ԴՈԿՏ․ ՄԱՐԻ ՌՈԶ ԱԲՈՒՍԷՖԵԱՆ Երբեք չէի մտածի, որ մի օր մենք, մեր զաւակների հետ ապրելու ենք համաճարակի սարսափելի վտանգը, ամենազարգացած երկրում իսկ ապաւինելով մեր ճակատագրին: Աշխարհում յայտնուած ու անհետացած համաճարակներին, ինչպէս օրինակ ժանտախտին, որը կուլ տուեց Եւրոպայի կէսից աւելի ժողովրդին, որպէս ընթերցանութիւն, վէպ ու նովել ենք մօտեցել, զարհուրանքով կարդացել ու անցել, անշուշտ երախտապարտ իրենց կեանքի գնով դրա բուժումը գտած բժիշկ ...
ԴՈԿՏ. ՄԱՐԻ ՌՈԶ ԱԲՈՒՍԷՖԵԱՆ Զարմանալի երեւոյթ, առաջին անգամ լինելով հայերս մենակ չենք աշխարհում տիրող այս մահացու համաճարակի քաոսում: Ինչպէ՞ս եղաւ, որ այն առաջինը մեր գլխին չպայթեց հարցնելու փոխարէն, փորձենք առաջինը եւ ամենաարագը ազատուել այդ ժահրից, մէկդի նետելով այլոց վրայ յենուելու, համեմատուելով հանգստանալու մեր դարաւոր սովորութիւնը: Զանց առնելով շրջանառող բոլոր վարկածները թէ ինչպէ՞ս եւ որտեղի՞ց յայտնուեց այն, որով մեր ժողովուրդը յատկապէս ...
ԴՈԿՏ. ՄԱՐԻ ՌՈԶ ԱԲՈՒՍԷՖԵԱՆ Այո՛, ցաւալիօրէն խղճալի է, պատահականօրէն հարստացած, ազգային հարցերից անտեղեակ, միայն ստամոքսով ապրող` «Հոս ժամացոյցը թոմաթեսո՞վ կը շինէք», տգէտ Աբիսողոմ աղայի կողոպուտը «Մեծապատիւ մուրացկաններում»: Բարոյական անկումը ընտանիքներում, խաբուած ամուսնու եւ անհաւատարիմ կնոջ յարաբերութիւնը «Պաղտասար աղբար»-ում: Օտարամոլութեան զոհերի զաւեշտական վիճակները «Քաղաքավարութեան վնասները»-ում: Ազգի ճակատագիրը «տնօրինողների» սնանկ կերպարները «Ազգային ջոջերը»-ում եւ այլն: Այս բարի, անձնականից, ընտանիքից առաւել իր ազգի ...
ԴՈԿՏ. ՄԱՐԻ ՌՈԶ ԱԲՈՒՍԷՖԵԱՆ «Հայը պիտի ապրի` հակառակ իր դահիճներուն: Ժանիքի դէմ ժանիք, թաթի դէմ թաթ վրիժառու» ԴԱՆԻԷԼ ՎԱՐՈՒԺԱՆ Փոքր էի, դեռ գրել-կարդալ չգիտէի, մայրս միշտ մեզ համար կարդում էր տարբեր բանաստեղծութիւններ` տարբեր գրողներից, յատկապէս` արեւմտահայ: Անբացատրելիօրէն միայն երկու բանաստեղծութիւն էր անմիջականօրէն ազդել իմ վրայ, աւելի ճիշդ` այդ երկուսի մի քանի տողերը, լսածս պահից, պատկերաւոր կերպով տեղաւորուել էին իմ մէջ ...
ԴՈԿՏ. ՄԱՐԻ ՌՈԶ ԱԲՈՒՍԷՖԵԱՆ Մեր առաջին հանրապետութեան ստեղծման 101-րդ տարեդարձն է, անփոխարինելի մի տօն, որը տօն լինելուց առաւել` իւրաքանչիւր հայի համար կեցութիւն է, ինքնահաստատման, շարունակման, բազմանալու, ապրելու եւ ստեղծելու մի մեծ երաշխիք: Երաշխիք, որը մի բոյլ հայրենանուէր առաջնորդների եւ իրենց արիւնը անսակարկօրէն իրենց հայրենի երկրի ազատագրմանը նուիրած մեր ժողովրդի անգնահատելի ժառանգութիւնն է մեզ, եւ որը բնականաբար պարտաւորեցնում է զգուշօրէն եւ ...
ԴՈԿՏ. ՄԱՐԻ ՌՈԶ ԱԲՈՒՍԷՖԵԱՆ Ամիսներ է` մեր վարչապետից լսում ենք միեւնոյն պատասխանը Արցախի հարցում` «Հակամարտութեան կարգաւորման հարցում առանցքային նշանակութիւն ունի Արցախի ներգրաւուածութիւնը, եւ որ Արցախը պէտք է վարի բանակցութիւնները»: Մարտ 12-ին Ստեփանակերտում տեղի ունեցած Հայաստանի եւ Արցախի անվտանգութեան խորհուրդների նիստում Հայաստանի վարչապետը կրկին առաջնորդուեց նոյն կարգախօսով, մինչ արցախեան ճակատագիրը հսկող ԵԱՀԿ-ի Մինսքի համանախագահները ո՛չ միայն գոհ չեն այդ առաջարկից, այլեւ ...
Համազգայինի 90-ամեակին առիթով միութիւնը շնորհաւորած եւ իրենց ողջոյնի խօսքերը յղած են Համազգայինին հետ գործակցած եւ տարբեր ձեւերով ու առիթներով անոր հետ աշխատած արուեստագէտներ, ուսուցիչներ եւ արուեստի մարզին մէջ իրենց կշիռը ունեցող անձնաւորութիւններ: Իմ սիրելի՛ բարեկամներ, մշակութային կեանքի մարտակա՛ն ընկերներ, յետադարձ հայեացքով նայում եմ ձեր անցած կեանքին, տեսնում` ձեր յաղթահարած դժուարութիւնները, ձեր ձեռքբերումներն ու նուաճումները եւ հիացմունքով լցւում ձեր տոկունութեան, ազգասիրութեան, ...
ԴՈԿՏ. ՄԱՐԻ ՌՈԶ ԱԲՈՒՍԷՖԵԱՆ Արդէն երկար ժամանակ հայրենի օրհներգը փոխելու առաջարկը կրկին անգամ շրջանառութեան մէջ է մտել եւ քանի դեռ շարունակւում է, նոյնիսկ` արդէն ժողովրդային քննարկման հարց դարձել, չէի կարող անտարբեր լռութեան մատնել այս յոյժ կարեւոր խնդիրը: Թէեւ այս հարցը անգամներ, չգիտես` ինչո՞ւ, մեր իւրաքանչիւր նոր իշխանութեան օրակարգի առաջարկ է դառնում, որին անդրադարձել եմ նախորդ իմ գրութիւններով` սկսած ԼՏՊ-ից մինչեւ ...
ԴՈԿՏ. ՄԱՐԻ ՌՈԶ ԱԲՈՒՍԷՖԵԱՆ Սարոյեանի պէս մի մեծութիւն, քաջ գիտենալով այդ սխալների պատասխանատուներին, նախընտրեց առանց անուններ մատնանշելու դատապարտել նրանց արարքները: Այդ արարքներից ամենաչարագոյնը համարեց` պատերազմն ու սպանդը, աղքատութիւնն ու տեղահանութիւնը, տգիտութիւնը, անտարբերութիւնն ու բռնութիւնը, ժողովուրդների ու մարդկային ստրկացումը, անարդարութիւնն ու իրաւունքների ոտնահարումը, որն արարում էին մեծ պետութիւնները` առանց հաշուետու լինելու, առանց դատապարտուելու: Այդ ամէնը նա դատապարտեց միախառնելով իր` սարոյեանական իւրայատուկ ...
ԴՈԿՏ. ՄԱՐԻ ՌՈԶ ԱԲՈՒՍԷՖԵԱՆ Դոկտ. Աբէլ Մանուկեան Իւրաքանչիւր պատմական, գիտական, գրական, երաժշտական լուրջ ուսումնասիրութիւն ոչ միայն պարզ ծանօթացում է տուեալ ժամանակաշրջանին կամ իրադարձութիւններին, տուեալ ստեղծագործութեան կամ ստեղծագործողին վերաբերող, այլ` մնայուն արժէք, հետագայ սերունդների համար` մեծ աւանդ: Վերջերս այդպիսի լուրջ ուսումնասիրութեամբ հարստացաւ նաեւ մեր պատմագիտութիւնը, այն էլ երկու օտար լեզուներով` գերմաներէն եւ անգլերէն: Խօսքս դոկտ. Աբէլ Մանուկեանի նոր գրքի մասին է: ...
Առաւել քան 450 բարեկամներու, բարերարներու, միութեանց ներկայացուցիչներու եւ հայկական վարժարաններու հայերէնի ուսուցիչներու ներկայութեան «Ասպարէզ»-ը կիրակի, 21 հոկտեմբերի երեկոյեան, Մոնթեպելլոյի Ս. Խաչ եկեղեցւոյ «Բաղրամեան» սրահին մէջ նշեց իր 110-րդ տարեդարձը: Ծովինար Մելքոնեանի հանդիսավարութեամբ ընթացած ձեռնարկին ընթացքին խօսք առին թերթի անգլերէն բաժինի խմբագիր Արա Խաչատրեան, ՀՅԴ Արեւմտեան Ամերիկայի Կեդրոնական կոմիտէի անդամ Ռազմիկ Շիրինեան եւ օրուան գլխաւոր պատգամախօսը` Նազարէթ Պէրպէրեան: Ճաշկերոյթը, որ բարերարներու ...
ԴՈԿՏ. ՄԱՐԻ ՌՈԶ ԱԲՈՒՍԷՖԵԱՆ Եթէ աշխարհում կայ մէկը, որ չի հաւատում իմ ժողովրդի հազարամեայ մշակութային պատմութեանը եւ մեր կապուածութիւնը` մշակոյթին, առնուազն թող թերթի այս տարուայ օրացոյցը: Իրարայաջորդ տարեդարձներ` Մխիթարեան` միաբանութեան 300-ամեակ, 150-ամեակներ` Յ. Թումանեանի, Հ. Քաջազնունու, 110-ամեակներ` Ու. Սարոյեանի, «Ասպարէզ» թերթի, մեր հանրապետութեան 100-ամեակ, Համազգային կրթական հաստատութեան 90-ամեակ եւ այսպէս շարունակ: Սովորաբար հեռու եմ ազգային սնապարծութիւնից, իմ ազգի հարուստ պատմութիւնը, ...
ԴՈԿՏ. ՄԱՐԻ ՌՈԶ ԱԲՈՒՍԷՖԵԱՆ Այս օրերին ականատես ենք, թէ ինչպէս մի կողմից բացայայտւում են 30 տարիներ մեր երկրում տիրած զեղծարարութիւններն ու կողոպուտները, քննարկւում ընկերային բարձիթող վիճակները, օրէնքներ են մշակւում այն բարելաւելու ուղղութեամբ, վերջապէս ժողովուրդը զգում է իրեն իր երկրի տէրը, ժամ առ ժամ էլ աւելի մեծ սիրով է կապւում իր ընտրեալ վարչապետին, իսկ միւս կողմից` կաշկանդւում է ազատ, անկախ մտածելակերպը, ...
ԴՈԿՏ. ՄԱՐԻ ՌՈԶ ԱԲՈՒՍԷՖԵԱՆ Բոլորս էլ ընդունում ենք հաստատուած մի ճշմարտութիւն, որ բնութեան մէջ իշխող բնազդն է պահպանում մարդկային եւ կենդանական աշխարհը, որով եւ ուղորդւում է կեանքը: Այդ բնազդով են նրանք պահպանում իրենց ընտանիքը, իրենց երկիրը, բոյնը, իրենց սահմանները: Ազգերը, ժողովուրդները հիմնականում այդ ներքին անբացատրելի բնազդով են կապւում իրենց հողին, կեանքերը զոհելով իսկ փորձում են պահպանել այն: Կենդանական աշխարհում այդ ...
ԴՈԿՏ. ԱԲԷԼ ՔՀՆՅ. ՄԱՆՈՒԿԵԱՆ «Հայաստանը Կը Պարպուի, Սփիւռքը Կը Մաշի» Արամ Ա. Կաթողիկոս Օքսֆորտի համալսարանի արեւելագիտութեան ամպիոնի դասախօս դոկտ. Հրաչ Չիլինկիրեան վերջերս Դիմատետրի իր էջին մէջ հետաքրքրաշարժ տեղեկութիւն մը հրապարակեց` ներկայացնելով 1948-ին Մարսէյ տպագրուած Յովհաննէս Վարժապետեանի «Գրպանի օրացոյց»-ին 46-րդ եւ 47-րդ էջերը: «Օրացոյց»-ին հեղինակը անոնց մէջ հակիրճ տուեալներով կ’անդրադառնայ 1946–1947 թուականներուն ՀՍՍՌ-ի, այսինքն` Հայաստանի Սովետական Սոցիալիստական Ռեսպուբլիկայի (իմա` Հայկական Խորհրդային ...
ԴՈԿՏ. ՄԱՐԻ ՌՈԶ ԱԲՈՒՍԷՖԵԱՆ Այսօր, արցախեան պայքարի 30-ամեակին, հարկ է յիշեցնել, որ այն ձեւաւորուել է 100 տարիներ ի վեր եւ ժայթքել է 30 տարի առաջ: Եւ արժեւորելով այդ շարժման յաղթանակի անգնահատելի արդիւնքը` անկարելի է նաեւ չվերլուծել այն իրադրութիւնները, որի արդիւնքում Արցախը չկարողացանք դարձնել մայր հողի մասնիկը, չկարողացանք այն վերջնականապէս ամբողջ տարածքով ազատագրել: Այս մասին մտածելիս մտովի մխրճւում եմ մեր պատմութեան ...
ԴՈԿՏ. ՄԱՐԻ ՌՈԶ ԱԲՈՒՍԷՖԵԱՆ Այդ ծանր, արիւնալի կացութեան մէջ ծնւում է մայրս` Լուսինը, Մարաշ վերադարձած նորաստեղծ ընտանիքի առաջին աղջիկ զաւակը: Այդ 1920 թուականն էր: Կիլիկիոյ հայութեան երկրորդ եղեռնը: Մեծ մայրս սրտի կսկիծով էր պատմում, թէ ինչպէ՛ս այդ վտանգուած, անապահով օրերին չկամութեամբ էր ընդունւում իւրաքանչիւր ծնունդ: Հայութեան համար ոչ միայն պարզ չէր իրենց ճակատագիրը, այլ բոլորովին անտեղեակ էին իրենց ճակատագրի շուրջ ...
ԴՈԿՏ. ՄԱՐԻ ՌՈԶ ԱԲՈՒՍԷՖԵԱՆ Որքան փորձում եմ բացայայտել կեանքի առեղծուածը, այնքան մխրճւում եմ հարցերիս պատասխանը չգտնելու իրավիճակների մէջ` խճճուելով բնութեան անբացատրելի շերտերում: Յաճախ գեղեցիկ ծաղկամանում սերմ ես ցանում, կարգապահօրէն ջրում ու սնում, միեւնոյն է` ոչինչ է աճում: Բայց դրա կողքին կարծր պեթոնի ճեղքից, պատահականօրէն ընկած սերմը, իրեն յարմարեցնելով այդ նեղ բացուածքին, հանգիստ վեր է բարձրանում, նոյնիսկ` առանց ջրի ու սնունդի, ...
ԴՈԿՏ. ՄԱՐԻ ՌՈԶ ԱԲՈՒՍԷՖԵԱՆ Պարէտ Մարոնեան անունը ծանօթ է ոչ միայն հայ հասարակութեան, այլ մօտ 50 միլիոն PBS, Direct TV, Dish Network հեռուստադիտողների, նաեւ աշխարհի տարբեր երկրների համալսարանների, թանգարանների, գիտաժողովների մասնակիցներին` 2014-ին արտադրած «Ցեղասպանութեան որբերը» փաստավաւերագրական իր ժապաւէնով: Այն թարգմանուել է հինգ լեզուներով եւ շարունակում է ցուցադրուել, Հայոց ցեղասպանութեան անառարկելի փաստը հարիւր հազարաւոր հայ որբերի միջոցով լսելի դարձնելով աշխարհին: Մեզնից ...
- Ապրիլը այսուհետեւ ցեղասպանութիւնը կանխարգիլող ամիս է Խմբագրական - Այսօրուան հրամայականը` հայ մարդու կերտում Յ. Բագրատունի - Մեր ռատարներն ու լեցուիլ սպասող բաժակը Սարգիս Մահսէրէճեան - Հայոց ցեղասպանութեան հատուցումներու առաջին համապարփակ եւ խոր վերլուծումը «Արդարացի լուծում. հատուցումներ Հայոց ցեղասպանութեան դիմաց» Ժագ Յակոբեան - Ճիգեր առանց հասողութեան բայց հաւատքի լեռներ մեր հոգիներուն մէջ Սեդա Մարկոսեան- Խտըշեան - Երբ ազգը կորցնում է ...