ԼՈՐԻ ՅՈՎՍԷՓԵԱՆ
ՀՅԴ ԼԵՄ-ի «Ա. Շիրակեան» մասնաճիւղ
Իսկ եթէ օր մը արթննանք եւ հայոց լեզուն այլեւս չխօսինք, մեր երգերը չ՛երգենք, «Տէր ողորմեա»-ն մեզի ըլլայ անծանօթ եւ մեր անունները օտար հնչեն, պիտի գիտնա՞նք, թէ ո՛վ ենք մենք, եւ այդ պարագային ի՞նչ պիտի ըլլան մեր արժէքները, եւ ո՞ր ազգին պիտի պատկանինք:
Յաճախ այս հարցումը կը հարցնենք մեր միտքերուն մէջ: Ո՞վ ենք մենք, ինչո՞վ կը սահմանափակուի մեր ինքնութիւնը իբրեւ հայ:
Երբ կը խօսինք ազգային արժէքներու պահպանութեան կարեւորութեան եւ այժմէականութեան մասին, կրնանք մօտ պատասխանի մը հասնիլ այս հարցումներուն: Ազգային արժէքները չեն սահմանափակուիր միայն հին պատմութիւններով կամ թանգարանի հարստութիւններով: Ազգային արժէքներ ըսելով ի մտի ունինք ամբողջ ազգի մը պատմութիւնը, կերտած մշակոյթը, կրօնը, լեզուն, գիր ու գրականութիւնը: Անոնք նիւթական արժէքներ չեն, այլ բարոյական, զանոնք կ՛ընդգրկէ ամէն մէկ անհատ, որ ունի նոյն արժէքները, որոնք այդ անհատները միացնելով զանոնք կը վերածէ մէկ ազգի:
Այսօրուան արագընթաց աշխարհը` համացանցերը, ընկերային ցանցերը, ամէն կողմէն նոր միտքեր, նոր լեզուներ, նոր մշակոյթներ կը ներկայացնեն, որոնք այսօր անհրաժեշտ կը թուին մեզի, բայցեւայնպէս ունին իրենց վտանգը: Օրինակ` ներկայիս առցանց նամակները, զորս կ՛ուղարկենք, եւ կամ մեր միտքերը եւ մեր հայերէն բառերը, զորս կ՛արտայայտենք, անոնք մեծամասնութեամբ գրուած կ՛ըլլան լատինատառ, ինչ որ ինքնին մեծ վտանգ կը ներկայացնէ հայոց լեզուի պահպանութեան եւ ձուլումի դէմ պայքարին առումով: Երբ հայ երիտասարդ մը կը գրէ իր մօր լեզուով, կը սիրէ իր երգը կամ կը ճանչնայ իր պատմութիւնը, ան ինքնին կը դառնայ արժէքի կրող եւ պահպանող:
Բայց ներկայ փոթորկոտ ալիքներուն մէջ, ազգային արժէքները կը դառնան մեր նաւահանգիստը: Անոնք մեզի կը յիշեցնեն մեր արմատները, մեր նախնիներուն պայքարը եւ այն հաւատքը, որ մեզ կը պահէ մէկ վերնագիրի տակ` հայ ժողովուրդ:
Արդեօք կարելի՞ է բարեփոխել աւանդութիւնն ու որդեգրել նորութիւնը` քայլ պահելու համար ներկայ աշխարհին հետ, առանց կորսնցնելու մեր ինքնութիւնը:
Պահպանել ազգային արժէքները չի նշանակեր միայն անցեալը յիշել: Ան կը նշանակէ անցեալը սորվելով, ներկան բարեփոխելով, կերտել բարգաւաճ ապագայ յանուն մեր ժողովուրդին եւ սփիւռքին: Փոխանցելով զանոնք նոր սերունդներուն, յարմարեցնելով ներկայ ժամանակակից կեանքին, առանց հետեւելու օտարութեան ու ձուլումի:
