Անդրադարձ

ՅԱԿՈԲ ՉՈԼԱՔԵԱՆ Ուրիշ կարեւոր հարց մըն ալ: Այդ քաղուածքները պէտք է բերուած ըլլան աւանդական ուղղագրութեամբ, որպէսզի դպրոցականը դեռ վաղ տարիքէն կարողանայ ընտելանալ անոր ընթերցանութեան: Ի դէպ, «Մայրենի» շարքի Ե. կարգի դասագիրքին նիւթերէն մէկն է «Վահագնի Ծնունդը», որ բերուած է գրաբար եւ աւանդական ուղղագրութեամբ: Քաղուածքին կ՛ընկերանայ նաեւ արեւելահայերէնի վերածումը: Ուրեմն կարելի է նաեւ արեւմտահայ ու սփիւռքահայ գրուածքը բերել աւանդական ուղղագրութեամբ: Քանի...

Յ. ՊԱԼԵԱՆ Հայկական լրատուամիջոցները կ’արձագանգեն ակնկալութիւններ, մտահոգութիւններ եւ զգացումներ բաւարարող անմիջականութեամբ յատկանշուող տեղեկութիւններու. Արցախի սահմաններ, պետական այցելութիւններ, բարեսիրութիւններ, արտագաղթ: Ոչ ոք կ’ուզէ զբաղիլ հայկական իմացական-գիտական չօգտագործուող ներուժով կամ անոր արտահոսքով: Ինչո՞ւ սեփական ազգին չծառայող գիտական-իմացական ուժը օրակարգ չէ, եւ անոր նկատմամբ հետաքրքրութեան պակասը չի մտահոգեր: Այդ ուժին համար ֆրանսացին կ’ըսէ matière grise, «գորշ նիւթ», որ ուղեղն է: Քառորդ դար առաջ...

ՄԻՀՐԱՆ ՔԻՒՐՏՕՂԼԵԱՆ Վերջերս, ՀՅԴ Արցախի Կեդրոնական կոմիտէն յայտարարութիւն մը հրատարակեց՝ յայտնելով, թէ դաշնակցական պատգամաւորները դէմ պիտի քուէարկեն սահմանադրութեան վերամշակուած նախագիծին, որովհետեւ անիկա չի նպաստեր պետական համակարգի բարելաւումին, չի համապատասխաներ համակարգը առաւել ժողովրդավարացնելու կուսակցութեան պատկերացումին, հետապնդած նպատակին… Նախագիծը Ազգային ժողովէն քուէարկուած ըլլալով, արդէն իսկ նախագահական հրամանագիրով որոշուած է հանրաքուէի թուականը՝ 20 Փետրուար 2017: Մշակուած նախագիծով փոխանակ անցում կատարելու խորհրդարանական համակարգի, իշխանութիւնը...

Ս. ՄԱՀՍԷՐԷՃԵԱՆ Քաղաքական աշխարհին մէջ չգրուած օրէնք մը կ՛ըսէ, որ նորընտիր նախագահ մը կամ նորակազմ կառավարութիւն մը 100 օրերու «մեղրալուսնի շրջան» մը կ՛ունենայ, այդ ժամանակամիջոցին ըստ բաւականին կը յստականայ, թէ տուեալ իշխանաւորը ի՞նչ ուղղութիւն պիտի տայ իր վարած կառքին` պետական գործերուն տարբեր բնագաւառներուն մէջ, ներքին ու արտաքին գետիններու վրայ: Տոնըլտ Թրամփ յաջողեցաւ աւանդական ժամանակաշրջանը սեղմել շուրջ երկու շաբաթներու մէջ, երբ...

ՅԱԿՈԲ ՉՈԼԱՔԵԱՆ Ներկայիս Ներկայիս ամբողջ հայութիւնը բոլորովին նոր իրադրութեան մը առջեւ կը գտնուի: Կայ Հայաստանի Հանրապետութիւնը` իր Ազգային ժողովով, որ Համազգային բոլոր հիմնահարցերը անկաշկանդ քննարկելու կարելիութիւնը ունի: Լեզուի հարցով հսկայական հարցեր կան ե՛ւ հայրենիքի մէջ, ե՛ւ դուրսը, թէ՛ արեւմտախօս, թէ՛ արեւելախօս մեր մեծ զանգուածներու շրջանակներուն մէջ: Հարցեր, որոնք երեւան եկան գլխաւորաբար յետանկախացման շրջանին, ատոր պատճառով կամ զուգադիպաբար: - Նախկին ներքին...

Առողջապահութեան նախարարութեան համաձայն, համագումարին նշանաբանն է «Առողջութիւնը խթանելու, համարկելու եւ նորամուծութեան մարտահրաւէրներ»: Համագումարի նախագահ, Արժանթինի մէջ նշանաւոր բժիշկ, «վարակաբան», վարակիչ հիւանդութիւններու դէմ պայքարի «Ֆայտեք Արմենիա» հիմնարկի հիմնադիր Դանիէլ Ստամբուլեան աշխարհի հայ բժիշկներուն եւ հիւանդապահներուն կոչ ուղղած է` օգտուելու ընձեռուած կարելիութենէն եւ այցելելու Պուէնոս Այրես` հարստացնելու իրենց գիտելիքները, փոխանակելու փորձառութիւններ եւ միասնաբար քննարկելու Հայաստանի առողջապահական համակարգի մարտահրաւէրները եւ անոնց յաղթահարման ուղիները:...

ՕՇԻՆ ՉԻԼԻՆԿԸՐ Տինքի սպանութիւնից որոշ ժամանակ անց` 2007 թ. փետրուարի 16-ին, մեր թերթի սիւնակագիրներից Օշին Չիլինկիրը` Հրանդ Տինքի մտերիմ ընկերը, յօդուած է հրապարակում, որտեղ Հրանդ Տինքին համեմատում է Միութիւն եւ առաջադիմութիւն կուսակցութեան կողմից սպաննուած մտաւորականներից փաստաբան, գրող եւ պատգամաւոր Գրիգոր Զոհրապի հետ: Յօդուածը, որոշ իմաստով, ոչ վաղ անցեալի պատմութեան վերլուծութիւն-խրատ է: «Ակօս»-ի 10-րդ տարելիցին նուիրուած համարում եւս մէկ անգամ հրապարակում...

ՅԱԿՈԲ ՉՈԼԱՔԵԱՆ Պատմական Ակնարկ Հայերէնը մէկ եւ անտրոհելի հասկացողութիւն է բոլոր հայերուս համար, անկախ անկէ` թէ որակապէս իրարմէ որքանո՛վ կը տարբերին մեր խօսուածքները` բարբառ ըլլան անոնք, խօսակցական լեզու, թէ գրական հայերէնի ճիւղերէն մէկը: Գրական հայերէնի երկու ճիւղերը` արեւելահայերէնը եւ արեւմտահայերէնը, երբեք չեն դիտուած իբրեւ երկու լեզուներ, որովհետեւ զանոնք կրողները դաւանած են մէկ հայրենիքի ու մէկ ազգի գաղափարը, հետեւաբար զանոնք նկատած...

ՄԱԿԱՐ Ի Գաղղիա Ոմանք «կլոր սեղան»-ներու կը հրաւիրուին խօսելու: Կեդրոնականցի Արմենակ կ՛երթայ լսելու եւ ուրախանալու, թէ որքա՛ն խելացիներ ունինք: Միշտ ալ կը զարմանայ, թէ ամէն անգամ քիչ մը աւելի խելացի դառնալով` ինչո՞ւ կատարեալ խելացի չենք դառնար: Ֆրանսա հարիւր հինգ տարեկան մարդ մը կայ, որ հեծելարշաւի մրցանիշ կը հաստատէ: Եթէ հայկական ձեռնարկներու ներկայութեան ախոյեանութիւն մը ըլլար, Կեդրոնականցին կը պարգեւատրուէր եւ մեր...

Ն. Պ. 4 փետրուարին կը նշենք ծնունդը Զապէլ Եսայեանին, որ իր մնայուն եւ բարձրադիր պատուանդանը ունի հայ ժողովուրդի ազգային յիշողութեան մէջ` իբրեւ ամէնէն առինքնող կերպարներէն մէկը գրողի, մտաւորականի եւ ազգային գործիչի վաւերական վաստակ նուաճած մեծանուն հայ կիներու փաղանգին: Հայ գրականութեան եւ ընդհանրապէս հայ մտաւորականութեան կանացի շունչն ու դրոշմը խորհրդանշող արժանաւոր հեղինակութիւններէն է Զապէլ Եսայեան: Հայ կնոջ խղճմտանքի ձայնը առաւելագոյն հնչեղութեամբ...

Յ. ՊԱԼԵԱՆ Ա.- Խօսքի Մէջ Եւ Բեմի Վրայ Մոռցուող Էական Հայրենիք-Հողը Բռնագրաւուած Արեւմտահայաստանի ազատագրութիւնը դադրեցաւ հայ ազգային քաղաքականութեան ռազմավարական եւ մարտավարական օրակարգ ըլլալէ, այն օրէն, երբ մխրճուեցանք ուրիշները եւ մեզ չանհանգստացնող Ցեղասպանութեան ճանաչման եւ բարեսիրութիւն-հայասիրութիւն վերաբերումներու մէջ, որոնք սրահներ եւ ամբոխ կը յուզեն: Անվաղորդայն վերսկսող յուզումներու պահեր, որոնք չեն առնչուիր հայրենահանման, որ բառակոյտերու մէջ չի յիշուիր անգամ: Այդ յիշեցումը հայրենադարձութիւն...

ՊՕՂՈՍ ՇԱՀՄԵԼԻՔԵԱՆ Ինչպէս նախապէս անդրադարձած էի, Մաթիլտ Պուտաքեան եղած է Լիբանանի մէջ առաջին հայերէն երգողը, որ այդ օրերուն արձանագրած է հայերէն ձայնապնակներ. ժամանակաշրջանի մը մէջ, երբ այնքան հազուադէպ էր եւ տակաւին չէր ընդհանրացած արձանագրութեան արհեստագիտութիւնը: Իմ նախորդ սերունդիս կողմէ, ճանչցուած անուն մըն է  Մաթիլտ Պուտաքեանը, սակայն իմ սերունդէն շատերս լսած ենք այդ անունը` որպէս երգչուհի, առանց յաւելեալ տեղեկութիւններ ունենալու մեծ...

ԴԵՐԵՆԻԿ ՄԵԼԻՔԵԱՆ «Ալիք» օրաթերթի գլխաւոր խմբագիր Թրամփին անձամբ ու անմիջականօրէն շնորհաւորելու արտասահմանեան առաջնեկը հանդիսացաւ Եւրոմիութեանը թիկունքից դաշունահարած «Պրեքզիթ»-ի հեղինակ, նոյնինքն Մեծն Բրիտանիայի վարչապետ Թերեզա Մէյը: Հանդիպումը (ս. թ. յունուարի 28-ին) երկուստեք հոգեհարազատ էր` հաշուի առնելով Թրամփի դեռեւս մինչ այդ ցուցաբերած հակաեւրոմիութիւն կեցուածքը, վերջնիս «ծերութեան» մասին բարձրաձայնելով... Տիկին Մէյը, սակայն, մինչ Միացեալ Նահանգներ այցը, հասցրել էր տեսակցել նախ` Սէուտական Արաբիոյ Խալիֆ...

ՅԱԿՈԲ ԱՒԵՏԻՔԵԱՆ Այն պահից սկսեալ, երբ ամերիկեան սեւամորթների իքոնային դէմք, մարդկային իրաւունքների պաշտպան, ժամանակին Մարթին Լութեր Քինկի ամենամօտիկ զինակից, ծերակուտական Ճոն Լուիսը Տոնալտ Թրամփի ընտրութիւնը որակեց «ոչ օրինական» եւ յայտարարեց այսօր կայանալիք երդմնակալութեան արարողութիւնը պոյքոթելու մասին, փաստօրէն տրուեց ազդանշանը ընտրեալ նախագահի դէմ ձեւաւորուած ընդդիմութեան հաստատութենականացման: Երդմնակալութեանը չեն մասնակցելու, հետեւելով Ճոն Լուիսի օրինակին, աւելի քան 30 ծերակուտականներ, իսկ այսօր եւ շաբաթ...

ԵՍԱՅԻ ՀԱՒԱԹԵԱՆ Հեռաձայնի զանգն է. կը վերցնեմ ընկալուչը ` - Պէյրութէն Կարօ Աբրահամեանն է. կ՛ուղարկեմ ձեզ «Փթիթ»-ի վերջին  թիւը: Օրինակ մըն ալ հաճեցէք փոխանցել փոքրիկ Գաբրիէլին: Չմոռնամ` շնորհաւոր Նոր տարի եւ Ս.Ծնունդ: Այսպէս կարճ, յստակ եւ հաղորդական: Կարոյին ձայնին մէջ զգալի էր ուրախութեան շեշտ մը: Զգալի էր նոյնիսկ աւելին` օգտակար աշխատանք մը գլուխ հանած ըլլալու արդար գոհունակութիւն մը: Վերջին անգամ,...

Սփիւռքահայ երիտասարդութիւնը թէեւ իր ճակատագիրին բերումով տարտղնուած է, բայց հնարաւորութիւն ունի հայ կեանքին շուրջ բոլորուելու, հոգեպէս միանալու հայութեան մեծ ընտանիքին, իր հայատրոփ սրտին ու խորազնին կշռադատութեան անսալով` տագնապելու ազգային հարցերով, իր կարծիքն ու տեսակէտը արտայայտելու: Մամուլը եւ յատկապէս հասարակական ցանցերը կարծիքներու փոխանակման անպարագիծ դաշտ յառաջացուցած են, միաժամանակ սակայն` վերածուած անհակակշռելի բեմի, ուր մերթ ընդ մերթ կարծիքներու փոխանակումը կը վերածուի տնավարի...

ԱԲՕ ՊՈՂԻԿԵԱՆ Հայաստանի մէջ ծնունդները նուազած են: Անցեալ տարի Հայաստանէն մեկնողներու թիւը աւելի մեծ էր, քան` ժամանողներունը, բացասական հաշուեկշիռը դարձեա՛լ քառասուն հազարէ աւելի է: Խնայելու համար մեր ջիղերը, վերջնականապէս արմատախիլ չընելու համար լաւատեսութիւնն ու յոյսը` կրնանք այս լուրերը չհրապարակել: Սփիւռքահայու աչքերով, այս պատկերը ուղղակի մղձաւանջային է: Մենք, հաւանաբար, քիչ մը աւելի զգայուն ենք Հայաստանի բնակչութեան թիւին վերաբերեալ, որովհետեւ ազգի վերապրումի...

  ՄԱԿԱՐ, ի Գաղիա Բեւեռային ցուրտ է: Քաջերն անգամ հացի համար տունէն դուրս չեն գար: Աստ եւ անդ քաղաքական թատրոն կայ: Նախագահ ըլլալու ծարաւիներ: Ամերիկան նախագահ ընտրեց, մէկուն յոյս ներշնչող, միւսին` զայրոյթ: Ահաբեկչութեան սարսափ կայ: Եւ ինչե՜ր: Կայ տագնապող Կեդրոնականցին: Եթէ հեռատեսիլի կայան ունենար, նորոյթ բառով «փիփըլ» առաքեալ կ՛ըլլար եւ հայոց հոգիները կը փրկէր: Եթէ լսող գտնէր: Եկաւ: Ձեռքերը դրաւ...

Վարչապետին «100-րդ օրուան» մամլոյ ասուլիսը ՅԱՐՈՒԹ ՉԷՔԻՃԵԱՆ Կառավարութեան առաջին հեռասփռուած նիստերուն իսկ ականատես եղանք շարք մը վարչական աշխատանքներու աշխուժացման համար դրական մտադրութիւններու, որոնց կատարումը պիտի բարելաւէ կառավարման մեքենան ու բարձրացնէ պետութեան ընդհանուր արդիւնաբերութիւնը` հայրենիքին ու ժողովուրդին ծառայելու իր առաքելութեան մէջ, ապահովելով նաեւ նախահաշիւային (պիւտճէական) պատկառելի խնայողութիւն: Արդէն առաջին նիստին իսկ Արծուիկ Մինասեան բացայայտեց մէկէ աւելի նախարարութիւններու կրկնակի պատասխանատուութիւններուն մասին, ինչ...

Եւ մի ազգ, եթէ ուզում է մնալ յարգուած, եթէ չի՛ ուզում կորչել, պէտք է լինի զէնքի ընդունակ, միշտ պէտք է լինի կազմ ու պատրաստ ինքնապաշտպանութեան համար, մանաւանդ` քաղաքական ցնցումների վայրկեաններում... ՆԻԿՈԼ ԴՈՒՄԱՆ Հայաստանում այսօր աշխուժօրէն քննարկուող առանցքային գաղափարներից մէկը ազգ-բանակի տեսլականն է, որի վերաբերեալ հրապարակում առկայ կարծիքների ու առաջարկների բազմազանութիւնը շուտով կարող է հաւասարուել քննարկումների մասնակիցների թուին: Ուստի սկիզբ առած...