Հայոց ցեղասպանութեան նիւթով հազարաւոր ուսումնասիրութիւններ գրուած են, յուշարձաններ կանգնեցուած, քանդակներ եւ նկարներ ստեղծուած են, վէպեր եւ գեղարուեստական այլ ստեղծագործութիւններ գրուած, ժապաւէններ նկարուած, երգեր հիւսուած:
Հայաստանի ազգային գրադարանը կազմակերպած էր հանրային դասախօսութիւն մը, որուն բանախօսը` սուրիահայ ճանչցուած լրագրող, բանասիրական եւ պատմա-քաղաքական ուսումնասիրութիւններու հեղինակ Աւօ Գաթրճեան ներկայացուց իր «Հայոց ցեղասպանութեան ազդեցութիւնը երգ-երաժշտութեան վրայ» ուսումնասիրութիւնը:
Ստուարածաւալ գիրքը կ՛ընդգրկէ ընդարձակ տեղեկութիւններ 19-րդ դարավերջէն մինչեւ 1915-1923 թուականներ իրականացուած ցեղասպանութեան նիւթով մօտ 200 երգի, աւելի քան 50 դասական երաժշտական ստեղծագործութեան, ինչպէս նաեւ շուրջ 150 այլ երաժշտական գործերու եւ ժապաւէններու համար գրուած երաժշտութեան վերաբերեալ:
Խորհրդային եւ յետխորհրդային շրջանին հայաստանեան հանրութիւնը առաւելապէս ծանօթ էր Անդրանիկ Օզանեանի, Գէորգ Չաւուշի, Նժդեհի եւ ուրիշներու մասին գրուած ազգային-հայրենասիրական երգերուն: Ձեռնարկին ընթացքին բանախօսը լսարանին համար բացայայտեց Ցեղասպանութեան մասին անծանօթ երգեր, երաժշտական սեռեր եւ նիւթեր:
Աւօ Գաթրճեանի` 2010-ին Հալէպի մէջ հրատարակուած «Հայոց ցեղասպանութեան ազդեցութիւնը երգ-երաժշտութեան վրայ» գիրքը եւ անոր գրիչին պատկանող այլ ուսումնասիրութիւններ կարելի է կարդալ Ազգային գրադարանին մէջ:
