Մոհամետ Քութլուի ստորագրութեամբ «Ենի Աքիթ» կայքէջին վրայ հրատարակուած լրատուութիւն մը դարձեալ օրակարգի կը բերէ Հայաստանի նախագահ Սերժ Սարգսեանի կողմէ Հայաստանի խորհրդարանէն ետ առնուած փրոթոգոլներու հարցը: Լրատուութեան մէջ դիտել կը տրուի, որ այս կերպով բոլորովին բարձիթողի եղան Թուրքիոյ ու Հայաստանի յարաբերութիւնները բարելաւելու կոչուած փրոթոգոլները, որոնք Զուիցերիոյ մէջ ստորագրուած էին:
Այս նիւթին շուրջ «Ենի Աքիթ» թերթին համար մեկնաբանութիւններ ըրած է Կովկասեան ռազմավարական կեդրոնի նախագահ, հայկական հարցերու մասնագէտ տոքթ. Հասան Օքթայ: Այս վերջինին կարծիքով, Հայաստան վերոյիշեալ քայլը առաւ 1915-ի հարիւրամեակի կապակցութեամբ հայերուն նոր աշխուժութիւն ու մղում տալու նպատակով: Ըստ Օքթայի, Հայաստան, որ տարիներէ ի վեր կը պատրաստուի 1915-ի հարիւրամեակին, ամբողջ աշխարհի մէջ չափազանցուած գործունէութեամբ մը պիտի ջանայ Թուրքիան դժուար կացութեան մատնել. այս պատճառով ալ կ՛ուզէ մէջտեղէն վերցնել այն ամէն ինչը, որ կրնայ մեկնաբանուիլ որպէս լաւ բան Թուրքիոյ հասցէին:
Օքթայ ըրաւ տարբեր մեկնաբանութիւն մըն ալ: Ան պարզեց հետեւեալ վիճելի տեսակէտը: Այն բուն պատճառը, որ Հայաստանը կը մղէ նմանօրինակ քայլ մը առնելու, նոր զարգացումն է, որ կը տեսնուի Թուրքիա-Ռուսիա յարաբերութիւններուն մէջ: Երկու երկիրներուն յարաբերութիւնները, որոնք վերջերս նոր աշխուժութիւն ստացան Ռուսիոյ նախագահ Փութինի ու Թուրքիոյ նախագահ Էրտողանի միջեւ առկայ բարեկամութեամբ, սկսած է շատ անհանգստացնել Հայաստանը: Հայկական մամուլի մէջ երեւցած են գրութիւններ, որոնք կը պնդեն, որ Ռուսիա «ծախած է» Հայաստանը: «Հայերը կը պնդեն, որ իրենց պատմական դաշնակիցը` Ռուսիա, Թուրքիոյ մերձենալով` դաւաճանեց իրենց միջեւ առկայ արմատացած յարաբերութիւններուն», ըսած է Օքթայ: Այս պատճառով հայերը աններելի կը նկատեն Փութինն ու Ռուսիան: Այս պատճառով ալ Հայաստան աւելի զայրացկոտ դարձած է Թուրքիոյ ու Ռուսիոյ նկատմամբ:
Կովկասեան ռազմավարական կեդրոնին նախագահը այսպէս կը շարունակէ իր մեկնաբանութիւնը:
Հայաստանի մէջ զանգուածային անհանգստութիւնը այնպիսի աստիճանի մը հասած է, որ այժմ թէ՛ տեսողական կամ գրաւոր մամուլի մէջ, թէ՛ ընկերային էջերու վրայ կը տեսնուին պնդումներ, ըստ որոնց, Ռուսիա կը ջանայ պետական հարուած մը իրականացնել Հայաստանի մէջ ու կրկին իշխանութեան գլուխ բերել հանրապետութեան նախկին նախագահ Ռոպերթ Քոչարեանը: Այս մեկնաբանութիւնը ընողներուն մէջ կը գտնուին բազմաթիւ քաղաքագէտներ եւ մտածումի առաջնորդներ:
Օքթայ կ՛աւելցնէ, որ Թուրքիոյ ու Ռուսիոյ նման երկու հզօր պետութիւններու միջեւ հաստատուած լաւ յարաբերութիւնները ի վերջոյ Ազրպէյճանի ի նպաստ մթնոլորտ մը պիտի ստեղծեն Հայաստան-Ազրպէյճան հարցի մէջ: Անկէ վերջ ալ Ռուսիա պիտի փոխէ իր տեսակէտը միւս թրքական պետութիւններուն եւ մահմետական-թուրք ժողովուրդներուն նկատմամբ:
