ՀՅԴ Հայ դատի Պելճիքայի յանձնախումբը բաց նամակ յղած է Պելճիքայի փոխվարչապետ եւ արտաքին գործոց նախարար Սոֆի Վիլմեսին` իր բողոքը արտայայտելով ընդդէմ Ազրպէյճանի մէջ Պելճիքայի դեսպանի մասնակցութեան Ազրպէյճանի կողմէ բռնագրաւուած հայկական տարածքներ, մասնաւորապէս Շուշի կազմակերպուած այցելութեան: Պելճիքայի կողմէ մասնակցութիւնը այդ այցելութեան խստօրէն դատապարտուած է հայ համայնքին կողմէ:
«Տիկի՛ն նախարար, մենք զարմացանք, երբ իմացանք, որ Պաքւում գտնուող Պելճիքացի դիւանագէտը մի քանի օր առաջ օտարերկրեայ դեսպաններից եւ դիւանագէտներից մէկն էր, որոնք ընդունեցին Ազրպէյճանի նախագահ Իլհամ Ալիեւի ` պատմականօրէն հայկական Շուշի քաղաք այցելելու հրաւէրը, որն այժմ գտնւում է Ազրպէյճանի հսկողութեան տակ: Պելճիքայի մասնակցութիւնն այս այցին խստօրէն դատապարտւում է Պելճիքայի հայ համայնքի կողմից:
Ընդունելով այս հրաւէրը` Պելճիքական դիւանագիտութիւնը, փաստօրէն, մասնակցել է Ազրպէյճանի բռնապետական վարչակարգի քարոզչական արշաւին, որի նպատակն է արդարացնել ցեղային զտումն ու պատերազմական յանցանքները, ինչի հետեւանքով ամիսներ առաջ տուժել է Շուշիի, ինչպէս նաեւ Արցախի միւս հատուածների բնիկ հայ բնակչութիւնը:
Սա լրջօրէն վտանգում է ԵԱՀԿ-ի Մինսքի խմբի շարունակական ջանքերը` գտնելու տեւական, խաղաղ ու արդար կարգաւորում Արցախի հակամարտութեան համար: Պելճիքական կողմի մասնակցութիւնը մեզ շատ աւելի զարմացրեց` հաշուի առնելով նաեւ այն, որ Պելճիքան եւ դուք անձնապէս ձեր անվերապահ աջակցութիւնն էք յայտնել ԵԱՀԿ-ի Մինսքի խմբի համանախագահութեան ջանքերին: Ուստի, շատ աւելի լաւ կը լինէր, եթէ հետեւէիք համանախագահ երկրների` Ֆրանսիայի, Ռուսաստանի եւ Միացեալ Նահանգների օրինակին, որոնք հրաժարուեցին մասնակցել այս ուղեւորութեանը: Նրանց կողմից հրաժարուելը յստակ ուղերձ էր առ այն, որ հակամարտութիւնը դեռ կարգաւորուած չէ:
ԵԱՀԿ-ի երեք հիմնական սկզբունքներից երկուսը` բռնութեան չկիրառումը եւ ժողովուրդների ինքնորոշման իրաւունքը, խախտուել է Ազրպէյճանի կողմից պատերազմի ընթացքում: Ազրպէյճանական վարչակարգն իր հերթին հպարտանում է, որ «հայերը շների պէս վտարեց» Արցախից` կործանարար պատերազմի միջոցով, որին աջակցում էին Թուրքիան եւ սուրիացի ահաբեկչական վարձկանները:
Տիկի՛ն նախարար, հաւանաբար տեղեակ էք, որ տասնեակ հազարաւոր հայեր ստիպուած են եղել փախչել Արցախից` ազրպէյճանական զօրքերի բարբարոսութիւնների պատճառով: Հայերի ցեղային զտումների աւարտից յետոյ Ազրպէյճանն այժմ ձեռնամուխ է լինում մշակոյթի կեղծման ծրագրին: Այն նաեւ խթանում է լարուածութիւնը Հայաստանի հետ սահմանին` ոտնձգութիւն կատարելով Հայաստանի տարածքային ինքնիշխանութեան վրայ»:
Մենք նաեւ ցաւում ենք, որ Պելճիքայի կառավարութիւնն անտեսում է Պելճիքայի Ներկայացուցիչների պալատի 2020 թուականի դեկտեմբերին ընդունած բանաձեւը, որտեղ յստակ դատապարտուեց ազրպէյճանական յարձակումը եւ պահանջ ներկայացուեց ազրպէյճանական զօրքերը անյապաղ դուրս բերել պատմականօրէն հայկական տարածքներից, այդ թւում` Շուշի քաղաքից»:
Որպէս Պելճիքայի լիիրաւ քաղաքացիներ, որոնք շարունակում են յարգել այդ երկրի եւ Եւրոպայի արժէքները` յանձնախմբի անդամները յորդորել են կառավարութեանն ու մասնաւորապէս նախարարին` դատապարտել Ազրպէյճանի գործողութիւնները:
Մենք վերահաստատում ենք մեր դիրքորոշումը, որ չի կարող լինել տեւական խաղաղութիւն առանց արդարութեան, իսկ որպէսզի խաղաղութիւնը մնայուն լինի, դրան պէտք է աջակցի ժողովրդավարական աշխարհը», նշած են ՀՅԴ Հայ դատի Պելճիքայի յանձնախումբի անդամները:
ՀՅԴ Հայ դատի Պելճիքայի յանձնախումբէն նշած են նաեւ, որ Պելճիքայի մասնակցութիւնը այս այցելութեան կը հակասէ արտաքին գործոց նախարարի անձնական կոչերուն, որոնց մէջ պահանջ կը ներկայացուի անյապաղ ազատ արձակել հայ ռազմագերիները, որոնք Պաքուի բանտերուն մէջ կ՛ենթարկուին անմարդկային ու նուաստացնող վերաբերմունքի:
