Պատրաստեց՝ ՇՈՂԻԿ ՏԷՐ ՂՈՒԿԱՍԵԱՆ
Միացեալ Նահանգներու մէջ, 2011 թուականէն ի վեր, ամէն ձմեռ կարելի է այցելել սառոյցէ պալատներ` տարբեր նահանգներու մէջ: Սակայն եթէ կը փափաքիս այս պալատները այցելել, պէտք է աճապարես, որովհետեւ անոնք գոյութիւն պիտի ունենան, բնականաբար, մինչեւ գարուն միայն:
***
Այս «Այս քասըլ»-ները կարելի է այցելել ամէն ձմեռ, 14 տարիներէ ի վեր: 2011 թուականին օր մը հայր մը իր տան պարտէզին մէջ շինած է սառոյցէ պալատ մը: Անոր 6 զաւակները շատ սիրած են այդ կառոյցը, որ մեծ յաջողութիւն գտած է նաեւ թաղին եւ քաղաքին մանուկներուն մօտ: Հետեւաբար ան մտածած է այս գաղափարը իրականացնել աւելի մեծ տարբերակով եւ բազմաթիւ վայրերու մէջ:
Անոր սառոյցէ քանդակները կը նմանին հսկայական աւազէ պալատներու, որովհետեւ ձեռքով քանդակուած են: Արուեստագէտներ հաւաքած են սառոյցի հազարաւոր կտորներով այդ քանդակները իրականացնելու համար: Պատերը կը յիշեցնեն ամրոցներու պատերը: Գոյութիւն ունին նաեւ` կամարներ, ներքնուղիներ, աղբիւրներ, գահեր, սահնակներ…
Օրուան ընթացքին, արեւուն տաքութեան եւ այցելուներուն ժամանումին ազդեցութեան տակ, սառոյցը թեթեւօրէն կը հալի: Քիչ մը ջուր կը հոսի… Գիշերուան ընթացքին դարձեալ սառելով, երկար եւ կախուած ու սուր բազմաթիւ փոքրիկ սառոյցներ կը կազմուին: Ժամանակի ընթացքին այդ սրածայր սառոյցի կտորները կը ծածկեն ամբողջ պալատը:
Իրիկունը այս քանդակները կը լուսաւորուին տարբեր գոյնի ԼԵՏ լամբերով: Սակայն օրուան ընթացքին, նոյնիսկ առանց լոյսերու, սառոյցը կապոյտի տարբեր երանգներով կը յայտնուի: Որովհետեւ սառոյցը ճնշուած է եւ խիտ, ան չի ձգեր, որ լոյսի բոլոր ճառագայթները իր մէջէն թափանցեն, միայն կապոյտ գոյնի ճառագայթները կրնան անցնիլ անոր ընդմէջէն:
***
Գիտէի՞ր, թէ նոյն քանակով ջուրը աւելի տեղ կը գրաւէ, երբ սառած է, քան երբ հեղուկ վիճակի մէջ է:
Գիտելիքներ Ձմրան Մասին
– Գիտէի՞ր, թէ հիւսիսային բեւեռը աւելի նուազ ցուրտ է, քան` հարաւային բեւեռը:
– Ձմրան ընթացքին է, որ երկրագունդը արեւուն ամէնէն մօտը կ՛ըլլայ:
– Ուրանուս մոլորակին վրայ ձմեռը կը տեւէ 21 տարի:
– Չինական սալորի ծառը այն քիչ թիւով բոյսերէն է, որոնք ձմրան կը ծաղկին:
– Գիտէի՞ր, թէ Քանատայի մէջ ամէն տարի տեղի կ՛ունենայ մազերը սառեցնելու մրցում մը:
– Կարգ մը անասուններ կարողութիւնը ունին ձմրան ճերմակ դառնալու: Ինչպէս, օրինակի համար, կարգ մը նապաստակներ, բեւեռային աղուէսը, կզաքիսը…
– Ձմեռնային առաջին Ողիմպիական խաղերը տեղի ունեցան 1924-ին, Ֆրանսայի Շամոնի շրջանին մէջ:
– Նոր Զելանտայի մէջ գոյութիւն ունի ուէթա կոչուած միջատ մը, որ ձմրան ամբողջովին կը սառի, երբ ջերմաստիճանը կ՛իջնէ: Երբ օդը կը սկսի դարձեալ տաքնալ, ան «կը հալի» եւ դարձեալ իր բնական կեանքին կը վերադառնայ:
– Կան մարդիկ, որոնց մէջ ձիւնի տեսարանը մեծ վախ` ֆոպիա կը յառաջացնէ: Այս վախը նոյնիսկ ունի յատուկ անուն մը` քայօնոֆոպիա:
– Կարգ մը շրջաններու մէջ տան առջեւէն ձիւնը մաքրելը դարձած է իսկական մարզաձեւ: Սակայն ձայնը մաքրելու փոխարէն` մարդիկ կը ցատկեն դիերուն վրայ եւ բլուրէն դէպի վար սահելու հաճելի մրցումներ կը կազմակերպեն:
– Ձիւնի փաթիլի մը ամպէն մինչեւ գետին հասնիլը կրնայ 2 ժամ առնել:
– Ձիւնի փաթիլը ամպէն կը թափի մօտաւորպէս ժամական 5 քմ արագութեամբ:
– Ձիւնի փաթիլ մը միշտ 6 անկիւն կ՛ունենայ:
– Գոյութիւն ունին ձիւնի 5 տարբեր տեսակներ` չոր ձիւն, խոնաւ ձիւն, թաց ձիւն եւ ցեխոտ ձիւն:
– Ձիւնին 90-95 առ հարիւրը օդ է:
– Ձմեռնային փոթորիկները կը պատահին, երբ տաք ու խոնաւ օդը կը հանդիպի պաղ չոր օդին հետ: Այդ ժամանակ ցուրտ անձրեւ, կարկուտ կամ ձիւն կը տեղայ:
– 250 սմ ձիւնը պիտի հալի եւ վերածուի միայն 2,5 սմ ջուրի:
– Աշխարհի վրայ ամէնէն շատ ձիւն ստացող քաղաքը, Ճափոնի հիւսիսը Աոմորի Սիթի քաղաքն է: Հոն միջին հաշուով 7,9 մեթր ձիւն կու գայ:
Ժամանց
Կրնա՞ս գտնել 2 պատկերներուն միջեւ գոյութիւն ունեցող
21 տարբերութիւնները:
