ԵԱՀԿ-ի քառասուն անդամ պետութիւններ յայտարարած են Ռուսիոյ կողմէ գերեվարուած ուքրանացի զինուորներու նկատմամբ խոշտանգումներու եւ վատ վերաբերմունքի վերաբերեալ պաշտօնական հետաքննութեան սկսելու մասին:
Անոնք որոշած են կիրարկել այսպէս կոչուած Մոսկուայի գործիքակազմը` համաձայնագիր, որուն համաձայն ԵԱՀԿ-ի անդամները կրնան հետաքննել մարդու իրաւունքներու խախտումները մասնակից երկիրներէն մէկուն մէջ:
Բրիտանիոյ կառավարութեան կայքին մէջ հրապարակուած յայտարարութեան մէջ կը նշուի, որ քանի մը անկախ միջազգային կազմակերպութիւններ, ներառեալ ՄԱԿ-ի գործակալութիւնները, ստացած են Ռուսիոյ կողմէ ուքրանացի գերիներու նկատմամբ խոշտանգումներու լայնածաւալ կիրարկման ապացոյցեր:
«Վերապրածները նկարագրած են ուքրանացի պատերազմական գերիներու կողմէ խոշտանգումներու եւ վատ վերաբերմունքի լայն շրջանակ, ներառեալ ծայրայեղ ծանր ֆիզիքական ծեծ, ելեկտրականութեամբ խոշտանգումներ, շուներով խայծ, կեղծ մահապատիժներ (ներառեալ կախաղան հանել), ֆիզիքական բռնութեան եւ մահուան սպառնալիքներ, սեռականացուած բռնութիւն, ներառեալ բռնաբարութիւն, բռնաբարութեան եւ կրտման սպառնալիքներ, հարկադրանքի տակ սեռային գործողութիւններ կատարելու սպառնալիք, ինչպէս նաեւ նուաստացման այլ ձեւեր», կը գրեն 40 երկիրներու կողմէ ստորագրուած յայտարարութեան հեղինակները:
Անոնց եզրակացութեան համաձայն, կան ապացոյցներ, որ Ռուսիոյ իշխանութիւնները նման գործելակերպը կիրարկած են գիտակցաբար, միտումնաւոր եւ կեդրոնացուած կերպով, որովհետեւ խոշտանգումները արձանագրուած են միեւնոյն ժամանակ բազմաթիւ կալանավայրերու մէջ:
Յայտարարութեան համաձայն, խոշտանգումները մարդասիրական իրաւունքի խախտում են եւ «համարժէք են միջազգային լրջագոյն յանցագործութիւններուն»:
Յայտարարութեան հեղինակները մտադիր են նշանակել յատուկ զեկուցողներ, որոնք պիտի կատարեն այս տեղեկատուութեան անկախ հետաքննութիւն եւ «պիտի ներկայացնեն պատասխանատուութեան համապատասխան գործիքակազմերու վերաբերեալ առաջարկներ»:
«Մոսկուայի գործիքակազմ»-ը հաստատուած է 1991 թուականին Մոսկուայի մէջ տեղի ունեցած ԵԱՀԿ-ի ընդհանուր ժողովին մէջ: Ռուսիոյ կողմէ Ուքրանիա ներխուժման ժամանակ անիկա արդէն երեք անգամ գործարկուած է` Ռուսիոյ կողմէ կատարուած մարդու իրաւունքներու տարբեր խախտումներու առնչուած:
