկ պատկերներու եւ տպաւորութիւններու ալպոմ մըն է, կը յիշեցնէ մեր տարտղնումը,...

Պուրճ Համուտի մէջ թափուող աղբերու հարցին գծով մամլոյ ասուլիսներ, պատասխան յայտարարութիւններ եւ կողմնակի ելոյթներ կը շարունակեն գրաւել լրատուամիջոցներու եւ բնականաբար յատկապէս Մեթնի ժողովուրդին ուշադրութիւնը: Փաղանգաւոր կուսակցութեան ցուցադրած զգայնութիւնը այս խնդիրին նկատմամբ իր բացատրութիւնները ունի եւ այս պարագային կը թուի, որ քարոզչաքաղաքական գլխաւոր թիրախը Մեթնի ժողովուրդն է. միջավայր մը, որ Փաղանգաւոր կուսակցութեան գործունէութեան առանցքային բաժինն է: Այս զգայնութեան ցուցադրութիւնը չսահմանափակուեցաւ մամլոյ...

ՎԱՉԷ ԲՐՈՒՏԵԱՆ Քանի աշխարհի «մեծ» կոչուածները չեն խորշիր իրենց քաղաքական հաշիւները մարզադաշտերու վրայ մաքրելու փորձութենէն, այս յօդուածագիրն ալ իրաւունքը ունի խօսելու մարզականն ու ոչ մարզականը իրարու խառնելու յոռի երեւոյթին մասին: Մարզականէն պիտի սկսինք, սակայն ուրիշ տեղ պիտի յանգինք: Ուրեմն, հանգուցեալ Վահանին ըսածին պէս` «գնացինք ժողովուրդ»: Անցնող մարտին Հայաստանի Ֆութպոլի ֆետերասիոնը հրաժեշտի մրցում մը կազմակերպեց, ի պատիւ Հայաստանի ազգային խումբի բերդապահ...

Գաղափարապաշտ ընկերոջ` ԳԷՈՐԳ ԳԱՆՏԱՀԱՐԵԱՆԻ Քաղցր յիշատակին Ստորեւ, տարի մը առաջ մեզմէ բաժնուած բանաստեղծ Սարգիս Կիրակոսեանի բանաստեղծութիւնը, նուիրուած Գէորգ Գանտահարեանի յիշատակին: Բանաստեղծութիւնը երաժշտաւորուած է Հայաստանի երգահաններու միութեան նախկին նախագահ Ռոպերթ Ամիրխանեանի կողմէ եւ զայն առաջին անգամ կատարած է «Կոմիտաս»-ի անուան քամերային երգչախումբը` ղեկավարութեամբ մայեսթրօ Ռոպերթ Մլքէեանի: Խաչեալ իմ երկիր, չքնաղ Հայաստան, Որդիդ ենք չարքաշ` ճիշդ հողիդ նման, Հողմերուն դիմաց մենք բերդ...

ԱԲՕ ՊՈՂԻԿԵԱՆ Քառասուն տարուան ընկերութեան բարիքով զինուած կը յանդգնիմ բացարձակ ճշմարտութիւններով ներկայացնել այն հիմնական սկզբունքը, որով Վարուժան Գունտաքճեան (անունը այսպէս յիշելով՝ պաշտօնականութիւն մը կը յայտնուի, բան մը, որ բոլորովին խորթ էր իր նկարագիրին, իր բնաւորութեան) ղեկավարած է իր կեանքը: Անշուշտ, գիտակցաբար կամ մտածուած ձեւով չէ՛, որ ան ճշդած է այսպէս թէ այնպէս վարուիլ, որպէսզի հարազատ մնայ իր որդեգրած սկզբունքներուն: Պարզապէս՝...

ԱՐՄԷՆ ՔԷՕՇԿԷՐԵԱՆ Շաբաթ, 2 մարտ 1996-ին նուիրեալ ուսուցիչ, վաստակաւոր տնօրէն, բազմերախտ կրթական գործիչ եւ օրինակելի ՀՄԸՄ-ական եղբայր` Երուանդ Տեմիրճեան առ յաւէտ հրաժեշտ կու տար երկրաւոր կեանքին` վաղահասօրէն իր մահկանացուն կնքելով Լիբանանի մէջ, ահաւոր ցնցում եւ խոր կսկիծ պատճառելով իր հարազատներուն, սրտակիցներուն ու ազգային թէ միութենական գործընկերներուն: Յաւակնութիւնը չունիմ անդրադառնալու իր հանրային, կուսակցական եւ միութենական կեանքին, այդ մասին արտայայտուելու պատիւը զիջելով...

Ձեռք բերուած նոր ձեռագիրները Մաշտոցի անուան մատենադարանին մէջ 2015-ին կազմած են 116 միաւոր` հիմնականօրէն Թորոս Ազատեանի հաւաքածոյին մնացած մասը Գիտութեան եւ արուեստի թանգարանէն տեղափոխելու շնորհիւ: Եթէ 2007-ին Մատենադարանի ձեռագիրներու հաւաքածոյին մէջ կար 17 հազար 250 ձեռագիր, ապա այդ թիւը այժմ կը կազմէ 22 հազար 550 ձեռագիր: Կ՛իրականացուի նաեւ Մատենադարանին համար ռազմավարական նշանակութիւն ունեցող նպատակային ծրագիր մը` մեծադիր ձեռագիրներու, հազուագիւտ արխիւային...

ՀԱՄԲԱՐՁՈՒՄ ԱՂՊԱՇԵԱՆ Թուրքիոյ արդի հանրապետութիւնը հիմնուեցաւ 1923-ին, Մուսթաֆա Քեմալ Աթաթիւրքի կողմէ, որ եղաւ նաեւ առաջին նախագահը եւ աշխարհիկ վարչակարգ սահմանեց երկրին մէջ: Այն ժամանակէն ի վեր փորձեր եղան Աթաթիւրքի սկզբունքներէն շեղելու դէպի արմատական իսլամութիւն, սակայն անոնց վերջ դրուեցաւ բանակին կողմէ. անոնցմէ վերջինն էր Նեճմէտտին Էրպաքանի իսլամական վարչակարգի փորձը (1996-1997): Այսուհանդերձ, Ապտիւլլա Կիւլ (2002-2003), Ռեճեփ Թայիփ Էրտողան (2003-2014) եւ Ահմեթ Տաւութօղլու...

ԳՐԻԳՈՐ ՂԱԶԱՐԵԱՆ «Խաղաղութիւն` երկրի ներսում, խաղաղութիւն` աշխարհում»: Սա Թուրքիայի Հանրապետութեան հիմնադիր` Մուսթաֆա Քեմալի (Աթաթուրք) յայտնի խօսքերից է: Այս խօսքը տարիներ հիմք էր ծառայում երկրի ներքին եւ արտաքին քաղաքականութիւնը վարելու մէջ: 1931 թ.-ին արտայայտուած այս խօսքից անցնում է 85 տարի. ներկայ օրերիս Թուրքիայում չկայ որեւէ խաղաղութեան նշոյլ, վերջերս կատարուած զինուորական ձախող յեղաշրջումից անցնում է երեք շաբաթ եւ երկիրը դեռ տագնապի մէջ...

Դէպի Հաղարծին տեղացի եւ արտասահմանցի զբօսաշրջիկներու այս շաբթուան այցելութիւնը զուգորդուած է «Հաղարծինի մշակութային շաբթուան» եռուզեռով: Շուրջ 100 կամաւորներ` կանաչ վերնաշապիկներով, այցելուներուն կը ներկայացնեն Հաղարծինի պատմութիւնը, կ՛ուղղորդէ վանքի շրջակայքը տեղակայուած հայկական օճառներու տաղաւար, Տաւուշի «Վանքի անուշ»-ի փոքրիկ արտադրամաս ու վարպետութեան դասերու հաւաքատեղիներ: Ըստ «Արմէնփրես»-ի, մէկ շաբաթ շարունակ Հաղարծին պիտի ապրի արտակարգ դրութեամբ: Տաւուշի թեմի առաջնորդ Բագրատ եպս. Գալստեանի համաձայն, «Հաղարծինի մշակութային...