Խմբագրական. Հրաժարեալ Վարչապետին Նախաձեռնութիւնը

Կառավարութեան կազմութեան առկախուած գործընթացը վերագործարկելու նախաձեռնութիւն կ՛առնէ հրաժարեալ վարչապետ Հասսան Տիապը: Քաղաքական կեանքին մէջ առհասարակ գուցէ եզակի երեւոյթ է պարզուածը: Ըստ էութեան նշանակեալ վարչապետի գործառոյթն է, որ կ՛իրականացնէ մեկնող վարչապետը: Պարզ է տրամաբանութիւնը: Մինչ այժմ ընթացած բանակցութիւնները, հանդիպումները չեն յանգած համաձայնութեան, եւ գործընթացը առկախուած է: Հիմա նոր նախաձեռնութեամբ հիմնականին մէջ միջնորդական առաքելութիւն կ՛իրականացնէ հրաժարեալ վարչապետը: Եւ ասիկա Լիբանանին յատուկ երեւոյթ է:

Եթէ երեւոյթը լիբանանեան աւանդական քաշքշուքներու առումով բացասական եզրակացութիւն կը բանաձեւէ, միւս կողմէ սակայն դարձեալ եզակիութեամբ դրական երանգներ կը հաղորդէ: Մեկնողը «ինձմէ ետք ջրհեղեղ» կարծրատիպը կը շրջէ եւ հանգուցալուծման համար իր շարունակուող ընթացիկ պատասխանատուութիւնը կարելիի սահմաններուն մէջ կը դրականացնէ:

Պետական մարդու պահուածք է Տիապի դրսեւորածը: Ինչ որ նման նախաձեռնութեան մը համարժէք ընդառաջումներու անհրաժեշտութիւնը կը յուշէ: Մանաւանդ որ պայմանները ճակատագրականօրէն ծանր են ո՛չ միայն աւանդական թղթածրարներու կուտակումով ստեղծուած իրավիճակի ուղղութեամբ, այլ նաեւ համավարակի ահագնացումով ստեղծուած մարդասիրական աղէտի գոյութեամբ:

Այստեղ եւս Տիապի գլխաւորած եւ ընթացիկ աշխատանքներ վարող կառավարութեան համապատասխան գերատեսչութիւնները կը փորձեն իրականացնել անկարելին` մարդկային կեանքեր փրկելու առումով: Հակառակ ծանրագոյն այս պայմաններուն եւ քաղաքացիական արդարացի դժգոհութիւններուն, տեսանելի է իրաւապահ մարմիններ-առողջապահական համակարգ-քաղաքացիական հասարակութիւն  լուռ համագործակցութեան մթնոլորտ մը: Փակումը զգալի է, նոյնիսկ` փակումի երկարաձգման որոշումի նախադրեալներուն դիմաց հասկացողութիւնը եւ թելադրուող զգուշաւորական միջոցառումներու որդեգրման զանգուածային օրինակները:

Նման պայմաններու մէջ է, որ հրաժարեալ վարչապետը կը տեսակցի հանրապետութեան նախագահին, նշանակեալ վարչապետին եւ խորհրդարանի նախագահին հետ, իւրաքանչիւր հանդիպումէ ետք կը կատարէ լաւատեսութիւն փոխանցող յայտարարութիւններ` միջնորդական առաքելութեան մը առարկայացման յուսադրիչ պատգամը յղելով հասարակութեան: Տիապը ընդունող իւրաքանչիւր պետական գործիչ կ՛արձագանգէ համահունչ` դրական երանգներու պահպանման առումով:

Տիապի կողմէ առաջնորդուող այս գնացքը պէտք է տեղ հասցնել անպայման: Կը թուի, որ ենթահող կը վերաձեւաւորուի Պէյրութի Կեդրոնական տունէն դէպի Պաապտա ճամբան հարթելու` իբրեւ նախապատրաստութիւն նախագահ-վարչապետ հանդիպումի:

Քաղաքական իրատեսութիւնն ու լիբանանեան քաղաքական մշակոյթի իրազեկուածութիւնը կը յուշեն անշուշտ, որ կառավարութեան կազմութեան գնացքը միայն լիբանանցի ճանապարհորդներով չէ, որ կ՛ընթանայ: Գնացքի մեկնարկը կ՛ազդարարուի, կը շարժի, արագութեան, դանդաղկոտութեան կամ կասեցումի կոճակները կը սեղմուին արտալիբանանեան շրջանակներու կողմէ: Եւ խնդիրը այդ ատեն է միայն, որ դուրս կու գայ լիբանանեան մանր առեւտրային պարունակէն` ստանալու համար քաղաքական մեծ արդիւնաբերութեան տարողութիւն:

Առանց սուզուելու աշխարհաքաղաքականութեան ովկիանոսի ջուրերուն մէջ, նկատենք միայն, որ Ուաշինկթըն-Թեհրան նոր համաձայնութիւններու  մասին երկկողմանի անհրաժեշտութիւններ կը յուշուին, Ծոցի մէջ կ՛արձանագրուի համաարաբական համախոհութիւն, եւ արաբական երկիրներէ Թեհրանի նկատմամբ կամուրջներ վերակառուցելու յորդորներ կը հնչեն:

Դժուար է հաստատելը, որ աշխարհաքաղաքական թայմինկը նպաստաւոր է համալիբանանեան համախոհութիւն գոյացնելու: Առնուազն սակայն այդ ուղղութեամբ մտածողութիւն զարգացնելու հիմունքներ կան: Եւ Հասսան Տիապ իր նախաձեռնութեան յաջողութիւններու գրաւականներու հաշուարկին մէջ բացառած չ՛ըլլար նաեւ այս հանգամանքները:

Այս բոլոր տուեալներուն լոյսին տակ հաւանաբար պէտք է դիտարկել մեկնող վարչապետի նորագոյն փորձը` միջնորդելու եւ այդ միջնորդութեամբ դէպի փրկութեան կառավարութեան կազմութիւն առաջնորդելու լիբանանեան գնացքը:

Գնացքին վախճանակէտը դեռ տեսանելի չէ. երեւցածը` գնացքին մեկնարկի ազդանշանին լոյսն է: