Պատրաստեց՝ ՇՈՂԻԿ ՏԷՐ ՂՈՒԿԱՍԵԱՆ
Սենեկալի Պարնի քաղաքին մէջ Քամփ Մուսա Տիում դպրոցը կը գտնուի արեւմտեան Ափրիկէի շաղախի ամէնէն մեծ գործարանին մօտ: Դպրոցի տնօրէնուհին կը բացատրէ, որ այդ գործարանը մեծ քանակով փոշի կը յառաջացնէ, եւ իրենք դպրոցի մէջ ստիպուած են գոցելու դասարաններուն դռները, այլապէս փոշին շատ կ՛անհանգստացնէ աշակերտները:
Այդ շրջանին մէջ շատ հարցեր գոյութիւն ունին կենսոլորտին վերաբերեալ: Հետեւաբար աշակերտներու առաջարկել ծառեր տնկելը յարմարագոյն լուծումներէն մէկն է: Ծառեր տնկելը աշակերտները մղելը զանոնք խնամելու` միջոց մըն է զանոնք դաստիարակելու եւ անոնց մէջ զարգացնելու բնութեան հանդէպ յարգանքի զգացումը: Այս ձեւով իւրաքանչիւր ծառ պիտի ունենայ իր աշակերտ – «կնքահայրը»:
Այդ աշակերտը իր տնկած ծառին պատասխանատուն պիտի ըլլայ` միւս աշակերտներուն ցոյց տալով, թէ ինչպէ՛ս պէտք է հոգ տանիլ այդ տունկին:
Ծառեր տնկելու գործողութեան կազմակերպութեամբ կը զբաղի բնապահպանութեան մարզին մէջ գործող խումբ մը: Այս գործողութիւնը տեղի կ՛ունենայ ամէն շաբաթ առտու, երբ դպրոց չկայ: Չորրորդ դասարանէն մօտաւորապէս 20 աշակերտներ կը մասնակցին այս ձեռնարկին, անոնց կ՛ընկերանան 6 չափահասներ:
Աշակերտները մեծ աշխուժութեամբ կարծր հողը կը փորեն, ապա անոնք այս փոսերուն մէջ կը զետեղեն տունկերը եւ իւրաքանչիւր տունկի շուրջ փոքրիկ ցանկապատ մը կը զետեղեն, սակայն ասիկա բաւարար չէ` այդ փոքրիկ տունկերը պահպանելու: Շրջակայքը ազատօրէն շրջող այծերը տունկը ուտելու համար զանոնք կը խլեն իրենց կոտոշներով: Հետեւաբար, որպէսզի ծառը կարենայ աճիլ, պէտք է ուրիշ միջոցներու ալ դիմել, այդ միջոցներէն մէկը անիւներն են:
***
Այդ առտու 3 տարբեր տեսակի 15 ծառեր տնկուեցան: Աշակերտները շատ ուրախ եւ հպարտ են: Անոնք գիտակից են, որ ծառերը անհրաժեշտ են: Անոնք ուշադիր պիտի ըլլան, որպէսզի ծառերը աճին:
Կառք Մը`
Իր Ձուկերուն Համար
Ճերի Հուանկ կ՛ապրի Թայուանի մէջ եւ ձուկերու սիրահար է: Տեսնելով, թէ ինչպէ՛ս անոնք անդադար կը դառնային իրենց անօթին մէջ, ան կը մտածէ, որ հաւանաբար անոնք պիտի ուզէին պտոյտի երթալ…
Հետեւաբար կը մեկուսանայ իր աշխատանոցին մէջ շաբաթներու ընթացքին` գտնելու համար միջոց մը եւ շինելու իր ձուկերուն համար յատուկ փոխադրակառք մը: Կառքի վրայ ան կը զետեղէ խողովակի ձեւով աքուարիոմ մը, որ կապուած է ջուրը մաքրող եւ թթուածին հայթայթող դրութեան մը:
Փողոցներուն մէջ իր պտոյտին ընթացքին Ճերի եւ իր ձուկերը աննկատ չեն անցնիր, եւ Ճերի վստահ է, որ իր ձուկերը շատ կը սիրեն այդ պտոյտները: «Եթէ ես կարմիր ձուկ մը ըլլայի,- կ՛ըսէ ան,- ես շատ ուրախ պիտի ըլլայի, որ մէկը հնարած է միջոց մը, որպէսզի ես կարենամ հետախուզել տարբեր աշխարհներ»:
Զեւս` Աշխարհի Ամէնէն
Մեծ Շունը
Զեւս կ՛ապրի Թեքսասի մէջ, Միացեալ Նահանգներ, իր տիրոջ` Պրիթնիի եւ անոր ընտանիքին հետ:
Ան ունի աւելի քան 1 մեթր երկարութիւն եւ կը կշռէ 90 քիլօ. հակառակ ասոր` ան շատ բարեհամբոյր շուն մըն է եւ ո՛չ մէկը հարց ունի ընտանիքին միւս երեք շուներուն հետ, որոնք իրմէ շատ աւելի փոքր են:
Զեւս շատ կ՛ուտէ: Եւ շնորհիւ իր մեծ հասակին` ան դիւրութեամբ կը հասնի սեղանին վրայ դրուած ուտելիքներուն:
Գիտէի՞ր, թէ յունական աւանդութեան մէջ Զեւս բոլոր աստուածներուն հայրն է եւ երկինքի աստուածը: Ան կրնայ կայծակներ նետել: Հակառակ այս աւանդութեան, Զեւս, ըստ իր տիրոջ, փոթորիկներէն կը վախնայ…
Բնութեան Մասին
Գիտէի՞ր, Թէ…
– Յունական Սանթորինի կղզին ունի կարմիր, ճերմակ եւ սեւ աւազով ծովափներ:
– Հնդկաստանի Մեկալայա շրջանին մէջ ամէն տարի մօտաւորապէս 11,9 մեթր անձրեւ կը տեղայ: Այս քանակին կէսէն աւելին կը պատահի «մոնսունի» եղանակին` յունիս եւ յուլիս ամիսներուն ընթացքին:
– Աշխարհի ամէնէն սաստիկ փոթորիկները կը պատահին Արժանթինի մէջ, Անտեան լեռներուն արեւելքը:
– Աշխարհի ամէնէն հին բիւրեղները կազմուած են 4.276 միլիառ տարիներ առաջ:
– Ամազոնի վայրի անտառը կը ծածկէ 5,5 միլիոն քառ. քմ, այսինքն` Ալասքայի տարածքին աւելի քան 3 անգամը:
– Անգլիոյ Նոթինկհամի Շետոուտ անտառին մէջ գտնուող Մէյճըր Օք ծառը աւելի քան 1000 տարուան ծառ մըն է: Ըստ աւանդութեան, անոր մեծ մասամբ պարապ կոճղը իբրեւ թաքստոց ծառայած է նշանաւոր Ռոպին Հուտին:
Մտածենք
Կրնա՞ս գտնել իւրաքանչիւր աշակերտի անունը.
– Անին ամբողջովին շրջապատուած է իր ընկերներով:
– Կարինէն նստած է Նանօրին ճիշդ ետեւը:
– Պետիկը առաջին շարքին մէջ չէ:
– Երուանդը եւ Պետիկը քով-քովի նստած են:
– Ռուբէնը աղջկան մը քով նստած է:
– Գէորգը ուսուցչուհիին աւելի մօտ կը գտնուի, քան` Ռուբէնը:
– Փաթիլը եւ Քրիստափորը նոյն շարքին վրայ կը գտնուին:
Ժամանց
