Սումկայիթի ջարդերուն 35-ամեակին առիթով երէկ Արցախի արտաքին գործոց նախարարութիւնը հրապարակած է յայտարարութիւն մը, որուն մէջ կը նշուի, որ «այսօր կը լրանայ հայ ժողովուրդի նորագոյն պատմութեան ամէնէն ողբերգական ու հրէշաւոր էջերէն մէկուն` Սումկայիթի ջարդերուն 35-ամեակը: 1988 թուականի փետրուարի 27-29-ը` Պաքուէն ընդամէնը 40 քիլոմեթր հեռաւորութեան վրայ գտնուող Սումկայիթ քաղաքին մէջ, ազրպէյճանական իշխանութիւններու յանցաւոր թոյլտուութեամբ եւ նոյնիսկ ցուցմունքով, տեղի ունեցան քաղաքի հայ բնակչութեան զանգուածային ջարդեր, որոնք կ՛ուղեկցուէին սպանութիւններով, խոշտանգումներով եւ այլ վայրագութիւններով»:
Յայտարարութեան մէջ նաեւ կը նշուի. «Ջարդարարներու խումբերը, զինուած սրածայր մետաղեայ ձողերով, կացիններով, մուրճերով եւ ինքնաշէն այլ միջոցներով, քաղաքի իրաւապահ մարմիններուն լիարժէք անտարբերութեան պայմաններուն մէջ, կը ներխուժէին հայերու բնակարանները եւ անհաւանական դաժանութեամբ հաշուեյարդար կը տեսնէին անմեղ մարդոց հետ: Բռնութեան քանի մը օրերու ընթացքին տասնեակ հայեր սպաննուեցան, հարիւրաւորներ ենթարկուեցան դաժան ծեծի եւ խոշտանգումներու, հազարաւորներ` բռնի տեղահանուեցան: Հայերուն նկատմամբ ատելութեան մթնոլորտը կը սնուցուէր հանրահաւաքներու ժամանակ հնչեցուող հակահայկական կարգախօսներով եւ բռնութեան կոչերով: Ազրպէյճանի իշխանութիւններուն կողմէ կազմակերպուած յանցաւոր այդ գործողութիւններուն նպատակն էր` վախի մթնոլորտ ստեղծել եւ անով իսկ ճնշել Լեռնային Ղարաբաղի հայութեան խաղաղ պահանջները»:
