Անդրադարձ

ՄԱՐԻԱՆԱ ՊԵՐԹԻԶԼԵԱՆ-ՂԱԶԱՐԵԱՆ Դիմատետրիս վրայ չէի հասցուցած տակաւին «Բարի կիրակի բոլորին» արտայայտութիւնը զետեղել, երբ անձրեւի տարափի պէս հրթիռներ տեղալ սկսան աջ ու ձախ: Մտածեցի` աւելորդ եւ կեղծ շռայլութիւն պիտի ըլլար գեղեցիկ նախադասութեանս տեղադրուիլը, մինչ կ՛որոշէի հրաժարիլ զայն եթեր արձակելէ, յանկարծ նկատեցի, թէ արդէն իսկ  տողանցած էր էջիս վրայ` վայրկենապէս բազմաթիւ հաւանումներու արժանանալով... Երկնաքարերու, Երկիր մոլորակը հարուածելու, օրական սպառնալիքներն ու մեր քաղաքին...

ԼԵՒՈՆ ՇԱՌՈՅԵԱՆ Հալէպաբնակ իմ գրասէր երէց բարեկամուհիներէն մին, որ առողջական լուրջ դժուարութիւններու բերումով տունէն դուրս չէր կրնար ելլել, հեռաձայներ էր ինծի ու խնդրեր. - Ընթերցումի համար աղուոր գիրք մը առաջարկէ ինծի: Թող արեւմտահայերէն ըլլայ, նախընտրաբար` վիպական գործ մը: Չեմ գիտեր ինչո՛ւ` անզգալաբար իրեն տուի ֆրանսահայ գրող Զարեհ Որբունիի անունը եւ թելադրեցի, որ ակումբի գրադարանէն ապահովէ անոր «Փորձը» վէպը եւ ընկղմի անոր մէջ... Երկու...

ՅԱԿՈԲ ՄԻՔԱՅԷԼԵԱՆ Ես տարիներ առաջ որոշած էի, որ այլեւս Ցեղասպանութեան մասին գիրք պիտի չկարդամ, մասնաւորաբար եթէ գիրքին մէջ կան նկարագրութիւններ դժոխային տեսարաններու, վայրագութիւններու, չարչարանքներու... որովհետեւ օրեր շարունակ այդ նկարագրութիւններու ազդեցութեան տակ կը մնայի, կ՛անհանգստանայի, եւ ատիկա առողջութեանս վրայ կ՛ազդէր: Սակայն պատահեցաւ, որ Ցեղասպանութեան հարիւրերորդ տարելիցի մթնոլորտին մէջ երկու գիրք ստացայ որպէս նուէր եւ անոնց հեղինակներուն անծանօթ ըլլալով, փորձեցի շօշափել անոնց...

ԴՈԿՏ. ԱՐԻ ԹՕՓՈՒԶԽԱՆԵԱՆ Հայ աւետարանական համաշխարհային խորհուրդի գործադիր տնօրէն, բազմավաստակ հովիւ, համալսարաններու դասախօս, յօդուածագիր ու հեղինակ, վեր. Վահան Թութիկեանի լոյս ընծայած 37-րդ հատորը` Հայ աւետարանական համաշխարհային խորհուրդը (The Armenian Evangelical World Council) խորագիրով, նուիրուած է 1978-ին հիմնուած սոյն խորհուրդին, որուն գործադիր-տնօրէնի պաշտօնը կը վարէ  ներկայիս, որոշ ժամանակ մը անոր նախագահը ըլլալէ ետք: Շուրջ 400 էջեր պարունակող այս պատկերազարդ գիրքը բաղկացած...

ՄԻՀՐԱՆ  Ք. Հռչակագիրի գովքէն ետք պիտի կարենա՞նք գովել նաեւ «արժանաւորութիւնը» մեր…ղեկավարներուն: Ուզենք թէ չուզենք, չակերտենք թէ անչակերտ ներկայացնենք, փաստօրէն մեր ղեկավարներն են ասոնք, որոնք 100-ամեակի մէջ, ապրիլ 24-ի սեմին, անօրինակ մոլուցքով սուր կը ճօճեն իրարու, իրենց հետեւորդները զօրաշարժի մղելով` ներազգային կեանքը կը պառակտեն` առ ոչինչ համարելով հռչակագիրին առթած համահայկական պայքարի տրամադրութիւնն ու խանդավառութիւնը: Պատմականօրէն  մեր համբաւեալ անմիաբանութեան  հաւատարմութիւն յայտնելու ցուցադրութի՞ւն...

ՅԱՐՈՒԹ ՍԱՍՈՒՆԵԱՆ Երբ 2002 թուականին Թուրքիոյ մէջ իշխանութեան գլուխ եկաւ Արդարութիւն եւ բարգաւաճում կուսակցութիւնը, բարեպաշտ մահմետականի տպաւորութիւն կը ձգէր անոր հիմնադիր Ռեճեփ Թայիպ Էրտողանը, որ կը ձգտէր վերացնել կաշառակերութիւնը եւ բարելաւել Թուրքիոյ քաղաքացիներու կենսամակարդակը: Վերջին 13 տարիներու ընթացքին Էրտողան աստիճանաբար վերածուեցաւ կաշառակեր բռնակալի` ժամանակակից օսմանեան սուլթանի հովերով տարուած: Արդեօք ի սկզբանէ ան եղա՞ծ է գառնուկի մորթ հագած գայլ, թէ՞ շփացած...

ԹԱԹՈՒԼ ՅԱԿՈԲԵԱՆ Անցնող օրերի ընթացքում կարդացի երկու գիրք, երկուսն էլ` ռուսերէնով, երկուսի հեղինակներն էլ` ազրպէյճանցիներ: Այդ գրքերը իմ խնդրանքով Պաքուից Թիֆլիս էր բերել իմ բրիտանացի գործընկերներից Լորէնս Պրոէրսը: Երկու գրքերն էլ Հայաստանի մասին են: Այո, չզարմանաք, հարեւան հանրապետութիւնում պատմաբանները, ուսումնասիրողները եւ քարոզչութիւնն իրականացնողները հեզաբար կատարում են Իլհամ Ալիեւի` տարիներ առաջ Ազրպէյճանի ակադեմիային իջեցրած քաղաքական պատուէրը, այն է` ամէն կերպ ապացուցել,...

Շէյքսփիրեան լեզուով հաւանաբար շատ աւելի լաւ հնչէ smart move բացատրութիւնը, քան` ճարպիկ քայլ կամ ուշիմ ընթացք բացատրութիւնը: Շաբաթասկիզբին Հայաստանի Հանրապետութեան Ազգային ժողովի նախագահ Գալուստ Սահակեանին յատուկ նամակ մը յղելով Հայաստանի նախագահ Սերժ Սարգսեան կը հաստատէր, թէ յետս կոչած է Հայաստան-Թուրքիա արձանագրութիւնները: Ինչպէ՞ս բացատրել Հայաստանի նախագահին այս ճարպիկ քայլը, կամ աւելի ճիշդը` smart move-ը: Քանի մը դրդապատճառներ, ազդակներ եւ ստեղծուած իրավիճակներ...

Փետրուարին կը զուգադիպի մեր ժողովուրդին մարտունակութիւնն ու անարդարութեան դէմ ծառանալու խոյանքը խորհրդանշող քանի մը թուական` Վարդանանց պատերազմ, Փետրուարեան ապստամբութիւն, արցախեան գոյամարտ: Բոլորն ալ ազգային մեր ինքնութեան, մերարժէքներու պահպանման, ինքնորոշման իրաւունքի նուաճման, սեփական ճակատագրի տնօրինման ձգտող պատգամներ կը պարունակեն: Եթէ Աւարայրի ճակատամարտը, թէկուզ` զինուորական գետնի վրայ արձանագրուած պարտութեամբ, ապացուցեց, որ հայ ժողովուրդը իր հոգեւոր արժէքներուն ու մշակոյթին համար մարտնչող եւ ազգային...

ՊՕՂՈՍ ՇԱՀՄԵԼԻՔԵԱՆ Հայոց մարտիկներ, հայոց մարտիկներ Մեր այսօրուան անվեհեր ջան ֆետայիներ, Հայոց մարտիկներ : (ՎԻԳԷՆ ՅՈՎՍԷՓԵԱՆ) Տարիներ շարունակ գովաբանուած են մեր աննման հին ու նոր ֆետայիները, «Հայոց մարտիկներ»-ը, որոնց արիւնով կերտուած է մեր առաջին անկախութիւնն ու ապա` Արցախի ազատագրումը: Յարգա՛նք իրենց անմար յիշատակին: Մեր աննման ֆետայիներու կողքին, արդար է նաեւ յիշել ու գովաբանել մեր մշակոյթի մարտիկները, որոնց տքնաջան աշխատանքով կը...

ՎՐԷԺ-ԱՐՄԷՆ Համացանցը, ինչպէս` բոլոր հաղորդակցական միջոցները ու թերեւս ամէ՛ն գիւտ, կրնայ օգտագործուիլ թէ՛ յաւելեալ օգուտ տալու եւ թէ՛ յաւելեալ վնաս հասցնելու համար մարդկութեան: Համացանցը կը ծառայէ ե՛ւ վեհ գաղափարներ տարածելու, լո՜յս սփռելու համար, ե՛ւ ստորին մտքեր հրապարակ դնելու, խաւարամտութեան զարկ տալու համար: Ամէն օր բազմաթիւ առաքումներ կ՛ըլլան հասցէիս` ընկերներէ, բարեկամներէ, ծանօթներէ ու անծանօթներէ, յաճախ նոյն բանը` բազմաթիւ անգամներ, եւ եթէ...

ՄԱՐԳԱՐ ՇԱՐԱՊԽԱՆԵԱՆ Հին յունական ստոյիկեան իմաստասիրութեան հիմերն են մարդկային հետեւեալ առաքինութիւնները, որոնց անվերապահ կերպով կը հաւատային եւ իրենց հաւատացածները կեանքին մէջ ի գործ կը դնէին ստոյիկեան կոչուած իմաստասիրութեան հետեւորդները, Աթէնքին մէջ, Քրիստոսի ծնունդէն երեքեւչորս դար առաջ: Անոնք կը հաւատային, թէ տիեզերքը ստեղծուած է բարութեան վրայ եւ իրենց հաւատքի արմատներն էին` եւ իմաստութիւն, արդարութիւն, բարութիւն, տրամաբանութիւն, խիզախութիւն եւ չափաւորութիւն: Հետագայ դարերուն...

ՎԱՉԷ ԲՐՈՒՏԵԱՆ Վերջին երկու շաբաթներուն ընթացքին դէպքերու արագ զարգացում տեղի ունեցաւ Հայաստանի մէջ` համահայկական շահերու տեսանկիւնէն աննպաստ կացութիւն մը ստեղծելով: Աննպաստ, որովհետեւ պահ մը կարծէք մոռացութեան մատնուած էին մեր առաջնահերթութիւնները: Մէկ կողմէ ինքնաշարժներու շարասիւնով դէպի Արցախ երթ ու ոստիկանական բիրտ միջամտութիւն, ապա, առեւանգում -խոշտանգում` անոր յաջորդած քարոզչական արշաւով ու պղտորած ջուրերու մէջ ձկնորսութեան անխուսափելի պատեհապաշտութեամբ: Նոյն օրերուն «Բարգաւաճ Հայաստան» կուսակցութեան...

Ամերիկեան լրատուամիջոցներ կը հաղորդեն, թէ քանատահայ 17-ամեայ աշակերտուհի մը` Անիա Փողարեան, ստեղծած է սարք մը, որ կրնայ յեղափոխութիւն յառաջացնել բժշկութեան մարզին մէջ եւ ամբողջովին փոխել արիւնը մաքրելու (տայալիսիս) գործընթացը: Անիա, որ երկրորդական բաժինի աշակերտ է, մշակած է արիւնը մաքրող սարքի նախատիպ մը, զոր կարելի է գործածել նաեւ տան մէջ: Այդ սարքը կ՛արժէ միայն 500 տոլար, մինչ արիւնը մաքրող սովորական սարքերը...

Ինտոնեզիոյ փոխվարչապետի բանբեր Եուսեֆ Քալա յայտարարեց, որ թմրեցուցիչի վաճառքով ամբաստանուած երկու աւստրալիացիներու մահապատիժի գործադրութիւնը թեքնիք պատճառներով յետաձգուած է երեք շաբաթէն մէկ ամիսով: Ան պատճառը չէ նշած: Հաւանաբար դահիճը իր արհեստի վերջին նորաձեւութեան ծանօթանալու համար ձեռնարկած է Իրաք, Սուրիա եւ Լիպիա շրջապտոյտի մը, թռչնակրիփէ վարակուած է, կամ ալ պարզապէս կորսնցուցած Թիմուրլենկէն ժառանգած կացինը: Յամենայն դէպս, ճշմարիտ է այն արաբերէն ասացուածքը, թէ...

ՀԱՄԲԻԿ ՊԻԼԱԼԵԱՆ Թէ ինչո՛ւ այս պատեհ առիթին կ՛ուզենք երկու ազգային արժէքներ` մայրենին եւ իրաւ ուսուցիչը (լեզուաբան, գրականագէտ, քերականագէտ)  առնչել վերոյիշեալ ընդհանուր պատկերին, պարզապէս որովհետեւ անոնք անքակտելի գոյացութիւններ են` զիրար սնուցանող եւ իմաստաւորող: Չափազանցած չենք ըլլար, եթէ երբեք կրկին ընդգծենք, թէ հայերէնը հայրենիք է ինքնին, իր վեհափառ ու ազգու ներկայութեամբ, բովանդակ ու պայծառ հնչեղութեամբ, ազգային ուրոյն գաղափարախօսութեամբ եւ գերազանցապէս պատմակերտի առանձնայատկութեամբ:...

Ն. ՊԷՐՊԷՐԵԱՆ Փետրուար 17-ին հայ ժողովուրդը կ’ոգեկոչէ յիշատակը հայոց այբուբենի գիրերու արարիչ ու հայ գրաւոր դպրութեան հիմնադիր սուրբին` Մեսրոպ Մաշտոցի: 17 փետրուար 440-ին վախճանեցաւ հայ ժողովուրդին հայերէն գիրեր պարգեւած եւ հայ ազգային ինքնութեան ու ինքնուրոյնութեան անփոխարինելի կռուանին` մայրենիի գրաւոր հիմնաքարը հաստատած Մեծ Վարդապետը: Մաշտոցի Մեծ Գիւտէն ասդին դարերը սրընթաց կը գումարուին իրարու վրայ, հայ իրականութեան մէջ իրերա-յաջորդ սերունդներ կու գան...

ՎԱՉԷ ԾԱՏՈՒՐԵԱՆ Ամրան պայծառ առաւօտ էր: Բարձրացայ Պիքֆայա ու հանդիպեցայ դպրեվանքի տեսուչին` հայր Թորգոմին: Մեր հանդիպումը հետաքրքրական էր ու հաճելի, իսկ առաջարկը շատ յստակ` դասաւանդել իմաստասիրութիւն դպրեվանքի մէջ: Ինչպէ՞ս կարելի պիտի ըլլար դասաւանդել վերոնշեալ նիւթը, երբ շատ լաւ գիտէի, թէ այս նիւթը տասնեակ տարիներով Արտաւազդ սրբազանը աստուածահաճոյ ձեւով փոխանցած էր դպիրներուն ու յատկապէս ընծայարանականներուն: Յաւակնութիւնն իսկ պէտք չէ ունենալ փոխարինելու...

Յ. ԼԱՏՈՅԵԱՆ Հայաստանի մէջ վերջին ամիսներուն տեղի ունեցող դէպքերը, մանաւանդ` ազատամարտիկներ հալածելու, ծեծելու եւ անցնող շաբթուան ընթացքին «Բարգաւաճ Հայաստան» կուսակցութեան նախագահ Գագիկ Ծառուկեանի դէմ արշաւը բոլոր մակարդակներու վրայ մտահոգութիւններ կը ստեղծեն: Առաջին հերթին Հայաստանի մէջ տիրող տնտեսական ճգնաժամին դիմաց նման պրկուած եւ յուսահատական մթնոլորտ մը աւելի գէշ անդրադարձ կ՛ունենայ ժողովուրդին հոգեբանական անկումին: Երկրորդ. օգոստոս ամիսէն սկսեալ նահատակուող զինուորներու բազմապատկուիլը եւ...

ՅԱԿՈԲ ՔԷՇԻՇԵԱՆ Քառասուն օրեր առաջ մեզմէ առ յաւէտ բաժնուեցաւ ազնիւ հայորդի մը եւ ընտանիքի բարի հայր մը, որ սիրուած էր ամբողջ շրջապատին կողմէ` յարգանք պարտադրելով իր անձին հանդէպ: Արա Պապիկեանի մահուան գոյժը տխրեցուց բոլոր զինք ճանչցողներն ու ծանօթները, որոնք կրնան վկայել անոր պարկեշտութեան, ծառայասիրութեան եւ ազգասիրութեան մասին: Արա Պապիկեան ծնած է 1931-ին, Պէյրութ: Նախնական ուսումը ստացած է Պէյրութի Իտալական վարժարանին...