Անդրադարձ

Բարսեղ Կանաչեան արուեստագէտ-երգահանը եւ  երաժշտագիրը հայկական, մասնաւորաբար սփւռքահայ կեանքին մէջ իր ուրոյն եւ անջնջելի դրոշմը ձգած է, սերունդներ հասակ նետած են ու կը շարունակեն կազմաւորուիլ սփիւռքի տարածքին  կոմիտասեան շունչին ու շնորհքին առաջնորդն ու պաշտպանը հանդիսացող Կանաչեանի հարուստ ժառանգութեամբ: Հայ ազգին հոգին ու կորովը կ՛արտացոլան  Կանաչեանի հաւաքական  արուեստին,  խմբային  մշակոյթին մէջ: Յետեղեռնեան  ժամանակաշրջանին ան իր հիասքանչ  ստեղծագործութիւններով մեծ բծախնդրութեամբ կատարեց ազգապահպանման...

ԱՆԴՐԱՆԻԿ ԾԱՌՈՒԿԵԱՆ Անցեալ տարի Բ. Կանաչեանի երաժշտական գործունէութեան յիսնամեակն էր: Այս տարի, իր երգչախումբին` «Գուսան»-ի քսանհինգամեակը: Իրարմէ բխող եւ իրար ամբողջացնող երկու թուականներ, որոնցմէ առաջինը եթէ տաղանդաւոր երաժիշտի մը բեղուն գործունէութեան դափնեպսակը կը կազմէ, երկրորդը սակայն, կը հաստատէ հայ արուեստասէր երիտասարդութեան մը նուիրումը` յարատեւօրէն գեղեցիկ ձեռնարկի մը: Նոր բան մը չունինք ըսելիք Բ. Կանաչեանի մասին: Իր տաղանդին ուժով եւ անմահ...

ՄՈՒՇԵՂ ԻՇԽԱՆ «Գուսան» երգչախումբը, փառաւոր համերգով մը, իր գոյութեան եւ երաժշտական գործունէութեան քսանհինգամեակը կը տօնէ: Մեր գաղութի ծոցին մէջ պայծառ երեւոյթ մըն է այս յոբելեանը: 25 տարուան յարատեւ եւ խանդավառ նուիրում հայ երգին` մեր բեմերուն վրայ եւ մեր ընտանեկան յարկերուն տակ, վառ պահելու համար Կոմիտասի շունչը եւ հայ ժողովրդական սքանչելի երգերուն քաղցրութիւնը: Կարելի՞ էր երեւակայել նոր սերունդներուն համար աւելի գրաւիչ...

ՊԵՏՐՈՍ ՅՈՎՍԷՓ ԱԼԱՀԱՅՏՈՅԵԱՆ Կանաչեան օժտուած էր բացառիկ սուր լսողութեամբ: Եթէ պատահէր, որ ականջ-ձայնի քննութենէն ձախողած մէկը փորձէր գաղտագողի սպրդիլ եւ, օրինակի համար, թենորներու շարքին անցնէր` օգտուելով վարպետին տեսողութեան տկարութենէն, փորձերուն հազիւ սկսած, Կանաչեան, մատը երկարած, ինքնավստահ քայլերով կը յառաջանար շիփ-շիտակ «անականջ», բայց երգի եւ Կանաչեանի սիրահար խեղճ արարածին ու կշտամբանքով զայն դուրս կը դնէր շարքերէն: Անկարելի է երեւակայել ձախողած «երգիչին»...

ՍԻԼՎԻ ԱԲԷԼԵԱՆ Մանկութեանս տպաւորուած եմ մեր գիւղի հին ու պատմական քանի մը կառոյցներով, որոնցմէ մէկը Քեսապի Ժողովրդային տան հին շէնքն է իր տախտակամած սենեակներով, քարէ սեպ աստիճաններով` երկու կողմերուն տախտակէ բազրիքներով` տպաւորուած եմ նաեւ դպրոցովս` Հայ աւետարանական նահատակաց վարժարանի հին շէնքի կառոյցով: Պատմական մեծ արժէք ունեցող երկու կառոյցներուն աստիճանները, որոնք մինչեւ այսօր իրենց յետին մանրամասնութեամբ յստակօրէն կը տեսնեմ աչքիս առջեւ,...

ՎԱՀՐԱՄ ԷՄՄԻԵԱՆ Եւրոպական Միութեան շարք մը ազդեցիկ անդամներու եւ Թուրքիոյ միջեւ վերջերս զարգացած լարուածութիւնը եկաւ խորացնելու այն վիհը, որ գոյութիւն ունէր միութեան եւ անոր անդամակցութեան ձգտող երկրին միջեւ: Այդ իրողութեան մէկ անմիջական արտայայտութիւնը եղաւ Պրիւքսելի կողմէ Եւրոպական Միութեան հետ‎ համարկման համար Անգարայի տրամադրուած ֆինանսաւորման մէկ մասի սառեցումը: ‎‎Վերջին օրերու զարգացումներն ու թրքական կողմի յայտարարութիւնները նաեւ տապալեցին Թուրքիոյ չափաւորական իսլամութեան ու...

ՊԵՏՐՈՍ ՅՈՎՍԷՓ ԱԼԱՀԱՅՏՈՅԵԱՆ Խմբերգներուն եւ մեներգներուն ընդհանուր քննութեան անցնելէ առաջ հարկ է սեղմ գիծերու մէջ ներկայացնել Կանաչեանէն երկու տարբեր ձեռագիրներ, որոնք այժմ կը գտնուին Երեւանի Չարենցի անուան թանգարանին մէջ: Անոնք տակաւին վերատեսութեան եւ վերջնական սրբագրութեանց ենթարկուելու կարիքը ունէին, բայց ասոնք չիրագործուեցան ժամանակին: Անոնցմէ առաջինը Կանաչեանի կրօնական բնոյթի միակ գործն է, տեսակ մը` եկեղեցական բազմաձայն հագներգութիւն (Rhapsodie), հայկական պատարագն է մէկ...

«Բերիոյ նիուզ»-ը կը հաղորդէ, որ երկուշաբթի, 6 մարտ 2017-ին երեսփոխան դոկտ. Նորա Արիսեան, Սուրիոյ խորհրդարանի նիստին, Հայաստանի եւ Սուրիոյ միջեւ դիւանագիտական յարաբերութիւններու հաստատման 25-ամեակին առիթով, արտասանեց ստորեւ տրուած խօսքը: 1991-ին, Հայաստանի Հանրապետութեան անկախացումէն ետք, շատ մը երկիրներ սկսան ճանչնալ Հայաստանի անկախութիւնը, անոնց կարգին` Սուրիա, Լիբանան եւ այլ արաբական երկիրներ, որոնք հետաքրքրութիւն ցուցաբերեցին նորանկախ Հայաստանի Հանրապետութեան նկատմամբ եւ որոշեցին յարաբերութիւն հաստատել...

Գ. Գ. Ամէն գարնան հետ թարմանում է իմ գարնանային յիշողութիւնը 1988 թ. մարտի 10-ի ճամբորդութիւնից` Գորիսի հիմնարկի երեք ուսանողների հետ: Բայց այս անգամ կարծես գարունն իմ հոգում աւելի շուտ եկաւ` դեռ աշնան սկզբին: Կարծես պատահական զուգադիպութեամբ ձեռքս ընկաւ Լեւոն Ադեանի «Հեռացող եզերք» վէպը Սումկայիթում եւ Պաքւում հայերի կոտորածների, նաեւ` այդ ահաւոր դժոխքից կենդանի մնացածների սարսափելի պատմութիւնների մասին: ... Նորից Արթնացան...

Ս. ՄԱՀՍԷՐԷՃԵԱՆ Տոնըլտ Թրամփի նախագահ ընտրութենէն ի վեր ամերիկացի ժողովուրդին հետ ամբողջ աշխարհը ամէն օր կ՛արթննայ այն վստահութեամբ, որ Սպիտակ տան նոր պետը անպայման նոր անակնկալ մը վերապահած է իրենց: Եւ Թրամփ յուսախաբ չ՛ըներ ոեւէ մէկը. նախագահական հրամանագիր մը, բարձրաստիճան պաշտօններու վրայ նշանակումներ, համակարգչային «գեղեգեղուն»` Թուիթըր հաղորդամիջոցի ճամբաներով «ռումբ»-եր կը բաշխէ ամերիկացի ժողովուրդին ու աշխարհին, հոգ չէ թէ նորութիւնները ինչպիսի՛...

Հայաստանի խորհրդարանական ընտրութիւններու նախընտրական քարոզարշաւը ժողովրդավարական երկրի համապատասխան կանոններով ու չափանիշներով կ՛ընթանայ: Բանավէճերն ու զրոյցները, մամլոյ ասուլիսները, ժողովրդային հանդիպումները, մրցակից կողմերու ցեխարձակումներէ զերծ մնալու զգօնութիւնը ընտրութեան ժողովրդավարական հոլովոյթի նախադրեալներ կը հանդիսանան: Այդուհանդերձ, ներկայացուած կարգախօսները, խոստումներու մրցավազքը որքան ալ դիպուկ ըլլան, չեն նպաստեր քաղաքացիին կողմնորոշման, եթէ չըլլան թափանցիկ ու չհիմնուին առարկայական տուեալներու վրայ: Տուեալներ, որոնք քուէարկողի վստահութեան կրնան արժանանալ: Իսկ քուէարկողը...

ԱՍՊԵՏ ՄԱՆՃԻԿԵԱՆ Պէյրութի Քեստէնեան տպարանէն 2016-ին լոյս տեսաւ մեթր Գասպար Տէրտէրեանի «Մեր հողային պահանջատիրութիւնը միջազգային հանրային իրաւունքին մէջ» գիրքին երկրորդ տպագրութիւնը, բաղկացած` 247 էջերէ: Ներածութիւն բաժինով հեղինակը կ՛ըսէ, որ Մեծ Եղեռնի դարադարձին, դարու մը հաշուետուութեան միակ վճիռը պէտք է որ ըլլար` վերջնականապէս փակել անհեթեթ թատրոնը, որու բեմին վրայ, հարիւր տարի Հայ դատ հետապնդելու նուիրական շարժառիթին լոզունգին տակ, մենք խաղացեր ենք`...

Անգարա-Ամսթրտամ յարաբերութիւններու լարուածութիւնը յանկարծակիութեան գործօնի հետ կապ չունի: Դիպաշարին հետեւողը տեսաւ, թէ ինչպէ՛ս Եւրոպական յանձնաժողովի հոլանտացի փոխնախագահը Թուրքիոյ մասին ներկայացուց խիստ զեկուցում, որուն հիման վրայ Եւրոպական Միութիւնը Թուրքիոյ անդամակցութեան գործընթացը ժամանակաւորապէս առկախեց: Քաղաքական այս տրամաբանութեան պարունակին մէջ պարզ դարձան Հոլանտայի վարչապետին քննադատութիւնները` տեղւոյն թուրք համայնքին ուղղուած: Տակաւի՛ն, Լայտըն համալսարանի թրքագէտին Էրտողանը բռնապետ նկատելն ու ստացած պատուոյ մետալը ետ դարձնելը, Պոլսոյ...

ՊԵՏՐՈՍ ՅՈՎՍԷՓ ԱԼԱՀԱՅՏՈՅԵԱՆ Ո՞ւր Է Կանաչեան Ցեղասպանութեան Տարիներուն 1914-1918-ին, իբրեւ թրքական բանակի զինուոր, ան կը գտնուի Հալէպ: Հրաշքով կը յաջողի հետաքրքրութիւն ստեղծել բարձրաստիճան թուրք զինուորականներու մօտ իր սիրելի նուագարանով: Կանաչեան իր ջութակով զանոնք կը դիւթէ հայկական եւ քրտական պարեղանակներով (այս վերջինները ան սորված էր Ճապաղջուրի մէջ քիւրտ երգիչէ մը): Այսպէս, ան կը խուսափի Ցեղասպանութեան արհաւիրքէն: Պատերազմէն ետք կ՛անցնի Փարիզ` հետեւելու...

ՎԱՉԷ ԲՐՈՒՏԵԱՆ Կիրակի, 2 մարտին, ՀՅ Դաշնակցութիւնը Հայաստանի մէջ հրապարակեց իր ընտրական ծրագիրը (փլաթֆորմ): Հոն, քանի մը սեղմ էջերով, բնութագրուած են Հայաստանի ներքին ընկերային ու տնտեսական, ինչպէս նաեւ արտաքին խնդիրները` առաջադրուող լուծումներով (*): Ըսինք լուծում եւ ոչ թէ` խոստում, որովհետեւ դասական առումով ընտրապայքարներու ընթացքին, թեկնածուները ընդհանրապէս խոստումներ կու տան քաղաքացիներուն,` ակնկալելով անոնց քուէն: Ընդհանրապէս այս խոստումները, իբրեւ կանոն, կ՛ըլլան ականջին...

Ն. Պ. - «Մեր երկիրը, մեր հողը մեր մայրն է, եւ աշխարհում նրանից աւելի քաղցր բան չկայ: Սիրէ՛ք նրան, ինչպէս սիրում էք ձեր հօրն ու մօրը, որովհետեւ մեր հողը մեր բոլորիս ծնողն է»: - «Հայրենիքի անունից սխրանքներ գործել եւ հաւատալ յաղթանակին. ահա սա՛ է մեր ուժի աղբիւրը»: - «Ես պատերազմին շատ եմ պէտք, ինձ գնդակ չի կպչի, իսկ եթէ զոհուեմ,...

ՊԵՐՃՈՒՀԻ ԱՒԵՏԵԱՆ Թաղին մանուկները չարաճճի էին, բայց բարի, նոյնիսկ հոգատար` անընդհատ ոստոստող ճնճղուկներու խումբին հանդէպ: Ոչ պարսատիկ, ո՛չ քար.. անոնք սիրալիր աչուկներով կը դիտէին ու կը զուարճանային, երբ իրենց նետած հացի կտորին վրայ ճնճղուկները կը յարձակէին, ու մէկը միւսին կտուցէն կը փորձէր յափշտակել օրուան պարգեւը: Թաղի բնակիչները եւս հոգատար էին, միայարկ շէնքի լուսամուտին առջեւ բարեպաշտ մեծ մայրիկը ամէն առաւօտ կը...

ՄԱՆՈՒԷԼ ՔԷՇԻՇԵԱՆ Առտու կանուխ` ժամը վեցին, կնոջս հետ փուռ գացի հաց գնելու: Կնոջս հետ, որովհետեւ կիներու շարքը աւելի կարճ կ՛ըլլայ... ի զուր, ինչպէս տղամարդիկ, կիներն ալ երկա՜ր պոչ մը բռնած էին. մէկ ժամէն մեր կարգը չէր հասներ. ետ դարձանք: Ընկերս այդ օր ստիպուած էր սուղնոց հաց գնել, յաջորդ օրերն ալ... իսկ այդ պիտի ազդէր իր դրամական հաւասարակշռութեան վրայ: Ընկերս կ՛աշխատի,...

ՅԱԿՈԲ ՀԱՒԱԹԵԱՆ Երէկ առաւօտեան Պուրճ Համուտի Ազգային գերեզմանատան ՀՅԴ պանթէոնին դիմաց դաշնակցական ընկերներու հոծ բազմութեան մը ներկայութեան Լիբանանի երիտասարդական եւ Զաւարեան ուսանողական միութեան շարքերէն 52 անդամներ տուին իրենց դաշնակցականի երդումը եւ  մկրտուեցան դաշնակցական մեծանուն գործիչ ու մտաւորական «Կարօ Սասունի սերունդ» անունով: Օրուան կնքահայրն էր ՀՅԴ Բիւրոյի երկար տարիներու բազմավաստակ անդամ, պատմաբան, «Ազդակ»-ի եւ Համազգայինի հայագիտական հիմնարկի նախկին տնօրէն եւ այսօր...

Հայաստանի Ա. Հանրապետութեան մեծ երախտաւորներէն գրող, մտաւորական եւ հրապարակախօս Կարօ Սասունիի մահուան 40-ամեակին առիթով ստորեւ կու տանք անոր միտքերէն քանի մը հատը: «Երկաթէ Մարդ, Քարէ Հոգի...» Թերեւս ոմանց համար անիմաստ, ոմանց համար նոյնիսկ ծիծաղելի, բայց միջազգային ամբողջ պատմութիւնը եթէ աչքէ անցընէք, պիտի չգտնէք ազգ մը, որ իր ազատագրական արիւնոտ պատմութեան ընթացքին երկաթէ մարդ եւ քարէ հոգի դառնար: Հայը երկաթի եւ...