ՄԱԹԻԿ ԷՊԼԻՂԱԹԵԱՆ
Արդի ժամանակներուն, երբ մեքենականացուած եւ մասամբ արհեստական բանականութեամբ առաջնորդուած ենք, ոգեղէն ու վսեմ արժէքները ոտնակոխուած են, նիւթականն ու կեղծիքը կը գերազանցեն նուիրեալն ու անձնազոհը:
Այս մթնոլորտին մէջ կենսական է Դիոգինէսի լապտերը` գտնելու եւ փոխարինելու համար մարդիկ, որոնք կը մեկնին այս աշխարհէն` բաց մը ձգելով իրենց ապրած միջավայրէն ներս:
Զուիցերահայութիւնը եւ Ժընեւի Ս. Յակոբ եկեղեցին քառասուն օրեր առաջ սգացին Եդուարդ Ա. սարկաւագ Դաւիթեանի կորուստը, ան ուրբաթ, 9 մայիսի երեկոյեան հրաժեշտ տուաւ դէպի անդենական:
Աւելի քան տասնամեակ մը առաջ էր, երբ բախտաւորութիւնը ունեցանք ծանօթանալու, ապա մտերմանալու հանգուցեալին եւ իր ազնիւ կնոջ` Վարդուհիին:
Սուրիոյ պատերազմէն հասած, պանդուխտի եւ գաղթականի մեր առօրեայի մտահոգութիւնները, ցաւերն ու կարիքները սպեղանի ունէին Դաւիթեան ամոլին մօտ: Ան լաւ կը հասկնար մեր կացութիւնը, որովհետեւ ինք ալ Պոլիսէն Զուիցերիա եկած ու ապրած էր այդ փուլը: Համեստ, հիւրասէր ու ծառայասէր նկարագիրով` չէր հանդուրժեր կեղծիքն եւ փառամոլութիւնը, իր դիտողութիւնները կ՛ընէր անկաշկանդ:
Շուրջ քառասուն տարիներ Ժընեւի Ս. Յակոբ եկեղեցւոյ խորանի սպասարկուն էր ան, հմուտ շարականագէտ, եկեղեցական ծիսական արարողութեանց գործադրութեան բծախնդիր, պոլսական դասական երգեցողութեան տիրապետած` իր ներկայութիւնը զգալի կը դառնար եկեղեցւոյ կամարներուն ներքեւ:
Հօրենական արմատներով սասունցի էր, ծնած` Պոլիս, 12 մարտ 1937-ին, ի տղայ տիոց ծառայած էր իր թաղի Կէտիկ Փաշայի Ս. Յովհաննէս եկեղեցւոյ մէջ:
1963-ին ընտանիք կը կազմէ եւ կը բախտաւորուի երկու զաւակներով` Սիմոն ու Թամար: 1979-ին կը գաղթէ դէպի Զուիցերիա, կեանքի թոհուբոհին մէջ մաքառելէ ետք հանգստեան կը կոչուի:
Դէպի ծննդավայր իր այցելութիւններուն առիթով կը միանար հասակակից սարկաւագներուն` անմոռանալի յիշատակներ վերապրելով, որուն մասին Ժընեւ դարձին կը պատմէր մեծ խանդավառութեամբ:
Վերջին տարիներուն առողջական հարցեր կը դիմագրաւէր, մասամբ կազդուրուած, գերագոյն հաճոյքն էր հետեւիլ Հայ եկեղեցւոյ աշխարհասփիւռ արարողութիւններուն` օգտուելով հեռակայ դրութեամբ համակարգչային սփռումներէն: Էջմիածինէն մինչեւ Անթիլիաս, Երուսաղէմէն Կ. Պոլիս, հասնելով Լոս Անճելըս կամ Հալէպ: Ան յաճախ գոհունակութեամբ կը խօսէր արժանաւոր կղերականներու պատգամներուն եւ արարողութեանց մասին, նաեւ իր դժգոհութիւնը կը յայտնէր, եթէ շեղումներ կամ կրճատումներ նկատէր:
Բծախնդիր էր շարականներու ճշգրիտ կատարումներու նկատմամբ, կղերականներու հոգեհանգստեան առիթով առինքնող ձայնով կ՛երգէր «Ահեղ խորհուրդ քահանայի» շարականը:
Բազմավաստակ բարեշնորհ Եդուարդ սրկ. Դաւիթեանի թաղման արարողութիւնը տեղի ունեցաւ ուրբաթ, 16 մայիս 2025-ին, յետմիջօրէի ժամը 13:00-ին, նախագահութեամբ Վատիկանի մէջ հայրապետական պատուիրակ Խաժակ արք. Պարսամեանի, մասնակցութեամբ զուիցերահայ թեմի առաջնորդական տեղապահ Գուսան ծ. վրդ. Ալճանեանի:
Իր դամբանական խօսքին մէջ Խաժակ սրբազան անդրադարձաւ հանգուցեալ Եդուարդ Ա. սարկաւագի հետ իր ծանօթացման, որ սկսած է սրբազանի մանկութենէն, երբ կը յաճախէր Կէտիկ Փաշայի Մեսրոպեան ծխական վարժարանը, եւ որպէս դպիր Ս. Յովհաննէս եկեղեցիէն ներս իր դասատուն ունենալով ողբացեալը, որուն դագաղին դիմաց կանգնած` ան յիշեց անցեալէն հաստատուած բարեկամութիւնը: Եդուարդ Ա. սարկաւագին տունը հարազատի մը նման այցելած էր միշտ` անոր ընտանիքի անդամներուն փոխադարձ սէրն ու յարգանքը վայելելով:
Հանգուցեալի որդին` Սիմոն, իր խօսքին մէջ յայտնեց, որ հայրը Պոլսոյ մէջ` որպէս մանրավաճառ, իր գործն ու հանգիստ կեանքը ձգելով եկած է օտարութեան` զաւկին առողջական հարցերուն համար: Այժմ ինք յաջող ոսկերիչ էր, սակայն պիտի զրկուի ամէնօրեայ հօրենական հեռաձայնի հաղորդակցութենէն:
Սիմոն շնորհակալութիւն յայտնեց բոլոր անոնց, որոնք իր հօր հիւանդութեան յաճախ այցելեցին հիւանդանոց կեցութեան շրջանին:
Խօսք առաւ նաեւ հանգուցեալին հարսը` Արմինէն, յայտնելով աներոջ ազնիւ վերաբերմունքը իր ընտանիքի բոլոր անդամներուն հետ:
Ժընեւահայութեան երէց սերունդը, յատկապէս` պոլսահայ ընկերները, պիտի յիշեն Եդուարդի կատակներն ու խանդավառութիւն առթող նկարագիրը:
Ս. Յակոբ եկեղեցւոյ պատերը երկար ժամանակ կարօտ պիտի մնան ձայնիդ:
Հողը թեթեւ գայ վրադ, բարեշնորհ սիրելի Եդուարդ Ա. սարկաւագ:
Ժընեւ
