ԶԱՒԷՆ ՊԱԱՔԼԻՆԻ
Դպրոցի եւ կեանքի ընկեր ըլլալէ անդին, Յովսէփ Գաբլանեանի` Եուսուֆի, երկար տարիներու գործունէութեան միակ վկան եմ, որուն բոլոր մանրամասնութիւնները ունիմ: Եւ այսօր, մահուան առիթով, եւ իբրեւ այդպիսին, «Գասպար Իփէկեան» թատերախումբի վարչութիւնը ինծի վստահած է այս դժուարին պարտականութիւնը:
Այս մէկը կը կատարեմ ուրախութեան եւ տխրութեան խառն զգացումներով: Այո՛, ուրախութիւն է, որովհետեւ կը վերյիշեմ բոլոր ա՛յն պահերը, որ ապրած եմ Եուսուֆին հետ, անոր նկարագրային գիծերն ու ուղին, յիշատակներն ու անմոռանալի պահերը:
Միեւնոյն ատեն, այս պահուն առաւել եւս տխրութիւն է, որովհետեւ Եուսուֆին ֆիզիքական բացակայութիւնը իր ազդեցութիւնը պիտի ձգէ թէ՛ իմ անձիս, թէ՛ շատերուն եւ թէ՛ մեր շրջապատին վրայ:
Եուսուֆը ունի աւելի քան 50-ամեայ թատերական գործունէութիւն մը, որուն սկիզբը եղած է Համազգայինի «Լեւոն Շանթ» թատրոնը, որ տեւած է 2-3 տարի, Վարուժ Խտըշեանին հետ, որմէ ետք շարունակուած է վերստին Խտըշեանի հետ` «Թատրոն 67»-ով:
Եուսուֆի թատերական աշխատանքը դադար չունեցաւ, Խտըշեանի «Գասպար Իփէկեան» թատերախումբ վերադարձով Եուսուֆ բեմադրիչին ճիգերով վերստին միացաւ եւ շարունակեց իր գործունէութիւնը: Խտըշեանի մահէն ետք, Եուսուֆ իր թատերական գործունէութիւնը բեմադրիչ Յակոբ Տէր Ղուկասեանի հետ շարունակեց մինչեւ իր մահը:
Եուսուֆի թատերական կեանքի երկարամեայ ներդրումը ունի հիմնական երկու հանգամանք, որոնց անպայման պէտք է անդրադառնալ: Առաջինը` անոր պաշտամունքի հասնող հաւատարմութիւնը, նուիրուածութիւնն ու սէրն է հայ թատրոնին նկատմամբ, որուն արգասիքը հանդիսացած է 25-է աւելի թատերական գործերու մասնակցութիւնը: Այստեղ յատկանշական է նշել «Հրամեցէ՛ք» ժապաւէնին մէջ իր դերը, որ արժանացած է 35 երկիրներու մասնակցութեամբ Լիբանանի մէջ կայացած ժապաւէններու փառատօնի լաւագոյն դերասանի մրցանակին:
Երկրորդ հանգամանքը Եուսուֆի հայրենասէր-ազգային ըլլալն է, եւ իր հայու կերպարը, ապրելակերպն ու առօրեան լաւագոյն վկայութիւնն է ներկայացնելու ազգային արժէքներու նկատմամբ անոր ունեցած անզիջող վերաբերմունքը:
Եուսուֆ թէեւ ծանօթ էր ջղային, պոռթկացող, իրեն յատուկ ձեւով մատնանշումներ կատարող յատկանիշներով, սակայն ան ունէր շատ փափուկ, մանուկի նման սիրտ մը:
Այսօր թէեւ մենք կորսնցուցինք Եուսուֆը եւ տխրութեամբ կը բաժնուինք իրմէ, սակայն վստահ ենք, որ կեանքի եւ թատրոնի ընկերները զինք ուրախութեամբ կը սպասեն: Այո՛, հոն զինք պիտի դիմաւորեն` Վարուժան Խտըշեանը, Մարի Ռոզ Մանուկեանը, Յակոբ Գալայճեանը, Վազգէն Դարբինեանը, Շողիկ Վարդիվառեանը եւ շատ ուրիշներ:
Անշուշտ յառաջիկային աւելի երկար կարելի է անդրադառնալ Եուսուֆի թատերական կեանքին մասին, եւ վստահաբար «Գասպար Իփէկեան»-ի վարչութիւնը այդ աշխատանքը պիտի կատարէ:
Համազգայինի մեծ ընտանիքին եւ ի մասնաւորի Համազգայինի «Գասպար Իփէկեան» մասնագիտացած մասնաճիւղի վարչութեան անունով մեր ցաւակցութիւնները կը յայտնենք Եուսուֆի ընտանիքին եւ անոր թատրոնի բարեկամներուն:
*Յովսէփ Գաբլանեանի թաղման արարողութեան օրը արտասանուած դամբանական: