Երէկ երեկոյեան ժամը 6:07-ին հսկայական պայթում մը ցնցեց Պէյրութի նաւահանգիստը, որուն պատճառով ամբողջ մայրաքաղաքին մէջ` իր արուարձաններով, վնասներ եւ աւերներ արձանագրուեցան:
Նաւահանգիստն ու անոր շրջակայքը ամբողջութեամբ քանդուեցան` արձանագրելով մարդկային եւ նիւթական ծանր վնասներ:
Տնտեսական ծանր տագնապ եւ ամբողջ աշխարհին նման «Քորոնա»-ի համաճարակը դիմագրաւող լիբանանցին նոր ցնցում մը ապրեցաւ այս պայթումին իբրեւ հետեւանք:
Ընդհանուր ապահովութեան ընդհանուր տնօրէն հազարապետ-զօրավար Ապպաս Իպրահիմ յայտնեց, որ Պէյրութի նաւահանգիստին պայթումը պատճառած է 2700 թոն ամոնիոմի պահեստը, որ տարիներէ ի վեր ամբարուած է նաւահանգիստին մէջ, եւ կը գտնուէր Ափրիկէ փոխադրուելու ընթացքին մէջ:
Ապահովական տեղեկագիրներ ընդգծեցին քիմիական այս նիւթին վտանգը:
Լիբանանի բոլոր հիւանդանոցները յայտարարեցին, որ Պէյրութի եւ արուարձաններու բնակիչները քթակապերով պէտք է մնան` նոյնիսկ իրենց բնակարաններուն մէջ, չշնչելու համար պայթումին պատճառով օդին մէջ ներծծուած թունաւոր կազերը:
Մաքսատան ընդհանուր տնօրէն Պատրի Տահեր հաստատեց, որ Պէյրութի նաւահանգիստին մէջ պայթումը քիմիական նիւթերու պահեստանոցի մը մէջ պատահած է:
Առողջապահութեան նախարար Համատ Հասան յայտնեց, որ արձանագրուած են աւելի քան 78 զոհեր եւ աւելի քան 4000 վիրաւորներ:
Զոհերուն շարքին էին նաեւ երեք հայեր, որոնցմէ` Փաղանգաւոր կուսակցութեան ընդհանուր քարտուղար Նազար Նաճարեան, Ժաք Պարամաքեան եւ Ճեսի Պեզճեան:
Վարչապետ Հասսան Տիապ` ընկերակցութեամբ ներքին գործոց նախարար Մոհամետ Ֆահմիի, այցելեց Պէյրութի նաւահանգիստ, ուր ստուգեց արձանագրուած վնասներուն հսկայ տարողութիւնը:
Ֆահմի յայտնեց, որ հետաքննութեան սկզբնական արդիւնքներուն համաձայն, Պէյրութի նաւահանգիստին պայթումը պատահած է գրաւուած պայթուցիկ նիւթեր ամբարող թիւ 12 պահեստանոցին մէջ:
Իր կարգին, նախկին վարչապետ Սաատ Հարիրի այցելեց դէպքին վայրը:
Հանրապետութեան նախագահ զօր. Միշել Աունի հրաւէրով Պաշտպանութեան գերագոյն խորհուրդը գիշերուան ժամը 10:30-ին, նախագահական պալատին մէջ գումարեց արտակարգ նիստ մը:
Մինչեւ նիստը նախագահ Աուն մօտէն հետեւեցաւ Պէյրութի նաւահանգիստին մէջ արձանագրուած քանդումին եւ ցուցմունքներ տուաւ մայրաքաղաքին ու արուարձաններուն մէջ ապահովական կայունութիւնը պահպանելու:
Նախագահ Աուն հիւանդանոցներէն ու հիւանդապահներէն, ինչպէս նաեւ բժշկական անձնակազմէն պահանջեց առողջապահութեան նախարարութեան հաշուոյն դարմանել ու բուժել վիրաւորները:
