Խմբագրական

Ազրպէյճանի ռազմական յանցագործ ըլլալու դիմագիծին մասին հաստատումները սկսած են հնչել միջազգային կառոյցներու մէջ: Ապրիլեան պատերազմի ընթացքին կատարուած բարբարոսութիւններուն մասին թէ՛ Արցախի եւ թէ՛ Հայաստանի Հանրապետութեան համապատասխան գերատեսչութիւնները դիւանագիտական ներկայացուցչութիւններու եւ միջազգային կառոյցներու ուղարկած էին թղթածրար Ազրպէյճանի կողմէ ի գործ դրուած ամէնէն անմարդկային վայրագութիւններուն: Փաստացի այս տուեալները, լուսանկարները եւ պատերազմական օրէնքները գլխիվար շրջող բոլոր աքթերուն համարժէք գնահատական տալու արձագանգները չէին լսուեր:...

Պուլկարական թերթի մը կատարած փաստաթուղթերու գաղտնազերծումը, որ ի յայտ կը բերէր Պաքուէն կատարուած զէնքի անօրինական վաճառքը, շեշտակիօրէն կ՛ընդգծէր Պաքուի օժանդակութիւնը տարբեր երկիրներու մէջ գործող ահաբեկչական խումբերու: Սուրիական դէպքերու ծաւալման սկզբնական շրջանին լուր հրապարակուեցաւ, որ իսլամ ահաբեկիչներուն Ազրպէյճանի իշխանութիւնը 500 միլիոն տոլար փոխանցած է: Այլ ժամանակ հրապարակուեցաւ նաեւ այն բացայայտումը, որ Կովկասէն իսլամականներուն միացող ահաբեկիչներու գործունէութիւնը կը համակարգուի Ալիեւի թիկնազօրի անդամներուն...

Հայաստանի Հանրապետութեան գոյութեան ժամանակաշրջանի զինուորաքաղաքական եւ, ինչու չէ նաեւ, իրաւապայմանագրային ելեւէջները իրենց անմիջական ազդեցութիւնը կրած են ռուս-թրքական թշնամանքներուն եւ մերձեցումներուն պատճառով: Ռուսական զօրքերու յառաջխաղացք, ապա նահանջ, պատմական հայրենիքի տարածքներու կցում անկախացած հանրապետութեան, ապա` պարտադիր զիջում, նոյնիսկ անկախութեան հռչակում եւ ի վերջոյ խորհրդայնացում` բոլոր գործողութիւններու փիլիսոփայութիւնը պէտք է ընկալել երկու հարեւաններու փոխյարաբերութիւններու ընդհանուր շրջածիրին մէջ: Այդպէս է նաեւ իրաւապայմանագրային դաշտը` Կարսէն...

Հայաստանեանէն համահայկականի անցումը այնքան բարդ իրականանալի չի թուիր անշուշտ, որքան պատմակերտ այս իրադարձութեան միջազգային հնչեղութիւն ապահովելը: Նախապատրաստուելու համար ժամանակը նեղ է եւ խորքին մէջ 100-ամեակի յետհաշուարկը սկսած է արդէն: Այնուամենայնիւ քանի մը ուղղութիւն կարելի է նախանշել առաջադրուած հնչեղութեան ապահովման համար քայլեր ձեռնարկելու առումով: Տեղեկատուական դաշտին մէջ, նախատեսելով մայիսեան յաղթանակներու եւ պետականութեան կերտման համար հայրենիքի մէջ տեղի ունենալիք զինուորական շքերթներու, համերգներու...

  Մեր դրացի ոխերիմ հակառակորդ Ազրպէյճանը եւս կը նախապատրաստուի նշելու իր հիմնադրութեան 100-ամեակը: Ծայրայեղ միամիտ պէտք է ըլլալ չկանխատեսելու համար, որ Պաքուն այս առիթը բաց պիտի թողէ չշահարկելու համար Արցախի հարցը: Ազրպէյճանի անկախութիւնը մայիս 27-ին է. Պաքուի պաշտօնական այն մօտեցումը, որ Ազրպէյճան իր անկախութիւնը կը նշէ մայիս 28-ին, կը մատնէ արդէն որոշակի մարտավարութիւն: Անմիջապէս այստեղ կը մտաբերենք մեր միւս դրացիին`...

Խորհրդայնացումին իբրեւ հետեւանք, Հայաստանի Հանրապետութեան կերտիչները, գործիչները, պետական դէմքերը հաստատուեցան սփիւռքեան տարբեր գաղթօճախներ: Հանրապետութիւն կերտած գործիչներու սփիւռքահայ կազմակերպ կեանքին մէջ ներկայութիւնը նոր զսպանակում տուաւ մեր կրթական, մշակութային, կուսակցական եւ հասարակական կեանքին: Պատկերացնենք, որ ո՛չ միայն պետական կառոյցներ եւ գերատեսչութիւններ վարած, այլ նաեւ հանրապետութիւն կերտած մարդիկ յայտնուեցան Ցեղասպանութենէն առաջին վերապրող սերունդով  կազմուած համայնքային կեանքին մէջ: Այստեղ պէտք է աւելի խորանալ` նկատելու...

Պատմագիտական ուսումնասիրութիւններու անհրաժեշտութիւնը չի զգացուիր իմանալու համար, որ թէ՛ մայիսեան յաղթանակներուն եւ թէ՛ հանրապետութեան կերտման գլխաւոր ուժը Դաշնակցութիւնն էր: Հրաշքի համազօր երեւոյթներու կերտման գաղտնիքը Դաշնակցութեան նախաձեռնութեամբ բոլորի համախմբման իրողութեան վրայ կը կայանայ ամրօրէն: Եւ ճիշդ այստեղ  կը գտնուի դիւցազնամարտերու, անկախութեան նուաճման, հանրապետութեան կերտման ընկալումի նրբութիւնը: Համախմբուիլը բոլորը կ՛ենթադրէ, եւ հետեւաբար մայիս 28-ով խորհրդանշուող իրադարձութիւնները բոլորին սեփականութիւնն են: Պատմական սխալը ուղղելու...

Մեր ժամանակակից պատմութեան ամէնէն նշանակալի ու ամէնէն ճակատագրորոշ իրադարձութեան 100-ամեակի նշումի նախօրեակին կը գտնուինք ազգովին: Իբրեւ պետականութիւն եւ իբրեւ հայկական աշխարհ ընդհանրապէս աննախադէպ կենսափորձ ամրագրեցինք Հայոց ցեղասպանութեան 100-րդ տարելիցի աշխատանքները համակարգելու եւ նպատակային արդիւնաւորելու ուղղութեամբ: Հայաստանակեդրոն բրգաձեւ կառոյց, պետական յանձնաժողով, տարածաշրջանային եւ գաղութային յանձնախումբեր, հայեցակարգի մշակում, հռչակագիրի բանաձեւում եւ մանաւանդ գաղափարախօսաքաղաքական մակարդակներու վրայ համահունչ, ներդաշնակուած քարոզչաքաղաքական քայլեր: Բոլոր պատճառները ունէինք,...

Իրաքեան Քիւրտիստանը կը նախապատրաստուի ինքնավար կարգավիճակը բարձրացնելու անկախ պետութեան: Ընդհանրապէս որեւէ զօրակցական բացայայտ պաշտօնական կեցուածք չէ երեւցած որեւէ պետութեան կողմէ: Տարածաշրջանին մէջ նոր իրավիճակ չստեղծելու, վերապահութեան եւ ընթացակարգը չքաջալերող յայտարարութիւններ են ընդհանրապէս գերտէրութիւններու կողմէ: Առաւելագոյն պարագային լուռ, զուսպ մնացողներ, անուղղակիօրէն ձեռնպահ մնալով համաձայնութիւն յայտնելու մօտեցումները մատնելով: Յայտարարութիւնները սակայն կրնան իրողական դիրքորոշումներու հետ կապ չունենալ: Իրաքեան Քիւրտիստանը ո՛չ միայն ներքին, այլ...

Լիբանանի կառավարութիւնը բաղկացնող ուժերու ղեկավարներու հաւաքը խորքին մէջ կը ծառայէ ոչ թէ արտակառավարական ձեւաչափով հարցերու քննարկման նախադէպ ստեղծելու, այլ երկրի ճակատագրորոշ պահուն աշխատանքային նորուղենիշերու ճշդումը ամրագրելու: Արտակառավարական այս նիստը, խորքին մէջ իր էութեամբ կը տարբերի ցարդ գումարուած ազգային երկխօսութեան նիստերէն, որոնք ի բացակայութիւն պետական հաստատութիւններու բնականոն գործունէութեան կամ անոնց անդամալուծման դիմաց երկրի հիմնական համայնքներու եւ ուժերու ներկայացուցիչներուն միջեւ կապն ու...

Արցախի եւ Ազրպէյճանի սահմանագիծին վրայ միանգամայն երեք եւ ապա չորրորդ զոհ տալը ցնցիչ է անշուշտ եւ խորագոյն ցաւի կ՛առաջնորդէ համայն հայկական աշխարհը: Վերջին շրջանին նկատելի էր, որ շփման գիծի երկայնքին հայկական կողմը դիրքերը օժտած էր ռազմական արհեստագիտութեան համարժէք սարքերով, պաշտպանունակութեան աստիճանաչափը բարձրացնող եւ հակառակորդի շարժումներուն մինչեւ խորերը դիտարկող տեսանելիութեան գործիքակազմերով: Այս իրողութիւններուն իբրեւ անմիջական արդիւնք զգալիօրէն չէզոքացուած էր թշնամիի ոտնձգութիւններուն...

Երկարատեւ բանակցութիւններէ, ձգձգումներէ եւ պարանաձգութիւններէ ետք, Լիբանանը բաղկացնող հիմնական ուժերը յաջողեցան ընտրական նոր օրինագիծի մը շուրջ համաձայնութեան գալ: Ընտրական նոր օրինագիծի ոդիսականին այս աւարտը ընտրաքաղաքական որոշ դիտարկումներ կը հրաւիրէ իր վրայ: Ըստ էութեան համաձայնեցուած տարբերակը ընտրակարգի հիմնական փոփոխութիւն է: Նոր օրինագիծէն կամ նորացուած օրէնքէն աւելի ընտրակարգի հիմնական փոփոխութիւն է արձանագրուածը թէ՛ նոր ընտրաշրջաններու բաժանումով եւ թէ՛ մանաւանդ բոլորովին նոր ընտրահամակարգի...

Լիբանանի պատմութեան մէջ առաջին անգամ ըլլալով պիտի կատարուին համամասնական դրութեան վրայ հիմնուած երեսփոխանական ընտրութիւններ: Տարիներ շարունակ մեծամասնական դրութիւնը գործադրած Լիբանան այսօր պաշտօնապէս պիտի որդեգրէ համամասնական դրութիւնը` երկիրը վերածելով 15 ընտրաշրջանի եւ վերջ տալով 1960-ի ընտրական օրէնքին վերադառնալու կամ խորհրդարանին նստաշրջանը երկարաձգելու հաւանականութիւններուն: Կը նախատեսուի, որ արտերկրի լիբանանցիները եւս խորհրդարանին մէջ ներկայացուին, պայմանով որ սակայն ատիկա իրականանայ յաջորդ խորհրդարանական ընտրութիւններուն, այսինքն`...

Տարածաշրջանային առումով դիւանագիտական ամենագլխաւոր ճգնաժամի յառաջացումը յանկարծակիութեան գործօնով կը յատկանշուի: Քաթարի հետ արաբական որոշ երկիրներու (եւ ոչ միայն) դիւանագիտական կապերու խզումի իրերայաջորդ յայտարարութիւնները շատ արագ մագլցողականութեան երեւոյթ կը պարզեն: Պէտք չէ մտահան ընել անշուշտ Միացեալ Նահանգներու նախագահին այցելութիւնը Սէուտական Արաբիա, այդ առիթով հակաահաբեկչական միջազգային դաշինքի մասին կատարուած յայտարարութիւնները եւ Ռիատը ահաբեկչութեան դէմ պայքարելու տարածաշրջանային կեդրոնի վերածելու քաղաքականութեան դրսեւորումը: Միեւնոյն ժամանակաշրջանին...

Կիպրոսի արտաքին գործոց նախարարին կատարած յայտարարութիւնը հիւսիսային Կիպրոսն ու Արցախը չհամեմատելու դիտարժան բաժին ունի բազմակողմանիօրէն: Նախ անշուշտ կը վերաբերի կիպրական կողմին: Երբ Պաքուն եւ Անգարան տարբեր առիթներու այս համեմատութիւնը կը կատարեն, քանի մը թիրախ բնականաբար ներառած կ՛ըլլան իրենց մարտավարական մօտեցումներուն մէջ: Թէեւ այստեղ երկու պետութիւններուն շարժառիթները տարբեր կրնան ըլլալ: Մէջբերենք Կիպրոսի արտաքին գործոց նախարար Եոաննիս Քասուլիտեսի յայտարարութիւնը, որ կատարուած է...

Գործող խորհրդարանի պաշտօնավարման ժամկէտի աւարտին նախօրեակին ենք եւ ընտրական օրինագիծի ոդիսականի ճակատագիրը կը մնայ անորոշ: Մէկ կողմէ օրէնսդրական դատարկ ստեղծելու հաւանականութենէն ամէն կերպով խուսափելու, այդ վտանգը կանխարգիլելու միտող վճռակամութիւն ընդգծող յայտարարութիւններ, միւս կողմէ` նաեւ ընդհանուր համախոհութեան ի սպառ բացակայութիւն: Այս երկու հակոտնեայ երեւոյթներուն միջեւ սակայն, կայ նաեւ այլ գործընթաց, որ ունի հիմնական երկու մեկնաբանութիւն: Առաջինը այն, որ իրօք գոյութիւն ունի...

Տարի մը մեզ կը բաժնէ մայիսեան յաղթանակներու եւ Հայաստանի Հանրապետութեան կերտման 100-ամեակէն: Երեւանի մէջ յառաջացած է պետական յանձնաժողով` մայիսեան յաղթանակներու եւ Հայաստանի Հանրապետութեան 100-ամեակի ձեռնարկները համակարգելու համար: Վստահաբար բարձրագոյն մակարդակով, որակեալ եւ համահայաստանեան տարողութեամբ կը մշակուին, կը նախապատրաստուին եւ կ՛իրականանան այն բոլոր ծրագիրները, որոնք կը նախագծուին արժանաւորապէս նշելու մեր ժամանակակից պատմութեան ամէնէն անկիւնադարձային եւ ամէնէն ճակատագրորոշ շրջափուլը: Հայոց ցեղասպանութեան 100-րդ...

Դիմադրութեան օրուան նշումի հատուածականացումը խորքին մէջ լուրջ հարուած է համալիբանանեան մտածողութեան կայացման գործընթացին: Գործընթաց մը, որ աւելի քան անհրաժեշտութիւն է լիբանանեան պետութեան եւ հասարակութեան համար: Քաղաքականէն մինչեւ մշակութային, հիմնական տօն-խորհուրդներէն մինչեւ մարզական կեանք համայնքայինի եւ առ այդ հատուածի գերադասումը համալիբանանեանին կը շարունակէ գլուխ ցցել եւ իւրաքանչիւր գործնական հանգրուանի համոզել, որ տեսութենէն իրողականի անցում կատարելու դժուարութեան մէջ է առաջադրուած գործընթացը: Դիմադրութեան...

Ռիատի մէջ կայացած իսլամական-ամերիկեան վեհաժողովէն բխած յայտարարութիւններն ու ձեռք ձգուած համաձայնութիւնները քանի մը կարեւոր հանգամանքներով հետագայ իրադարձութիւններու հաւանական հունաւորման մասին որոշ նախադրեալներ կը փոխանցեն: Ուաշինկթըն Ռիատի դերակատարութեան վերասահմանման փորձ կը կատարէ. փաստօրէն Սէուտական Արաբիան տարածաշրջանին մէջ գլխաւոր խաղցողի իր կարգավիճակը սկսած էր զիջիլ այլ տէրութիւններու: Հիմա, հսկայածաւալ պիւտճէ ենթադրող նոր համաձայնութիւններով, բանակը վերազինելու ամերիկեան որոշումը եւ անկէ բխած Ռիատը հակաահաբեկչական...

Պաշտօնական Մոսկուայի եւ ԵԱՀԿ-ի Մինսքի խմբակի համանախագահներու յայտարարութիւնները համահունչ են Արցախի եւ Ազրպէյճանի շփման գիծին մէջ արձանագրուած վերջին իրադարձութիւններուն գնահատականը կատարելու առումով: «Տարբեր աղբիւրներից ստացուած տեղեկութիւններով` մայիսի 15-ի կէսօրին ազրպէյճանական կողմը գնդակոծել է շփման գծի հակառակ կողմում գտնուող ռազմական համակարգը, ինչին համապատասխանաբար արձագանգ է տուել միւս կողմը»: Պարզ է բովանդակութիւնը եւ պատասխանատուութեան հասցէականութիւնը: Ազրպէյճանական զինեալ ուժերն են, որոնք յարձակողապաշտութեամբ հանդէս...