Վերջերս Արցախ այցելեց ՀՅԴ Բիւրոյի ներկայացուցիչ Յակոբ Տէր Խաչատուրեան, որ իր այս այցելութեան մանրամասնութիւններուն մասին զրուցեց «Ապառաժ»-ին հետ:
«ԱՊԱՌԱԺ».- Դուք պատերազմից յետոյ պարբերաբար այցելում էք Արցախ: Ի՞նչ առաքելութեամբ էք այս անգամ Արցախ ժամանել:
ՅԱԿՈԲ ՏԷՐ ԽԱՉԱՏՈՒՐԵԱՆ.- Ես Արցախում էի թէ՛ պատերազմի ընթացքում, թէ՛ պատերազմից յետոյ, որպէսզի կարողանանք ծրագրել, թէ ՀՅԴ համահայկական կառոյցը իր ողջ ներուժը ինչպէ՛ս ներդնի ի սպաս Արցախի: Այդ ուղղութեամբ մեր արածներն ու անելիքները կարելի է բաժանել 2 մասի. առաջինը` արտաքին, երկրորդը` ներքին ճակատի վրայ:
Արտաքին ճակատում հարկաւոր է Արցախի ինքնորոշման իրաւունքի շեշտաւորումը, որի ուղղութեամբ մենք աշխատում ենք: Արցախ այցելութիւնից առաջ, նոյեմբերին Եւրոպայում էի, եւ եւրոպական տարբեր երկրներում բարձրացուեց Արցախի հարցը, որպէսզի այդ երկրներում իրական պատկերը ներկայացուի, ամէն տեղ շեշտադրուեն ինքնորոշման իրաւունքի իրացման եւ Արցախի անկախութեան ճանաչման հարցերը: Այդ ուղղութեամբ ողջունելի է Ֆրանսայի ծերակոյտի որոշումը, եւ ակնկալում ենք, որ Ֆրանսայի Ազգային ժողովն էլ նմանօրինակ բանաձեւ ընդունի: Այլ երկրներում եւս` Միջին Արեւելք, Աւստրալիա, Ռուսաստան, Հարաւային եւ Հիւսիսային Ամերիկաներ, հետապնդում ենք կարգավիճակի խնդիրը: Արցախի ժողովուրդը պէտք է զգայ միջազգային հանրութեան աջակցութիւնը: Անշուշտ մտահոգութիւններ կան. ռուս-ուքրանական պատերազմը բացասաբար է անդրադառնում այս գործընթացի վրայ, նաեւ կայ այն հանգամանքը, որ արտաքին ուժերը փորձում են առայժմ կեդրոնանալ` Հայաստանի անմիջական հարցերի` սահմանազատման եւ սահմանագծման, ինչպէս նաեւ Հայաստան-ազրպէյճան, Հայաստան-Թուրքիա բանակցութիւնների վրայ` դրանք առաջնահերթ համարելով, եւ նախընտրում են Արցախի հարցը մղել երկրորդ գիծ:
Մեր յստակ նպատակն է այնպէս անել, որ Արցախի հարցը մոռացութեան չմատնուի, վերականգնուի ԵԱՀԿ Մինսքի խմբի համանախագահների ձեւաչափը: Իսկ եթէ որեւէ համաձայնութիւն կնքուի ՀՀ-ի հետ, պէտք է շեշտադրուի Արցախի կարգավիճակը միջազգային օրակարգում պահելու խնդիրը: Որքան էլ Ալիեւն ու Էրդողանը պնդեն, որ այլեւս գոյութիւն չունի Արցախի հարց, այնուամենայնիւ, այդ հարցը այժմէական է եւ լուծման կարօտ: Պէտք է բացառել ուժի կիրառումը եւ վերակենդանացնել բոլոր այն ձեւաչափերը, որոնք կը նպաստեն հարցի լուծմանը:
Ներքին ճակատում յստակ է, որ Արցախի շահերի պաշտպանութեան համար պէտք է լինի համահայկական համախմբուածութիւն: Արցախի ժողովուրդը հոկտեմբերի 30-ի հանրահաւաքով արտայայտեց իր կամքը, բայց իշխանութիւններն էլ պէտք է պնդեն, որ ամէն գնով բացառելու են Արցախի` Ազրպէյճանի կազմում յայտնուելը եւ աշխատելու են վերականգնել ներազգային միասնութիւնը, որպէսզի ժողովրդի մէջ արթնանայ յոյսը, եւ արցախցին ամուր կառչած մնայ իր հողին:
Մենք նոյնպէս ողջունեցինք Ռուբէն Վարդանեանի` պետնախարարի պաշտօնում նշանակուելը եւ յոյս ունենք, որ նոր մօտեցումներով եւ ուժերի համախմբմամբ պէտք է կարողանանք լծուել նաեւ ներքին ճակատի խնդիրները լուծելուն, որպէսզի Արցախն ամբողջովին վերականգնուի, զարգանայ ու բարգաւաճի եւ ի վերջոյ միանայ մայր Հայաստանին:
«Ա.».- Այժմ Արցախում նոր կառավարութիւն է ձեւաւորւում: Ի՞նչ դեր է ունենալու Դաշնակցութիւնն այս գործընթացում:
Յ.Տ.Խ.- 20 օր է, ինչ նոր պետնախարար է նշանակուել: Մենք հանդիպումներ ունեցանք թէ՛ նախագահ Արայիկ Յարութիւնեանի, թէ՛ նոր պետնախարար Ռուբէն Վարդանեանի հետ, որպէսզի տեսնենք`ինչպէս կարող ենք համադրել աշխատանքները ներքին եւ արտաքին ճակատներում: Եւ ՀՅԴ մեր կառոյցը ինչպէս կարող է օժանդակել Արցախի ժողովրդին ու պետութեանը` համահայկական իր ներուժը գործի դնելով: Այդ հարցերի համար մենք ունենք մօտեցումներ, որոնք ներկայացրինք նրանց: Հանդիպեցանք նաեւ պարոն Բալասանեանի հետ. բոլորը գնահատեցին ՀՅԴ Արցախի ու համահայկական կառոյցի դերն ու ունեցած ներդրումը: Այդուհանդերձ, մեր առջեւ ծառացած լուրջ խնդիրներ կան. պէտք է կարողանանք ստեղծել ներքին համախոհութիւն, ամրապնդել ՀՅԴ-ժողովուրդ կապը, հասնենք նրան, որ բարեփոխումների միջոցով արձանագրենք առաւելագոյն արդիւնքներ: Մենք յոյս ունենք, որ նոր կառավարութիւնը դրական արդիւնքներ ապահովի, որոնց ձեռքբերման գործում պատրաստ ենք ունենալ մեր ներդրումը:
«Ա.».- Այս պահին ի՞նչ ծրագրեր էք իրականացնում Արցախում:
Յ. Տ. Խ.- Նախ նշեմ, որ ՀՅԴ Արցախի կենտրոնական կոմիտէութիւնն իր աշխուժ մասնակցութիւնն է բերում Արցախի քաղաքական կեանքին: ՀՅԴ շրջանները որդեգրել են գիւղական համայնքների եւ գիւղատնտեսութեան զարգացման, ինչպէս նաեւ ազատամարտիկների ընտանիքների օժանդակութեան մի շարք ծրագրեր: Ուրախ ենք, որ ՀՕՄ-ի միջոցով կարողացանք մեր օժանդակութիւնը ցուցաբերել տեղահանուած ընտանիքներին, հաստատուեց «Արեւային Արցախ» ծրագիրը, որի շնորհիւ ՀՕՄ-ի միջոցներով արեւային ջրատաքացուցիչներ են տեղադրւում գիւղական համայնքներում: ՀՕՄ-ը նոյնպէս շարունակում է իր մանկապարտէզների ցանցի հովանաւորութիւնը: Արցախում այժմ ունենք նաեւ ՀՄԸՄ-ի սկաուտական կառոյց եւ Համազգային մշակութային միութեան գրասենեակ:
Վստահ եմ, որ նոր կառավարութեան ձեւաւորումից յետոյ եւս նոր ծրագրեր են որդեգրուելու: Աշխատանքից մենք երբեք չենք խուսափել, հայրենիքի բարգաւաճման ու զարգացման գործում միշտ պատրաստ ենք ունենալ մեր ներդրումը:
