Պէյրութին յղուած ամերիկեան փաստաթուղթին պիտի հետեւէր Թել Աւիւին ուղղուած մը: Բեմագրութիւնը այնպէս էր, որ նախ Պէյրութէն պիտի ակնկալուէր որոշ գործողութիւններ, յետոյ իբրեւ հակակշիռ քայլ նման փաստաթուղթ մը ուղղուէր Թել Աւիւին: Ենթադրելի էր, որ իբրեւ թէ փոխզիջումնային բանաձեւը պիտի ըլլար երկու կողմերէն ակնկալել համընթաց, համաժամանակակից քայլեր:
Ամերիկեան «Աքսիոս»-ը յատկապէս միջինարեւելեան տարածաշրջանի իրադարձութիւններուն նկատմամբ «պաշտօնական» խօսափողի դեր ստանձնած է: Կը նախանշէ հետագայ իրադարձութիւններու ընթացքը, կու տայ որոշ մանրամասնութիւններ: Գործառոյթը հանրային կարծիքի ձեւաւորումն է, նախապատրաստութեան կարգով: Փորձենք հրապարակուած տեղեկատուութիւնը տարբաղադրել կէտերով.
– Իսրայէլին ուղղուած կոչ` դադրեցնելու Լիբանանի դէմ ոչ անհրաժեշտ հարուածները:
– Տարածաշրջանի երկիրները համաձայն գտնուած են վերակառուցման ծրագիրներու համար ներդրում կատարելու` իսրայէլեան ուժերու ամբողջական հեռացումէն ետք Իսրայէլ համաձայն գտնուած է ամերիկեան առաջարկին եւ աւելցուցած, որ անպայման պէտք է հատուցեն լիբանանեան կառավարութեան, որ կարեւոր քայլ առած է:
Առանց խորանալու Իսրայէլին ուղղուած ամերիկեան առաջարկին մանրամասնութիւններուն մէջ, միայն այսքանը բաւարար է որոշ ընդգծումներ կատարելու ոչ հակակշիռ ընթացքի մը մասին:
Միացեալ Նահանգները պարզապէս կոչ կ՛ուղղեն: Այստեղ ո՛չ յանձնառութեան ո՛չ պարտադրողականութեան, ո՛չ ալ համաձայնութիւնը պարտաւորեցնելու խնդիր կայ: Կոչը յորդոր է, որ չկատարուելու պարագային որեւէ հետեւանք չունի: Աւելի՛ն. այս կոչը կը վերաբերի ոչ անհրաժեշտ հարուածներ կամ յարձակումներ չգործելու: Ուրեմն կան անհրաժեշտ, հետեւաբար արդարացուած յարձակումներ, հրթիռակոծումներ, ոտնձգութիւններ, որոնց գործադրելիութիւնը այս ձեւով ոչ միայն թոյլատրուած է, այլ նաեւ անուղղակիօրէն քաջալերուած:
Երկրորդ կէտով կը հասկցուի այն, որ միջազգային ընտանիքը, յատկապէս տարածաշրջանի երկիրները, համաձայն են ներդրումներ կատարելու միայն այն ատեն, երբ իսրայէլեան ուժերը ամբողջովին հեռացած ըլլան լիբանանեան տարածքներէն: Այս տեսլականը շատ տեսանելի չի թուիր տակաւին: «Տնտեսական», «անվտանգային», «ապառազմական» գօտիներու ձեւաւորման միտող Իսրայէլի քայլերը կը խօսին այն մասին, որ անոնք հեռանալու մտադրութիւն չունին: Դրացի երկիրներու մէջ արձանագրուածները, նոր ներխուժումները, նոր գօտիներու ստեղծումը այլ իրականութեան մասին կը խօսին:
Երրորդ կէտը ներլիբանանեան դաշտը պառակտելու, բանակ-Հըզպալլա բախումնային մթնոլորտի եւ ենթահողի ձեւաւորման կը նպաստէ: Պարզապէս կ՛ըսուի, որ Լիբանանի գործադիր իշխանութիւնները Հըզպալլայի զինաթափման օրակարգով ճիշդ ուղիով կ՛ընթանան: Ուղին արգելակողը Հըզպալլան է: Իսկ պաշտօնական Պէյրութի առած քայլին համարժէք դրական պատասխան պէտք է տայ Իսրայէլը:
Ամերիկեան հռչակաւոր կայքին հրապարակածը համահունչ է պաշտօնական Թել Աւիւի յայտարարութիւններուն: Իսրայէլի վարչապետին գրասենեակը կը յայտնէր, որ եթէ լիբանանեան բանակը Հըզպալլան զինաթափելու քայլեր որդեգրէ, Իսրայէլ փոխադարձ քայլերու պիտի ձեռնարկէ: Աւելի՛ն. թէ՝ Իսրայէլ պատրաստ է աջակցելու այս ուղղութեամբ Լիբանանի ջանքերուն: Տակաւի՛ն` ըստ Թել Աւիւի, այժմ յարմար ժամանակն է, որ Իսրայէլն ու Լիբանանը համատեղ ընթանան համագործակցութեան ոգիով, կեդրոնանան Հըզպալլան զինաթափելու օրակարգին վրայ եւ նպատակաուղղուին դէպի երկու երկիրներուն մէջ կայունութեան եւ բարգաւաճման հաստատում:
Իսրայէլ որդեգրած է ներլիբանանեան դաշտի պառակտումը: Կ՛աշխատի հակադրել լիբանանեան կառավարութիւնն ու բանակը Հըզպալլային եւ Հըզպալլայի զինաթափումէն ետք ռազմաքաղաքական գերակայութիւն հաստատել Լիբանանի վրայ:
Անհրաժեշտ է գերզգօնութիւն` այս ծուղակին չներքաշուելու համար:
Ըստ էութեան, իրողապէս իրար հակակշռող եւ բացարձակօրէն զուգընթաց գործողութիւններ պէտք են ՄԱԿ-ի 1701-ը իրականացնելու համար: «Կոչ»-երը կամ «անհրաժեշտ» եւ «ոչ անհրաժեշտ» հարուածներու դասակարգումները կը յուշեն միակողմանիութեան մասին, իսկ միակողմանիութիւնը կը խախտէ փոխհակակշիռ ընթացքը եւ չի կրնար ապահովել կայունութիւն եւ խաղաղութիւն:
«Ա.»
