Անդրադարձ

ՀԱՄԲԻԿ ՊԻԼԱԼԵԱՆ «Իմ Վարդանը (կոթողային քանդակը) վահանը գցել է մէջքին եւ ահարկու սուրը բարձրացրած` արշաւում է թշնամու վրայ: Նա   բարոյապէս բարձր է թշնամու զօրութիւնից: Նրա դիրքն արդէն յաղթողի վսեմ դիրք է»: ԵՐՈՒԱՆԴ ՔՈՉԱՐ Հայազգի աշխարհահռչակ քանդակագործ Յաճախ մենք մեզի հարց կու տանք, արդարօրէն, թէ մարդկային ի՜նչ ԿԱՐՕՏի եւ զգացական աշխարհի մասին է խօսքը, երբ կ՛ապրինք ներկայ ժամանակներու ամէնէն վատահամբաւ եւ...

Տեառնընդառաջը քառասնօրեայ Յիսուս Քրիստոսի տաճար ընծայման օրն է, որ Հայ առաքելական եկեղեցին կը տօնէ 13-14 փետրուարին: Երբ Յիսուս Քրիստոս քառասուն օրուան կ՛ըլլայ, Յովսէփն ու Մարիամ Աստուածածինը զայն կը տանին Աստուծոյ տաճարը. մեծ աղմուկով կը բացուին տաճարի արեւելեան դռները, որոնք փակ էին դարերէ ի վեր:  Երուսաղէմի մէջ փոքրիկ Յիսուսը տեսնելով` անոր ընդառաջ կու գայ Սիմէոն ծերունին, որուն Աստուած խոստացած էր, թէ...

Մեր ապրած իրականութեան մէջ հաղորդակցութեան արդիական գործիքները կը հրապուրեն նաեւ մանուկները: Մանուկներու դաստիարակութեամբ զբաղող հաստատութիւններ ու անհատ մասնագէտներ կը հնարեն զանազան միջոցներ, որպէսզի փոքրերը հետաքրքրական եւ օգտակար ձեւերով կարենան գործածել այդ գործիքները, անոնցմէ դասեր քաղեն եւ զանոնք ծառայեցնեն իրենց համար պիտանի գիտելիքներու ամբարման: Սփիւռքի մէջ հայ մանուկներէն շատեր կը յաճախեն օտար վարժարաններ եւ չունին հայերէն սորվելու միջոցները: Իսկ համակարգիչներու եւ...

«Ազդակ»-ի մամլոյ հարիւրերորդ լսարանը, որ կը համընկնէր Հայոց ցեղասպանութեան հարիւրամեակին, տեղի ունեցաւ ուրբաթ, 6 փետրուարի երեկոյեան ժամը 6:00-ին, «Ազդակ»-ի «Ժիրայր Պուտագեան» մամլոյ ուսումնասիրութեան կեդրոնին մէջ: Բացման խօսքով հանդէս եկաւ «Ազդակ»-ի Երեւանի թղթակից Թաթուլ Յակոբեան, որ ներկայացուց օրուան բանախօսը` ազգագրագէտ եւ հանրային գործիչ Հրանուշ Խառատեանը: Հրանուշ Խառատեան, որ Տերսիմ այցելելով եւ գիւղէ գիւղ շրջելով տուեալներ հաւաքած է, նախ ներկայացուց Տերսիմ տարածքի...

Հասկնալի է ու պարզ, որ Հայոց ցեղասպանութեան 100-ամեակին առիթով հրապարակուած Համահայկական հռչակագիրը աննկատ չէր կրնար անցնիլ Անգարայի կողմէ: Անշուշտ նախ եւ առաջ Հայաստանի Հանրապետութիւն - սփիւռք թրքական տարանջատման խաղերուն տեղ չէ ձգուած, բայց խորքին մէջ ամէնէն անհանգստացնող բաժինները կ՛ենթադրուին ըլլալ Սեւրի պայմանագիրին եւ Ուիլսընի իրաւարար վճիռին կատարուած կարեւոր յղումները: Այս երկու նշումները փաստօրէն 100-ամեակին նախօրեակին պատրաստութեան ընթացքի մէջ եղող հատուցման...

ՎԱՀՐԱՄ ԷՄՄԻԵԱՆ Թուրքիոյ նախագահ Ռեճեփ Թայիփ Էրտողան 6 փետրուարին Պուրսայի մէջ ընտրական հաւաքի մը ընթացքին պահանջեց յուլիսին նախատեսուած խորհրդարանական ընտրութիւններուն ընթացքին ապահովել Թուրքիոյ խորհրդարանի 550 աթոռներէն 400-ը` նշելով, որ այդ մէկը կարեւոր է նախագահական ուժեղ համակարգ մը ապահովելու, քրտական հարցը լուծելու, նոր սահմանադրութիւն մը ապահովելու եւ «նոր Թուրքիոյ» մը համար: Նշանակը այդքան բարձրացնելով Արդարութիւն եւ բարգաւաճում կուսակցութեան տէ ֆաքթօ ղեկավարը...

ՅԱՐՈՒԹԻՒՆ ՔԻՒՐՔՃԵԱՆ Հայրենի գրավաճառանոցներու մէջ չէ հաւանօրէն, ոչ ալ  մանաւանդ` մատենադարան-գրադարաններու, որ հանդիպած պիտի ըլլաք այս հրատարակութեան: Ինչպէս ես, դուք ալ կրնաք զայն տեսած ըլլալ (թերեւս), բայց նուազ «պատկառելի» վայրերու մէջ` կեդրոնի բանուկ սրճարաններ, հանրախանութներու գանձարկղեր, հիւրանոցներու ընդունելութեան գրասեղաններ... Իր էջաչափը, թապլոիտի մօտեցող, այսինքն` տարածուն: Շապիկը` գունագեղ, նկարազարդ: Ընդհանուր երեւոյթը` գովազդային մամուլի: Այս բոլորը կրնան թելադրած ըլլալ թեթեւութեան, անլրջութեան նախնական...

ՅԱՐՈՒԹ ՍԱՍՈՒՆԵԱՆ Անցեալ շաբաթ Հայաստանի եւ Արցախի հանրապետութիւններու նախագահները սփիւռքի մեծ կազմակերպութիւններու ղեկավարներու հետ միասին հանդէս եկան միացեալ աննախադէպ հռչակագիրով` յայտարարելով Թուրքիայէն «իրաւական պահանջներու» համապարփակ թղթածրարի մշակման մասին` «անհատական, համայնքային եւ համազգային իրաւունքները ու օրինական շահերը» վերականգնելու համար: Հռչակագիրը չի ներկայացներ հայկական պահանջներուն մանրամասնութիւնները, քանի որ Հայաստանի Հանրապետութեան Սահմանադրական դատարանի նախագահ Գագիկ Յարութիւնեանի գլխաւորած իրաւական խումբը վերջնական տեսքի կը բերէ...

ԹԱԹՈՒԼ ՅԱԿՈԲԵԱՆ Այս տարուայ ընթացքում Հայաստանում, սփիւռքում եւ աշխարհի տարբեր երկրներում անց կը կացուեն Հայոց ցեղասպանութեան 100-ամեակին նուիրուած բազմաթիւ ձեռնարկներ, որոնց թւում` գիտաժողովներ: Հարիւրամեակին նուիրուած գիտաժողովներից առաջինը կազմակերպել էր Հայաստանից դուրս գործող միակ հայկական համալսարանը` Պէյրութի Հայկազեանը: Այս համալսարանը աւելին է, քան հայկական, քանի որ ուսանողների կէսից աւելին հայեր չեն: Հետեւաբար Հայկազեանում կազմակերպուած գիտաժողովը (հովանաւոր մերձաւոր Արեւելքի Հայ Աւետարանական եկեղեցիների...

ՇԱՀԱՆԴՈՒԽՏ Տարիներէ ի վեր փայփայուած երազ մը իրականութիւն դարձած է: Պուրճ Համուտի մէջ կառուցուած է արեւաշող տարածքի մը վրայ, Ազգային Միացեալ վարժարանը: Եթէ Լիբանանի ռազմական վերիվայրումները արգելք չըլլային, այս վարժարանը գոյութիւն պիտի ունենար տարիներ առաջ: Յանդգնութիւնը բաւարար չէր, կարիքը կար ոտքերը ամուր դնելու հողին` չսայթաքելու համար: Պայմանները թոյլատու չէին եղած, բայց կար կամքի եւ հաւատքի ներգործութիւնը: «Կ՛ըլլայ-չ՛ըլլար»-ը կասկածի եւ հաւատքի...

ՅԱԿՈԲ ՊԱԼԵԱՆ (Փարիզեան շրջանի Լը Ռենսի քաղաքի ԴՊՐՈՑԱՍԷՐ վարժարանի մանկապարտէզի նոր շէնքի բացման հանդիսութենէն թելադրուած խօսքեր, որոնք սովորական թղթակցութիւն մը ըլլալու միտում չունին): Հոկտեմբեր 1988-ին ֆրանսերէն յօդուած մը գրած էի, ինչպէս սովորութիւն է ըսել, արեւմտեան աշխարհի հայ համայնքներէն լսուելու համար: Հաւանօրէն նոյն բովանդակութեամբ յօդուածներ պէտք է գրել ովկիանոսի երկու կողմերն ալ: Եթէ մեր աչքի կապանքները հանենք, այլեւս նման յօդուածներ պիտի...

Յարգելի խմբագրութիւն «Ազդակ» օրաթերթի. Ուրբաթ, 6 փետրուար 2015-ի «Ազդակ»-ի հինգերորդ էջով ներկայացուած էր Էրիք Պօղոսեանի հեղինակութեամբ նոր հրատարակուած «Operation Nemesis» գիրքին վերաբերող լուրը: Անգլերէն լեզուով օտար ընթերցողին ներկայանալու հոյակապ առիթ, մանաւանդ Ցեղասպանութեան 100-ամեակին ընդառաջ: Լուրը խիստ հետաքրքրական ըլլալով, անմիջապէս կարդացի: Սակայն ուշադրութիւնս գրաւեց հոն տեղ գտած այս տեղեկութիւնը. http://www.hachettebookgroup.com/ կայքը կը գրէ, որ 1921-ին հայրենասէրներու փոքր խմբակ մը որոշեց Հայոց ցեղասպանութեան...

Սուրիահայութեան շտապ օգնութեան եւ վերականգնումի մարմինը (ՍՇՕՎՄ) 2014 տարեշրջանին շարունակեց իր աշխատանքները ճշդուած աշխատանքային ուղեգիծին համաձայն, որ կ՛ընդգրկէր առողջապահական, կրթական, բնակարանային եւ կենցաղային օժանդակութեան բնագաւառները: ՍՇՕՎՄ-ը 2014-ին գործեց քաղաքական-ապահովական դժուարին պայմաններու մէջ: Հայահոծ շրջանները, յատկապէս Հալէպը եւ ի մասնաւորի Նոր Գիւղի շրջանը ենթարկուեցան ահաւոր հրթիռակոծման: Արձանագրուեցան մեծաթիւ վիրաւորներ, զոհեր ու նահատակներ, շարունակուեցան կենցաղային դժուարութիւնները` ելեկտրականութեան եւ ջուրի երկարաժամկէտ անջատումները (երբեմն...

Կալիփոլիի հակաքայլով Անգարան պարզ դարձուց Հայոց ցեղասպանութեան 100-ամեակի նշումներու չէզոքացման միտող իր քաղաքականութիւնը: Կալիփոլիի 100-ամեակի նշման պաշտօնական յայտարարութենէն ետք էր միայն, որ պաշտօնական Անգարան յստակ դարձուց, որ պիտի չընդունի Հայոց ցեղասպանութեան 100-ամեակի երեւանեան նշումին ներկայ ըլլալու Հայաստանի Հանրապետութեան նախագահի հրաւէրը: Մինչ այդ, փաստօրէն Թուրքիոյ նախագահին լռութիւնը հրաւէրին չընդառաջելու հիմնաւորումի բացակայութիւնն էր: Հիմա, Կալիփոլի-Հայոց ցեղասպանութիւն կամ Անգարա-Երեւան նշումներու մրցապայքարի ազդանշանը տրուած...

ՑՈԼԱԿ ԹԻՒԹԷԼԵԱՆ Արդէն տարի մը անցաւ այն անգութ ու քարսիրտ օրէն, երբ ցուրտ հողին յանձնեցինք ուժասպառ մարմինը մեր բոլորին սիրելի Կասիկին, որ երիցութեան կարգը առանց յարգելու, նախախնամութեան մէկ յատուկ կարգադրութեամբ, մեկնեցաւ հանդարտ եւ անաղմուկ` միանալու Սիմոն եւ Ալիս Թիւթէլեաններուն, որոնց այս անցաւոր աշխարհին վրայ ծանօթանալու բախտն իսկ զլացուած էր իրեն, ինչպէս նաեւ` բաժնելու երկնային մտերմութիւնը Արամ պապային, Եղիս մամային, տոքթ....

Ս. ԿԻՐԱԿՈՍԵԱՆ Տունը յանկարծ պարպուեցաւ եւ իրերն ու անոնց սուգը քողարկող վարագոյրները դարձան որբ ու անտէր: Կարծես տունը վերածուեցաւ փոքր գերեզմանի մը եւ ապագան կծկուեցաւ անցեալի համր ստուերներուն մէջ, ոչ թէ անոր համար, որ մահուան ուրուականները ներս խուժեցին տան լուսամուտներէն, այլ որովհետեւ Կասիկ Թիւթէլեանի վաղաժամ շիջումին հետ, զինք մօտէն կամ հեռուէն ճանչցած մեն մի անձ բաժին մը կորսնցուց իր հոգիին,...

Անողոք մահը անակնկալօրէն, ինքնաշարժի արկածի իբրեւ հետեւանք զինք բաժնեց իր սիրելի հարազատներէն` եղբօրմէն, քրոջմէն եւ ՀՄԸՄ-ի մեծ ընտանիքէն: Աբօ Այնթապլեան համեստ անձնաւորութիւն էր, որուն ծանօթ էին գրեթէ բոլոր պուրճ համուտցիները, բոլորին բարեկամ էր, շրջանի խանութպաններուն եւ պաշտօնեաներուն: Յաճախ մէկ առ մէկ կը մտնէր անոնց քով` բաժնելով իր հաճելի կատակները եւ ժողովրդածին առածները` պահ մը ժպիտ ուրուագծելով անոնց դէմքին վրայ եւ...

Ն. ՊԷՐՊԷՐԵԱՆ Փետրուար 4-ը ծննդեան տարեդարձն է Զապէլ Եսայեանի, որ իր մնայուն եւ բարձրադիր պատուանդանը ունի հայ գրականութեան մէջ` իբրեւ ամէնէն տիրական դէմքերէն մէկը գրողի, մտաւորականի եւ ազգային գործիչի պատուանդանը նուաճած մեծանուն հայ կիներու փաղանգին: Հայ գրականութեան կանացի շունչին փառքն ու ողբերգութիւնը խորհրդանշող հեղինակութիւններէն է Զապէլ Եսայեան: Հայ կնոջ խղճմտանքի ձայնը առաւելագոյն հնչեղութեամբ լսելի դարձաւ Զապէլ Եսայեանի գրական ստեղծագործութեան մէջ...

ՎԱՀՐԱՄ ԷՄՄԻԵԱՆ Կիլիկիոյ կաթողիկոսութեան դպրեվանքի 1998-1999 տարեշրջանի նախօրեակին լուսահոգի Զարեհ արք. Ազնաւորուեան ինծի հեռաձայնեց եւ խնդրեց, որ իրեն հանդիպիմ: Ընկալուչը վար դնելէ անմիջապէս ետք ճամբայ ելայ եւ ուղղուեցայ դէպի մէկ թաղ անդին գտնուող կաթողիկոսարան` ենթադրելով, որ սրբազանը զիս կարեւոր հարցի մը համար կանչած էր. սակայն ի՞նչ կրնար ըլլալ պատճառը: Ներկայացայ սրբազանին գրասենեակը եւ հոն նստած տեսայ օրին դպրեվանքի տեսուչ Շահան...

ՄԱՐԻԱ ԳԱԲՐԻԷԼԵԱՆ Սուրիոյ ապրած տագնապին պատճառով հալէպահայերուն ապրած տառապանքներուն եւ կրած զրկանքներուն շարքին դասուեցաւ Ազգային գերեզմանատուն այցելութենէ զրկուիլը: Հալէպի պատերազմին Ազգային գերեզմանատունը ճակատումի թէժ շրջանի մէջ յայտնուեցաւ, այլեւս կարելի չէր շաբաթ օրերը եւ մեռելոցներուն այցելել ննջեցեալներուն գերեզմանները, խնկարկել եւ մոմ վառել: Երբ հետզհետէ ապահովական վիճակը աւելի վատթարացաւ, կարելի չեղաւ նոյնիսկ մեռելաթաղ մեքենան գերեզմանատուն հասցնել, այս իսկ պատճառով վերջին երկու տարիներուն...