Առողջապահական - Բժշկագիտական

ԲԺԻՇԿ ԿԱՐՊԻՍ ՀԱՐՊՈՅԵԱՆ Գլխու դիրքաւորման նոպայական գլխապտոյտը (ԳԴՆ գլխապտոյտը) յաճախ պատահող գլխապտոյտի (vertigo) տեսակ մըն է: Գլխապտոյտ ըսելով` կը հասկնանք մարմինի հաւասարակշռութեան խանգարում եւ մարմնական անբնական թաւալումի զգացում, ինչպէս նաեւ` շրջապատի թաւալում ու տեղաշարժ: Գլխապտոյտը շարժումի եւ թաւալումի խաբկանք է: Մեր մարմինի ֆիզիքական հաւասարակշռութիւնը կը պահուի շնորհիւ մեր մարմինի երեք հիմնական կեդրոններու բնական գործունէութեան: Այս կեդրոնները հետեւեալներն են. Ա. Ներքին...

ԲԺԻՇԿ ԿԱՐՊԻՍ ՀԱՐՊՈՅԵԱՆ Լսողութեան անակնկալ կորուստ ըսելով` կը հասկնանք լսղութեան այն կորուստը, որ բնական լսողութիւն ունեցող անձի մը կը պատահի անակնկալօրէն. Խօսելէ առաջ այս նիւթի մասին` պարտք կը զգամ ամփոփ ձեւով անդրադառնալ  ականջի կազմախօսութեան (anatomy)  եւ լսողութեան կենսաբանական (physiological) գործընթացին: Ականջը կազուած է երեք բաժիններէ` Ա. Արտաքին ականջ Բ. Միջին ականջ Գ. Ներքին ականջ Ա. Արտաքին ականջը կազմուած է ականջակոնքէ-ականջախեցէ ...

ՔԱՐԼԱ ԵԱՐՏԸՄԵԱՆ  Մեզմէ շատեր չեն կրնար ձերբազատիլ հաճոյքով տուրմ ուտելէն, մասնաւորաբար` ցուրտ  եւ անձրեւային եղանակներուն: Ինչո՞ւ դժուարութիւն կ՛ունենանք դիմադրելու տուրմին: Ուսումնասիրողներ կը յայտնեն, որ տուրմը հոգեկանին վրայ դրական ազդեցութիւն ունեցող բաղադրութիւններու գանձ է, որ կարելի չէ անտեսել: Տուրմը հարուստ է թէոպրոմին տարրով, որ կ՛ազդէ տրամադրութեան վրայ: Միւս կողմէ` ան կը պարունակէ սերոթոնին, որ ջղագրգռութիւնը կ՛անհետացնէ: Տուրմը կը պարունակէ նաեւ քաֆէին:...

ՔԱՐԼԱ ԵԱՐՏԸՄԵԱՆ Ուժի Աղբիւր Ժորին (խարման) կու գայ Չինաստանէն: Անոր ծառը կը կոչուի Kaki-ի ծառ: Շատեր նաեւ զայն կ՛անուանեն «Ճափոնի ծիրան»` հաւանաբար մեկնելով անոր նարնջագոյն գոյնէն եւ քաղցր համէն: Իսկ անոր մշակումը Միջերկրականի ափերուն` արդի ժամանակաշրջանին կը պատկանի: Ժորիին տեսակները շատ են. կայ Ֆույուն (Fuyu), որ հարուստ է խէժով, աղաղով (tannin), հետեւաբար նախընտրելի է զայն սպառել, երբ պտուղը ամբողջութեամբ կը...

Կազմակերպութեամբ Լիբանանահայ օգնութեան խաչի Շրջանային վարչութեան առողջապահական յանձնախումբին եւ «Արաքսի Պուլղուրճեան» ընկերաբժշկական կեդրոնի նախազգուշական բաժանմունքին, չորեքշաբթի, 4 մարտ 2015-ի առաւօտեան ժամը 10:30-ին, կեդրոնի «Թնճուկեան» սրահին մէջ տեղի ունեցաւ դասախօսութիւն` «Մարսողական դժուարութիւններ» նիւթով, զոր ներկայացուց վիրաբուժ տոքթ. Զարեհ Մալճեան: Առողջապահական յանձնախումբին անունով բացման խօսքը ներկայացուց Սոնա Եափուճեան: Ան ներկայացնելէ ետք օրուան դասախօսը նշեց, որ մարսողական դժուարութիւնները կամ անհանգստութիւնները զանազան տեսակի են:...

ՔԱՐԼԱ ԵԱՐՏԸՄԵԱՆ Ո՞վ ըսաւ, որ բոլոր աղանդերները պատճառ կը դառնան գիրութեան: Ան, ով որ այս հաստատումը կ՛ընէ, նկատի չէ առած կարմիր գոյնի պտուղի տեսակները, ի մասնաւորի` խնձորն ու կեռասը: Ըստ վերջին գիտական ուսումնասիրութիւններուն, խնձորն ու կեռասը ոչ միայն գիրութիւն չեն պատճառեր, այլեւ կը պաշտպանեն մարմինը գիրութենէն, կամ կը կանխեն գիրութիւնը, որ ծանօթ է «Ախտանշանային փոխարկութիւն» (Metabolic Syndrome) անունով: Օրական Մէկ...

ԲԺԻՇԿ ԿԱՐՊԻՍ ՀԱՐՊՈՅԵԱՆ Ստամոքսի խոց (ulcer) ըսելով` կը հասկնանք ստամոքսի կամ տասներկումատնեայ աղիքի (duodenum) մակերեսի քերթուածութիւնը, որ կը յառաջանայ ընդհանրապէս Helicobacter Pylori (HP) մանրէի ախտահարումով: Կրնան ըլլալ մէկ կամ մէկէ աւելի խոցեր, որոնք սկզբնաւորութեան կը յայտնուին որպէս մակերեսային վէրքեր, իսկ չդարմանուած խոցերը կրնան խորանալ եւ ընդգրկել ստամոքսի մկանային եւ ենթամկանային խաւերը: Այս խոցերը կրնան յառաջանալ նաեւ որոշ դեղերու գործածութեամբ, օրինակ`...

ԲԺԻՇԿ ԿԱՐՊԻՍ ՀԱՐՊՈՅԵԱՆ «Հայկական հիւանդութիւն» (Armenian disease) անուանումը ոչ գիտական է: Անիկա այսպէս կոչուած է հայերու կողմէ, որովհետեւ անիկա յաճախակի երեւոյթ մըն է հայերուն մէջ: Իսկ Հայաստանի մէջ անիկա կոչուած է «Երեւանեան հիւանդութիւն»: Կը կարծուի, որ հայերուն 0.2-1.5 տոկոսը ունի այս հիւանդութիւնը: «Հայկական հիւանդութեան» բժշկական, գիտական անուանումը հետեւեալն է` «Միջերկրածովեան ընտանեկան տենդ» (Mediteranian familial fever) կամ` «Պարբերական տենդ» (Periodic disease):...

ԲԺԻՇԿ ԿԱՐՊԻՍ ՀԱՐՊՈՅԵԱՆ Կռնակի ցաւը լաւապէս հասկնալու եւ անոր ախտաճանաչումը կատարելու համար պէտք է գիտնաք ողնայարին (spinal column) կազմաւորումը: Ողնայարը կազմուած է 33 ողներէ (vertebra), որոնցմէ առաջին եօթն կը կոչուին պարանոցային-վիզի (cervical) ողներ, ասոնց կը յաջորդեն 12 լանջային (thoracic) ողները, 5 գօտկային կամ մէջքի (lumbar) ողները, 5 սրբանային (sacral) ողները եւ 4 պոչային (coccygeal) ողները: Ընդհանրապէս սրբանային եւ պոչային ողները...