Երկու ժամուան նիստէն ետք, կէս գիշերուան ժամը 12:30-ին Պաշտպանութեան գերագոյն խորհուրդը Պէյրութի նաւահանգիստի շրջանը յայտարարեց աղէտի գօտի` ընդգծելով, որ Պէյրութ մայրաքաղաքին մէջ պիտի տիրէ երկու շաբթուան արտակարգ դրութիւն, որ կրնայ վերանորոգուիլ:
Խորհուրդին համաձայն, զինուորական խորհուրդը պիտի նշանակէ զինուորականներ, որոնք յատուկ պարտականութիւն պիտի ստանձնեն, ինչպէս նաեւ պիտի նշանակուի հետաքննութեան յանձնախումբ մը` բացայայտելու համար արձանագրուած այս աղէտին դրդապատճառները:
Պաշտպանութեան գերագոյն խորհուրդը կոչ ուղղեց Պէյրութի նաւահանգիստին մօտակայ շրջաններու բնակիչներուն դիմաց բանալ վարժարանները, ինչպէս նաեւ յայտարարեց ազգային սուգի եռօրեայ դրութիւն, որուն ընթացքին պիտի փակուի ամբողջ երկիրը:
Խորհուրդը յանձնարարեց հիւանդանոցներուն յատկացնել գումարներ, իսկ նահատակներու ընտանիքներուն` հատուցումներ, ինչպէս նաեւ կազմել տագնապի բջիջ մը, որուն աշխատանքը պիտի ըլլայ ալիւրի վաճառքը սահմանափակել միայն փուռերուն:
Վարչապետ Տիապ նիստին ընթացքին շեշտեց, որ պայթումի այս աղէտալի պատահարը առանց հաշուետուութեան պիտի չաւարտի` ընդգծելով, որ պատասխանատուները սուղ պիտի վճարեն այդ պայթումին գինը:
Տիապ ընդգծեց, որ 2014-էն ի վեր գոյութիւն ունեցող այս պահեստանոցին վտանգին մասին բազմաթիւ գաղտնիքներ պիտի բացայայտուին:
Վարչապետ Տիապ հաստատեց, որ ինք պիտի չհանգստանայ, մինչեւ որ այս պայթումին պատասխանատուները ծանրագոյն պատիժին ենթարկուին:
Ան ցաւակցութիւն յայտնեց զոհերու ընտանիքներուն:
Պաշտպանութեան նախարար Զէյնա Աքր հետեւեցաւ պայթումին մանրամասնութիւններուն եւ արձանագրուած հետեւանքներուն: Ան մաղթեց, որ Լիբանան այս աղէտէն նուազագոյն վնասներով դուրս գայ` վիրաւորներուն մաղթելով ապաքինում, ինչպէս նաեւ ցաւակցութիւն յայտնեց նահատակներու ընտանիքներուն:
Առաւօտեան ժամը 1:00-ին Մարոնի միաբանութիւնը յայտարարեց, որ իր վանքերն ու դպրոցները կը տրամադրէ նաւահանգիստի շրջանի բնակիչներուն, որոնք կորսնցուցին իրենց բնակարանները:
Խորհրդարանի նախագահ Նեպիհ Պըրրի Ամալ շարժումի անդամներուն եւ հետեւորդներուն կոչ ուղղեց արեան տուչութիւն կատարելու հիւանդանոցներուն եւ դարմանատուներուն:
Ազգային ազատ հոսանքը իր կարգին ձեռնարկեց նման արշաւի:
Կառավարութիւնը այսօր Պաապտայի մէջ պիտի գումարէ արտակարգ նիստ մը:
Օտար Պետութիւններ Կը Հակազդեն
Ֆրանսայի նախագահ Էմանուէլ Մաքրոն յայտնեց, որ Ֆրանսա օժանդակութիւններ պիտի ուղարկէ Լիբանանին:
Ան կատարեալ զօրակցութիւն յայտնեց լիբանանցիներուն, որոնք Ֆրանսայի եղբայրներն են` աւելցնելով, որ Ֆրանսա միշտ նեցուկ կը կանգնի Լիբանանին:
Միացեալ Նահանգներու նախագահ Տանըլտ Թրամփ ցաւ յայտնեց Լիբանանի մէջ արձանագրուած պայթումին համար` ընդգծելով, որ Ուաշինկթըն պատրաստ է օժանդակելու:
Թրամփ նկատել տուաւ, որ ամերիկացի պատասխանատու զինուորականներու համաձայն, Պէյրութի պայթումը հրթիռի տեսակի մը յարձակումն է:
Քաթարի Թամիմ պըն Համատ Ալ Թանի իշխանը հեռաձայնային հաղորդակցութիւն մը ունեցաւ նախագահ Աունի հետ եւ Քաթարի կարողութիւնները զետեղեց Լիբանանի տրամադրութեան տակ:
Ան ցաւակցութիւն յայտնեց նախագահ Աունին` արձանագրուած զոհերուն համար եւ շուտափոյթ ապաքինում մաղթեց վիրաւորներուն:
Քաթար այսօր Պէյրութ կ՛ուղարկէ երկու դաշտային հիւանդանոցներ, որոնք 500 անկողին կը բովանդակեն:
Սուրիոյ նախագահ Պաշշար Ասատ հեռագիր մը յղեց նախագահ Աունի: Ան Սուրիոյ եւ սուրիացի ժողովուրդին անունով ցաւ յայտնեց Լիբանանը հարուածած այս աղէտին համար եւ ցաւակցութիւն յայտնեց արձանագրուած զոհերուն հարազատներուն:
Թուրքիոյ նախագահ Ռեճեփ Թայիփ Էրտողան ցաւակցութիւն յայտնելէ ետք Պէյրութի պայթումին զոհերուն համար` ընդգծեց, թէ իրենք միշտ նեցուկ կը կանգնին Լիբանանին եւ լիբանանցի եղբայրներուն:
Նախագահ Աուն հեռաձայնային հաղորդակցութիւններ ստացաւ նաեւ Յորդանանի Ապտալլա Բ. թագաւորէն, որ իր կարողութիւնները զետեղեց Լիբանանի տրամադրութեան տակ:
Իրանի արտաքին գործոց նախարար Մոհամետ Ժաւատ Զարիֆ կոչ ուղղեց բոլոր բարեկամ երկիրներուն` օժանդակելու Լիբանանին եւ նեցուկ կանգնելու անոր:
Բրիտանիոյ վարչապետ Պորիս Ճոնսըն շեշտեց, որ Բրիտանիա պատրաստ է Լիբանանին ամէն տեսակի օժանդակութիւն տրամադրելու:
Քանատայի վարչապետ Ճասթին Թրուտօ հաստատեց, որ Քանատա պատրաստակամ է ամէն տեսակի օժանդակութիւն տրամադրելու Լիբանանին:
Սէուտական Արաբիոյ արտաքին գործոց նախարարութիւնը ամբողջական զօրակցութիւն յայտնեց Լիբանանին եւ լիբանանցիներուն:
Նշենք, որ Դրամատուներու միութիւնը յայտարարեց, որ այսօր բոլոր դրամատուները պիտի մնան փակ:
Իր կարգին, Հըզպալլայի ընդհանուր քարտուղար սէյիտ Հասան Նասրալլա ջնջեց այսօր երեկոյեան ժամը 8:30-ին իր արտասանելիք ճառը:
Պէտք է աւելցնել, որ Ժողովրդավարական հանդիպում պլոքի երեսփոխան Մարուան Համատէ երէկ յայտարարեց, թէ այսօր պաշտօնապէս պիտի ներկայացնէ խորհրդարանէն իր հրաժարականը:
