Անդրադարձ

ՆԱԹԱՆ ՊԵՏՐՈՍԵԱՆ    Պատմութեան ընթացքին գրեթէ բոլոր ընկերային-տնտեսական յեղափոխութիւններուն կորիզը աշխատաւոր դասակարգն էր. աւելի ճիշդ, այս դասակարգը  յեղափոխութիւններուն սիրտն ու հոգին է: Սակայն աշխատաւոր դասակարգը առանց կազմակերպման չի կրնար որեւէ դեր  խաղալ իր պահանջներուն բարձրացման եւ ներկայացման առումով: 1917-ի ռուսական զոյգ յեղափոխութիւններուն (Փետրուարեան եւ Հոկտեմբերեան), 1968-ի Ֆրանսայի ցոյցերուն, 1989-ին Լեհաստանի մէջ համայնավար կարգերու անկման եւ ուրիշ բազմաթիւ ընկերային-յեղափոխական դէպքերու մէջ մեծ...

Ն. Պ. Մայիս մէկ. աշխատանքի եւ աշխատաւորի ազատագրութեան դատը` ֆաշականութեան հակադիր բեւեռներու աքցանին մէջ: Մայիս մէկը կը դիմաւորենք, երբ արար-աշխարհ ականատես դարձաւ, որ աշխատանքի եւ աշխատաւորի ազատագրութեան գաղափարական վեհ շարժումը, այլեւ` ընկերային իրաւատիրութեան եւ արդարութեան համար ազատախոհ մարդկութեան մղած շուրջ 130-ամեայ կազմակերպ պայքարը ինչպէ՜ս ֆաշականութեան կրունկին տակ մատնուած է ոտնակոխ ճզմուելու, այլամերժութեան ու մոլեռանդութեան միեւնոյն հոսանքէն թափ առած` գաղափարամոլ թէ...

Թալէաթ Փաշա Ի՞նչ Պայմաններու Տակ Արտօնեց, Որ Կոմիտաս Վարդապետ Արտասահման Մեկնի Ուսումնասիրեց Ու Հրապարակեց` Գէորգ Պ. Յակոբեան Թուրքիոյ վարչապետարանի օսմանեան արխիւներուն մէջ, մեր երկարատեւ ուսումնասիրութեան ընթացքին, հայ ժողովուրդը հետաքրքրող այլ եւ այլ նիւթերու կարգին հանդիպեցանք նաեւ անտիպ թղթածրարի մը: Այս թղթածրարը կը բովանդակէր թղթակցութիւններ,  որոնք լոյս կը սփռէին Կոմիտաս վարդապետի արտասահման ելքի արտօնութեան ներքին ծալքերուն: Նկատի առնելով, որ թղթածրարին այս...

ԳԷՈՐԳ ՅԱԿՈԲՃԵԱՆ Ողջ մնայ «Կուկըլ մեփ»-ը: Անոր շնորհիւ տասը վայրկեան քալելէ ետք հասանք Ինսպրուկի* այն պարտիզակը, որուն կեդրոնը Հայոց ցեղասպանութեան յիշատակին հայկական գեղեցիկ խաչքար մը տեղադրուեցաւ  2016-ին: Քանի մը երկվայրկեան լուռ ու խորունկ հայեացք մը նետեցինք յուշարձանին, տակը գրուած գերմաներէնով յուշագրութիւնը կարդացինք, ետեւը երեւցող հրաշալի Ալփեան լեռնաշղթաներուն գեղեցկութիւնը գովերգեցինք ու նկատեցինք, որ անոր շրջակայքը նստարաններ կան: Նստարաններէն մէկուն վրայ թուրքի...

ՎԱՉԷ ՓԱՓԱԶԵԱՆ Յօդուածագիրին մտածումներուն տեղ կու տանք` յարգելով տեսակէտի ազատութիւնը, առանց բաժնելու այնտեղ տեղ գտած հիմնական մտածումները: Կ՛ուզենք աւելցնել, որ երկրին մէջ կառավարական համակարգը փոխուած է հիմնովին: Փոփոխութիւնները կ՛իրականացուին փուլ առ փուլ, երկարատեւ աշխատանքներէ եւ սկզբունքային կեցուածքներէ մեկնած հետեւողական դիրքորոշումներէ. իսկ այս առումով գործադիր իշխանութեան մասնակցութիւնը հիմնականին մէջ կը նպատակադրէ այդ առաջադրանքներու իրացման միջոցներու որդեգրումը: Գործադիր իշխանութեան մասնակցութիւնը այս առումով...

