ՎԵՀԱՆՈՅՇ ԹԵՔԵԱՆ
Ի՞նչ ընել, երբ զայրոյթդ իսկ անտեսումի, թերեւս նաեւ` արհամարհանքի, պատին կը բախի: Հաւաքաբար փլել պատը, պարիսպը, կամ ինչ աժդահայ որ է:
Ինչպէ՞ս կը դիմանան խոշտանգուածներուն ծնողները: Այլեւս անոնց ուզածը զաւկէն բեկոր մըն է: Ոչ թէ կեանքը, ոչ թէ աճիւնը, այլ` բեկո՜ր մը գոնէ: Ցաւին ահեղութիւնը ժամանակաւորապէս կ՛օգնէ, որ իրենց մարմինը չպատռտի կարօտէ ու կատաղութենէ:
Մօտ օրէն, սակայն, պիտի փլչին թումբերը, եւ բիրտ ալիքներ իրենց գալարքին մէջ առնեն անոնց խելացնոր սիրտը: Պիտի յայտնուին մեծաթիւ հոգեկան խանգարում ունեցողներ, վհատութեան վիհը ինկածներ, անձնասպաններ, անշարժ ու անխօս կերպարանքներ, ինքնիրեն մռմռացողներ:
Հոգեբաններու խումբերը անգամ քիչ բան պիտի կարենան բարեփոխել, մեծ մասամբ` դեղահատերով: Նահատակներու սիրելիներուն վէրքը չի կրնար սպիանալ, որովհետեւ արդէն գիտակցած են, որ անոնք չինկա՜ն վեհագոյն նպատակի մը համար, որ երազն էր մեծ եւ պիտի ըլլար իրենց կեանքին յաղթանակը: Ինկան հաւանական խաբեբայութեան ու մեծխօսիկութեան, դիւանագիտական տհասութեան, ռազմական անկարողութեան եւ անյագուրդ կաշառակերութեան պատճառով: Ո՛չ թէ յաղթանակի, այլ թերեւս` ծրագրուա՛ծ պարտութեան մը համար:
Սարսափելին այն է, որ այդ հոյլ-հոյլ մատղաշներու նահատակութենէն պատասխանատուները դաս մը չկրցան առնել: Չկրցան իրենց խղճին հետ հաշուեյարդարի նստիլ: Նոյնիսկ յանցանքի քար ծանրութիւնը չկրեցին: Կը զբաղին զիրար քարկոծելով, մէջ ընդ մէջ ընտրութեան ծրագիրներ մշակելով, զիրար այպանելով, պոռչտուքով ու մանաւանդ` ժպտելով: ժպիտո՜վ: Եռաբլուրը իրենց խիղճի սահմաններէն ջնջելով:
Մինչ այդ ժողովուրդը կ՛արիւնի…
Ողջ թէ մեռած նահատակները մէ՛կ հարցում ունին. «Ինչպէ՞ս կրնաք քնանալ…»: