Տնտեսական Կեանք
Միջազգային Զբօսաշրջութեան Զարգացումը
Եւ Լիբանանի Նոր Ծրագիրները
Միջազգային զբօսաշրջութիւնը մեծ յառաջդիմութիւն արձանագրեց 1965-ին: Այս առթիւ հրատարակուած վիճակագրութիւններէ կը տեղեկանանք, որ 1965-ին, 117,7 միլիոն զբօսաշրջիկներ զանազան երկիրներ այցելած են նախորդ տարուան 110 միլիոնին դիմաց: Ուստի 7 առ հարիւր յաւելում եղած է այս յոյժ հասութաբեր ճիւղին մէջ:
Իսկ գալով դրամական եկամուտներուն` 1965-ին զբօսաշրջիկներուն ծախսած գումարները հասած են 11.460 միլիոն տոլարի, 1964-ին 10.339 միլիոն տոլարի դիմաց: Հոս եւս 12 առ հարիւր յաւելում արձանագրած է միջազգային զբօսաշրջութիւնը: Այս տեղեկութիւնները տրուած են 70 երկիրներու պաշտօնական մարմիններուն կողմէ:
Եւրոպա առաջին տեղը կը գրաւէ զբօսաշրջութենէն օգտուելու մարզին մէջ` իր 85 միլիոն յաճախորդներով (74,2 առ հարիւր), ապահովելով 7.300 միլիոն տոլարի մուտք (64,4 առ հարիւր):
Ապա կու գայ Հիւսիսային Ամերիկա, որ երկրորդ տեղը կը գրաւէ իր 19 միլիոն զբօսաշրջիկներով (16,4 առ հարիւր) եւ 1.875 միլիոն տոլարի եկամուտներով (16,2 առ հարիւր):
Համաշխարհային զբօսաշրջութեան մէջ Եւրոպա եւ Հիւսիսային Ամերիկա առաջին կարգի վրայ կու գան իբրեւ արտասահման զբօսաշրջիկներ ղրկող երկիրներ:
Արդարեւ, բոլոր երկիրներուն մէջ ալ զբօսաշրջութեան ճիւղը կը զարգանայ արտաքին աշխարհի պահանջին վրայ 10-12 առ հարիւր համեմատութեամբ` ընդունող երկիրներուն ապահովելով շօշափելի եկամուտներ` առանց դրամագլուխի: Եւ իրաւամբ, տնտեսապէս աղքատ երկիրներ, ինչպէս` Իտալիա, Յունաստան, մեծ աշխատանքներ կը տանին զբօսաշրջիկները գոհացնելու, տեսարժան պատմական վայրերուն այցելութիւնը դիւրացնելու, արդիական հանգստաւէտ հիւրանոցներ կառուցելու, ամառուան եւ ձմեռուան եղանակներուն մարմնամարզի վայրեր պատրաստելու, ծովային լողարաններ եւ դահուկելու շրջաններ կազմակերպելու համար:
Ֆրանսայի (որ Եւրոպայի մէջ ամէնէն շատ յաճախուած երկիրն է զբօսաշրջիկներու կողմէ) տարեկան եկամուտը զբօսաշրջութենէն միլիառներու կը հասնի: Հակառակ անոր որ Ֆրանսա եւ յատկապէս Փարիզ քաղաքը ապրուստի տեսակէտէն աշխարհի ամէնէն սուղ քաղաքներէն կը նկատուի, դարձեալ միլիոնաւոր անգլիացիներ կու գան շաբաթավերջը Փարիզ անցընելու: Իսկ միլիոնաւոր ամերիկացիներ ալ Ֆրանսա կ՛երթան զուարճանալու:
Գալով եւրոպական միւս երկիրներուն, ինչպէս` Անգլիա, Պելճիքա , Արեւմտեան Գերմանիա, Աւստրիա, հոս եւս զբօսաշրջութիւնը հետզհետէ կը զարգանայ: Մէկ խօսքով, զբօսաշրջութիւնը եկամուտի աղբիւրներ ապահովող ճարտարարուեստներէն կը համարուի անխտիր բոլոր երկիրներուն կողմէ: Այս պատճառով զբօսաշրջութեան պատասխանատուները կ՛աշխատին ամէն գնով օտար զբօսաշրջիկները գոհ ձգել, մաքսային եւ անցագրային գործողութիւնները դիւրացնել, հիւրանոցներու մէջ թէ տեսարժան վայրերու շրջագայութեան համար դիւրութիւններ ստեղծել: Արդէն բազմաթիւ երկիրներու մէջ զբօսաշրջութեան գրասենեակը պատրաստած է մասնաւոր անձնակազմեր` օտար լեզուներ գիտցող երիտասարդներէ բաղկացած:
Այժմ այս բոլորը տեսնելէ ետք, ի՞նչ կը մտածեն Լիբանանի մէջ զբօսաշրջութեան ապագայի մասին:
Լիբանան` իր բնական աղբիւրներով աղքատ երկիր մը, բայց հարուստ` իր պատմական նշանաւոր վայրերով, բնական գեղեցիկ տեսարաններով, լեռներով եւ ամարանոցներով, մշտադալար մայրիներու անտառներով, ծովային մարզաձեւերու կազմակերպութիւններով, իտէալ պայմաններ ունի ապագային աւելի մեծ թիւով զբօսաշրջիկներ գրաւելու` հարստացնելով երկրին ազգային ընդհանուր եկամուտը: Հետեւաբար Լիբանանի պատասխանատուները անտարբեր չեն կրնար մնալ այսքան հասութաբեր ճիւղի մը ապագային նկատմամբ:
Արդարեւ, Զբօսաշրջութեան ազգային խորհուրդը, զարգացնելու համար զբօսաշրջութիւնը, 15 տարուան համար ծրագիր մը պատրաստած է, հետեւեալ ձեւով.
1965-ին` 540.000 հոգի, 1966-ին` 648.000 հոգի, 1970-ին` 1.080.000 հոգի, 1975-ին` 2.080.000 հոգի, 1980-ին` 3.700.000 հոգի:
Ուրեմն, զբօսաշրջութենէն գոյանալիք հասոյթները պիտի հաւասարին Լիբանանի ազգային եկամուտներու կէսին: Ինչպէ՞ս:
Հաշիւ եղած է, որ 1961-ին զբօսաշրջիկները 132 միլիոն լ. ոսկի ծախսած են Լիբանանի մէջ (առանց հաշուելու ուսանողական ծախսերը), 150 տոլար կամ 440 լ. ոսկի անձ գլուխ: Կը կարծուի, որ հետզհետէ զբօսաշրջիկներու թիւը պիտի աւելնայ եւ եկողները աւելի երկար ատեն պիտի մնան Լիբանանի մէջ, բայց նուազ պիտի ծախսեն: Այսպէս, 1980-ին անձ գլուխ 290 լ. ոսկի պիտի ծախսուի:
Զբօսաշրջութեան գրասենեակի տուած տեղեկութեանց համաձայն, 1959-1964 տարեկան յաւելումը եղած է 20 առ հարիւր տոկոսով: Այս հաշիւով 15 տարի ետք` 1980-ին Լիբանան պիտի այցելեն (հիմ առնելով 1965-ի 540.000 զբօսաշրջիկներու թիւը) 3.700.000 հոգի:
Լիբանանի ազգային ընդհանուր եկամուտը 1961-ին եղած է 1.790 միլիոն լ. ոսկի: Այս գումարը 1965-ին հասած է 2.200 միլիոն լ. ոսկիի: Ուստի ազգային եկամուտին յաւելումը 5,3 առ հարիւր տոկոսով բարձրացած է:
Արդ, հիմնուելով վիճակագրական այս տուեալներուն վրայ` 1980-ին Լիբանանի, ազգային եկամուտը պիտի հասնի, զբօսաշրջութեամբ միասին, 4780 միլիոն ոսկիի, որուն 2.570 միլիոնը պիտի գոյանայ զբօսաշրջութենէն: Մէկ խօսքով, Լիբանանի հասոյթները պիտի կրկնապատկուին, եթէ միջազգային քաղաքական կացութիւնը խաղաղ շրջան մը բոլորէ:
Միւս կողմէ, Լիբանանի բնակչութիւնը 1965-ին կը հաշուէր 2.100.000 հոգի: Եթէ տարեկան 2,3 առ հարիւր տոկոսով աճը շարունակուի, 1980-ին պիտի ունենանք 2.950.000 հոգի:
Արդարեւ, Զբօսաշրջութեան ազգային խորհուրդին նախատեսած ծրագիրները իրականանալու պարագային, 1965-ին ազգային եկամուտը, որ անձ գլուխ 1050 լ. ոսկի էր, 1980-ին պիտի բարձրանայ 1975 լ. ոսկիի:
Այս բոլոր ծրագիրներու գործադրութեան համար զբօսաշրջութիւնն ալ կը կարօտի շինարարական բազմաթիւ աշխատանքներու, ինչպէս` արդիական հիւրանոցներու կառուցում, ճամբաներու բարեկարգութիւն, օդակայանի ընդարձակում եւ այլ յարակից գործեր:
Եզրակացութիւն. 15 տարուան մէջ զբօսաշրջութեան շնորհիւ Լիբանանի ազգային եկամուտը անձ գլուխ մօտաւորապէս պիտի կրկնապատկուի, որուն 870 լ. ոսկին պիտի գոյանայ Լիբանան այցելող օտար զբօսաշրջիկներու ծախսերէն:
ԳԷՈՐԳ ՍԱԶՃԵԱՆ