Անդրադարձ

ՍԵԴՕ ՊՈՅԱՃԵԱՆ Հայաստանի երբեմնի դեսպան Արա Պապեան այսօր իր Դիմատետրի էջին վրայ զետեղած է հետեւեալ հարցումը` ուղղուած Հայ յեղափոխական դաշնակցութեան եւ ՀՅԴ Բիւրոյի անդամ Կիրօ Մանոյեանին. «Հարց ՀՅԴ-ին, Կիրօ Մանոյեանին: Սերժ Սարգսեանը Մոսկուայում միանշանակ յայտարարեց, որ Արցախի հարցում գոյութիւն ունեն յստակ պայմանաւորուածութիւններ: Արդեօք ՀՅԴ, որպէս համախմբական գործընկեր, հետեւաբար նաեւ` պատասխանատու, տեղեա՞կ է այդ պայմանաւորուածութիւններից եւ համաձա՞յն է դրանց հետ»: Իբրեւ...

Թուրքիայէն արտաքսուած ֆրանսահայ գործարար Ռիշար Տեմիրճիի նկատմամբ Թուրքիա մտնելու մէկ տարուան արգելք սահմանուած է: Ըստ «Արմէնփրես»-ին, Տեմիրճի Պոլսոյ հայկական «Ակօս» պարբերականին տեղեկացուցած է դէպքին մանրամասնութիւնները: «Ոստիկանութիւնը օդակայանի մուտքին  անցագիրները կը ստուգէր: Մեր ինքնաշարժը կանգնեցուցին եւ պահանջեցին ներկայացնել մեր անցագիրները: Ներկայացուցի ֆրանսական անցագիրս: Սկիզբը հարցուցին` թո՞ւրք ես: Բացասական պատասխան տուի: «Թրքերէն կը խօսիս, ինչպէ՞ս թէ թուրք չես», անմիջապէս հարցուցին ինծի: Պատասխանեցի,...

  ՎԱՉԷ ԲՐՈՒՏԵԱՆ Վերջերս մամուլին մէջ լոյս տեսաւ երիտասարդ պատմաբան եւ գիտաշխատող Վարագ Գեթսեմանեանի «Արխիւային ռազմավարութիւն» խորագիրով յօդուածը, որ կը սկսի «Դաշնակցութեան արխիւները բա՞ց են, թէ՞ փակ, հասանելի՞ են, թէ՞ ոչ» հարցադրումով: Ան կը շարունակէ` ըսելով. «Ահա հարց մը, որ յաճախ օրակարգի վրայ է մանաւանդ ակադեմական շրջանակներու հաւաքներու, քննարկումներու եւ գիտաժողովներու ընթացքին»: Նոյն այդ շրջանակներէն ներս այս հարցին օրակարգի վրայ...

ՊՕՂՈՍ ՎՐԴ. ԹԻՆՔՃԵԱՆ Հայ եկեղեցւոյ տօնացոյցին ամէնէն շեշտուած ու ամէնէն հմայիչ տօներէն մէկուն սեմին, երբ մեր օրացոյցները կը թերթենք` հասնելու օգոստոս ամսուան մարեմաբոյր էջերուն, յանգելով Քրիստոսի անարատ մօր` Աստուածամօր Վերափոխման տօնին, մեր աչքերը կը յառենք դէպի Պիքֆայայի կանաչազարդուած ու վերափոխող բարձունքը: Այնտեղ, իր բարձրութեան վրայ բոլոր հաւատացեալներուս վրայ հսկող Աստուածամայրը օգոստոս ամսուան տօթակէզ օրերուն սրտի ու մտքի  զովութիւն կու տայ...

ՎԱՀՐԱՄ ԷՄՄԻԵԱՆ Պատուարժան ղեկավարութիւն Շուէտի Աւետարանական եկեղեցւոյ, Բրիտանական «Ինտիփենտընթ» օրաթերթը հաղորդեց, որ ձեր եկեղեցին յայտնած է, թէ անօդաչու թռչող սարքերու ճամբով Աւետարանի հազարաւոր թուայնացած ու դեղատուփի չափով օրինակներ պիտի նետէ Իրաքի եւ Սուրիոյ այն շրջաններուն վրայ, որոնք կը գտնուին հաւատադրժողականներու վերահսկողութեան տակ` «այդ շրջաններուն մէջ բնակող քաղաքացիներուն ու բնակիչներուն աւետարանական սիրոյ եւ խաղաղութեան պատգամը փոխանցելու համար»: Եկեղեցին կը նշէ, որ...

ԱՀԱՐՈՆ ՇԽՐՏԸՄԵԱՆ Հակասութիւններու խառնարան մըն  է մեր աշխարհը: Մինչ սուրիական բանակը եւ ռուսական  ուժերը կը մօտենան Սուրիոյ հնգամեայ պատերազմին տխուր էջերը փակելու փուլին, արեւմտեան լսատեսողական աղբիւրներ անգիտակ կը ձեւանան գետնի զարգացումներու ընթացքէն: Արեւմտեան ոսպնեակները աւելի տեղ կը տրամադրեն Հիլըրի Քլինթընի ընտրարշաւին,  Տոնալտ Թրամփի կնոջ կիսամերկ նկարներուն, Թրամփ-Քլինթըն ցեխարձակումներուն: «Սի.Էն.Էն.»-ը, յաջորդական  քննարկում-լսարաններ կազմակերպելով, «չափաւորական ահաբեկիչներ» կը  փնտռէ Սուրիոյ մէջ: Տակաւին, ի՜նչ ...

  Փութին- Ռուհանի, Փութին- Ալիեւ, Փութին- Էրտողան, Փութին- Սարգսեան անմիջական ժամանակի միջեւ իրար յաջորդող հանդիպումներուն ընդհանուր անունը ինչպէս կը նկատուի Փութինն է: Ասիկա անշուշտ պարզացուած տեսողականութեան արագ նկատումի խաղ չէ եւ կը յուշէ, որ գլխաւոր խաղացողը, հարցերը համադրողը, հրաւիրուող - հրաւիրողը Ռուսիան է, որ յստակ ճիգի մէջ է տարածաշրջանին մէջ իր անշրջանցելիութիւնը վերընդգծելու, գլխաւոր առանցքը իր շուրջ գոյացնելու եւ գործընթացներուն...

Գաղտնիք չէ, որ խորհրդային ժամանակներում Հայաստանում, ինչպէս եւ ողջ Խորհրդային Միութիւնում իշխում էր համայնավար կուսակցութեան քաղաքական մենաշնորհը: Հետագայում այդ մենաշնորհը շարունակուեց, երբ դեռ Հայաստանը չէր էլ անկախացել: Երեւանի Ազատութեան հրապարակում դիրքերն ամրապնդող ՀՀՇ-ն, գործող իշխանութեանը զուգահեռ, անհանդուրժող էր դառնում նաեւ ընդդիմութեան հանդէպ, փորձելով ով իր հետ չէր դուրս մղել քաղաքական դաշտից: Հեռահար հաշուարկով, դեռ այն ժամանակների իր ելոյթներում, Լեւոն Տէր...

ԱՐՏԱՇԷՍ ՇԱՀԲԱԶԵԱՆ Օրեր առաջ կարդացինք Ռուսաստանի Լիպերալ դեմոկրատական կուսակցութեան առաջնորդ Ժիրինովսքու կեղտոտ բարբաջանքը Հայաստանի հասցէին: Պաշտօնական շրջանակներ ներկայացնող կամ պարզապէս ռուսասէր տարբեր անձինք նման պարագաներում փորձում են երեւոյթը մեղմել` մեկնաբանելով, թէ գործ ունենք գժի հետ: Իրականում Ժիրինովսքին սովորական գիժ չէ: Նախ` նա յետխորհրդային Ռուսաստանի իշխանութեան մէջ ներկայացուած ամենաերկարակեաց քաղաքական առաջատար ուժերից մէկի առաջնորդն է: Նա այն մարդն է, որը աշխուժօրէն...

Արցախի Հանրապետութեան նախագահ Բակօ Սահակեան 30 յուլիսին այցելած է Մարտակերտի շրջան: Ըստ Արցախի Հանրապետութեան նախագահի աշխատակազմի տեղեկատուութեան գլխաւոր վարչութեան, նախագահ Բակօ Սահակեան ծանօթացած է շրջանին մէջ իրականացուող ճամբաներու եւ ջրելեկտրակայաններու շինարարական աշխատանքներուն: Նախագահ Սահակեան այցելած է նաեւ Ալաշան տեղամաս եւ տեղւոյն վրայ ծանօթացած 2-էն 5 ապրիլին Ազրպէյճանի կողմէ սանձազերծուած պատերազմին պատճառով իրենց տուները լքած թալիշցիներուն համար բնակարաններու կառուցման աշխատանքներուն: Նախագահ...

Երեւանի մէջ զինեալ գործողութիւններով հարցեր լուծելու փորձութիւնը յաղթահարուեցաւ: Ու թէեւ սրտի խոր կսկիծով ականատես դարձանք իրենց հայրենակիցներուն գնդակներով զոհուած հայորդիներու, այնուհետեւ հայ մտաւորականներու թէ կազմակերպութիւններու կողմէ հնչած զսպուածութեան կոչերը արձագանգ գտան, ու ազգային անվտանգութեան, ոստիկանութեան եւ պետական պահպանութեան ծառայութեան ուժերը իրենց հակակշիռին տակ առին կացութիւնը: Դէպքերը ցոյց տուին, որ հայաստանեան հասարակութենէն ներս առկայ է պետական համակարգին նկատմամբ դժգոհութեան ալիք մը,...

ՊՕՂՈՍ ՇԱՀՄԵԼԻՔԵԱՆ Բարեկամի մը տունը այցելութեան գացած էինք: Սովորութիւն դարձած իրարու որպիսութիւնները հարցնելէ ետք, բնականաբար մեր խօսակցութեան նիւթը հասաւ Արցախի քառօրեայ պատերազմին, Սարգսեան-Ալիեւ հանդիպման, Ֆրանչիսկոս պապի Հայաստան այցելութեան, Հալէպի դաժան օրերուն, ապա վերադարձանք Լոս Անճելըսի տեղական մտահոգութիւններուն: Հայ ենք. բնականաբար մտահոգ ենք հայրենիքով, նաեւ` սփիւռքով: Կէս ժամ հազիւ անցած էր, երբ մեր բարեկամին դուստրը եւ իր ամերիկացի ամուսինը մտան ներս...

ՍՊԱՐՏԱԿ ՂԱՐԱԲԱՂՑԵԱՆ Ժամանակակից Թուրքիայի քարտէսը Վազգէնը փռել էր սեղանին ու կարմիր մատիտով հատ-հատ օղակել քաղաքներ, գիւղեր, շէներ, աւաններ, գետեր ու լեռներ: Մի ժամանակ դրանք հայահունչ ու հայաշէն են եղել, ու հիմա, Վազգէնի կողմից վերաքննութեան ենթարկուելուց յետոյ, քարտէսն ասես ամօթից կարմրել էր: - Քեզ որ մնայ, Թուրքիան ոտքից գլուխ կը հայացնես,- մտերմիկ կատակելով ասացի ես: - Չէ՜, աղբրօ, ես սահմանը չեմ...

ԵՍԱՅԻ ՀԱՒԱԹԵԱՆ Ա. «Նիւթեր ՀՅ Դաշնակցութեան Պատմութեան Համար» Հատորներու Շարքը Քանի մը տասնամեակներէ ի վեր ՀՅԴ  Բիւրոյի որոշումով կը հրատարակուի «Նիւթեր ՀՅ Դաշնակցութեան պատմութեան համար» հատորներու շարքը, որ արխիւային նիւթերով կը ներկայացնէ կուսակցութեան անցած ճանապարհը 1890-ական թուականներէն սկսեալ: Այս նիւթերը այնքան առնչուած են հայոց պատմութեան վերջին հարիւրամեակի անցուդարձերուն հետ, որ կարելի չէ զատորոշել բաժանման գիծը` կուսակցութեան պատմութեան եւ հայոց պատմութեան...

Սեւրը մեզի համար համազգային պահանջատիրութեան իրաւական հիմքն է, որ պայմանականօրէն զուգորդուած է Միացեալ Հայաստանի սահմանները ճշդած Ուիլսընի իրաւարար վճիռին հետ: Սեւրի պայմանագիրին եւ Ուիլսընի իրաւարար վճիռին այժմէական հնչեղութիւն ունեցած ըլլալուն մասին յայտարարած էր նախագահ Սարգսեան ոչ միայն Ուիլսընի շիրիմին իր տուած այցելութեամբ, այլ ուղղակի նաեւ իրաւարար վճիռի կայացման իննսունամեակին առիթով` յայտարարելով, որ պայմանագիրն ու վճիռը կը ներկայացնեն իրաւական այժմէական նշանակութիւն:...

ՎԱՀՐԱՄ ԷՄՄԻԵԱՆ  Հայաստանի Հանրապետութեան նախագահ Սերժ Սարգսեան այսօր կը մեկնի Մոսկուա, ուր հանդիպում պիտի ունենայ Ռուսիոյ նախագահ Վլատիմիր Փութինի հետ: Հանդիպումը կարելի չէ անջատել անցնող երկու օրերուն ընթացքին Փութինի` Պաքուի եւ Ս. Փեթերսպուրկի մէջ ունեցած նշանակալից հանդիպումներէն` նկատի ունենալով, որ առաջինը Ազրպէյճանի նախագահին հետ էր, իսկ երկրորդը` Թուրքիոյ, այլ խօսքով` հայ-թրքական եւ հայ-ազրպէյճանական թղթածրարներու տեսանկիւնէն դիտուած, անոնք չեն կրնար առնչակից...

ՍԵԴՕ ՊՈՅԱՃԵԱՆ Այսօր, 96 տարիներ ետք, 10 օգոստոս 1920-ին ստորագրուած Սեւրի դաշնագիրը տակաւին կը շարունակէ մղձաւանջ պատճառել Թուրքիոյ Հանրապետութեան: Ի տարբերութիւն Միջին Արեւելքը անգլիական եւ ֆրանսական ազդեցութեան գօտիներու վերածող 1916-ի Սայքս` Փիքոյի համաձայնագրին` Սեւրի դաշնագիրը ուղղակի կը պարտադրէր օսմանեան Թուրքիոյ մայր հողատարածքի անդամահատումը` յանուն արդարութեան: Այս արդարութիւնը գլխաւորաբար կը կեդրոնանար պատմականօրէն եւ իրաւականօրէն Հայաստանի մը կազմութեան նպատակին վրայ: Ճիշդ այս...

ՀԱՄԲԻԿ ՊԻԼԱԼԵԱՆ Պետութիւններ հաշուի կ՛առնեն միջազգային իրաւունքը եւ կը յարգեն իրենց ստորագրած պայմանագիրները, քանի դեռ կը շահին գոյութիւն ունեցող իրավիճակէն, սակայն հազիւ նոր իրավիճակ մը, կամ ուրիշի թուղթէ բարեկամութիւնը իրենց աւելի շահաւէտ թուեցաւ, անոնք կը թքեն պայմանագիրներու վրայ, կը լքեն իրենց նախկին զինակիցները եւ կը սպառնան աշխարհի խաղաղութեան: Գարեգին Նժդեհ Ամիսներ առաջ հայ թէ օտար զանգուածային լրատուամիջոցներ (գրաւոր եւ ելեկտրոնային...

Փոքր Հայքի քաղաքներէն Արաբկիրը կառուցուած է Վասպուրականէն Սեբաստիա գաղթած հայերու կողմէ, 1021-22-ին: Ան կը գտնուի Մելիտինէէն 70 քիլոմեթր հիւսիս, Եփրատ գետի վտակ Արաբկիրի ափին, Անտիտաւրոսի ստորոտին: Ան հանդիսացած է Սեբաստիոյ նահանգի գաւառներէն մէկուն կեդրոնը, յետոյ մաս կազմած է, յաջորդաբար, Մալաթիոյ եւ Խարբերդի նահանգներուն: Մեծի Տանն Կիլիկիոյ կաթողիկոսութեան Հայոց ցեղասպանութեան 100-ամեակին նուիրուած «Արեւմտեան Հայաստանի եւ Կիլիկիոյ յուշամատեաններ»-ու վերահրատարակութեան շարքը կը շարունակուի:...

ԹԱՄԱՐ ՏՕՆԱՊԵՏԵԱՆ-ԳՈՒԶՈՒԵԱՆ Մութը իջաւ. խառնարան է հոգիս դարձեալ. Քար ու քանդ... աւերակի կոյտի մը նման Որուն ներքեւ թաղուած անհամար երազները տակաւին կը մխան: Կոյտին մէջէն կը քալեմ միայնակ ու գլխահակ, Մերթ յուսաբեկ ու մերթ յոյսով առլցուն` Վարդահեղեղ երազներուս աշխարհը դարձեալ գտնելու: Ամէն քայլին հրաբուխ մը կը բարձրանայ դէպի վեր, Կը հասնի կոկորդս... կը պատռէ լարերս, Կ՛ուզեմ ճչալ ցաւէն. բայց, ձայնս...