Հայ Կաթողիկէ Ակումբ
Յարգանքի Հանդէս`
Գալուստ Կիւլպէնկեանի
(Ծննդեան Հարիւրամեակին Առիթով)
Մեծանուն բարերար Գալուստ Կիւլպէնկեանի ծննդեան հարիւրամեակին առիթով Հայ կաթողիկէ ակումբի կազմակերպած յարգանքի հանդէսը տեղի ունեցաւ չորեքշաբթի, 3 դեկտեմբեր, երեկոյեան ժամը 8:00-ին, կաթողիկէ հայոց Ս. Գրիգոր Լուսաւորիչ Ս. Եղիա եկեղեցիին մէջ:
Ներկայ էին` Իգնատիոս Պետրոս ԺԶ. Պաթանեան պատրիարք, «Գալուստ Կիւլպէնկեան» հիմնարկութեան Պէյրութի կրթական մարմինի անդամներ, եկեղեցականներ եւ երկսեռ հասարակութիւն մը:
Կազմակերպիչ ակումբին կողմէ բացման խօսքը ըրաւ եւ օրուան բանախօսները բեմ հրաւիրեց Պարգեւ Գիրէջեան:
Հրաչ Քաջարենց ներկայացուց Գալուստ Կիւլպէնկեանի դէմքը: Դասախօսը բազմակողմանի ուսումնասիրութիւն մը կատարած էր ներկայացնելու համար բարերարին ամբողջական դէմքը: Հաճելի ունկնդրութիւն մը եղաւ:
Գալուստ Կիւլպէնկեան` ունեւոր ընտանիքի զաւակ, ճարտարագէտ վկայուած էր Լոնտոնէն: Գերմարդկային կարողութեան տէր եւ վճռական մարդ` դարձաւ աշխարհի ամէնէն հարուստ անձնաւորութիւններէն մէկը: Խորհրդաւոր մարդ մը եղաւ իր գործունէութեան մէջ: Իր կեանքին մէջ արժէք կը ներկայացնէին գործը եւ առողջութիւնը: Արուեստասէր մարդ, տէր դարձաւ հնագիտական հազուագիւտ գործերու, արուեստի թանկարժէք իրերու: Իր կեանքը յաղթանակն է իր արուեստասէր հոգիին:
86 տարի ապրեցաւ Գալուստ Կիւլպէնկեան: Դարձաւ բարերար մը մարդկութեան, հակառակ անոր որ մարդկութիւնը միշտ անարդար գտնուած էր իր հարազատ ժողովուրդին հանդէպ:
Հայր Սահակ Քէշիշեան ներկայացուց «Գալուստ Կիւլպէնկեան» հիմնարկութեան նպաստը հայութեան:
Թուելէ ետք մեծանուն բարերարին անձամբ կատարած բարերարութիւնները, պատմականը ըրաւ հանգուցեալին կտակին գործադրութեան: «Գալուստ Կիւլպէնկեան» հիմնարկութիւնը կը գտնուի Լիզպոն: Շնորհիւ Կեդր. Մարմինի անդամներ Գէորգ Եսայեանի եւ Ռոպէր Կիւլպէնկեանի` հայութիւնը եւս նպաստ կը ստանայ: Հաստատութեան նպատակն է օգնել հայ համայնքներուն անխտիր` անոնց բարեսիրական, գեղարուեստական, գիտական եւ կրթական ձեռնարկներուն, առաւելաբար կրթական գետնի վրայ մտաւորականներ պատրաստելու համար: Արդարեւ, հիմնարկութեան բարիքը կը ճառագայթէ բոլորին վրայ: 17 երկիրներու մէջ 290 հայ վարժարաններ նպաստ կը ստանան: Տարեկան մէկ միլիոն չորս հարիւր հազար տոլար կը յատկացուի հայութեան, որուն մէկ միլիոնը` միայն կրթական գործին: Մինչեւ 1968-ի վերջաւորութիւն հայութեան յատկացուած է 14 միլիոն տոլար:
Գալուստ Կիւլպէնկեան իր հանճարեղ կտակով ոչ միայն կը հանդիսանայ հայութեան բարերար մը, այլեւ` միջազգային բարերարներէն մէկը:
Ոսկեբերան Արզումանեան ներկայացուց ընդհանրական բարերարը:
Հայ ժողովուրդի հանճարեղ զաւակը` Գալուստ Կիւլպէնկեան մանրամասն ուսումնասիրութեամբ կտակ մը կը ձգէր 1953-ին: Տալէ ետք բաժինը իր ժառանգորդներուն, կտակին մէջ ճշդած էր նաեւ բարեսիրական մեծ հիմնարկութեան մը վայրը, բնոյթը եւ նպատակը: Հիմնարկութեան կը թողուր իր եկամուտը, դրամագլուխը եւ ստացուածքը: Իր մահով ծնունդ առաւ «Գալուստ Կիւլպէնկեան» հիմնարկութիւնը Լիզպոնի մէջ: Կազմուեցաւ կեդրոնական մարմին մը եւ մշակուեցաւ ծրագիր-կանոնագիր մը:
Իր թողօնը կը կազմեն արուեստի գործերը (անգնահատելի), Այ. Փի. Սի.-ի 5 առ հարիւր եկամուտը, անշարժ եւ շարժուն կալուածները, շահարկութեան դրամագլուխը եւ այլն:
Իր կտակին առաւելագոյն բաժինը կը տրուի Փորթուգալի, որովհետեւ հիմնարկութիւնը հո՛ն հաստատուած է:
Երկրորդ բաժինը` Իրաքի եւ Միջին Արեւելքի, որովհետեւ հոն կը գտնուի իր եկամուտը:
Երրորդ բաժինը` հայութեան, որովհետեւ բարերարը հայ է: Հայութեան բաժինը 11 առ հարիւր է:
Չորրորդ բաժինը` Անգլիոյ, որովհետեւ բարերարը անգլիահպատակ է:
Մնացեալը` այլ երկիրներու:
Նպաստները եղած են` միշտ համաձայն բարերարի կտակին:
«Գալուստ Կիւլպէնկեան» հիմնարկութիւնը աշխարհի բարեսիրական ամենակարեւոր հաստատութիւնն է: Անոր երախտիքը կը վայելեն աշխարհի բոլոր երկիրներու մէջ: Տարուէ տարի աճող կտակէն ցարդ նպաստ տրուած է 35 միլիոն սթերլին:
Հայ ժողովուրդը իր երախտագիտութիւնը կը յայտնէ ոչ միայն մեծանուն բարերարին, այլեւ` կտակը գործադրողներուն, որոնք իրենց թանկագին նպաստը կը բերեն հայութեան եւ մարդկութեան:
Ոսկեբերան Արզումանեան իր դասախօսութեան աւարտին նշեց Հանրի Պերկսոնի հետեւեալ խօսքը. «Մեծ են այն մարդիկը, որոնք կը մտածեն իբրեւ գործի մարդ եւ կը գործեն ու կը վարուին իբրեւ մտքի մարդ»:
Արդարեւ, գործի մարդ էր եւ նոյն ատեն մտքի մարդ Գալուստ Կիւլպէնկեանը, որուն յիշատակը անթառամ պիտի մնայ բոլոր հայերու սրտին:
ՀՐԱԶԴԱՆ
