Պատրաստեց՝ ՇՈՂԻԿ ՏԷՐ ՂՈՒԿԱՍԵԱՆ
«Կուկըլ Թրանսլէյթ» համացանցին վրայ թարգմանութեան ամէնէն ծանօթ գործիքներէն մէկն է: Անոր միջոցով կարելի է բառ մը, նախադասութիւն մը, կամ նոյնիսկ գրութիւն մը թարգմանել ուրիշ լեզուի մը: Յունիս ամսուան սկիզբը իր լեզուներու երկար ցանկին վրայ ան աւելցուց 110 նոր լեզուներ: Այժմ ընդամէնը 243 լեզուներ գոյութիւն ունին անոր ցանկին մէջ:
Այս 110 նոր լեզուներուն մէջ մենք կրնանք գտնել Հարաւային Ափրիկէի մէջ խօսուած զուլու լեզուն, կամ Հնդկաստանի մէջ խօսուած թելուկու լեզուն: Ուրիշ լեզուներ, ինչպէս` մայաներու լեզուն, կամ Քորսիքայի լեզուն, աւելցուած են նաեւ ձրիօրէն ժողովուրդին տրամադրութեան տակ գտնուող այս թարգմանութեան կայքէջին վրայ:
* * *
Ինչպէ՞ս Կը Բանի Համացանցի
Վրայ Թարգմանութիւն Մը
Համացանցի վրայ թարգմանութեան գործիք մը շատ հզօր համակարգիչներ կը գործածէ` վերլուծելու եւ հասկնալու տարբեր լեզուներով միլիոնաւոր նախադասութիւններ: Այս գործողութիւնը ինչպէ՞ս կը բանի.
1 – Տուեալներու հաւաք: «Թարգմանիչ»-ը կը սորվի տարբեր լեզուներով միլիոնաւոր գրութիւններու (գիրքեր, յօդուածներ, կայքէջեր)… միջոցով:
2 – Վերլուծում: Ան տարբեր լեզուներու մէջ կը բաղդատէ բառերը եւ նախադասութիւնները` հասկնալու համար, թէ անոնք ինչպէ՛ս թարգմանուած են:
3 – Թարգմանութիւն: Երբ դուն նախադասութիւն մը կը գրես համակարգիչին վրայ, թարգմանիչ կայքէջը իր ամբողջ «սորվածը» կը գործածէ քեզի ամէնէն լաւ թարգմանութիւնը առաջարկելու համար:
Շնորհիւ արհեստական բանականութեան` այս թարգմանութեան գործիքները միշտ աւելի ճշգրիտ եւ օգտակար կը դառնան:
– Ինչպէ՞ս Գործածել Համացանցի Վրայ Թարգմանութեան Գործիք Մը
1 – Լեզուի մը հիմքերը սորվիլ: Երեւակայէ, որ ընկերներդ տպաւորելու համար կ՛ուզես քանի մը բառ ափրիկեան զուլու բառեր սորվիլ: Դուն պարզապէս բառը հայերէնով, անգլերէնով, ֆրանսերէնով գրէ համակարգիչին վրայ եւ ձգէ, որ թարգմանիչը քեզի տայ անոր թարգմանութիւնը զուլու լեզուով:
2 – Պարտականութիւններդ կատարելու ատեն քեզի օգնելու համար: Օրինակի համար, երբ Հնդկաստանի մասին զեկոյց մը պէտք է պատրաստեն եւ կ՛ուզես մէջը մտցնել թելուկու լեզուով քանի մը բառեր: Թարգմանիչը կրնայ քեզի օգնել այս նախադասութիւնները թարգմանելու: Սակայն` ուշադրութի՛ւն: Դուն իբրեւ պարտականութիւն ստացած ամբողջ գրութիւնը մի փորձեր այս ձեւով թարգմանել, որովհետեւ երկար թարգմանութիւնները կրնան շատ ճշգրիտ չըլլալ:
– Օտար բարեկամներու հետ հաղորդակցելու համար: Եթէ ունիս բարեկամներ, որոնք քեզի անծանօթ լեզու մը կը խօսին, կրնաս համացանցի վրայ թարգմանիչը գործածել` անոր կարճ նամակ մը գրելու համար իր լեզուով, կամ` անոր ըսածը հասկնալու համար: Ան քեզի կ՛օգնէ, նոյնիսկ եթէ այդ օգնութիւնը կատարեալ չէ, ան յոյս կու տայ, թէ դուն ճիգ կը թափես ընկերոջդ հետ հաղորդակցելու համար:
– Ուրիշ մշակոյթներու ծանօթանալու համար: Նախադասութիւններ տարբեր լեզուներու թարգմանելով` դուն կրնաս աւելի բաներ սորվիլ աշխարհի տարբեր մշակոյթներու մասին, եւ թէ մարդիկ ինչպէ՛ս կ՛արտայայտուին տարբեր լեզուներով:
– Լեզուները բարելաւելու համար: Կ՛ուզես իտալերէն սորվիլ ընկերուհիի մը հետ խօսելո՞ւ համար, դպրոցը անգլերէն կը սորվի՞ս, դուն կրնաս լեզու մը աւելի լաւ սորվիլ` կարդալով եւ անշուշտ զայն խօսելով: Համացանցի այս թարգմանիչին շնորհիւ` դուն կարծես միշտ հետդ բառարան մը ունիս գրպանիդ մէջ:
* * *
Համանցը միայն կա՛մ ժամանցի, կա՛մ սորվելու չի ծառայեր: Եւ եթէ քեզի կը հետաքրքրեն լեզուները, կրնաս դիւրութեամբ այս երկար արձակուրդները օգտագործելով` սկսիլ օտար լեզու մը սորվիլ: Համացանցին վրայ գոյութիւն ունին տարբեր ափլիքէյշըններ, որոնք կ՛առաջարկեն ձրիօրէն սկսիլ սորվելու նոր լեզու մը, եւ երբ դժուարութեան մը առջեւ կը գտնուիս, կրնաս միշտ դիմել «Կուկըլ Թրանսլէյթ»-ին քեզի օգնութեան հասնելու համար:
Կարճ Լուրեր
Նոր Տեսակի Մրջիւն Մը
Գտնուած Է… Ան Կապոյտ Է
Հնդկաստանի հիւսիս-արեւելքը գիտնականներու խումբ մը գտած է մրջիւններու նոր տեսակ մը: Անոնք կապոյտ են: Ասիկա հազուադէպ երեւոյթ մըն է միջատներու աշխարհին մէջ: Այդ մրջիւններուն տրուեցաւ «Փարափարաթրեքինա Նիլա» անունը. Նիլա կը նշանակէ «կապոյտ» հնդկական բազմաթիւ լեզուներու մէջ:
Այս կապոյտ մրջիւնը շատ փոքր է. անոր երկարութիւնը հազիւ 2 միլիմեթր է: Շատ քիչ թիւով անասուններ կապոյտ կ՛ըլլան: Այս գոյնին մենք կը հանդիպինք յատկապէս թռչուններուն, ձուկերուն, գորտերուն մօտ:
Ճափոնցիները Կրցած Են Ստեղծել
Անջրպետի Փոքրիկ Մեքենայ Մը…
Միայն Փայտով Շինուած
Փայտէ առաջին արբանեակը ներկայացուեցաւ Ճափոնի մէջ: Անոր անունը «Լինիօ Սաթ» է: Կը ծրագրուի զայն անջրպետ ուղարկել սեպտեմբեր ամսուն, «Սփէյս էքս» անջրպետանաւին միջոցով: Անոր ներկայութիւնը անջրպետին մէջ պիտի ուսումնասիրուի` տեսնելու համար, թէ ան կարո՞ղ է տոկալ ջերմաստիճանի շատ մեծ փոփոխութիւններու:
Փայտէ շինուած արբանեակին նպատակն է նուազ վնասներ ունենալ, երբ արբանեակը կը վերադառնայ երկիր, այսինքն` խուսափիլ երկրագունդին վրայ ինկող արբանեակի մետաղեայ կտորներէն, երբ ան իր կեանքի վերջաւորութեան դարձեալ կը մտնէ մեր մթնոլորտին մէջ: Այս ձեւով փայտը աւելի դիւրութեամբ պիտի այրի, քան` մետաղը:
Գտնուած Են 250
