Արհեստական Բանականութիւնը Կրնա՞յ Խօսիլ

Պատրաստեց՝ ՇՈՂԻԿ ՏԷՐ ՂՈՒԿԱՍԵԱՆ

Արհեստական բանականութիւնը (ԱԲ) դարձած է գրեթէ անխուսափելի ընկերակից մը: Մենք անոր կը դիմենք` մեր դասերուն համար, մեր գործերուն, հարցումներու պատասխաններ գտնելու, կամ մեզի օգնելու` կազմելու տարբեր ծրագիրներ, աշխատանքներու… երբեմն ասիկա կը պատահի առանց մեր գիտակցութեան նաեւ: Վստահաբար պատահած է, որ դուն բերանացի հարցում մը ուղղես կամ հաղորդակցիս բջիջային հեռաձայնիդ կամ հակարգիչիդ հետ: Այս պարագային դուն խօսած պիտի ըլլաս ԱԲ-ի հետ:

Փորձենք հասկնալ, թէ այս խօսող մարդամեքենաները ինչպէ՞ս կը պատասխանեն մարդ արարածի մը… սակայն անդրադառնանք նաեւ` ինչո՞ւ պէտք է միշտ արթուն ըլլալ ԱԲ-ի գործածութեան պարագաներուն:

* * *

Սակայն ճի՞շդ է, որ ԱԲ-ն խօսիլ գիտէ: Արհեստական բանականութիւնը համակարգիչի գործիք մըն է, որ կազմուած է ընդօրինակելու մարդկային խելացութիւնը: Յստակ մարդոց հետ հաղորդակցելու համար պատրաստուած ԱԲ-ները կը կոչուին խօսակցական ԱԲ: Անոնք մեզի կու տան, իրենց ըսուածը հասկնալու տպաւորութիւնը` մեր հարցաքննութեան յստակ պատասխաններ տալով: Անոնք կրնան մեզի պատասխանել գրաւոր, իսկ աւելի յառաջդիմած ԱԲ-ները գիտեն նոյնիսկ բնական ձեւով «խօսիլ»:

* * *

Խօսակցական ԱԲ-ներու գործածութիւնը սկսած է միշտ աւելի տարածուիլ: Անոնք կը գործածուին` օգնելու պարտականութիւնները կատարելու, խոհագիրներ գտնելու, կամ նոյնիսկ խօսակցելու, երբ կը ձանձրանանք, հաւանաբար պատահած է, որ դուն ալ անոնց դիմած ես համացանցին վրայ տեղեկութիւն մը կամ թելադրութիւն մը փնտռելու:

Սակայն արդեօք մենք իսկապէ՞ս կը զրուցենք խօսակցական ԱԲ-ին հետ: Ճիշդ է, որ մեր ընկերները անդադար ներկայ չեն կամ տրամադրելի ժամանակ չունին, մինչ ԱԲ-ն միշտ ներկայ է եւ անոր «խօսակցութիւնը» միշտ ազնիւ եւ բարեսիրտ է, դրական եւ առանց որեւէ մէկ դատողութեան: Կարգ մը խօսակցական ԱԲ-ներ գործածողները կրնան նոյնիսկ թոյլ տալ, որ ԱԲ-ն զիրենք համոզէ, թէ իրենց յարաբերութիւնը իրական է եւ ժամերով անոր հետ խօսակցի: Ժամանակի ընթացքին, այս անձերը միշտ աւելի կ՛առանձնանան` փոխանակ դէպի ուրիշներուն ու աշխարհին դառնալու եւ բացուելու: Սակայն մենք բնաւ պէտք չէ խաբուինք. ԱԲ-ն ո՛չ մէկ զգացում կրնայ ունենալ, նոյնիսկ եթէ անոր գործածած բառերը հակառակ տպաւորութիւն կու տան: Ո՛չ մէկ յարաբերութիւն կայ անոր եւ մեր միջեւ, եւ ան վստահելի կամ մտերիմ ընկեր մը կրնայ ըլլալ, ո՛չ ալ նոյնիսկ խաղի մը ընկերը: Ան կրնայ սքանչելի գործիք մը ըլլալ` պատասխաններ գտնելու կամ զբաղելու համար, սակայն պէտք չէ մոռնալ, որ ան պարզապէս մեքենայ մըն է:

Գիտէի՞ր, Թէ…

– Գիտէի՞ր, թէ ամէն վայրկեան աշխարհին շուրջ 2000 փոթորիկներ տեղի կ՛ունենան:
– Ամպերը ճերմակ կ՛երեւին, որովհետեւ անոնք իրենցմէ աւելի բարձր գտնուող արեւուն լոյսը կ՛արտացոլացնեն:
– Կայծակը արեւէն հինգ անգամ աւելի տաք է:
– Ամէնէն արագ թափած անձրեւի կաթիլներուն արագութիւնը հասած է ժամական մօտաւորապէս 29 քմ-ի:
– Գիտէի՞ր, թէ կրնաս վայրի մը ջերմաստիճանը մօտաւորապէս կռահել` ըստ ճպուռներու ձայնի յաճախականութեան մէկ երկվայրկեանի մէջ:

* * *

– Բուերը իրենց աչքերը չեն կրնար շարժել, հետեւաբար անոնք իրենց վիզը կը դարձնեն իրենց շուրջը տեսնելու համար:

– Ընգղաները ունին կապոյտ արիւն, երեք սիրտ եւ ինը ուղեղ:
– Թրթուռները ունին 12 աչք: Անոնք բաժնուած են 6 աչքերով 2 խումբերու, որոնք թրթուռին գլխուն երկու կողմերը զետեղուած են:

– Գետաձիին շրթունքները մօտաւորապէս 60 սմ երկարութիւն ունին ձախէն աջ: Անոնց շնորհիւ անասունը կրնայ իր բերանը 150 աստիճան բանալ:

– Էգ մեղրահաւը` կը շինէ թռչուններու ամէնէն փոքրիկ բոյնը, ընկոյզի մը չափով:

* * *

– Աշխարհի ամէնէն մեծ տապկուած գետնախնձորը մօտաւորապէս 86 սմ երկարութիւն ունէր:
– Պանանները պտուղ չեն, այլ խոտերու խումբին մէջ կը մտնեն:

– Աշխարհի ամէնէն ծանր ստեպղինը 10.7 քիլօ կը կշռէր:

– Պիստակները ընկոյզի ընտանիքին մաս չեն կազմեր. անոնք բանջարեղէն կը համարուին:
– Հարաւային Ատլանտեանի մէջ Թրիսթան տա Քունա կղզիին վրայ հին ժամանակներուն գետնախնձորը իբրեւ դրամ կը գործածուէր:

* * *

– Յօրանջ մը միջին հաշուով կը տեւէ վեց երկվայրկեան:

– Միացեալ Թագաւորութեան Ուէյլզ շրջանին մէջ կարելի է մասնակցիլ ջուրին տակ հեծիկի մրցումի:
– Նոր Զելանտայի մէջ մարդոցմէ աւելի ոչխար գոյութիւն ունի:
– Մինչ Միացեալ Նահանգներուն մէջ շատ աւելի մեծ թիւով պատկերասփիւռներ գոյութիւն ունին, քան` Միացեալ Թագաւորութեան մէջ ապրող անձեր:
– Անգլիոյ մէջ պէտք է թագուհիէն կամ թագաւորէն մինչեւ 90 մեթր հեռու գտնուիլ՛ եթէ գուլպայ չէք հագած:

Ժամանց

Կրնա՞ս գտնել երկու պատկերներուն միջեւ գոյութիւն ունեցող
7 տարբերութիւնները:

Կրնա՞ս գտնել ելքի ճամբան:

Իւրաքանչիւր շարքի առաջին պատկերը կազմուած է անոր ձախ կողմը
շարուած երեք տուփիկներէն, ինչպէս նշուած է առաջին եւ երկրորդ շարքերուն մէջ:
Կրնա՞ս գտնել 3-9 շարքերու պատկերներուն տարբեր բաժինները:

Կրնաս գտնել պատկերին մէջ պահուած առարկաները: