ՄԱԿԱՐ
Արմենակին հետ գրատուներ շրջելէ ետք, կանգ առինք Երեւանի տուրիստական սրճարաններէն մին:Կու գան արդիականացածներ:Կը կարծէք, որ Լոսում էք: Լոսէն եկողներ եւ Լոս երթալու պատրաստուողներ:
Երեւանը կարելի չէ վայելել առանց պաղպաղակի տօնահանդէսի: Զարդարուած բաժակներու առջեւ նստած` զրուցեցինք:
Այս օրերուն Երեւանը կը պատկանի տուրիստներուն, սփիւռքահայեր, հայրենիքը կարօտցած եւ ցուցադրութեան համար եկած արտագաղթածներ, բազմացեղ մարդիկ եւ կիներ: Տուրիստական պիզնեսը փայլուն է:
Սպասեցի, որ Կեդրոնականցին պատմէ, ինչ որ մենք եւ երջանիկ տուրիստներս չենք լսեր եւ չենք տեսներ, հայրենասիրական կուրութեամբ:
Արմենակ եւ Էլպիս տուրիստական ընկերութեան մը փոքրիկ հանրակառքով Էջմիածին գացեր են: Առաջնորդ շնորհալի օրիորդը անդադար խօսած է, անգլերէն եւ ռուսերէն երկար բացատրութիւններ տուած է, երբ հասած է հայերէնի, իր խօսքը կրճատած է, ամփոփած:
– Դիտել տուի, որ ինչո՞ւ անգլերէնով եւ ռուսերէնով երկար կը խօսի, իսկ հայերէնը կարճի կը կապէ: Ան ըսաւ, որ հայերէնով յետոյ կ’ամբողջացնէ: Մակա՛ր, գիտես, ռուսերէնը մայրենի է, իսկ անգլերէնով դասակարգ կը փոխենք, ան պիզնեսի յաջողութիւնը կ’երաշխաւորէ:
– Արմենա՛կ, կը յիշե՞ս Ամերիկա հաստատուած գիտակից հայուհիի մը խօսքը, որ` «ամուսինս անգլերէնը չսորված` հայերէնը մոռցաւ»:
– Հասանք Էջմիածին: Զարմացայ: Ուղեկցող օրիորդը չէր գիտեր, թէ ի՛նչ կը նշանակէր Էջմիածին: Իրեն առանձին ըսի, տուրիզմի գործը չխանգարելու համար: Երբ ճամբայ պիտի ելլէինք, հայերէն հասկցողներուն ըսաւ, որ էկսկուրսիան պիտի տեւէր հինգ ժամ, բայց անգլերէնի խօսքին մէջ չըսաւ արշաւը: Չեմ գիտեր, ի՛նչ ըսաւ ռուսերէն:
– Սովետէն մնացած ախտ է, անբուժելի, դուն քեզ մի՛չարչարեր:
– Մինչեւ երէկ անյոյս էի: Բայց Հայաստանի մշակոյթի նոր նախարարը յայտարարեց, որ պէտք չէ աղարտել հայերէնը: Չհասկցայ, թէ եղած աղարտները պիտի պահուի՞ն եւ միայն նորե՞րը պիտի մերժուին, թէ՞ հերքիւլեան ճիգով մը բոլոր աղարտներէն պիտի սրբուի գրուած եւ խօսուած հայերէնը: Եւ սկսելու համար, իր պաշտօնակիցներէն, նաեւ վարչապետէն եւ ինքնիրմէ պիտի պահանջէ՞ կեղծ մոդեռնիզմ բուրող թիմէն եւ դուխէն հրաժարիլ, որպէսզի Աշտարակի վարժապետը չըսէ, որ ձուկը գլխէն կը հոտի:
– Քանի որ շատ կը սիրենք խորհրդաժողովները եւ յանձնաժողովները, բանիմացներ հրաւիրել, սիթիզըն եղած բոլոր աղարտները ցուցակագրել` առանց անոնց կուտակումը լեզուի յառաջդիմութիւն համարելու, եւ կացինով անարիւն յեղափոխութիւն մըն ալ հոն ընել: Համարձակ ես, գնա՛ եւ նախարարին դուռը բախէ՛:
– Ի՞նչ պիտի ընեմ, եթէ դռնապանը զիս սփիւռքի խեւ համարէ եւ դուռը երեսիս փակէ:
17 օգոստոս 2018, Երեւան
