ԳԷՈՐԳ ԵԱԳՈՒՊԵԱՆ
ՀՅԴ ԼԵՄ-ի «Արշաւիր Շիրակեան» մասնաճիւղ
Հայաստանի ներկայ իշխանութիւնները կը շարունակեն արտաքին քաղաքականութեան մէջ իրենց սխալ քայլերը, որոնք վստահաբար ժխտական ազդեցութիւն պիտի ունենան Երեւանի աշխարհաքաղաքական հետագայ վիճակին վրայ: Հայաստանի վարչապետ Նիկոլ Փաշինեան եւ դիւանագիտականօրէն անփորձ իր խմբակը այսօր բոլոր ամպիոններէն կը քարոզեն Թուրքիոյ հետ յարաբերութիւնները բնականոնացնելու անհրաժեշտութիւնը եւ Արցախի հարցը ամբողջութեամբ փակելու տրամադրութիւնները: Թուրքիոյ հետ յարաբերութիւններու բնականոնացման գործընթացը այնքան վտանգաւոր չէ` իբրեւ գաղափար, որքան` իբրեւ զայն կիրարկելու միջոց:
Հայաստանի իշխանութիւնները եւ իրենց աջակցող ընկերային եւ լրատուական ցանցերը առջեւ կը մղեն այն թեզը, թէ Հայ յեղափոխական դաշնակցութիւնը ազգայնական ծայրայեղ մղումներէ մեկնած ամբողջութեամբ կը մերժէ խաղաղութիւն հաստատելու փորձերը եւ յարաբերութիւնները բարելաւելու ձգտումները: Հարկ է հաստատել, որ այս հասկացողութիւնը ամբողջութեամբ սխալ է:
ՀՅԴ 34-րդ Ընդհանուր ժողովին իր արտասանած բացման խօսքին ընթացքին Հայաստանի Ազգային ժողովի փոխնախագահ եւ ՀՅԴ Հայաստանի Գերագոյն մարմինի ներկայացուցիչ Իշխան Սաղաթէլեան հաստատեց, որ ներկայ իշխանութիւնները արտաքին քաղաքական իրենց քայլերով միմիայն կը նպաստեն Թուրքիոյ եւ Ազրպէյճանի շահերու իրականացման եւ երբեք` Երեւանի:
Աւելի՛ն. 27 դեկտեմբեր 2021-ին հրապարակուած ՀՅԴ Բիւրոյի յայտարարութիւնը իր կարգին յստակացուց, որ յարաբերութիւններու բնականոնացման որեւէ ծրագիր նախ պէտք է ունենայ ճշգրիտ կէտեր ու հանգրուաններ եւ տեղի ունենայ երկկողմ ու երբեք եռակողմ ձեւով: ՀՅԴ Բիւրոյի յայտարարութիւնը աւելցուց, որ Հայաստանի իշխանութիւնները պէտք է մերժեն Անգարայի կողմէ պարտադրուած բոլոր նախապայմանները եւ յարաբերութիւններու վերականգնման գործընթացը կատարեն առանց որեւէ նախապայմաններու:
Անցեալին եւս ՀՅԴ-ի կեցուածքը նաեւ յստակ էր: 2009-ին Ցիւրիխի մէջ տեղի ունեցած հայ-թրքական ստորագրութիւններուն ժամանակ ՀՅԴ-ն մերժեց Թուրքիոյ կողմէ առաջարկուած անընդունելի նախապայմանները, որոնց կարգին էին Հայոց ցեղասպանութեան դէպքերը քննող այսպէս կոչուած պատմական յանձնախումբի մը կազմութիւնը, Թուրքիոյ ներկայ սահմաններու ճանաչումը, այլ խօսքով, 1921-ի Կարսի դաշնագիրի վերջնական ամրագրումը եւ ոչ պաշտօնական ձեւով առաջարկուած Արցախի Հանրապետութենէն Հայաստանի հեռանալը: Այս բոլորին կողքին, Երեւան, հակառակ Անգարայի, որեւէ նախապայման չառաջարկեց: 2009-ին ՀՅԴ-ի նախարարները հրաժարեցան նախկին նախագահ Սերժ Սարգսեանի կառավարութենէն եւ ամբողջ սփիւռքը համախմբուեցաւ ու դէմ դրաւ անընդունելի այդ գործընթացին` փրկելով Հայաստանը աղէտալի կացութենէ:
Ներկայիս ՀՅԴ-ի կեցուածքը տակաւին նոյնն է, սակայն Հայաստանի վիճակը շատ աւելի աղէտալի է, քան 2009-ին, իսկ Արցախի հարցը` շատ աւելի բարդ: Հայաստանի վարչապետ Նիկոլ Փաշինեան եւ իր գործակիցները այսօր չեն գիտակցիր արտաքին քաղաքական ու դիւանագիտական իրենց աշխատանքներուն հաւանական հետեւանքներուն կամ ալ գիտակցաբար մեր հայրենիքը կը մղեն դէպի քայքայում:
Այսօր պաշտօնական Երեւանը որեւէ քայլ մը առնելէ առաջ պէտք է նկատի առնէ` արցախահայութեան ապագան, Սիւնիքի կարգավիճակը, Հայաստանի անվտանգութիւնը, երկրի տնտեսական ապագան եւ Թուրքիոյ նախագահ Ռեճեփ Թայիփ Էրտողանի ու Ազրպէյճանի նախագահ Իլհամ Ալիեւի ծաւալապաշտական ախորժակները: Քաղաքացիական պայմանագիր կուսակցութիւնը, ընդդիմութիւնը անտեսելու եւ յաւելեալ բաժանումներ յառաջացնելու փոխարէն, այսօր իբրեւ իշխանութիւն պէտք է համախմբէ բոլոր կողմերը եւ նկատի առնէ Հայ յեղափոխական դաշնակցութեան նման կուսակցութեան մը փորձառութիւնը եւ հայանպաստ ու հայրենանպաստ առաջարկները:
Աղբիւրներ`
ARF Bureau statement regarding Armenia-Turkey relations and settlement of the Artsakh issue. (2021, December 29). The Armenian Weekly. https://armenianweekly.com/2021/12/28/arf-bureau-statement-regarding-armenia-turkey-relations-and-settlement-of-the-artsakh-issue/
Armenia Declares Protocols with Turkey Null and Void. (2018, March 1). The Armenian Weekly. https://armenianweekly.com/2018/03/01/armenia-declares-protocols-turkey-null-void/
Tashjian, Y. (2022, January 12). ARF՛s Position on the Armenian-Turkish «Normalization» Process. The Armenian Weekly. https://armenianweekly.com/2022/01/12/arfs-position-on-the-armenian-turkish-normalization-process/
«Պարտութեան եւ պատերազմի խորհրդանիշ ուժը չի՛ կարող ապահովել խաղաղութիւն», Իշխան Սաղաթէլեան: «Ազդակ», 5 մարտ 2022 https://www.aztagdaily.com/archives/539709