Տարուան Կեռասներ…
Միացեալ Նահանգներու մէջ հնագէտները տարօրինակ հետքեր գտած են: Երկրի առաջին նախագահին` Ճորճ Ուաշինկթընի (1732-1799) տան մառանին մէջ պեղումներու ընթացքին անոնք գտած են կեռասներ եւ ուրիշ փոքրիկ պտուղներ պարունակող տասնեակ մը շիշեր: Այս պտուղները, որոնք 250 տարիներ առաջ քաղուած էին, շատ լաւ վիճակի մէջ կը գտնուին:
Հաւանաբար, որ մասնագէտներ անոնցմէ քանի մը կուտեր տնկեն, նոր կեռասենիներ աճեցնելու համար:
Հարցարան
Ընդհանուր Զարգացում
1-Ո՞րն է աշխարհի ամէնէն շատ այցելուած յուշարձան-շինութիւնը:
ա-Էյֆել աշտարակ, բ-Արգիլուած քաղաք, գ-Քոլիսէում:
2- Ո՞ր երկիրը արժանացաւ 2022-ի ֆութպոլի ախոյեանութեան:
ա-Ֆրանսա, բ-Արժանթին, գ-Պրազիլ:
3- Ո՞ր մոլորակը ճանչցուած է «Կարմիր մոլորակ» անունով:
ա-Լուսնթագ, բ-Արուսեակ, գ-Հրատ:
4-Ո՞րն է մեր արեգակնային դրութեան ամէնէն մեծ մոլորակը:
ա-Երեւակը, բ-Լուսնթագը, գ-Պոսիտոնը:
5- Ո՞վ գտած է Ամերիկան 1492-ին:
ա- Քրիստափոր Քոլոմպոս, բ-Վասքօ տը Կամա, գ-Ֆերտինանտ Մաժելլան:
6- Ո՞ր երկիրը կազմուած է աւելի քան 7000 կղզիներէ:
ա-Ինտոնեզիա – բ- Ֆիլիփին, գ-Քանատա:
7- Ո՞րն է հիւսիսային Ամերիկայի ամէնէն մեծ երկիրը:
ա-Քանատա, բ-Միացեալ Նահանգներ, գ-Մեքսիքա:
8- Ո՞ր երկիրը նշանաւոր է իր բուրգերով:
ա-Եգիպտոս, բ-Սուտան, գ-Յունաստան:
9- Ո՞ր երկիրը ճանչցուած է իբրեւ «Կակաչներու երկիր»:
ա- Պելճիքա, բ-Նետերլանտներ (Հոլանտա), գ-Լուքսամպուրկ:
10- Ո՞ր ցամաքամասին վրայ կը գտնուի ամազոնեան անտառը:
ա-Հարաւային Ամերիկա, բ-Ափրիկէ, գ-Ասիա:
11- Ո՞րն է Ափրիկէի ամէնէն մեծ տարածք ունեցող երկիրը:
ա-Ալճերիա, բ-Սուտան, գ-Եթովպիա:
12- Ո՞րն է աշխարհի ամէնէն մեծ տարածքով երկիրը:
ա-Քանատա, բ-Ռուսիա, գ-Չինաստան:
13- Ո՞րն է ամէնէն փոքրիկ ցամաքամասը:
ա- Եւրոպա, բ-Ովկիանիա, գ-Անթարքթիքա:
14- Ո՞ր լեռնաշղթան կը գտնուի հարաւային Ամերիկայի մէջ:
ա- Ալպեան լեռնաշղթան, բ-Անտեան լեռնաշղթան, գ-Հիմալայայի լեռնաշղթան:
15- Ո՞ր երկիրին մէջ կը գտնուի Էվերեսթ լեռը:
ա- Նեփալ, բ-Հնդկաստան գ- Չինաստան:
Պատասխանները վերջաւորութեան
Ժամանց
Կրնա՞ս գտնել քաղաք հասցնող ճամբան:
Կրնա՞ս գտնել 2 պատկերներուն միջեւ գոյութիւն ունեցող
14 տարբերութիւնները:
Կրնա՞ս գտնել պատկերին մէջ պահուած սուզանաւը:
Կրնա՞ս գտնել պատկերին մէջ պահուած առարկաները:
Պատասխաններ
1-Արգիլուած քաղաքը, 2-Արժանթին, 3-Հրատ, 4-Լուսնթաք, 5-Քրիստափոր Քոլոմպոս, 6- Ինտիոնեզիա, 7-Քանատա, 8-Եգիպտոս, 9- Նետերլանտներ (Հոլանտա), 10-Հարաւային Ամերիկա, 11-Ալճերիա, 12-Ռուսիա, 13- Ովկիանիա, 14-Անտեան Լեռնաշղթայ, 15- Նէփալ:


