Յունուար 28-ին Մարդու իրաւունքների Եւրոպական դատարանում տեղի ունեցաւ «Փերինչեքն ընդդէմ Զուիցերիայի» գործի լսումները: Մեծ պալատում լսումների աւարտից յետոյ «Փաստինֆօ»-ի թղթակցի հարցերին է պատասխանել Հայաստանի կառավարութիւնը ներկայացնող Լոնտոնի «Տաութի Սթրիթ Չեմպըրզ» փաստաբանական պալատի անդամ, միջազգային յայտնի փաստաբան Ամալ Քլունին:
«ՓԱՍՏԻՆՖՕ».- Տիկի՛ն Քլունի, դատարանում ձեր ելոյթի ժամանակ Մարդու իրաւունքների եւրոպական դատարանի ստորին պալատին մեղադրեցիք դատական սխալներ թոյլ տալու մէջ` նշելով, որ Ցեղասպանութեան վերաբերեալ գնահատականն այս գործում անհրաժեշտ չէր, կարո՞ղ էք մանրամասնել:
ԱՄԱԼ ՔԼՈՒՆԻ.- Առաջին հերթին մենք դատարանում ցանկանում էինք ներկայացնել, որ դատարանի ստորին պալատը աղէտալի սխալներ է թոյլ տուել այս գործում: Ստորին պալատը եզրայանգել էր, որ Ցեղասպանութիւնն անյայտ եւ անապացուցելի է` առանց օգտագործելու իր տրամադրութեան տակ առկայ փաստահաւաք գործիքներից որեւէ մէկը:
Ինչպէս գիտենք, 1915թ.ին սպաննուեցին 1.5 միլիոն հայեր, եւ ցեղասպանութիւնների միջեւ` Ողջակիզում եւ Ցեղասպանութիւն, տարբերութիւն դնելը, մէկը համարել հաստատուած, միւսի եղելութիւնը վիճարկելը, ճիշդ չէ:
Մենք առաջին հերթին դատարանից խնդրում էինք ճշգրտել ստորին պալատի կատարած սխալները եւ յոյս ունենք, որ այդպէս էլ կը լինի:
«Փ.».- Տիկի՛ն Քլունի, ինչպիսի՞ն են ձեր տպաւորութիւնները Փերինչեքի կողմի ներկայացրած փաստարկներից:
Ա. Ք.- Չեմ կարծում, որ Հայաստանի կառավարութիւնը մտահոգուած է, թէ ի՛նչ կ՛ասի պարոն Փերինչեքը տեղի ունեցած իրադարձութիւների վերաբերեալ: Մենք գիտենք, որ Փերինչեքը Թուրքիայի դատարանի կողմից դատապարտուած է եւ ցեղապաշտ, ինչպէս որ գտել էր Զուիցերիայի դատարանը: Հայաստանը գործում 3-րդ կողմ էր, եւ գործն իրականում Փերինչեքի եւ Զուիցերիայի միջեւ էր: Հայաստանի եւ մեզ համար կարեւոր էր ցոյց տալ, որ Հայաստանը չի վիճարկում խօսքի ազատութիւնը:
Թուրքիայում կան տասնեակ հազարաւոր հայեր, ովքեր եւս պէտք է հնարաւորութիւն ունենան բանավիճել այս հարցերի շուրջ: Մենք գիտենք նաեւ Հրանդ Տինքի գործից, որը եւս հասաւ Մարդու իրաւունքների եւրոպական դատարան: Եթէ դուք Ցեղասպանութեան մասին Թուրքիայում ասէք ճշմարտութիւնը, ապա կը դատապարտուէք թրքութիւնը վիրաւորելու համար:
«Փ.».- Տիկի՛ն Քլունի, մամուլում տեղեկութիւններ յայտնուեցին, որ հնարաւոր է Ճորճ Քլունին ժամանի Հայաստան եւ մասնակցի Հայոց ցեղասպանութեան զոհերի յիշատակման 100-ամեակին, արդեօք ճի՞շդ են այդ տեղեկութիւնները:
Ա. Ք.- Ներեցէք, ես չեմ պատասխանի իմ ամուսնուն վերաբերող հարցերին, այդ հարցով պէտք է իրեն դիմէք:
«Փ.».- Այդ դէպքում, հնարաւո՞ր է Հայաստանում դուք մասնակցէք Ցեղասպանութեան 100-ամեակին նուիրուած միջոցառումներին:
Ա. Ք.- Շնորհակալ եմ հրաւէրի համար եւ գնահատում եմ այն: Յոյս ունեմ, որ հնարաւոր կը լինի:
«Փաստինֆօ»
