Ակնարկ
Ոճիրի Արտօնագիր
Ամառ եղանակին լիբանանեան թերթերը կը լեցուին ճամբու մահացու արկածներու նկարագրականներով:
Լիբանանեան բոլոր ճամբաները կը վերածուին մահուան ճամբաներու` կամօքն արտօնեալ ոճրագործներու, որոնք սահմռկեցուցիչ անպատասխանատուութեամբ մը մահ կը սփռեն ամէն կողմ:
Ճիշդ է, որ ճամբու արկածներ կը պատահին բոլոր երկիրներուն մէջ, մանաւանդ հոն, ուր ինքնաշարժներու երթեւեկը շատ խիտ է: Օրինակ` Միացեալ Նահանգներ, ուր յատկապէս շաբաթավերջին հարիւրաւորներ զոհ կ՛երթան արագութիւն կոչուող գինովութեան:
Բայց նկատի ունենալով համեմատութիւնները` բնակչութեան թիւին եւ ինքնաշարժներու համրանքին, Լիբանան կը գրաւէ առաջին տեղերէն մէկը` ճամբու արկածներուն տուած իր արեան տուրքով:
Պատճառները բազմաթիւ են: Բայց գլխաւորը շարժավարներու անկարգապահութիւնն է, ճամբու օրէնքներուն հանդէպ բացարձակ արհամարհանքը, որ Լիբանանի պէս երկրի մը մէջ, ուր ճամբաներուն մեծ մասը լեռնային է, ճակատագրական ելք կ՛ունենայ:
Խօսք պիտի չունենայինք անձնասպանութեան թեկնածուներուն մասին, եթէ միայն իրենք ըլլային զոհը իրենց ոճրային ընթացքին: Բայց դժբախտաբար անոնք առանձին չեն մեկնիր այս աշխարհէն, այլ իրենց հետ կը տանին նաեւ ուրիշներ, բոլորովին անմեղներ: Երբեմն ալ իրենք կը մնան, ուրիշներ կ՛երթան:
Ժամանակը եկած է, որպէսզի վերջ տրուի այս սանձարձակութեան: Ճամբու օրինագիրքը արմատական փոփոխութեան կը կարօտի: Ինչպէս շատ մը երկիրներու մէջ, հոս եւս արտօնագրէ պէտք է զրկուին այն անձերը, որոնք իրար ետեւէ յանցանքի վրայ կը բռնուին, անուղղայ են:
Ոչ մէկ պետութիւն կրնայ ոճիրի արտօնագիր տալ իր քաղաքացիներուն, եթէ ատիկա միջոց մը չէ անշուշտ բնակչութեան աճը պակսեցնելու:
Շթորայի
Կազդուրման Կայանը
Վաղը` կիրակի, 7 օգոստոս, Լիբանանի օդափոխութեան բոլոր գիւղերուն մէջ, լիբանանահայ օգնութեան խաչի շրջ. վարչութեան կազմակերպութեամբ, հանգանակութիւն պիտի կատարուի` ի նպաստ Շթորայի Կազդուրման կայանին, որ տարիներէ ի վեր նախախնամական դեր կը կատարէ չքաւոր երեխաներու ֆիզիքական առողջութեան տեսակէտէն:
Վստահ ենք, որ օդափոխութեան բարիքները վայելող մեր հայրենակիցները, իրենց սրտաբուխ նուիրատուութեամբ, պիտի օժանդակեն այս գործի յաջողութեան:
Նկարին վրայ մաս մը Շթորայի կայանին էջ կազդուրուող երեխաներէն:
Հայաստանի
Երկաթուղիները
Առաջին անգամ շոգեկառքը Հայաստանի մէջ գործածութեան դրուեցաւ 1899 փետրուար 7-ին: Անցաւ Շիրակի դաշտէն եւ մտաւ Ալեքսանդրապոլ, իսկ յուլիս 21-ին Կարս:
1901-ին երկաթուղին հասաւ Ուլուխանլու (այժմ` Մասիս) կայարան: Առաջին շոգեկառքը Երեւան հասաւ 1902 դեկտեմբեր 5-ին:
1925-1960 Հայաստանի մէջ կառուցուած են հետեւեալ երկաթուղիները.
Լենինական-Արթիկ-Մայմունջուղ` 32 քիլոմեթր, Անի-Անիպեմգա` 5 քիլոմեթր, Մինջեւան-Ղափան` 40 քմ, Երեւան-Սեւան` 84 քմ:
Առաջին երեք փակուղիները փաստօրէն հանքավայրային երկաթուղիներ են, իսկ վերջինը կը հանդիսանայ Երեւան-Աղստաֆա կառուցուելիք գիծի շարունակութիւնը:
Մեծ նշանակութիւն ունեցաւ Ջուլֆա-Մինջեւան 126 քմ երկաթուղիի կառուցումը: Հայաստան ունեցաւ երկրորդ ելք մը Երեւան-Ջուլֆա-Պաքու գիծով, որ համեմատաբար Պաքու-Նաւթլուզի -Լենինական-Երեւան երկաթուղիին հետ, 211 քիլոմեթր կարճ է:
1963-ին Երեւան-Սեւան գծամասը ենթարկուեցաւ ելեկտրականացման: Նոյն թուականին ելեկտրականացաւ նաեւ Թիֆլիզ-Լենինական գիծը, իսկ 1964-ին Երեւան-Արաքս գծամասը:
Շուտով պիտի կառուցուի նաեւ Հրազդան-Մեղրաձոր-Շորժա Երկաթուղին:
Պիտի երկարացուի Ծովագիւղ-Շորժա երկաթուղիի կառուցումը:
Նախագծուած է երկաթուղիէն` անցընել նաեւ Սեւանայ լիճի միւս ափերը ամբողջութեամբ ելեկտրականացած:
Կառուցման աշխատանքները սկսած են արդէն Իջեւան-Աղստաֆա երկաթուղիին, որ պիտի ըլլայ Երեւան-Աղստաֆա երկաթուղիին մէկ մասը:
Պիտի երկարացուի նաեւ 1926-ին կառուցուած Լենինական-Պեմզաշէն երկաթուղիին եւ պիտի հասնի մինչեւ Մարալիկ:
Քանի մը տարիներու ընթացքին պիտի ելեկտրականացուի Արաքս-Լենինական երկաթուղիին:
«Էհրամճեան» Պարախումբը Եւ
«Սայաթ Նովա» Նուագախումբը
Ազունիէի Ազգ. Բուժարանին Մէջ
Հիւանդին, բանտարկեալին եւ զրկուածին այցելութիւնն ու մխիթարական երկու խօսքը կարելի է նկատել մարդուս զգացած հոգեկան բաւարարութեանց մեծագոյններէն մին:
Տօնական կամ ուխտի օրուան վերածուած էր Ազունիէի ազգ. բուժարանը, կիրակի, 24 յուլիս, 1966-ին:
Խուռներամ բազմութիւն մը` գիւղագնացներու, նոյնիսկ պէյրութաբնակներու, ժամանակէն առաջ եկած եւ լեցուցած էր յատկապէս պատրաստուած հանդիսավայրը եւ պատշգամները` հիւանդներուն հետ միաձուլուած:
Ժամը 4:30-ին խելայեղ ծափահարութիւններու մէջ բացուեցաւ վարագոյրը եւ վայրկենապէս հայկական երգն ու պարը եւ նուագը ստեղծեցին մանրանկար հայրենիք մը:
Կը նախագահէր բուժարանի խնամակալութեան ատենապետ տոքթ. Յակոբ Գասապեան: Աւելի քան մէկ ժամ տեւող հայկական այս յայտագիրը զգլխեց ներկաները, ի մասնաւորի` հիւանդները, որոնք հոգեպէս բուժուեցան իրենց զգացած հայկական հպարտութեամբ, կազդուրման այս աստուածատուր պարգեւ-կայանին` Ազունիէի Ազգ. բուժարանին մէջ:
Յայտագրին իրենց մասնակցութիւնը բերին իրարմէ անջատաբար գործող, բայց հիւանդ մը մխիթարելու ազնիւ զգացումնեով միացած` «Սայաթ Նովա» նուագախումբն ու Ազգ. «Էհրամճեան» վարժարանի պարախումբը:
Իսկապէս որ շնորհաւորելի էին յայտագրին մաս կազմող բոլոր նուագողները, պարողները, ի մասնաւորի` խումբի պատասխանատու Յակոբ Օվայեան, նուագախումբի պատասխանատու Սեդրակ Էսմէրեան եւ պարուսոյց Յարութիւն Քիրազեան, որոնք իրենց կարելին չէին խնայած նամուած եւ կոկիկ չէին խնայած խնամուած եւ կոկիկ յայտագիր մը պատրաստելու ճիգին մէջ:
Հիւրասիրութենէ մը ետք խումբը մեկնեցաւ բուժարանէն հիւանդներ մխիթարած ըլլալու հոգեկան բաւարարութեամբ:
