Անդրադարձ

ԵՍԱՅԻ ՀԱՒԱԹԵԱՆ Վարուժան արք. Հերկելեանը երեք  տարի առաջ հանգստեան կոչուեցաւ, յետ քանի մը տասնեակ  տարիներու եկեղեցական եւ մշակութային բեղուն գործունէութեան: Սրբազանի կեանքի ուղին լեցուն է բազմատեսակ եւ ծաւալուն աշխատանքներու իրագործումներով`  յատկանշուած հայ եկեղեցւոյ, հայ մշակոյթին  եւ  հայ ազգին ծառայելու  անկոտրում եւ յարատեւ ճիգով: Ճիշդ  է, որ սրբազանը հանգստեան կոչուած է, սակայն աշխուժ հոգեւորականը ԱՆՀԱՆԳԻՍՏ է, ոչ ֆիզիքականով, այլ` հոգիով, մտքով...

Անհատական մակարդակի վրայ յիշողութիւնը բարդ վերլուծելի գիտակցական իրողութիւն է, կապուած մարդու հոգեմտաւոր կազմաւորումին հետ` այն առումով, որ մարդ անհատին նախասիրութիւնները, գաղափարական առաջնահերթութիւնները, դաւանած փիլիսոփայութիւնը ընդհանրապէս յիշողութեան վերապահուած ուղեղի հատուածին հիմնական բաղադրատեղերը գրաւած կ՛ըլլան եւ մտածողութեան իրար ագուցման ինքնահոս կերպով աշխատող շղթայով կ՛ազդեն բանաւոր, գրաւոր դրսեւորումներու եւ ընդհանրապէս գիտակցական ներաշխարհին վրայ կառուցուած արտայայտութիւններու եւ անկէ նաեւ` ձեռնարկուած քայլերու, աշխատանքներու վրայ: Մարդ...

ՏԸՆԻԶ ԱՄՄՈՒՆ 11 տարի առաջ կառավարութիւնը Լիբանանի Նահատակաց օրը փոխեց` զայն բնութագրելով իբրեւ նահատակ լրագրողներու օր: Այսպիսով, այդ թուականէն ետք 6 մայիսը չի նշուիր իբրեւ Նահատակներու օր, ինչ որ կը նշանակէ, թէ լիբանանցի նահատակները 365 օրերէն մէկուն իսկ արժանի չեն: Բայց եւ այնպէս 50 տարի առաջ «Ազդակ»-ի մէջ լոյս տեսած է հետեւեալ կարեւոր յօդուածը, ուր ականատեսի վկայութիւններ կը փոխանցուին այն...

Մանկութեանս օրերուն, լիբանանահայ նուիրեալ երաժիշտներ Վաչէ Պարսումեան, Ալեքսան Մնակեան, Սարգիս Փանոսեան, Վարդան Աշգարեան եւ ուրիշներ, ստեղծած, զարգացուցած եւ ընդհանրացուցած էին մանկապատանեկան երգչախումբի իրողութիւնը, սակայն  1997-ին, ուսումնառութեանս աւարտին, երբ Երեւանէն վերադարձայ Լիբանան, դպրոցական քանի մը երգչախումբերու ունեցած կարեւոր գործունէութիւնը չհաշուած, ոչ մէկ մանկապատանեկան երգչախումբ կը գործէր մեր գաղութին մէջ, ներառեալ իմ իսկ ղեկավարած  Համազգայինի Այնճարի «Կաքաւիկ» ու Ազգային առաջնորդարանի «Ծիածան» երգչախումբերը:...

Թուրքիոյ նախագահ Ռեճեփ Թայիպ Էրտողան քանի մը տարիէ ի վեր հայ ժողովուրդին ցաւակցութիւն յայտնելու անյաջող փորձեր կը կատարէ: Անոր ցաւակցութիւնը, որքան որ ձեւական, նոյնքան ալ ընդվզեցուցիչ է: Ան առաջին հերթին կե՛ղծ է, որովհետեւ քաղաքական դէմքերու ցաւակցական խօսքերը, եթէ նոյնիսկ զուտ քաղաքական նպատակներով ըլլան, առնուազն ենթահող մը պէտք է ունենան: Այդ ենթահողը բարի կամքի գործնական դրսեւորումն է: Եթէ այլ երկիրներու նախագահներ...

ԿԻՐԱԿՈՍ ԳՈՒՅՈՒՄՃԵԱՆ Թուիթըրի օգտատէրերէն մէկը, հաւանաբար բարկութեան մէկ պահուն, գրած էր, թէ յաղթանակէն ետք յեղափոխականները պիտի վտարեն հայերը Սուրիայէն` դէպի իրենց նախկին բնակավայրերը, որովհետեւ իրենց հետ չեն գործակցիր: Ան չէ նշած, թէ ո՛ւր նկատի ունենալով, որ հայերը Սուրիոյ զաւակներն են, չէ՞ որ անոնք հոս ծնած են, Սուրիա ծնած են նաեւ անոնց հայրերն ու մեծ հայրերը, եւ սերունդէ սերունդ յատկանշուած են...

Յ. ՊԱԼԵԱՆ «Ֆեթիշ» թուական. «ԱՊՐԻԼ 24»: Եկաւ եւ անցաւ, ինչպէս` ամէն տարի: Մեր եւ մեր «բարեկամ»-ներուն հոգեպարար ճառերը: Ոչ ոք հարց կու տայ, թէ ի՛նչ յառաջդիմութիւն արձանագրուած է իրաւունքի վերականգնման ճամբուն վրայ: Այդ իրաւունքի վերականգնումը աշխատանքային օրակա՞րգ է: Նոյնիսկ եթէ միայն մազի հաստութեամբ թելով մը կապուած ենք ազգին, պահ մը կը մտածե՞նք մեզի պարտադրուած մեծ ոճիրին եւ անոր հետեւանքներուն մասին,...

102-րդ ապրիլ 24-ի լիբանանեան ոգեկոչումները որոշ ուշագրաւ երեւոյթներ պարզեցին, որոնց ուղղութեամբ քարոզչաքաղաքական հետագայ ռազմավարական մշակումները նկատառելի կէտեր կը գտնեն անպայման: Նախ անշուշտ կեդրոնական ձեռնարկին ապահովուած բարձրագոյն մակարդակի պետական այրերու ներկայացուցիչներու խօսքերը, զօրակցութիւններն ու հայութեան իրաւունքներու վերականգնման ուղղութեամբ փոխանցուած մեր Դատին նկատմամբ լիբանանեան համապետական մակարդակի զօրակցական յայտարարութիւնները կարեւոր առաւել արձանագրեցին այս շրջածիրին մէջ: Իշխանութեան պետերու ներկայացուցիչները կը ներկայացնեն համայն Լիբանանը. համապետական...

ՅԱԿՈԲ ՀԱՒԱԹԵԱՆ Երեքշաբթի, 2 մայիսին, Ազգային առաջնորդարանին նախաձեռնութեամբ տեղի ունեցաւ Ազգային վարժարաններու աւարտական դասարաններու աշակերտութեան հանդիպումը Լիբանանի թեմի առաջնորդ Շահէ եպս. Փանոսեանի եւ Ազգային իշխանութեանց ու առաջնորդարանի պատասխանատուներուն հետ: Այս առիթով «Ազդակ»-ի երէկուան թիւով յատուկ թղթակցութեամբ անհրաժեշտ մանրամասնութիւնները հաղորդուած էին: Սակայն այս հանդիպումին ամէնէն կարեւոր բաժինը, որուն վրայ պէտք է կեդրոնանալ, աշակերտութեան հետ կայացած զրոյցն էր, որուն ընթացքին արծարծուած նիւթերը...

ԿԱՐՕ ՅՈՎՀԱՆՆԷՍԵԱՆ Այս օրերուն ո՛չ միայն այս վայրին մէջ, այլ նաեւ ամբողջ աշխարհի տարածքին - հայրենիքէն մինչեւ արտերկրի բոլոր գաղութները - հայութիւնը միասնական շարքերով կ՛ոգեկոչէ ապրիլեան Եղեռնի 102-րդ տարելիցը: Ու չկայ հայ մը, յանձնառու կամ հայութենէն հեռացած, որուն արիւնը փոթորիկներ չստեղծէ իր երակներուն մէջ սա մէկ հատիկ թուականին դիմաց: Հայ ժողովուրդի պատմութեան մէջ կա՞յ արդեօք թուական մը, որ այնքան արցունք...