Հինգշաբթի, 20 ապրիլ 2017-ին Անթիլիասի մայրավանքին մէջ գումարուեցաւ Հայ դատի եւ պատմաքաղաքական նիւթերու յատկացուած` Մեծի Տանն Կիլիկիոյ կաթողիկոսութեան հովանաւորութեամբ գործող «Խաչիկ Պապիկեան» հրատարակչական հիմնադրամի հերթական նիստը: Արամ Ա. վեհափառ հայրապետին նախագահութեամբ տեղի ունեցած նիստին ներկայ էին Երուանդ Փամպուքեան (ատենապետ), Շահան Գանտահարեան, Կիրօ Մանոյեան, փրոֆ. Աշոտ Մելքոնեան եւ կաթողիկոսարանի դիւանապետ Խաչիկ Տէտէեան: Նիստը արժեւորում կատարեց հիմնադրամին կողմէ լոյս տեսած վերջին հրատարակութիւններուն,...

ՍԱԼԲԻ ՔԻՒՐՔՃԵԱՆ-ԹԱՇՃԵԱՆ Այո՛. զաւակն եմ Հայաստանի եւ հպարտութեամբ կը բարձրաձայնեմ այս տողը, ո՛չ միայն այն պատճառով, որ Հայաստանը իմ հայրենիքս է եւ հայերէնը իմ մայրենի լեզուս, այլեւ զաւակն եմ այն հողատարածքին, զոր թշնամին դարէ մը ի վեր կը պարծենայ իր գերութեան տակ պահելով կը պարծենայ, մինչ անիկա պապենական մեր երկրէն բաժին մըն է: Թուրքին եաթաղանը սպառնաց հայուն միայն ա՛յն ժամանակ,...

23 ապրիլ 2017-ին Մոնթեպելլոյի (Քալիֆորնիա) Հայոց ցեղասպանութեան յուշարձանին մօտ կազմակերպուած էր աւանդական դարձած հսկումի երեկոյ: ՀՅ Դաշնակցութեան` շրջանի «Դրօ» կոմիտէութեան կազմակերպած այս ձեռնարկին գլխաւոր բանախօսն էր ՀՅԴ Բիւրոյի անդամ Վիգէն Եագուպեան, որուն խօսքը կու տանք ստորեւ: Ես գիտե՛մ: Կարիքը չունիմ ոեւէ մէկու հաստատումին, որպէսզի վաւերացուի այն` ինչ որ գիտեմ: Մենք գիտե՛նք: Գիտե՛նք, որ մեր մեծ հայրերն ու մայրերը, համակ մեր...

ԼՈՒՍԻԿ Քառասուն օրեր առաջ մեզմէ առյաւէտ բաժնուեցաւ Համազգայինի «Բարսեղ Կանաչեան» երաժշտանոցի նախկին տնօրէն Աշոտ Ճենտերեճեանը: Անցնող տարիներուն բարեբախտութիւնը ունեցած եմ հետը գործակցելու վարչական եւ կազմակերպական աշխատանքներով` շաբաթը քանի մը  հանդիպումներ ունենալով: Հիմնականը անոր մէջ շեշտուած մարդկային նկարագիրն էր, որ յարգանք եւ ակնածանք կը պարտադրէր բոլորիս: Համազգայինի «Լեւոն Շանթ» կեդրոնը միշտ ալ ունեցած է հայրենիքէն հրաւիրուած արուեստագէտներ` պարարուեստի, կերպարուեստի, թատրոնի,երաժշտութեան եւ...

102-րդ ապրիլ 24-ը կը նշենք: Անհատաբար թէ հաւաքաբար կարելի բոլոր միջոցներով կ՛աշխատինք, պէ՛տք է աշխատինք, որպէսզի մեր շրջապատին ու աշխարհին ուշադրութիւնը հրաւիրենք մեր անժամանցելի Դատին վրայ: Տոքթ. Ռազմիկ Քրումեան (Քիւրումլեան) մեր անմիջական դրացնութեան մէջ ապրող հայորդի մըն է, որ այս տարի որոշած էր իւրայատուկ նախաձեռնութեամբ մը մասնակցիլ մեր Դատի ծանօթացման աշխատանքներուն: Նկատի ունենալով «Խոստումը» ժապաւէնին բնոյթը, ան իր մասնագիտական հոգածութիւնը...

Արդէն իսկ լիբանանեան շարժապատկերի սրահներուն մէջ կը ցուցադրուի  Հայոց ցեղասպանութեան մասին պատմող «Խոստումը» ժապաւէնը, որ բարեյաջող կերպով յաղթահարեց թրքական լոպին` ժապաւէնի յաջողութիւնը խորտակելու բազմաթիւ փորձերը: Թրքական կառավարութիւնը մէկ դար անց ալ կը ժխտէ Ցեղասպանութեան փաստը, եւ ատոր մասին ժապաւէնները մեծ դիմադրութեան կը հանդիպին: Ժապաւէնին մէջ նկարահանուած աստղերէն Քրիսթիան Պէյլ նոյնիսկ չէ բացառած, որ կրնայ «հակահարուած» ըլլալ: Անուանի կարգ մը աստղերը...

ՄԿՐՏԻՉ ՄԿՐՏԻՉԵԱՆ Կայ այն տպաւորութիւնը, որ վերջին օրերու Ցեղասպանութեան տարելիցը նշող բազմաթիւ ու աշխարհատարած ձեռնարկներու թոհուբոհին մէջ, Մեծ եղեռնին առնչուող բաւական կարեւոր իրադարձութիւն մը բոլորովին աննկատ անցաւ: Արդարեւ, 21 ապրիլ 2017-ին Մարսէյի թաղամասերէն մէկուն մէջ, փոքր տարածութեամբ պուրակ մը պաշտօնապէս մկրտուեցաւ Սողոմոն Թեհլիրեանի անունով: Բացման հանդիսութեան ընթացքին նշանատախտակի մը վրայ Ֆրանսայի քաղաքային խորհուրդներու որդեգրած յատուկ ոճով գրուած է` «6-րդ շրջան...

ՅԱՐՈՒԹ ՉԷՔԻՃԵԱՆ Հարաւային Ամերիկայի կեդրոնը գտնուող` ցամաքապատ, մէկ միլիոն 98 հազար 581 քառ. քմ տարածութեամբ եւ շուրջ 11 միլիոն 411 հազար բնակչութեամբ Պոլիվիան կը շրջապատեն արեւմուտքէն` Փերուն եւ Չիլին, որոնք կը բաժնեն զայն Խաղաղական ովկիանոսէն, հիւսիսէն եւ արեւելքէն` Պրազիլը, իսկ հարաւէն` Արժանթինը եւ Փարակուէյը: 2005-ին, այժմու նախագահ Էւօ Մորալես, երկրին մէջ ցարդ քուէարկութեան աննախընթաց բարձր արդիւնքով` 53,7 տոկոս, ընտրուեցաւ նախագահ,...

«Գալուստ Կիւլպէնկեան» հիմնարկութեան Հայկական համայնքներու բաժանմունքը եւ Պէյրութի Հայկազեան համալսարանը ուրախ են յայտարարելու «Լիբանանահայ վարժարաններու ուսուցիչներու մասնագիտական մշակում» ծրագիրին մեկնարկին մասին: Սոյն ծրագիրին նպատակն է, մանկավարժութեան ժամանակակից գիտութեան հետ համընթաց, մասնագիտական վերամշակման առիթ ստեղծել լիբանանահայ ուսուցիչներու եւ կրթական մարզի պատասխանատուներու համար: Լիբանանահայ 23 վարժարաններ, որոնք նախորդ հանգրուանին մասնակցած էին ինքնարժեւորման աշխատանքին, սոյն ծրագիրին մասնակցելու առիթը ունին: Իւրաքանչիւր վարժարանի կողմէ ընտրուած...

ՅԱՐՈՒԹ ՍԱՍՈՒՆԵԱՆ «Քալիֆորնիա Քուրիըր» թերթի հրատարակիչ եւ խմբագիր «Իսրայէլ Նեշընըլ Նիուզ»-ը հրապարակած է թուրք լրագրող Ուզէյ Պուլութի չափազանց հետաքրքրական յօդուածը` հետապնդումներու եւ խտրականութեան մասին, որոնց ենթարկուած են Թուրքիոյ հրեաները` 1923-ին, Թուրքիոյ Հանրապետութեան ստեղծումէն ի վեր: Ասիկա կարեւոր բացայայտում է, քանի որ Թուրքիոյ կառավարութիւնը տասնամեակներ շարունակ մեծ ջանքեր գործադրած է միջազգային հանրութիւնը մոլորութեան մէջ ձգելու համար, այն իմաստով, որ Թուրքիոյ մէջ...

ՎԱՉԷ ԲՐՈՒՏԵԱՆ Հակադաշնակցական պայքարը նոյնքան «տարիք» ունի, որքան նոյնինքն Հ.Յ.Դաշնակցութիւնը: Զարմանալու բան չկայ հոս: Աւելի քան հարիւրամեակ մը առաջ (Սիմոն Վրացեանի վկայութեամբ), հակադաշնակցական շրջանակները կը սիրէին նոյնիսկ... երգելով արտայայտել իրենք զիրենք. «Կ’ուզես բոլշեւիկ լինեմ, Կ’ուզես մենշեւիկ լինեմ, Ինչ որ ուզես կը լինեմ, Միայն դաշնակ չլինեմ»...:   Մարդիկ ազատ են իրենց հաւատամքին մէջ. ազատ են յարելու, միանալու կամ համակրելու այս կամ...

Հայոց ցեղասպանութեան յանցանքը ուրացող պետութիւնը հիմա` իր նոր սահմանադրութեամբ, արդէն աշխարհով մէկ յայտնի իր բռնապետական հակումներով եւ կառավարութեան բարձրագոյն դիրքը գրաւած Ռեճեփ Թայիփ Էրտողանի ճիպոտին տակ, աւելի լկտիօրէն յառաջ պիտի տանի պատմութիւն կեղծելու եւ իր ահռելի ոճիրին պատասխանատուութենէն խուսափելու քաղաքականութիւնը: Արդարեւ, բիրտ ճնշումներու ճամբով, յառաջիկային վստահաբար պիտի տեսնենք Հայոց ցեղասպանութիւնը ճանչնալու պատրաստակամութիւն եւ սեփական պատմութեան հետ առերեսուելու միտում ցոյց տուող...

Վերջապէս Էրտողան հասաւ իր մուրազին, շահեցաւ սահմանադրական փոփոխութիւններու իր հանրաքուէն 51,4 տոկոսով: Թուրքիոյ բնակչութիւնը շատ սուղ վճարեց խորհրդարանականէն նախագահականի անցումին համար: Ըլլա՛ն քիւրտերը, ալեւի կամ ոչ իսլամ բնակչութիւնը, ըլլա՛ն Կիւլենի հետեւորդները... չկայ բնակչութեան խաւ մը կամ հատուած մը, որ ազդուած չըլլայ անոր քաղաքական յեղաշրջումէն: Դեռ չխօսինք լրագրողներու, փաստաբաններու, մարդկային իրաւանց պաշտպաններու դէմ հալածանքին, բանտարկութիւններու մասին: Որքան որ ներքին ճակատին վրայ...

Հայաստանի Ազգային ժողովի քարոզարշաւի ընթացքում Լեւոն Տէր Պետրոսեանի միջոցով առաջ քաշուած զիջողական մօտեցումները, հնչեցրած մեղադրանքները եւ պարտուողական ու յուսահատական մօտեցումներն իրենց հետեւանքներն են թողել նաեւ յետընտրական քաղաքական-հասարակական բանավէճերի եւ վերլուծութիւնների վրայ: Դեռեւս 2008թ. Հայաստանի նախագահական ընտրութիւնների թէ՛ նախապատրաստական եւ թէ՛ քարոզչութեան ընթացքում Հայաստանի առաջին նախագահն արթնացրեց անցեալ դարում թողնուած «ղարաբաղցի-հայաստանցի» անթոյլատրելի եւ ապազգային հասկացութիւնը: Այն ժամանակ քաղաքական բեմում «ղարաբաղեան քլանն»...

Հայոց ցեղասպանութեան հետեւանքներու վերացման համահայկական աշխատանքներու հայեցակարգային խնդիրները այժմէական հնչեղութիւն կը ստանան: Ապրիլ 24-ի ոգեկոչական նշումները այս տարի անմիջականօրէն յաջորդեցին ապրիլեան պատերազմի առաջին տարելիցին առիթով կազմակերպուած ոգեկոչական յիշատակի ձեռնարկներուն: Եւ եթէ ապրիլեան քառօրեան ընկալենք իբրեւ ազրպէյճանական ռազմական արկածախնդրութեան կասեցում կամ արցախահայութեան սպառնացող նոր` զանգուածային մեծ վտանգի կանխարգելիչ չէզոքացում, ապա ապրիլեան երկու խորհուրդներու վերլուծումի մօտեցումները կը համատեղուին: Թալիշի մէջ հակառակորդին կատարածը,...