(Շահան Գանտահարեանի խօսքը Հայոց ցեղասպանութեան 102-րդ տարելիցին առիթով, Քուէյթ, 24 ապրիլ 2017) Հայոց ցեղասպանութեան 100-րդ տարելիցէն երկու տարուան հեռաւորութեամբ, քաղաքական իրադրութիւններու վերլուծման փորձը նախ լոյսին կը բերէ Հայաստանի Հանրապետութեան, Արցախին եւ ընդհանրապէս հայկական աշխարհին մէջ հայկական գործօնին առնչուած զինուորաքաղաքական իրադարձութիւնները, որոնց ուղղակի թէ անուղղակի ներգործութեամբ կ՛իրականանան մեր համազգային պահանջատիրութեան առնչուած զարգացումները: Պէտք չէ մտահան ընել այն, որ մենք ազգովին առաջին...

ՅԱՐՈՒԹ ՍԱՍՈՒՆԵԱՆ «Քալիֆորնիա Քուրիըր» թերթի հրատարակիչ եւ խմբագիր Ամէն տարի հայերն ու թուրքերը իրենց շունչը բռնած կը սպասեն, որ տեսնեն` արդեօք Միացեալ Նահանգներու նախագահը իր ապրիլ քսանչորսեայ տարեկան ուղերձին մէջ պիտի օգտագործէ՞ «ցեղասպանութիւն» բառը` հայերուն զանգուածային ջարդերը նկարագրելու համար: Սակայն անոնք կարծես թէ կը մոռնան, որ Միացեալ Նահանգներ ո՛չ միայն ճանչցած է Հայոց ցեղասպանութիւնը, այլեւ այդպէս ըրած է բազմիցս, ամէնէն...

ՍԵԴՕ ՊՈՅԱՃԵԱՆ Միացեալ Նահանգներու իրերայաջորդ նախագահներուն կողմէ ապրիլ 24-ի Եղեռնի յիշատակման առիթով կատարուած տարեկան պաշտօնական յայտարարութիւնները քաղաքական աւանդութեան վերածուած են: Այս աւանդութիւնը սկիզբ առաւ 1990-ի ապրիլին նախագահ Ճորճ Հ. Պուշի յայտարարութեամբ: Տարեկան հերթականութեամբ աւանդութիւնը շարունակեցին նախագահներ Պիլ Քլինթըն, Ճորճ Ու. Պուշ եւ Պարաք Օպամա: Այս տարի, ապրիլ 24-ին, նախագահ Տանըլտ Թրամփ եւս հրապարակեց Եղեռնի յիշատակման իր յայտարարութիւնը: Միացեալ Նահանգներու նախագահին...

ԳԷՈՐԳ ԴԱՐԲԻՆԵԱՆ Ապրիլի 24-ին Ցեղասպանութեան 102-րդ տարելիցի կապակցութեամբ Պոլսոյ պատրիարքարանում կազմակերպուած միջոցառման ժամանակ ընթերցուել է այդ օրուան վերաբերող Թուրքիայի նախագահ Ռեճեփ Էրտողանի ուղերձը: Դրանից ակնյայտ է դառնում, որ Էրտողանը չի փոխում իր ամէնամեայ ուղերձների ժխտողական տրամաբանութիւնը, եւ որ պաշտօնական Անգարան արդէն գտել է արձագանգելու դասական եղանակը:  Բուն Ցեղասպանութեան վերաբերեալ դասական ձեւակերպումներով յայտարարութիւնը գրեթէ նոյնութեամբ կրկնում է նախորդ տարիների Էրտողանի ուղերձների...

  Ս. ՄԱՀՍԷՐԷՃԵԱՆ Ապրիլ 24-ի երեկոյեան անձկագին սպասումով պատկերասփիւռիս դիմաց տեղ գրաւեցի ժամը 9:00-էն քանի մը վայրկեան առաջ` Հայաստանէն քաղուած լուրերու հաղորդումին հետեւելու համար: Ակնկալութիւնս արդարացաւ. Հայաստանէն ու աշխարհի չորս ծագերէն լուրերու հաղորդումը  բաւականին ամբողջական ու համապարփակ էր, միւս օրերուն նման ընդմիջումներ չունեցաւ առեւտրական ծանուցումներով, այլ նաեւ տեւեց միւս օրերէն աւելի երկար. խօսնակները արձագանգ եղան Ծիծեռնակաբերդէն մինչեւ Հայաստանի տարբեր աւաններ...

Մեծ կարեւորութեամբ կը նշուին «ամեակներ»-ը: Հայկէն ու Բելէն կամ պատմութիւն կերտած Արշակունեաց կամ Բագրատունեաց հարստութիւններէն մնացած սովորութի՞ւն, թէ՞ պարզապէս տօն մը նշելու համար տօնակատարութիւն: «Ամեակներ»-ու ծննդոցին մասին մանրամասն ուսումնասիրութիւն մը պատրաստելը չէ մեր նպատակը: Պարզապէս կը տեղեկացնենք, թէ յիշատակելի է այս տարուան «Հայրենիք»-ի ապրիլեան բացառիկ թիւը: Այս բարձրորակ տպագրութեան տասնամեակն է, որ կը տօնենք, միշտ ալ գործակցաբար մեր անգլերէնի բաժնի...

ՍՕՍԻ ԱՒԱԳԵԱՆ Համարեա 30 տարի անցած է մեծ մօրս մահուան թուականէն: Մեծ մայրս ծնած էր Եոզղաթ, մանկութիւնն ու երիտասարդութիւնը ապրած Լիբանան, հասուն տարիքին ընտանիքին հետ տեղափոխուած Իրաք եւ ապրած 15 տարի, յետոյ դարձեալ Լիբանան եւ մեծ հօրս մահէն ետք տեղափոխուած Միացեալ Նահանգներ` Ֆիլատելֆիա, մեծ քեռիիս մօտ, եւ այնտեղ մահացած: Տարբեր երկիրներու մէջ ապրած մեծ մայրս գործնականօրէն կը նկատուէր աշխարհ տեսած...

Ոչ շատ հեռու անցեալին մայիս 1-ը կամ Աշխատաւորներու օրուան նշումը առիթ էր ո՛չ միայն աշխատաւորներու իրաւունքներուն մասին հրապարակային քննարկումներով հանրային կարծիք ձեւաւորելու եւ ազդելու պետութիւններու որդեգրած քաղաքականութեան վրայ, այլ նաեւ գաղափարաբանական հէնքի վրայ աշխարհակարգի հետ կապուած երեւոյթներու վերաբերեալ սուր դիտարկումներ կատարելու եւ վերլուծումներ զարգացնելու: Երբեմնի երկբեւեռ դրութեան մէջ, մէկ կողմէ դրամատիրական, միւս կողմէ համայնավարական կարգերով կառավարուող երկիրներու եւ տարածաշրջաններու մէջ...

(ՀՅԴ Լիբանանի Կեդրոնական Կոմիտէի Անդամ Վիգէն Աւագեանի Արտասանած Խօսքը` Հայոց Ցեղասպանութեան 102-ամեակի Ժողովրդային Հաւաքին) Ապրիլեան ոգեկոչումները չեն նմանիր պատմական դէպքերու սովորական նշումներու: Ապրիլ 24-ը պատմութիւն չէ: Անցեալ չէ: Ան ամէնօրեայ ներկայութիւն է մեր կեանքին մէջ: Հայոց ցեղասպանութեան ճանաչման եւ հատուցման պայքարը մեր գոյութեան իրաւունքի եւ լինելութեան հարցն է: Ցեղասպանութենէն վերապրած իւրաքանչիւր հայ, Ցեղասպանութեան զոհ գացած իւրաքանչիւր ընտանիքի ժառանգորդ, անցնող 102...

ԺԱԳ ՅԱԿՈԲԵԱՆ ՀՅԴ Դ. Ընդհանուր ժողովը ամէն իմաստով անկիւնադարձային ժողով մը եղած է Դաշնակցութեան պատմութեան մէջ. արդարեւ, որ այդ ժողովին համայն հայութեան բովանդակ շահերը պաշտպանելու գաղափարական յանձնառութեան մէջ մտնելէ բացի, Դաշնակցութիւնը արմատական վերատեսութեան ենթարկեց իր ծրագիրը` աւելի եւս բիւրեղացնելով իր քաղաքական-ընկերային գաղափարաբանութիւնը, որով վեր ի վարոյ գրեթէ նոյնութեամբ, բայց շեշտադրումներու տարբերութեամբ, կուսակցութիւնը կ՛առաջնորդուի մինչեւ այսօր: ՀՅ Դաշնակցութիւնը, որ այդ Ընդհանուր...